ترك نماز، ناشكري، ناسپاسي و كفران نعمتهاي الهي و برداشتن عمود و ستون دين است; زيرا نماز پايه دين است. ترك نماز و عبادت، باعث ميشود كه آفرينش و زندگي انسان، بيهوده و لغو باشد; در حالي كه انسانها براي عبادت آفريده شده اند. ترك نماز و نياش، موجب ترك لذت بخشترين حالات انسان است.
نماز از فروع دین
« نماز» یكى از فرایض دین و عبادت های ویژه ای است كه مسلمانان پنج مرتبه در شبانه روز به جا می آورند. مطابق با تصریح قرآن و شواهدی که موجود است نماز از ابتدای خلقت آدم یک فریضه دینی بوده است.
نماز مهمترین اعمال دینی است که درصورتی که قبول درگاه خداوند عالم شود، عبادت های ديگر هم قبول می شود و درصورتی که پذیرفته نشود اعمال دیگر هم قبول نمی شود. و همانطور که اگر انسان شبانه روزی پنج نوبت در نهر آبی شست و شو کند، چرک در بدنش نمی ماند نمازهای پنج گانه هم انسان را از گناهان پاک می کند.
اهمیت نماز
در قرآن مجید كه مجموعه راهنمايي ها و دستور العملهای زندگی سعادتمندانه بشریت آمده است، در مورد خمس 1 آیه، در رابطه با روزه 13 آیه، در رابطه با حج 18 آیه، درباره زكات 23 آیه آمده است ولی در مورد نماز بیش از 122 آیه، نازل شده كه طی آن اهمیت، احكام و مسایل مهم نماز مطرح گردیده است.
در برخی از روایات تارک نماز را در حکم کافر معرفی کرده اند، مَنْ تَرَکَ الصَّلَاةَ مُتَعَمِّداً فَقَدْ کَفَرَ…؛ علامه مجلسی، بحار، ج 30، ص 673. دو صورت دارد گاهی کاهل نماز است، یعنی از روی جهل و تنبلی و یا بی مبالاتی در انجام نماز کوتاهی می کند، چنین شخصی کافر فقهی و عقیدتی نیست بلکه چون معرفت لازم را ندارد، نعمت الهی را کفر ورزیده است و مستحق عذاب الهی هست اما حکم سایر مسلمانان را دارد! اما گاهی اصل نماز را قبول ندارد به گونه ای که منکر دین و ضروریات می شود در این صورت چنین شخصی کافر فقهی محسوب می شود و آثار کافر را دارد یعنی نمی توان با او ازدواج کرد و نجس می باشد!.
مطابق نظر آیت الله خامنه ای:
س 315: با جمعی از دوستان خانهای را اجاره کردیم و متوجه شدیم که یکی از آنها نماز نمیخواند. بعد از سؤال از وی، پاسخ داد که قلباً به خداوند تبارک و تعالی ایمان دارد، ولی نماز نمیخواند. با توجه به هم غذا بودن و ارتباط زیاد با وی، آیا باید او را نجس بدانیم؟
ج: مجرد ترک نماز و روزه و سایر واجبات شرعى باعث ارتداد مسلمان و کافر شدن و نجاست وى نمىگردد و تا زمانى که ارتداد وى احراز نشده است، حکم سایر مسلمانان را دارد. (سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی خامنه ای)
مطابق نظر آیت الله سیستانی:
پرسش: تارک الصلاة در چه صورت کافر است و آیا نجس هم می باشد؟
پاسخ: مجرد ترک نماز موجب کفر نمی شود اگر چه ترک آن از گناهان بزرگ است .
عاقبت و سرنوشت بی نماز
حرمت ترک نماز، از انجام بسياري از اعمال حرام سنگین تر است. زیرا انسان در ارتکاب برخی از اعمال حرام، نیت بی حرمتی به خدای متعال و دین را ندارد، بلکه جنبه حیوانی انسان بر او غلبه نموده و چه بسا پس از مبتلا شدن به فعل حرام، به شدت از خدای متعال می ترسد و توبه می کند. در حالیکه رها کردن نماز، موثر از غلبه شهوات بر انسان نیست. بلکه ناشی از ضعف ایمان و بی توجهی به فرمان الهی است.
نمازی که از سر بی میلی و بی رغبتی و به چشم یک کار دست و پا گیر و بیهوده دیده شود چه لذتی می تواند داشته باشد. این ها که از تمام این مجموعه هستی فقط طالب مادیات و لذات زودگذرشان هستند میدانند و باز هم بدانند که لحظات عمر در شتابند و دیر یا زود همه مهمان خانه خاک خواهیم شد و وقت پاسخگویی. الان که وقت نماز خواندن ندارید دقایقی چند به این فکر کنید که در پاسخ این که چرا نماز نخوانده اید چه خواهید گفت؟ آیا زمان مضحکه است و باز میتوانید بگویید:" ما قرصش را خورده ایم و یا به سن تکلیف نرسیده ایم"
چند نمونه از آثار ترک نماز اشاره می کنیم:
- دور ماندن از امان خدا و رسولش
رسول خدا صلی الله علیه وآله:« من ترك الصلوة متعمدا من غیر علة فقد برء من ذمة الله و ذمة رسوله؛ كسی كه نماز را عمدا و بدون دلیل ترک كند از امان خدا و رسولش دور خواهد بود.» ( عیونأخبارالرضا( علیه السلام ) ج:1 ص:285)
- محروم از یاری
كسی كه نماز می خواند در هر نمازی با گفتن« ایاك نعبد و ایاك نستعین؛ پروردگارا تنها تو را می پرستیم و تنها از تو یاری می جوییم» از خداوند طلب یاری می جوید ولی بی نماز خود را از این یاری محروم می نماید. یاری كسی كه دارای قدرت و رحمت، علم و حكمت است.
- سبب تسلط شیطان
امام صادق (ع)از پدرش نقل کرده است که رسول خدا ( ص) فرمود:« شیطان همواره از پسر آدم وحشت دارد و فاصله می گیرد تا هنگامی که نمازهای پنج گانه اش را در وقتش به جا می آورد. پس هرگاه آن ها را ضایع کرد بر او جرأت پیدا می کند و او را بر گناهان بزرگ وارد می سازد.» ( ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص ۲۳۰)