تسمه تایم یک قطعه پلاستیکی در موتور خودرو بوده که رابط بین میل لنگ و میل سوپاپ شناخته می شود. در واقع این قطعه به گونه ای طراحی شده که پس از چرخش میل لنگ، میل سوپاپ را نیز چرخانده و موجب حرکت کردن سوپاپ ها می شود. تسمه تایم یکی از اجزای موتورهای احتراق داخلی بوده که در اکثر خودروها مورد استفاده قرار می گیرد. خرابی یا پارگی این قطعه، آسیب شدیدی به اجزای موتور وارد کرده و خودرو را از حرکت باز می دارد. بنابراین لازم است هر چند وقت یکبار از سلامت این قطعه اطمینان حاصل کرده و یدک پارت توصیه میکند در صورت نیاز به موقع اقدام به خرید تسمه تایم و تعویض آن نمایید.
شرکت های خودروسازی با توجه به ویژگی های اتومبیل، زمان مشخصی برای تعویض تسمه تایم معرفی می کنند. در حقیقت اگر از تسمه تایم باکیفیت و مقاومی استفاده نمایید، پس از پیمودن هر 60 تا 70 هزار کیلومتر لازم است این قطعه را تعویض نمایید. با این حال میزان کارکرد تسمه تایم به مواردی دیگر همچون کیفیت غلتک های هرزگرد تایم و سفت کن تایم نیز بستگی خواهد داشت. اگر این قطعات هنگام تعویض تسمه تایم عوض نشوند یا از برند معتبری انتخاب نشده باشند، تسمه تایم در زمان کوتاهتری نیاز به تعویض پیدا خواهد کرد.
در نظر داشته باشید که ممکن است تسمه تایم پس از گذشت زمان مشخص، عملکردی بدون ایراد داشته باشد؛ با این حال لازم است این قطعه را در تایم تعیین شده تعویض نمایید زیرا پارگی تسمه تایم به صورت ناگهانی اتفاق می افتد. در این صورت علاوه بر هزینه خرید تسمه، نیاز به پرداخت هزینه های جانبی برای تعمیر یا تعویض دیگر قطعات خواهید داشت.
با توجه به تجربه یدک پارت تسمه تایم از مهمترین لوازم یدکی خودرو است که علاوه بر تعویض به موقع، نیاز به بررسی های خاصی خواهد داشت. با رعایت نکات زیر می توانید از بروز خسارات و آسیب دیدن قطعات جلوگیری نمایید:
تسمه تایم باید به صورت مداوم بررسی شده و در زمان مشخص با قطعه ای باکیفیت تعویض شود.
تسمه تایم نباید در قسمت سطح دچار شکستگی یا ترک خوردگی باشد؛ همچنین جدا شدن لایه ها یا پریدگی لبه دندانه ها کیفیت عملکرد تسمه تایم را مختل خواهند کرد.
از تا کردن تسمه تایم خودداری کرده و وسایل سنگین مانند جعبه ابزار را بر روی آن قرار ندهید.
ظاهر دندانه ها باید بدون نقص و کاملا سالم باشد؛ مشاهده هر گونه خوردگی، پریدگی یا باز شدن دندانه ها استفاده از آن را ممنوع خواهد کرد.
هنگام تعویض تسمه قطعاتی مانند هرزگرد، پولی و واترپمپ را نیز تعویض نمایید. خرابی این قطعات به تسمه تایم جدید آسیب رسانده و طول عمر آن را کاهش خواهد داد.
چرخه 4 مرحله ای موتورهای احتراق داخلی به صورت زیر انجام می شود:
مرحله مکش: پیستون درون سیلندر به سمت پایین رفته، سوپاپ هوا باز شده و مکشی که به واسطه حرکت رو به پایین سیلندر ایجاد شده، مخلوط هوا و سوخت را به داخل سیلندر می کشاند.
مرحله تراکم: پیستون در داخل سیلندر به سمت بالا حرکت کرده، سوپاپ هوا بسته شده و مخلوط سوخت و هوا در آنجا جمع می شود.
مرحله توان: با جرقه زدن شمع، مخلوط سوخت و هوا انفجار می یابد. سپس پیستون به سمت پایین حرکت کرده و همزمان با آن، سوپاپ دود باز خواهد شد.
مرحله تخلیه: پیستون به سمت بالا حرکت کرده و دود ایجاد شده از طریق سوپاپ دود خارج می شود.
در تمامی این مراحل زمان باز و بسته شدن سوپاپ دود و سوپاپ هوا توسط تسمه تایم تنظیم خواهد شد. به بیانی دیگر تسمه تایم حرکت میل لنگ را به میل سوپاپ (میل بادامک) منتقل کرده و میل سوپاپ نیز باعث بالا و پایین رفتن سوپاپ ها می شود. در واقع تسمه تایم سرعت چرخیدن میل لنگ و میل سوپاپ را هماهنگ کرده و به این ترتیب تایم باز و بسته شدن سوپاپ ها را تنظیم می نماید. علاوه بر این لازم است بدانید در موتورهای 4 زمانه با هر 2 بار چرخیدن میل لنگ، میل سوپاپ 1 دور می چرخد و این ترتیب عملکرد توسط تسمه تایم هماهنگ خواهد شد. محل قرار گرفتن میل سوپاپ معمولا در قسمت سرسیلندر است اما در برخی اتومبیل ها بنا به تشخیص تولیدکنندگان، این قطعه در محل دیگری تعبیه می شود.
