کم کم وارد روزهای گرم می شویم. در این روزهای گرم موتور خودروها فشار بیشتری را متحمل می شوند. چرا که علاوه بر گرمای موتور، گرمای هوا و فشار ناشی از روشن کردن کولر نیز به موتور خودرو تحمیل می شود.اما در موتور خودرو که به دلیل احتراق داخل سیلندرها عضوی پرحرارت به شمار می رود، همچون ورزشکارانی که حین ورزش یک بطری آب همراه خود دارند، یک سیستم خنک کاری قرار داده شده تا در رگ های موتور تزریق شده و حرارت را کاهش دهد.
شاید باورتان نشود که بیش از ۷۰ درصد سوخت خودروها بعد از احتراق تبدیل به گرمای غیرقابل استفاده شده و فقط ۳۰ درصد آن تبدیل به نیروی محرکه در موتور خودرو می شود! سیستم خنک کاری خودرو کمک می کند تا گرمای حاصل از احتراق، تراکم گازها و اصطکاک داخلی به خارج از موتور انتقال یابد.
البته بخش قابل توجهی از گرمای تولید شده از احتراق درون سیلندرها توسط سیستم اگزوز از موتور خودرو خارج می شود. اما بخشی از این گرما به داخل موتور خودرو نفوذ کرده و باعث گرم شدن این قسمت می شود. موتور خودرو بر اثر داغ شدن بیش از حد می توانند به نقطه شکست خود برسد. اینجاست که نقش سیستم خنک کاری موتور مشخص می شود.در حقیقت سیستم خنک کاری موتور خرو کمک می کند تا دمای موتور در سطح مطلوبی نگه داشته شود و علاوه بر انجام احتراق به شکل بهتر و با آلودگی کمتر، گرمای بیش از حد، روغن موتور را بی اثر نکند. با مطلوب بودن دمای موتور خودرو، فرسایش قطعات نیز کاهش می یابد.
کار سیستم خنک کننده چیست ؟
به بیان ساده تنها کار سیستم خنک کننده در هوای گرم، خنک کردن موتور و جلوگیری از بالا رفتن دمای موتور به بیش از دمای استاندارد است.فرآیند احتراق، گرمای زیادی تولید می کند. آستانه ی دمای ماده خنک کننده تا بالاتر از ۲۰۰ درجه می باشد و دمای موتور در نزدیکی اگزوز چند شاخه، به بیش از ۸۰۰ درجه می رسد. همه ی این گرما باید به جای دیگری انتقال داده شود، در غیر این صورت اجزاء موتور از کار می افتند. انتقال این گرما به جایی غیر از موتور، وظیفه سیستم خنک کننده است.سیستم خنک کننده چگونه کار میکند ؟سیستم خنک کننده ی خودرو از طریق انتقال گرما کار میکند؛ گرما را از موتور می گیرد و آن را به هوای بیرون انتقال می دهد. مایع سیستم خنک کننده، که ضد یخ یا مایع خنک کننده نام دارد، در واقع ترکیبی است که نیمی از آن آب است و نیم دیگر مایع خنک کننده.
خصوصیات مایع خنک کننده موتور خودرو
- مایع خنک کننده یا ضد یخ خودرو باید بتواند در روزهای سرد نقطه انجماد آب را پایین بیاورد.
- از لحاظ شیمیایی پایدار باشد.
- در دما و درجات بالای روزهای تابستانی، دارای یک نقطه جوش بالا باشد و از تولید رسوب جلوگیری کند.
- اثر نامطلوبی بر روی لاستیک های مصرفی باقی نگذارد.
- بوی ناخوشابندی نداشته باشد.
- از حداقل کف ممکن برخوردار باشد.
- اثرات سمی نداشته باشد.
- از ضریب انبساط پایینی برخوردار باشد.
- در زمان هایی که دما پایین است گرانروی قابل قبولی داشته باشد.
- از خوردگی فلزات جلوگیری کند.
- اثر سوئی بر روی بدنه خودرو نداشته باشد.
نکاتی در نگهداری از سیستم خنک کننده
اگر از سیستم خنک کننده به خوبی نگهداری نشود ، دیر یا زود از کار خواهد افتاد . زمانی که در مورد نحوه ی نگهداری از سیستم خنک کننده ی خودرو با متخصص مکانیک صحبت می کنید باید به این مسائل توجه داشت :
مایع خنک کننده
باید به صورت مداوم شارژ شود . برای اطلاع از دوره های توصیه شده برای تعویض مایع خنک کننده به راهنمای مالک خودرو مراجعه کنید . اگر مایع خنک کننده به صورت دوره ای جایگزین نشود ، تاثیر آن در جلوگیری از خوردگی سیستم خنک کننده از بین می رود – مشکلی که در ادامه به آن پرداخته شده است – و قابلیت خنک کنندگی خود را نیز از دست می دهد . میزان مایع خنک کننده نیز باید همیشه چک شود . اگر مایع خنک کننده تمام شود ، موتور خودرو به علت دمای بالا از کار خواهد افتاد.
