نخ مرینوس چیست؟
مرینوس نوعی الیاف طبیعی است که از پشم گوسفند تولید می شود. این نخ یکی از با ارزشترین و گران ترین نخ های کاربردی در صنعت قالی بافی است. و دلیل گران بودن و با ارزش بود میتوان به پرزهای نرم و خصوصیات خاص آن اشاره کرد که در ادامه باهم بررسی خواهیم کرد.
پشم این نوع گوسفندها در اسپانیا یافت می شود و الانه به کل جهان ارسال می شود. پشم این نوع گوسفند کوتاه است و طول آن حدود 25 تا 125 میلی متر است و قطر آن به حدود 16 تا 24 میکرون می رسد.
ویژگی نخ مرینوس چیست؟
ویژگی های متمایز نخ مرینوس درجه یک آن را به انتخاب جذابی برای صنایع مختلف ، از جمله پارچه بافی و فرش بافی تبدیل کرده اند. نخ مرینوس برگشت پذیر و رنگ پذیر است ، در برابر آب و آتش مقاومت دارد و ضدآلرژی است. در ادامه به 6 ویژگی نخ مرینوس اشاره می کنیم:
- نخ مرینوس درجه یک چین نمی خورد
نخ مرینوس حتی اگر کشیده ، خیس یا آویزان شود ، بازهم شکل اصلی خود را از دست نمی دهند. این ویژگی نخ مرینوس به خاطر خاصیت ارتجاعی آن است. فرش هایی که با این نخ بافته می شوند ، قابلیت شکل پذیری زیادی دارند و زیبایی خود را به راحتی از دست نمی دهند.
- نخ مرینوس درجه یک حساسیت ایجاد نمی کند
مرینوس برخلاف بسیاری از الیاف طبیعی ، حساسیت ایجاد نمی کند. پشم مرینوس لانولین دارد و به همین دلیل ضد باکتری محسوب می شود. به همین دلیل نخ مرینوس درجه یک را برای تولید لباس کودک هم استفاده می کنند.
نکته دیگر اینکه نخ مرینوس را می توان با خز ، پلی استر ، ترمه یا ابریشم مخلوط کرد و نخ های ترکیبی پشم مرینوس را ساخت. این نخ وقتی با نخ دیگری ترکیب می شود ، پشم فوق العاده ظریف و نرمی درست می کند که در صنایع مختلف نساجی استفاده می شود.
- ویژگی نخ مرینوس اینکه در برابر آتش مقاوم است
پشم مرینوس در برابر آتش به طور طبیعی مقاوم است. مرینوس بین منسوجات موجود در بازار ، بالاترین میزان مقاومت در برابر حرارت و آتش را دارد. جالب است بدانید لباس آتش نشان ها به طور معمول از همین پشم مرینوس تولید می شود.
- بافت لطیف ویژگی نخ مرینوس است
مرینوس پشم بسیار نازکی است و بافت نرم و لطیفی دارد. در عین حال محکم است و قابلیت برگشت پذیری هم دارد. بنابراین این جنس نخ در بافت ژاکت ، کلاه و جوراب کاربرد دارد. پارچه های سبک و لایه های پایه در لباس های ورزشی هم از نخ مرینوس درست می شوند.
- نخ مرینوس درجه یک عایق رطوبت است
هسته داخلی پشم مرینوس تا وقتی اشباع نشود ، می تواند تا ۶۰درصد از رطوبت محیط را جذب کند. پشم مرینوس آب را هم جذب می کند. لایه بیرونی آن ویژگی قوی دفع آب دارد. این لایه بیرونی با شست وشو از بین نرفته و آسیبی نمی بیند.
- ویژگی نخ مرینوس رنگ پذیری آن است
نخ مرینوس درجه یک قابلیت رنگ پذیری بالایی دارد. این نخ را به هر رنگ دل خواهی می توان درآورد. نخ مرینوس بعد از ریسندگی کرم رنگ است و به آن نخ خام می گویند. این نخ خام بیشتر به صورت کلاف یا دوکی است. رنگرزی آن هم به صورت طبیعی و با پوست میوه هایی مانند انار و گردو ، و هم به صورت شیمیایی با استفاده از رنگ های غیرطبیعی انجام می شود.
