به گزارش پایگاه خبری ساعدنیوز به نقل از فرانس 24، در فضای دیپلماتیکی که روزبهروز با تنش، تحریم و تهدید بیشتر همراه میشود، خبر سفر استیون ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا به روسیه، آب سردی بود بر آتش گمانهزنیها درباره قطع کامل روابط واشنگتن و مسکو. دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین آمریکا، که در هفتههای اخیر حضور سیاسیاش پررنگتر شده، در مصاحبهای این دیدار را تأیید و آن را بخشی از "رایزنیهای ضروری در زمانهای بحرانی" توصیف کرد.
اما سفر ویتکاف، چهرهای کمتر شناختهشده در عرصه دیپلماسی رسمی و بیشتر فعال در حوزه املاک و روابط اقتصادی، به مسکو در چنین مقطعی، پرسشهای مهمی را برانگیخته: آیا آمریکا—حداقل بخشی از آن—دنبال گشودن مسیرهای جدید ارتباطی با کرملین است؟ و این رایزنیها تا چه اندازه نمایانگر سیاست رسمی واشنگتن است یا بخشی از تلاشهای غیررسمی ترامپ برای اثرگذاری بر سیاست خارجی آینده؟
برخی منابع رسانهای گزارش دادهاند که دیدارهای ویتکاف در روسیه نهتنها جنبه اقتصادی داشته، بلکه به گفتوگوهای سطح بالا درباره جنگ اوکراین، تحریمها و وضعیت گروگانهای آمریکایی نیز پرداخته است. هنوز مقامات رسمی کاخ سفید یا وزارت خارجه آمریکا نسبت به این سفر موضع رسمی اتخاذ نکردهاند، امری که گمانهزنیها را درباره موازیکاری یا تلاش برای ایجاد کانالهای پشتپرده تقویت میکند.
سفر ویتکاف در عین حال پیام سیاسی روشنی دارد: ترامپ در حال آمادهسازی زمین برای بازگشت احتمالی به قدرت است و برای این هدف، از هماکنون در حال ارسال سیگنالهایی به بازیگران جهانیست—از جمله به ولادیمیر پوتین.
کارشناسان سیاست خارجی معتقدند، این سفر ممکن است بخشی از استراتژی غیررسمی ترامپ برای نشان دادن تفاوت رویکردش نسبت به دولت بایدن در قبال روسیه و جنگ اوکراین باشد. جاییکه بایدن روی فشار، تحریم و ارسال کمکهای نظامی به کیف تمرکز دارد، ترامپ ممکن است با بازگشت به قدرت، مسیر گفتوگو و معامله را در پیش گیرد—مدلی که پیشتر نیز از آن سخن گفته بود.
در عین حال، این تحرکات باعث نگرانی در میان متحدان اروپایی آمریکا نیز شده است. یک دیپلمات اروپایی در گفتوگو با یک رسانه آلمانی گفته:
«اگر این دیدارها بدون هماهنگی با دولت رسمی آمریکا انجام شده باشد، ممکن است به اختلافاتی جدی در جبهه غربی علیه روسیه دامن بزند.»
در فضای فعلی که انتخابات ریاستجمهوری آمریکا نزدیک میشود، هرگونه تحرک دیپلماتیک از سوی چهرههای سیاسی مثل ترامپ میتواند تأثیر جدی بر افکار عمومی و مسیر آینده روابط خارجی آمریکا بگذارد. سفر ویتکاف نیز در همین بستر، بیش از آنکه یک دیدار دیپلماتیک ساده باشد، نمادی از نبرد روایتهاست: بایدن با سیاست سختگیرانه علیه روسیه، و ترامپ با رویکردی که شاید مبتنی بر معامله و مصالحه باشد.
در نهایت، اگرچه جزئیات این دیدار همچنان در هالهای از ابهام است، اما روشن است که تنشهای جهانی امروز، تنها در اتاقهای رسمی وزارت خارجهها تعیین نمیشوند. گاه، یک فرستاده غیررسمی میتواند آغازی بر چرخشی بزرگ در مسیر دیپلماسی جهانی باشد.
برای پیگیری اخبار سیاسی اینجا کلیک کنید.
