به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، سنسور دمای هوای ورودی یا IAT که مخفف Intake Air Temperature Sensor می باشد دمای هوای ورودی به موتور را بررسی می کند. کامپیوتر موتور یا ECU به این اطلاعات نیاز دارد تا بر اساس آن چگالی هوا را تخمین بزنید و بتواند نسبت بنزین و هوا را متعادل کند. از آنجایی هوای سرد چگالی بیشتری نسبت به هوای گرم دارد نیاز به بنزین بیشتری دارد تا نسبت آنها (بنزین و هوا) یکسان باقی بماند. کامپیوتر موتور با تغییر مدت زمان (پالس) پاشش انژکتورها نسبت بنزین و هوا را تغییر می دهد. این سنسور در خودروهای قبل از سال ۱۹۹۵ که مجهز به سیستم OBD-II نبودند ممکن است اسم هایی مانند ACT، VAT، MCT، MAT یا CTS داشته باشد.
سنسور IAT معمولا در منیفولد هوا یا دریچه گاز نصب می شود بنابراین نوک سنسور با هوای ورودی به منیفولد در تماس است. در موتورهایی که از سنسور MAF (سنجش حجم هوای ورودی) استفاده می کنند در سنسور MAP (سنجش فشار منیفولد) نیز یک سنسور دمای هوا جاسازی شده است. بعضی از موتورها ممکن است بیش از یک سنسور IAT داشته باشند. (مثلا در موتورهای V6 و V8 که دو عدد منیفولد هوا دارند).
سنسور IAT یک نوع دستگاه ترمیستور (حرارت سنج) است به این معنا که مقاومت الکتریکی آن در واکنش با نوسانات دمایی تغییر می کند. از این نظر سنسور IAT مانند سنسور دمای آب عمل می کند. کامپیوتر موتور یک ولتاژ مرجع (معمولا ۵ ولت) به سنسور IAT میفرستد و سپس به سیگنال ولتاژی که از طرف این سنسور دریافت می کند توجه کرده و بر اساس آن دمای هوا را محاسبه می کند. این سیگنال ولتاژ برگشتی به ECU نسبت به تغییرات دمای هوا تغییر می کند. بیشتر سنسورهای IAT از نوع حرارت سنج های ضریب دمایی منفی NTC هستند که هنگام سرد بودن مقاومت الکتریکی آنها بالاست و بالا رفتن دما مقاومت آنها کاهش می یابد. ولی بعضی از این سنسورها بر عکس عمل می کنند و حرارت سنج های ضریب دمایی مثبت PTC هستند که هنگام سرد بودن مقاومت کمی دارند و هنگامی که گرم می شوند مقاومت آنها افزایش می یابد. این نوسانات مقاومت در سنسور در ولتاژ برگشتی به ECU تغییر ایجاد می کند. در خودروهای قبل از سال ۱۹۹۵ ممکن است سیگنال حاصل از سنسور دمای هوا برای فعال کردن انژکتور مخصوص استارت هوای سرد نیز استفاده شود. (در صورتی که هوای محیط سرد باشد).
عواملی که سبب خرابی سنسور دمای هوا می شوند
این عوامل عبارتند از:
عمر زیاد سنسور و همین طور حرارت، از عواملی هستند که باعث تاخیر در واکنش این سنسور یا خرابی و از کار افتادن آن خواهند شد.
همین طور کربن گرفتگی، روغنی شدن منیفولد هوا و حتی در بعضی موارد نفوذ احتراق ناقص به منیفولد هوا باعث می شود تا واکنش این سنسور نسبت به تغییرات دمایی کند شود و یا کاملاً از کار بیفتد.
آسیب دیدگی در سیم کشی، خورده شدن سوکت سنسور و یا حتی شل شدن سوکت سنسور در ولتاژ خروجی و کند شدن و در نهایت خرابی این حسگر موثر است.
همچنین اتصال الکتریکی ضعیف در این سنسور دمای هوا مشکل دیگری است که در آن به وجود خواهد آمد.
علائم خرابی در سنسور دمای هوا
علائم خرابی این حسگر به این شکل بروز خواهد کرد:
ریپ زدن موتور هنگام گرم بودن آن، کار کرد بد موتور به هنگامی که در هوای سرد قرار می گیرید.
لگد زدن موتور به هنگام شتاب گیری، آن هم در حالتی که موتور سرد باشد.
از علائم دیگر آن مختل شدن سیستم گازهای آلاینده است که نشان دهنده ی معیوب بودن حسگر IAT است و در نهایت اگر این سنسور نتواند اطلاعات را درست دریافت کند، ممکن است کامپیوتر خودرو به این نتیجه برسد که دمای هوای ورودی گرم تر و یا سرد تر از آن چیزی است که وجود دارد.
پس در محاسبات دقیق خود، به نسبت بنزین و هوا دچار مشکل و اشتباه می شود و نمی تواند تناسب درستی را برقرار کند، در نتیجه ی آن، پیدایش سوختی به اصطلاح فقیر یا غنی را در موتور شاهد خواهیم بود و همه اشکالاتی را که برشمردیم در اثر همین اشتباه سنسور هوا حاصل خواهد شد.
تشخیص و رفع این عیوب
برای تشخیص خرابی در این سنسور می توانید با استفاده از یک اهم متر مقاومت سنسور را چک کنید، این کار را باید موقع سرد بودن سنسور انجام دهید.
برای این کار باید سنسور را از جای خود خارج کرده و دو طرف( دو سر) اهم متر را به پین های سنسور یا به سوکت ها متصل کنید، تا بتوانید مقاومت آن را بسنجید.
حالا با استفاده و کمک از یک سشوار هوای گرم را به نوک سنسور بفرستید و دوباره مقاومت آن را ببینید.
در این صورت با بالا رفتن دما، باید مقاومت سنسور هم تغییر کند.
اگر هنگامی که دما بالا می رود تغییری در مقاومت سنسور ایجاد نشود، معلوم است که سنسور هوا دچار مشکل شده و باید تعویض گردد.
تذکر این نکته لازم است که با بالا رفتن دما، اگر سنسور از نوع حرارت سنج مثبت باشد، باید کم کم و به تدریج در صورت دمیدن هوای گرم مقاومت آن هم بالا رود.
اگر سنسور از نوع حرارت سنج منفی باشد، باید به عکس مقاومت آن به تدریج کاهش پیدا کند، اما اگر به ناگهان سنسور دمای هوا مقاومت را صفر و یا خیلی ناچیز نشان دهد و یا مقاومت را بی نهایت نمایش دهد، پس سنسور خراب است.
اما روش دیگری نیز برای این تشخیص وجود دارد و آن استفاده از دستگاه دیاگ است که هنگام گرم بودن موتور، اعداد خروجی آن را با اعداد خروجی سنسور دمای آب مقایسه می کنند.
چون دمایی را که یک سنسور دمای هوا که سالم و بدون عیب است نشان می دهد، معمولا چند درجه خنک تر از خروجی سنسور دمای آب خواهد بود.
