به واسطه تراکم زیاد ترکیبات گیاهی قدرتمند، بسیاری از گیاهان دارویی به مبارزه با ویروس ها کمک کرده و از گزینه های مورد علاقه پزشکان سنتی بوده اند. با این وجود، برخی فواید گیاهان دارویی از پشتیبانی پژوهش های علمی گسترده، به ویژه مواردی که با حضور سوژه های انسانی انجام شده باشند، برخوردار نیستند، از این رو، باید جانب احتیاط را در مصرف آن ها رعایت کرد. در ادامه به معرفی برخی از گیاهان دارویی با قوی ترین فعالیت ضد ویروسی می پردازیم.
مرزنجوش
مرزنجوش گیاهی از خانواده نعناییان است که خواص دارویی قوی دارد. ترکیب اصلی اسانسی این گیاه کارواکرول است که دارای خاصیت ضدویروسی است. اسانس مرزنجوش و ترکیب کارواکرول باعث کاهش فعالیت ویروس MNV (یک ویروس بسیار مسری و علت اصلی عفونت ویروسی در معده انسان) می شود. همچنین فعالیت ضدویروسی را در برابر روتاویروس تبخال سیمپلکس نوع 1 نشان می دهند. روتاویروس، یک علت شایع اسهال در نوزادان و کودکان است. همچنین این ویروس، باعث عفونتهای تنفسی میشود.
مریم گلی
مثل بقیه گیاهان خانواده نعناییان، مریم گلی یک گیاه معطر و اسانس دار است که در طب سنتی به عنوان ضدویروس شناخته می شود. تحقیقات آزمایشگاهی نشان میدهد که این گیاه میتواند با ویروس نقص ایمنی بدن انسان نوع 1( 1-HIV )که منجر به ایدز میشود، مبارزه کند. همچنین، مریم گلی توانایی خود در مبارزه با ویروس هرپس سیمپلکس نوع-1 و ایندیانا وسیکیولوویروس (Indiana Vesiculovirus) که حیوانات اهلی مانند اسب، گاو و خوک را آلوده می سازد، نشان داده است.
ریحان
بسیاری از انواع ریحان، از جمله شیرین و مقدس، ممکن است با برخی عفونت های ویروسی مبارزه کنند. به عنوان مثال، یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که عصاره ریحان شیرین حاوی ترکیباتی مانند اپی ژنین و اسید اورسولیک، می تواند آثاری قدرتمند در برابر ویروس های هرپس (تبخال)، هپاتیت B و انتروویروس داشته باشد. همچنین، ریحان مقدس توانایی خود در افزایش ایمنی بدن را نشان داده که ممکن است به مبارزه با عفونت های ویروسی کمک کند.
طی یک مطالعه چهار هفته ای با حضور 24 بزرگسال سالم، مصرف 300 میلی گرم عصاره ریحان مقدس افزایش چشمگیر سطوح سلول های T و سلول های قاتل طبیعی در بدن این افراد را نشان داد که هر دو مورد سلول های ایمنی هستند که به محافظت و دفاع از بدن در برابر عفونت های ویروسی کمک می کنند.
رازیانه
رازیانه گیاهی با عطر و طعمی شبیه به شیرین بیان است که ممکن است با برخی انواع ویروس مبارزه کند.
یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که عصاره رازیانه آثار ضد ویروسی قوی را در برابر ویروس های هرپس و پاراآنفلوآنزا نوع-3 (PI-3) که موجب عفونت های تنفسی در گاوها می شود، ارائه کرده است.
افزون بر این، ترانس-آنتول، ترکیب اصلی موجود در روغن اساسی رازیانه، آثار ضد ویروس قوی در برابر ویروس های هرپس را نشان داده است.
برخی مطالعات با حضور سوژه های حیوانی نشان داده اند که رازیانه ممکن است سیستم ایمنی را تقویت کرده و التهاب را کاهش دهد که این شرایط ممکن است به مبارزه با عفونت های ویروسی کمک کند.
سیر
سیر یکی از درمان های طبیعی محبوب برای طیف گسترده ای از بیماری ها، از جمله عفونت های ویروسی است.