رادیاتور
اگر از مایع خنک کننده با قابلیت ضد خوردگی خود استفاده نشود ، یا به صورت دوره ای تعویض نشود ، ممکن است دچار خوردگی شود . خوردگی رادیاتور باعث سوراخ شدن آن می شود و در این صورت دیگر قابلیت به جریان درآوردن مایع خنک کننده را ندارد . هر چند وقت یکبار به متخصص مراجعه کنید تا رسوبات و خوردگی رادیاتور و سیستم خنک کننده را برطرف کند . همچنین از متخصصین بخواهید گرفتگی هایی مانند کاغذ ، برگ ، حشره یا سایر اشیاء را برطرف کند چراکه اگر سر راه جریان مایع قرار بگیرد ، جریان آن را متوقف می کنند . آسیب دیدگی سیستم و یا رادیاتور دراثر برخورد سنگ و یا اشیاء دیگر با آن را چک کنید و در صورت مشاهده ی نشتی یا فرورفتگی آن را برطرف کنید .
تسمه ها و شیلنگ ها
این وسایل از لاستیک تهیه شده اند و به مرور زمان پوسیده و فرسوده می شوند . به طور تقریبی هر چهار سال یک بار یا باید آنها را تعویض کنید ، یا براساس دستورالعمل خودرو آنها را جایگزین کنید . انجام بررسی های مرتب برای پیدا کردن هر گونه نشانه خرابی و فرسودگی ضروری است . ترک خوردگی تسمه ها یا نقاط نرم شده یا باد کرده روی شلنگ ها باید برطرف شود . اگر این وسایل مشکل داشته باشند ، سیستم خنک کننده خودرو را از کار می اندازد .
پمپ آب
در بسیاری از خودروها ، پمپ آب بوسیله تسمه تایم کار می کند . از آنجایی که تسمه تایم باید مرتب تعویض شود ، بیشتر متخصصان معتقدند که معقولانه تر این است که پمپ را نیز همزمان با تعویض تسمه ، تعویض کنید . اگر پمپ آب از کار بیفتد ، موتور در اثر بالارفتن دما صدمه می بیند .
درب رادیاتور
اطمینان حاصل کنید که به صورت کامل بسته شده است . اطراف آن را بررسی کنید که نشتی وجود نداشته باشد . متخصص مکانیک میتواند با انجام تست ، فشار درب رادیاتور را بررسی کند تا از سالم بودن آن مطمئن شود . مراقب باشید که هیچ وقت زمانی که موتور در حال کار است ، درب رادیاتور را باز نکنید .
راه حل های مفید در تابستان برای عملکرد بهتر سیستم خنک کننده موتور در خودرو
برای اینکه از راههای مفید و درست در مورد مایعات خنک کننده موتور خودرو بیشتر بدانید ابتدا لازم است غلظت مایع خنک کننده موتور خودرو را بلد باشید و به همین دلیل دانستن نسبت های ضدیخ و ضد جوش را می توانید در این مطلب به خوبی یاد بگیرید.
- در فصل تابستان اندازه و شرایطی که باید از این مایع را استفاده کنید بدانید و یا از یک تعمیرکار حرفه ای بپرسید و هم اینکه میتوانید از خود او کمک بگیرید!
- اگر احساس می کنید مایع خنک کننده ای که خریداری کرده اید کیفیت مناسب را ندارد آن را استفاده نکنید چرا که ممکن است مواد اضافی داشته باشد و یا حتی از ضد زنگ زدگی فلزات نیز برخوردار نباشد.
- غلظت مایع ضدجوش خودرو را با اندازه های درست تعیین کنید.
- برای اینکه بتوانید نشتی آن را بررسی کنید در زمانی تست کنید که ضد یخ سرد است.
- بازرسی کردن درپوش و لوله متصل شده به آن یکی از نکات ضروری است.
- محل اتصال لوله ها را حتما چک کنید و تست سالم بودن تسمه پروانه را انجام دهید.
- اگر احساس می کنید دمای آب رادیاتور بسیار گرم یا سرد است باید ترموستات را مورد بررسی قرار دهید.
- در همه فصل های سال باید این مایع خنک کننده در رادیاتور وجود داشته باشد!!!!