کاربرد نخ مرینوس در صنعت قالی بافی چیست؟
همانطور که در بالا نیز اشاره کردیم یکی از باکیفیت ترین و با ارزشترین نخ هایی است که در قالی بافی کاربرد دارد. و بیش از 80 درصد از فرش های نفیس تبریز از این نخ بافته شده است.
اگر شما به نزدیکترین فروشگاه های تابلو فرش دستباف مراجعه کنید خواهید دید که عمده نخ استفاده شده در تابلو فرش ها مرینوس است. نخ و نقشه تابلو فرش کوچک که هنرکده محمدی ارائه می کند نیز از جنس این نخ است.
انواع نخ مرینوس قالی از نظر کیفیت
کیفیت این نخ انواع مختلفی دارد و به اصطلاح دارای نمره بخصوصی بر اساس کیفیت هستند و هر چقدر این عدد و یا نمره بالا باشد از کیفیت و ظرافت بالایی برخوردا است.
از لحاظ کیفیت در سه دسته تقسیم بندی می شود اعم از:
- نخ مرینوس نمره 14
- نخ مرینوس نمره 17
- نخ مرینوس نمره 20
هر کدام از دسته بندی های اعلام شده برای فرش های دستباف با رجشمارهای مختلفی استفاده می شود بعنوان مثال نخ نمره 20 برای فرش دستباف با رجشماره 46 الی 55 استفاده می شود و یا نخ نمره 17 برای رجشمار 45 الی 46 و نخ نمره 14 برای رجشمار 40 الی 45 استفاده می شود.
انواع نخ مرینوس از لحاظ رنگ
نخ های مرینوس در ابتدا و بعد از ریسندگی دارای رنگ کرم مانند هستند که به آن نخ خام نیز گفته می شود و عمدا بصورت کلاف و یا دوک هستند.
همچنین نخ های مرینوس قابلیت رنگ پذیری دارد و به هر رنگ دلخواه میتوان آن را رنگ کرد که در تابلو فرش های دستباف به وضوح انواع رنگ ها قابل مشاهده است.
رنگرزی نخ مرینوس به چه صورت انجام می گیرد؟
رنگرزی این نوع نخ هم بصورت طبیعی انجام می گیرد که هزینه بسیار بالایی دارد و با رنگ های طبیعی رنگرزی انجام می شود و با پست میوه ها مانند انار، پوست گردو و…
و هم رنگرزی بصورت شیمیایی و با کمک رنگ های غیرطبیعی انجام می گیرید که عمدا روش رنگرزی مرینوس با این روش انجام می گیرید.
روش استفاده از نخ مرینوس در قالی بافی چگونه است؟
در قالی بافی خصوصا فرش های نفیس دستباف تبریز از این نوع نخ بسیار استفاده می شود و در بافت فرش بصورت دلا بافته می شود. و ظرافت و لطافت خاص و همچنین درخشندگی چشمگیری را به فرش می بخشد.
کاربردهای دیگر نخ مرینوس
نخ مرینوس، به خاطر ویژگی های مثبت بسیاری که دارد نه تنها در صنعت قالی بافی استفاده می شود بلکه از بهترین الیاف به کار رفته در پارچه های لباس کودکان و بزرگسالان است. نخ پشم مرینوس را می توان با خز یا پلی استر و همچنین ترمه و ابریشم مخلوط کرد و نخ های ترکیبی پشم مرینو را ساخت. هنگامی که با پارچه های دوم ترکیب می شود، پشم فوق العاده ظریف و نرمی تولید می کند. لباس های معروف ساخته شده از نخ پشم مرینو شامل پارچه های سبک وزن و لایه های پایه در لباس های ورزشی، ژاکت و جوراب است.
با توجه به كثرت قاليچه هاي موجود در بازار كه به غلط به قاليچه هاي كركي معروف شده اند، به خوبي این بحث استنباط مي شود که نخ های ظريف خارجي مانند نخ مرینوس هستند كه پرز اصلی برای بافت این قبیل قالیچه ها را تشکیل می دهند.