در یک مطالعه با حضور 23 بزرگسال مبتلا به زگیل ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، دو بار در روز استفاده از عصاره سیر روی نواحی تحت تأثیر قرار گرفته به از بین بردن زگیل ها پس یک تا دو هفته کمک کرد. افزون بر این، مطالعات آزمایشگاهی در گذشته نشان داده اند که سیر ممکن است فعالیت ضد ویروسی در برابر آنفلوانزای A و B، اچ آی وی، ویروس هرپس سیمپلکس نوع-1، سینه پهلوی ویروسی، و راینوویروس که موجب سرماخوردگی می شود، داشته باشد. با این وجود، به پژوهش های بیشتری در این زمینه نیاز است. مطالعات آزمایشگاهی و مواردی با حضور سوژه های حیوانی نشان داده اند که سیر واکنش سیستم ایمنی را با تحریک سلول های ایمنی محافظ که ممکن است در برابر عفونت های ویروسی وارد عمل شوند، بهبود می بخشد.
بادرنجبویه
بادرنجبویه یک گیاه لیمویی است که معمولاً در چای ها و چاشنی ها استفاده می شود. این گیاه به واسطه خواص دارویی خود نیز شناخته شده است. عصاره بادرنجبویه منبعی از ترکیبات قوی است که فعالیت ضد ویروسی دارند.
پژوهش های آزمایشگاهی نشان داده اند که بادرنجبویه آثار ضد ویروسی در برابر آنفلوانزای مرغی، ویروس های هرپس، ویروس نقص ایمنی انسان نوع 1، و انتروویروس 71 که می تواند موجب عفونت های جدی در نوزادان و کودکان شود، دارد.
نعناع فلفلی
نعناع فلفلی به واسطه خواص ضد ویروس قدرتمند خود شناخته شده است و معمولاً به چای ها، عصاره ها، و تنتورها اضافه می شود و به عنوان درمانی طبیعی در برابر عفونت های ویروسی کاربرد دارد.
برگ ها و روغن اساسی نعناع فلفلی حاوی ترکیبات فعال، از جمله منتول و اسید رزمارینیک هستند که فعالیت ضدویروسی و ضدالتهاب دارند.
در یک مطالعه آزمایشگاهی، عصاره برگ نعناع بیابانی فعالیت ضد ویروسی قوی در برابر ویروس سنسشیال تنفسی را نشان داده و همچنین سطوح ترکیبات التهابی را به میزان قابل توجهی کاهش داد.
رزماری
رزماری که به نام اکلیل کوهی نیز شناخته می شود گیاهی پراستفاده در آشپزی است، اما به واسطه ترکیبات مختلف خود، مانند اسید اولئانولیک، کاربردهای درمانی نیز دارد.
در مطالعات آزمایشگاهی و با حضور سوژه های حیوانی، اسید اولئانولیک فعالیت ضد ویروسی در برابر ویروس های هرپس، اچ آی وی، آنفلوانزا و هپاتیت را نشان داده است.
اکیناسه (سرخارگل)
اکیناسه که به نام سرخارگل نیز شناخته می شود، به واسطه خواص تقویت کننده سلامت خود یکی از گیاهان پر استفاده در داروهای گیاهی است. بسیاری از بخش های این گیاه از جمله گل ها، برگ ها و ریشه ها برای درمان های طبیعی استفاده می شوند.
در حقیقت، Echinacea Purpurea نوعی از این گیاه که گل های مخروطی دارد، توسط بومیان آمریکا برای درمان طیف گسترده ای از بیماری ها، از جمله عفونت های ویروسی، استفاده می شد. چندین مطالعه آزمایشگاهی نشان داده اند که برخی انواع اکیناسه، از جمله E. Pallida، E. Angustifolia و E. Purpurea در مبارزه با عفونت های ویروسی مانند هرپس و آنفلوانزا مؤثر عمل می کنند. به طور خاص، E. Purpurea دارای آثار تقویت کننده سیستم ایمنی است که آن را به گزینه ای مفید برای درمان عفونت های ویروسی تبدیل می کند.
سامبوکاس (آقطی)
سامبوکاس (Sambucus) یا آقطی خانواده ای از گیاهان است که به نام الدر (Elder) نیز شناخته می شوند. الدربری یا آقطی سیاه در اشکال مختلف، مانند قرص و شربت، به عنوان درمانی طبیعی برای عفونت های ویروسی، مانند آنفلوانزا و سرماخوردگی، استفاده می شود.
