به گزارش سرویس کودک پایگاه خبری ساعدنیوز، از همان لحظهای که نوزاد به دنیا میآید، پیوند عاطفی میان او و والدینش شکل میگیرد. اما بسیاری از والدین با این سوال روبرو هستند که نوزاد دقیقا از چه زمانی مادر یا پدر خود را میشناسد؟ آیا این شناخت از طریق صدا، بو یا تصویر چهره ایجاد میشود؟ در این مقاله سعی میکنیم با استناد به تحقیقات علمی معتبر، به این سوال پاسخ دهیم و فرآیند رشد شناختی نوزاد را بررسی کنیم.
نوزادان به صورت طبیعی با توانایی تشخیص صدای مادر متولد میشوند. بر اساس تحقیقات دانشگاه واشنگتن، نوزاد از چند هفته پیش از تولد، با شنیدن صداهای درون رحم، نسبت به صدای مادر واکنش نشان میدهد. پس از تولد نیز، صدای مادر برای او آرامشبخش و آشناست و میتواند به سادگی آن را از میان سایر صداها تشخیص دهد.
از طرفی، بوی بدن مادر نیز برای نوزاد شناختهشده است. تماس پوست به پوست در لحظات اولیه تولد، کمک میکند نوزاد از طریق بوی طبیعی بدن مادر، او را تشخیص دهد. در نتیجه میتوان گفت نوزاد از همان روزهای اول پس از تولد، مادر خود را میشناسد.
شناخت پدر معمولاً کمی دیرتر از شناخت مادر اتفاق میافتد. دلیل این موضوع ساده است؛ پدران در دوران بارداری حضور فیزیکی در کنار نوزاد ندارند، بنابراین ارتباط از زمان تولد شکل میگیرد. با این حال، اگر پدر در مراقبت روزانه فعال باشد و با نوزاد صحبت کند، نوزاد به مرور صدای پدر را نیز تشخیص میدهد.
طبق مقالهای از انجمن روانشناسی کودک در آمریکا، نوزادان معمولاً در حدود 2 تا 3 هفتگی میتوانند چهره و صدای پدر را از دیگران متمایز کنند، بهویژه اگر ارتباط چشمی و لمسی مکرر بین آنها برقرار شود.
در چند روز اول پس از تولد، دید نوزاد بسیار محدود است و فقط قادر به دیدن اجسامی در فاصله 20 تا 30 سانتیمتری است؛ درست همان فاصلهای که صورت مادر هنگام شیر دادن دیده میشود. نوزاد ابتدا به کنتراستهای بالا مانند خطوط صورت، تاریکی چشمها و لبها واکنش نشان میدهد و طی هفتههای بعد کمکم توانایی تشخیص چهره مادر و سپس پدر را پیدا میکند.
طبق مقالهای در نشریه Infant Behavior and Development، نوزادان معمولاً از حدود هفته چهارم زندگی قادر به تشخیص چهره آشنا هستند و به آن لبخند میزنند، که این خود نشانهای از شناخت و ارتباط است.
عوامل مختلفی میتوانند سرعت شناخت نوزاد از والدین را افزایش دهند:
تماس پوست به پوست: آغوش مادر و پدر باعث افزایش حس امنیت و آشنایی میشود.
تکرار صداها: صحبت با نوزاد به تشخیص سریعتر صدای والدین کمک میکند.
ثبات در مراقبت: حضور مداوم در مراقبتهای روزانه، مانند تعویض پوشک، شیر دادن یا خواباندن.
نوزادان به تعامل عاطفی پاسخ بسیار خوبی میدهند و زمانی که والدین با آنها ارتباط چشمی و لمسی برقرار میکنند، پیوند عاطفی عمیقتری شکل میگیرد.
شناخت نوزاد از والدینش یک روند تدریجی ولی بسیار سریع است. نوزاد صدای مادر را از همان لحظه تولد میشناسد و در هفتههای بعد، با چهره و صدای پدر نیز آشنا میشود. هرچه تعامل والدین با نوزاد بیشتر و پیوستهتر باشد، رابطه عاطفی و شناختی قویتری بین آنها شکل میگیرد. والدین باید بدانند که حتی کوچکترین تماس و نگاه، در ذهن نوزاد ثبت میشود و پایهای برای شکلگیری اعتماد و ارتباط در آینده است.
برای مشاهده مطالب مرتبط با کودکان اینجا کلیک کنید
