به گزارش پایگاه خبری ساعدنیوز به نقل از راشا تودی، در بحبوحه بازگشت دونالد ترامپ به قدرت و تشدید رقابت ژئوپلیتیک میان قدرتهای جهانی، تصمیم اخیر کاخ سفید برای اعمال تعرفههای سنگین و تهدید به تحریم علیه هند، بهخاطر تداوم همکاریهای تجاری و نظامی این کشور با روسیه، یکی از برجستهترین نشانههای بازتعریف راهبرد آمریکا در قبال قدرتهای نوظهور محسوب میشود.
دولت ترامپ اعلام کرده است که از ابتدای ماه اوت 2025، بر کالاهای وارداتی از هند تعرفهای 25 درصدی اعمال خواهد شد. در عین حال، به دلیل آنچه «نقض تحریمهای انرژی و تسلیحاتی علیه روسیه» خوانده شده، احتمال وضع مجازاتهای ثانویه نیز مطرح شده است.
این تصمیم همزمان با هشدارهایی درباره خرید نفت خام از روسیه و تجهیز نظامی از این کشور صادر شده و پیامی شفاف برای هند و سایر کشورهای در حال توسعه دارد: همکاری با روسیه هزینهساز خواهد بود، حتی اگر روابطی استراتژیک با واشنگتن داشته باشید.
در سیاست خارجی ترامپ، رویکرد «چانهزنی با فشار اقتصادی» در مرکز راهبرد ایالات متحده قرار دارد. در دوره اول ریاستجمهوریاش نیز، ترامپ از ابزار تعرفهها و تحریمها برای تحت فشار قرار دادن متحدان، رقبای تجاری و حتی نهادهای بینالمللی استفاده کرده بود. اینک او همان روش را علیه هند، یکی از بزرگترین دموکراسیهای جهان، بهکار بسته است.
ترامپ در بیانیهای اعلام کرد که هند علیرغم «دوستی با آمریکا»، همچنان تعرفههای بالا بر کالاهای آمریکایی اعمال میکند و همزمان از روسیه نفت و تسلیحات خریداری مینماید. او این وضعیت را «غیرقابل قبول» خوانده و گفته است که آمریکا «دیگر تماشا نخواهد کرد».
هند طی سالهای گذشته یکی از خریداران اصلی نفت روسیه بوده و همچنین سیستمهای دفاع هوایی S-400 را از مسکو خریداری کرده است. گرچه در دوره بایدن، هند تا حدی از تحریمهای ثانویه آمریکا معاف شده بود، اما بازگشت ترامپ به کاخ سفید شرایط را تغییر داده است.
دولت ترامپ معتقد است خرید نفت و تجهیزات دفاعی از روسیه، بهطور غیرمستقیم اقتصاد جنگی کرملین را تقویت میکند و نقض صریح تلاشهای غرب برای منزویسازی روسیه به شمار میآید. از همین رو، اعمال فشار بر هند، میتواند سایر کشورهای آسیایی و آفریقایی را از تداوم همکاری با روسیه منصرف کند.
اقتصاد هند بهشدت به صادرات متکی است، بهویژه در بخشهایی چون فناوری اطلاعات، داروسازی، جواهرات، قطعات خودرو و منسوجات. ایالات متحده یکی از بزرگترین شرکای تجاری هند است و اعمال تعرفه 25 درصدی میتواند میلیاردها دلار خسارت مستقیم به تولیدکنندگان هندی وارد کند.
تحلیلگران اقتصادی پیشبینی کردهاند که اگر این تعرفهها پابرجا بماند، هند ممکن است تا 7 میلیارد دلار در سال از دست بدهد. صنایع داروسازی و فناوری اطلاعات، که صادراتی کلان به آمریکا دارند، در خط مقدم آسیب قرار خواهند گرفت. برخی گزارشها از افت 2 تا 4 درصدی در ارزش سهام شرکتهای هندی در بازار بورس بمبئی خبر دادهاند.
دولت هند هنوز پاسخ رسمی روشنی به این تصمیم نداده، اما منابع داخلی اعلام کردهاند که مذاکرات پشت پرده برای کنترل بحران آغاز شده است. وزیر نفت هند نیز در اظهارنظری اعلام کرده که در صورت تحریم، دهلینو آمادگی دارد منابع تأمین انرژی خود را متنوع کند و به سراغ کشورهایی مانند برزیل و کانادا برود.
با این حال، احزاب اپوزیسیون دولت مودی در هند، این اتفاق را «هشدارآمیز» توصیف کرده و تأکید کردهاند که سیاست نزدیکی یکطرفه به آمریکا، بدون تضمین منافع متقابل، کشور را در معرض آسیب قرار داده است.
از منظر راهبردی، تصمیم ترامپ نه تنها درباره هند بلکه درباره نظم بینالمللی پس از جنگ اوکراین است. ایالات متحده قصد دارد به کشورهایی چون چین، برزیل، ترکیه و حتی عربستان سعودی هشدار دهد که ادامه همکاری با روسیه، با هزینههای سیاسی و اقتصادی بالایی همراه خواهد بود.
هند، بهعنوان کشوری که عضو گروه بریکس است و در عین حال روابط نزدیکی با غرب دارد، اکنون در موقعیتی شکننده قرار گرفته است. اگر تسلیم فشار آمریکا شود، استقلال استراتژیک خود را از دست میدهد و اگر مقاومت کند، در معرض تحریمهای بیشتر و آسیب اقتصادی قرار میگیرد.
هند در دهههای اخیر تلاش کرده است که سیاستی متوازن میان قدرتهای بزرگ اتخاذ کند؛ سیاستی که از آن بهعنوان «موازنهگری هوشمند» یاد میشود. اما فشار جدید ترامپ این موازنه را به چالش کشیده است.
آیا دهلینو در برابر فشار واشنگتن عقبنشینی خواهد کرد؟ یا به همکاری با روسیه ادامه خواهد داد، حتی به قیمت کاهش صادرات و افزایش هزینههای اقتصادی؟ پاسخ به این سوال، نهتنها مسیر آینده روابط آمریکا و هند را مشخص خواهد کرد، بلکه میتواند بر ساختار آینده نظم جهانی در دوران پسا-اوکراین نیز تأثیرگذار باشد.
برای پیگیری اخبار سیاسی اینجا کلیک کنید.
