ساعدنیوز
ساعدنیوز

400 سال جنگ بر سر یک آبراهه باریک!

  پنجشنبه، 17 مرداد 1398   کد خبر 42172
400 سال جنگ بر سر یک آبراهه باریک!
ساعدنیوز: به نظرتان خبرسازترین بخش ایران در چند دهه اخیر کجاست؟ چرا خبرساز است؟ تنگه هرمز که روی نقشه به‌سختی دیده می‌شود‍ گلوگاهی است برای سیاست و اقتصاد؛ محل دائمی مناقشه‌ها و تهدیدهاست و همواره بر مناسبات و محاسبات جهانی تأثیر می‌گذارد.

به گزارش پایگاه خبری ساعدنیوز و به نقل از مجله فارس : تا وقتی توپ جنگی به ایران نیامده بود کسی تنگه هرمز را نمی شناخت و نامش را نمی دانست! محلی ها می گفتند: «هورموغ»؛ نامی برآمده از واژه موغ به معنای نخل یا مرتبط با واژه موغستان که نام قدیم میناب بوده است. وقتی توپ جنگی آمد و برد سلاح های سنگین افزایش یافت تنگه هرمز مهم شد؛ گلوگاهی شد که در آن کشتی ها گیر می افتادند و در تیررس توپ های مستقر در خشکی قرار داشتند. شاه عباس در همین تنگه گلوی پرتغالی ها را فشرد و برای همیشه از خلیج فارس بیرونشان کرد؛ از بندر گمبرون در شمال تنگه که پس ازآن پیروزی تاریخی نامش شد بندرعباس. پیش از آن جزایر واقع در محدوده تنگه هرمز بیش از 100 سال در تصرف امپراتوری پرتغال بود؛ نخستین بار نیروی دریایی پرتغال به فرماندهی ناخدا «آلفونسو آلبوکرک» در سال 1506 میلادی تنگه هرمز را تصرف کرده بودند. پس ازآن نیز تنگه هرمز و جزایر آن محلی برای مناقشه افشاریان و زندیان و قاجاریان بود با اسپانیایی ها و انگلیسی ها و هلندی ها و فرانسوی ها. یک قرن است که جنگ ها برای تسلط بر این تنگه تمام شده اما مناقشه تردد از تنگه هرمز هنوز هست؛ صادرات نفت است و اقتصاد جهان.

تصویر

در نقشه های قدیمی باریک نبود!

جزایر ایرانی هرمز، قشم، لارک و هنگام در تنگه هرمز قرار دارند و آن نزدیکی پر از جزیره های ایرانی است که حق ایران بر این تنگه را کاملاً به رخ می کشند. این تنگه درواقع آبراهه ای 158 کیلومتری است که باریک ترین بخش آن حدود 40 کیلومتر عرض دارد؛ نیمی از عرض آن متعلق به آب های سرزمینی ایران و نیمی دیگر در اختیار کشور آن سوی تنگه، عمان. تنگه قبلاً هنگام عبور کشتی های چندان باریک به نظر نمی رسید و در اغلب نقشه های قدیمی عریض تر ازآنچه هست ترسیم شده است. اما وقتی نقشه ها دقیق شد و عبور نفت کش ها زیاد تازه معلوم شد تنگه هرمز چقدر باریک است و چقدر باید مراقب بود که در این تنگنا ناوها و نفت کش ها و شناورها باهم برخورد نکنند. تنگه هرمز به دلیل عبور نفت دومین تنگه بین المللی شلوغ دنیاست. روزانه بیش از 14 میلیون بشکه نفت و حدود 4 میلیون بشکه فراورده های نفتی از این تنگه می گذرد که این میزان یک پنجم کل نفت مصرفی جهان محسوب می شود. علاوه بر آن حدود نیمی از کالاهای وارداتی کشورهای حاشیه خلیج فارس از این تنگه می گذرد.

تصویر

حاکمیت انگلیسی ها بر تنگه در جنگ های جهانی

در بخش عمده دوران قاجار تنگه هرمز و جزیره هایش تحت سلطه انگلیسی ها بود که همیشه در دریا کشتی داشتند و در خشکی نیرو. در جنگ جهانی اول در میان جنگ و جدال قدرت ها چند کشتی کوچک و بزرگ ایران در خلیج فارس منهدم شدند. در جنگ جهانی دوم نیز همچنان تنگه دست انگلیسی ها بود و بی دلیل و باآنکه ایران اعلام بی طرفی کرده بود چند کشتی و ناو ایرانی در خلیج فارس منهدم شدند. حضور انگلیسی ها تا اواخر دوره پهلوی در خلیج فارس ادامه داشت و آخرسر هم اینکه بحرین را از ایران جدا کردند. هنگامی که پهلوی دوم جدایی بحرین از ایران را پذیرفت بحرین تحت اشغال انگلیسی ها بود! در بیشتر سال ها دوران حکومت پهلوی ها تنگه هرمز و خلیج فارس بیش از آنکه دست ایرانی ها باشد تحت حاکمیت خارجی ها بود که آنجا کشتی داشتند؛ از همه بیشتر انگلیسی ها و آمریکایی ها.