مطالعه ای با حضور سوژه های حیوانی نشان داد که آب الدربری در مهار تکثیر ویروس آنفلوانزا و تحریک واکنش سیستم ایمنی مؤثر عمل می کند. در یک بررسی که شامل چهار مطالعه و داده های 180 نفر می شد نیز پژوهشگران دریافتند استفاده از مکمل الدربری در کاهش علائم تنفسی ناشی از عفونت های ویروسی مؤثر عمل کرده است.
شیرین بیان
شیرین بیان دیرزمانی است که در پزشکی سنتی چینی و دیگر روش های درمانی طبیعی مورد استفاده قرار می گیرد. ترکیبات فعال موجود در شیرین بیان، مانند گلیسیریزین، لیکوریتیژنین و گلابریدین از خواص ضدویروسی قدرتمندی برخوردار هستند.
مطالعات آزمایشگاهی نشان داده اند که عصاره ریشه شیرین بیان در برابر اچ آی وی، ویروس سنسشیال تنفسی، ویروس های هرپس و کروناویروس مرتبط با سندرم تنفسی حاد که موجب نوعی سینه پهلوی شدید می شود، مؤثر عمل می کند.
گون
آستراگالوس که به نام گون نیز شناخته می شود، گیاهی گل دار و پراستفاده در پزشکی سنتی چینی است. این گیاه دارویی حاوی آستراگالوس پلی ساکارید (APS) است که از خواص تقویت کننده سیستم ایمنی و ضدویروس چشمگیری برخوردار است.
مطالعات آزمایشگاهی و با حضور سوژه های حیوانی نشان داده اند که آستراگالوس با ویروس های هرپس، هپاتیت C، و ویروس H9 آنفلوانزای پرندگان مقابله می کند. افزون بر این، مطالعات آزمایشگاهی نشان داده اند که آستراگالوس پلی ساکارید ممکن است از سلول های آستروسیت انسانی، شایع ترین نوع سلول در سیستم عصبی مرکزی، در برابر عفونی شدن توسط ویروس های هرپس محافظت کند.
زنجبیل
محصولات تهیه شده از زنجبیل مانند چای ها، قرص ها و شربت ها، درمان های طبیعی محبوبی هستند. زنجبیل به لطف تراکم بالای ترکیبات گیاهی قدرتمند فعالیت ضدویروس چشمگیری را نشان داده است.
پژوهش های آزمایشگاهی نشان داده اند که عصاره زنجبیل از آثار ضدویروسی در برابر آنفلوانزا پرندگان، ویروس سنسشیال تنفسی، و کالیسی ویروس گربه ای (FCV)، قابل مقایسه با نوروویروس انسانی، برخوردار است.
افزون بر این، برخی ترکیبات در زنجبیل، مانند جینجرول و زینجرون، توانایی خود در مهار تکثیر ویروس و پیشگیری از ورود ویروس ها به سلول های میزبان را نشان داده اند.
جینسینگ
جینسینگ دیرزمانی است که در پزشکی سنتی چینی استفاده می شود، و به طور خاص توانایی خود در مبارزه با ویروس ها را نشان داده است.
در مطالعات آزمایشگاهی، عصاره جینسینگ قرمز کره ای آثار چشمگیر در برابر ویروس سنسشیال تنفسی، ویروس های هرپس، و هپاتیت A را نشان داده است. افزون بر این، ترکیباتی در جینسنگ به نام جینسنوسیدها دارای آثار ضد ویروسی در برابر هپاتیت B، نوروویروس و کوکساکی ویروس (Coxsackievirus) است که مورد آخر با چندین بیماری، از جمله یک عفونت مغزی به نام مننگوانسفالیت مرتبط است.
قاصدک
قاصدک شاید بیشتر به عنوان علف هرز شناخته شود، اما این گیاه از خواص دارویی، از جمله آثار ضد ویروسی برخوردار است.
پژوهش های آزمایشگاهی نشان داده اند که قاصدک ممکن است با هپاتیت B، اچ آی وی، و آنفلوانزا مبارزه کند. افزون بر این، یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که عصاره قاصدک تکثیر دنگ، ویروسی که موجب تب دنگ می شود را مهار کند. این بیماری که می تواند کشنده باشد، علائمی مانند تب بالا، استفراغ و درد عضلانی را موجب می شود.