با توجه به اینکه وظیفه تسمه تایم تنظیم زمانبندی باز و بسته شدن سوپاپ ها می باشد، لغزیدن آن روی فولی وصل شده به میل لنگ یا میل سوپاپ، عملکرد موتور را مختل خواهد کرد. برای جلوگیری از این اتفاق دندانه هایی بر روی تسمه تایم طراحی کرده و آن را روی فولی دندانه دار قرار می دهند؛ به این ترتیب دندانه های تسمه و فولی در هم تنیده شده و عملکرد منظم و سازماندهی شده ای ارائه خواهند داد.
طراحی این دندانه ها باعث شده تا افراد نتوانند نصب آن را به آسانی تسمه دینام انجام دهند. در واقع اگر دندانه های تسمه تایم در محل صحیح قرار نگیرند یا دندانه ها جابجا نصب شوند، عملکرد موتور با آسیب شدیدی مواجه خواهد شد. بنابراین لازم است تعویض تسمه تایم به وسیله افراد ماهر و متخصص صورت پذیرد.
معمولا تسمه تایم به صورت ناگهانی دچار پارگی می شود اما در برخی مواقع، بروز علائم زیر می توانند نشان دهنده زمان تعویض این قطعه باشند:
خروج دود زیاد و غیر عادی از اگزوز
نشت روغن به طرف قسمت جلویی موتور
ایجاد صدا از موتور
لرزیدن خودرو
کم شدن قدرت موتور
سخت روشن شدن خودرو
در ابتدا لازم است بدانید تسمه تایم تنها به دلیل فرسودگی پاره نمی شود؛ گاهی تسمه دینام پاره شده و به قسمت زیر تسمه تایم می رود. این اتفاق باعث خارج شدن تسمه تایم از محل قرارگیری خود خواهد شد. به هرحال تمامی اتفاقاتی که منجر به پارگی تسمه تایم می شوند، باعث آسیب دیدن قطعات موتور خواهند شد.
با پارگی یا رها شدن تسمه تایم، زمان باز و بسته شدن سوپاپ ها به هم میریزد. با این حال میزان خسارات وارد شده در خودروهای مختلف یکسان نبوده و بستگی به ویژگی های خودرو خواهد داشت. به عنوان مثال بروز این اتفاق در پژو 206، 405 یا سمند، باعث برخورد پیستون و سوپاپ ها به یکدیگر خواهد شد. به این ترتیب سوپاپ ها کج شده و سرسیلندر و پیستون دچار آسیب جدی خواهند شد. همین اتفاق در پرایدهای قدیمی خسارات زیادی به بار نمی آورد؛ زیرا پیستون و سوپاپ ها به یکدیگر برخورد نخواهند کرد.
به طور کلی پارگی تسمه تایم احتمال وقوع چند اتفاق را در بر خواهد داشت: به هم ریختن زمانبندی باز و بسته شدن سوپاپ ها، برخورد پیستون ها و سوپاپ ها با ایجاد صدای بلند، وارد نشدن مخلوط سوخت و هوا در تایم مناسب به درون سیلندر و عدم خروج به موقع دود از سیلندر که موجب کم شدن نیروی محرکه خودرو و در نتیجه خاموش شدن آن خواهد شد.
مجموعه یدک پارت یکی از فروشگاه های معتبر لوازم خودرو بوده که محصولات خود را از برندهای معتبر ایرانی و خارجی تامین می نماید. در این فروشگاه تسمه تایم انواع خودرو با کیفیت بالا و قیمت مناسب، به صورت عمده و جزیی به مشتریان عرضه می شود. لازم است بدانید محصولات یدک پارت همگی دارای ضمانت کیفیت، گارانتی و خدمات پس از فروش بوده و خیال مشتریان را از بابت خریدی امن، آسوده می سازند.
با توجه به اینکه تسمه تایم قطعه ای ضروری برای تنظیم زمان باز و بسته شدن سوپاپ ها می باشد، لازم است این قطعه را در زمان مشخص تعویض نمایید. همچنین قبل از تعویض، هر چند وقت یکبار سلامت ظاهری و دندانه ها را بررسی کرده تا به طور ناگهانی با پارگی آن مواجه نشوید. با تعویض به موقع تسمه تایم، از آسیب دیدن قطعات موتور و بروز خسارات جانبی جلوگیری نمایید.
زنجیر تایم مقاومت بیشتری نسبت به تسمه تایم داشته اما صدای بیشتری در قسمت موتور خودرو ایجاد می نماید.
این قطعه در اثر اصطکاک و گرمای موتور، دچار پارگی یا آسیب دیدن دندانه ها خواهد شد.
در حال حاضر تسمه تایم برندهای رایکا آلتون، پاور گریپ، دایکو، کنتیننتال و دانگیل از کیفیت بالایی برخوردار می باشند.