خولنجان
خولنجان از خانواده زینجیبراسه بوده و مهم ترین قسمت آن ریزوزم است که به رنگ قرمز یا قهوه ای مایل به نارنجی است . فلاوانول های موجود در این ترکیب دارای خواص ضدویروس هپاتیت C هستند. علاوه بر این، پژوهشگران ترکیب دیریل هپتانوئید را به عنوان ترکیبی می شناسند که اثر ضد ویروس آنفولانزا H1N1 را در آزمایشگاه نشان داده و مانع تکثیر این ویروس در موش ها شده است.
دارچین
دارچین از خانواده برگ بوییان است. بخش زیادی از اسانس دارچین را سینامیک آلدئید تشکیل می دهد که محققان اثر آن را بر بیماران مبتلا به ایدز و نقص ایمنی مورد بررسی قرار داده اند. نتایج نشان می دهد این ترکیب منجر به کاهش تکثیر ویروس در این بیماران شده است. در پژوهش ها و تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده مشخص شده است که بخش زیادی از اسانس دارچین را سینامیک آلدئید و اوژنول تشکیل می دهد که دارای خواص ضدآنفولانزایی بالایی هستند. با توجه به پروتئین هماگلوتینین ویروس و میل ترکیبی سینامیک آلدئید و اوژنول موجود در گیاه به آن، به نظر می رسد این گیاه می تواند در درمان بیماری های تنفسی مفید باشد.
سیاه دانه
سیاهدانه از خانواده آلاله و گیاهی یک ساله به ارتفاع 60 تا 70 سانتی متر است. این گیاه دارای گل های سفید و آبی و دانه های شیری رنگی است که در اثر هوا سیاه رنگ می شوند. دو ترکیب نیگلیدین و آلفا هیدرین موجود در سیاه دانه با اتصال به پروتئاز اصلی تأثیر خوبی را بر کووید 19 داشته اند و توانسته اند این ویروس را مهار کنند.
گریپ فروت
گریپ فروت گیاهی به صورت درخت و از خانواده مرکبات است. میوه و پوست آن دارای ترکیباتی همچون اسیدهای میوه، فلاونوئید ها، ترکیبات فرار، هیدروکربن های ترپنی، ویتامین ث، پتاسیم، آهن و کلسیم است. محققان مشاهده کرده اند که میوه این گیاه قادر به کاهش ویروس های خانواده کروناست. علاوه بر آن، مهار کننده پروتئاز در بیماری HIV بوده و نشان داده شده است که پوست گریپ فروت و سایر مرکبات به دلیل داشتن ترکیبات فلاونوئیدی خواص ضد کووید 19 دارد.
برگ بو
برگ بو از خانواده برگ بوییان با برگ های معطر است که میوه و برگ آن مورد استفاده قرار می گیرد. برگ های آن سرشار از فلاونوئید، لاکتون سسکوئی، ترپنوئید ها، فنولید اسید ها و آلکالوئیدهای ایزوکوئینولین هستند، همچنین ریشه های آن دارای مقدار زیادی فلاونوئید است. از ترکیبات اصلی آن آلفا-توکوفرول 1و8-سینئول را می توان نام برد که اثر ضدویروسی داشته و تحقیقات نشان داده اند که اسانس برگ بو نسبت به گلیسیریزین، ویروس سارس را بهتر مهار می کند.
درمنه
گیاهی بوته ای از خانواده کاسنیان است که ارتفاع آن به 25 تا 35 سانتی متر می رسد. محققان به این نتیجه رسیده اند که به دلیل خواص ضدباکتریایی و افزایش عملکرد سیستم ایمنی بدن، این گیاه می تواند به عنوان گزینه مناسبی جهت درمان بیماری های عفونی و نقص سیستم ایمنی مورد استفاده قرار گیرد. مشاهدات دیگر منجر به شناسایی ترکیب دیگری در عصاره الکلی گیاه درمنه شده که نشان داده است وجود ترکیب لیکورین در میان صدها ترکیب دیگر شناخته شده همانند گیلیسیریزیک توانایی توقف ویروس سارس را داراست و نتایج به دست آمده نشان داده که این گونه گیاهی می تواند به عنوان مکمل در درمان بیماری سارس، به خوبی عمل کند.
گیاهان دارویی موثر در کاهش وزن