جنگ نفت کش ها

در سال های جنگ تحمیلی پرتنش ترین روزهای تنگه هرمز تجربه شد. خلیج فارس و تنگه ای که محل گذر نفت کش های ایران و عراق و باقی کشورها بود به محلی آبستن حوادث بزرگ تبدیل شد و البته حوادث بزرگ هم رخ داد. ایران در سال های جنگ از حق بازرسی اش از کشتی های عبوری استفاده می کرد. در مقابل عراق گاهی برای اختلال در صادرات نفت ایران آتشی در خلیج فارس یا تنگه هرمز به پا می کرد و قیمت جهانی نفت سکته می زد! عراق در این کار موفق نشد و ایران در سال های جنگ نفتش را می فروخت اما هم زمان آمریکایی ها هم برای حمایت از عراق در جنگ دریایی با ایران دخالت می کردند و این گونه شد که جنگی داشتیم با آمریکا و عراق به نام جنگ نفت کش ها؛ سال 64 تا 67.

تصویر

اسکورت نفت کش ها از نوع آمریکایی!

سال 65 ایران برای اولین بار یک کشتی باری آمریکایی را برای جلوگیری از ارسال احتمالی سلاح به عراق متوقف و بازرسی کرد. طی سال های پایانی جنگ هرسال بیش از 100 یا 200 حمله دریایی در خلیج فارس رخ می داد و بیشتر کشتی هایی که آسیب دیدند خارجی بودند نه ایرانی و عراقی. سال 66 آمریکایی ها آمدند کشتی های کویتی را اسکورت کنند و یک آبروریزی بزرگ برایشان بار آمد. در نخستین عملیات اسکورت یک کشتی کویتی به نام بریجتون پس از عبور از تنگه هرمز به مین دریایی برخورد کرد و آسیب دید و ناوهای نظامی آمریکا نیز از ترس برخورد با مین دریایی پشت کشتی بریجتون پناه گرفتند و به مسیرشان ادامه دادند. این نوع اسکورت به مضحکه ای برای دولت آمریکا در رسانه های دنیا تبدیل شد و البته یک پیروزی بزرگ برای ایران بود.

تصویر

فرماندهان شجاع، سربازان نامدار

در سال های جنگ دشمنان در خلیج فارس از هیچ شرارتی فروگذار نکردند. اما هر وقت عراقی ها یا آمریکایی ها یا سایر کشورها شیطنت می کردند ایران در تنگه هرمز یقه شان را می گرفت! ایرانی ها در اطراف تنگه فرماندهانی شجاع داشتند و سربازانی نامدار. سال 66 ایرانی ها «نادر مهدوی» را شناختند که در خلیج فارس به جنگ آمریکایی ها رفت و یک بالگرد سوپر کبرا ارتش آمریکا را نابود کرد. و بعد نشان سرافرازی هم گرفت از دشمن؛ او و یارانش را ربودند و روی عرشه ناو «یو اس اس چندلر» شکنجه اش کردند و شهید شد. شجاعتش دشمن زبون را رسوای جهان کرد.

تصویر

روز تلخ هرمز

سال 67 تنگه هرمز حال دیگری داشت. 12 تیر 67 یک ناو جنگی آمریکایی به هواپیمای مسافربری ایرباس ایران با 290 سرنشین شلیک کرد و مسافرانش آسمانی شدند بر فراز تنگه هرمز. تلخ ترین روز تنگه هرمز بود.

تصویر

احتمال درگیری؛ تهدیدی روزمره

طی 3 سال جنگ نفت کش ها خسارت های فراوان به سکوهای نفتی در خلیج فارس وارد شد. کشتی هایی از ایران و سایر کشورها نیز آسیب دید یا غرق شد؛ سال های سخت جنگ بود و احتمال درگیری در خلیج فارس و تنگه هرمز تهدیدی روزمره محسوب می شد.

تصویر
تصویر

چهره جدید موازنه قدرت

پس از جنگ درگیری کم شد ولی تنش همچنان بالا ماند. از برخی اتفاقات که بگذریم اغلب مواقع احتمال درگیری با ناوهای خارجی با اخطار رادیویی یا شلیک تیر هوایی به پایان می رسید.

از آغاز دهه 90 با اعمال تحریم های نفتی بر ایران تنگه هرمز اهمیتی چند برابر یافته است؛ بسته شدن تنگه می تواند قیمت نفت را تا 6 برابر بالا ببرد و این ترس بزرگ غربی هاست. از سوی دیگر خیلی ها می ترسیدند که درگیری کوچکی در خلیج فارس به یک درگیری بزرگ نظامی منجر شود. این تصور همچنان وجود داشت تا اینکه اتفاقات سال 98 شرایط را به کلی تغییر داد و تحلیل ها را دگرگون کرد. اخطار جدی ایران برای تأمین امنیت در تنگه هرمز و اجرای دقیق قوانین تردد دریایی و همچنین پافشاری ایران بر تأمین حقوق بین المللی اش به حوادثی منجر شد که حقایق جدیدی را آشکار کرد. از موازنه قدرت در خلیج فارس چهره دیگری به جهانیان عرضه شد.

تصویر

ناوی که عاقبت از تنگه نگذشت!

از اردیبهشت 98 آمریکا با توپ پر به میدان آمد و اعلام کرد ناو هواپیمابر آبراهام لینکلن را به خلیج فارس می فرستند. خبری که مثل توپ ترکید و خیلی ها آن را پیام آغاز جنگ تعبیر کردند. تهدیدهای دیگری هم از راه رسید و پاسخ ایران چه بود؟ اعمال قدرت در تنگه هرمز و خلیج فارس. ازآن پس تردد در تنگه هرمز زیر نظارت دقیق ایران انجام می شود و دیگر همه بانظم می آیند و بانظم می روند. ناو هواپیمابر لینکلن چه شد؟ هیچی. 13 خرداد به دریای عمان رسید و اعلام کرد از تنگه هرمز نمی گذرد و وارد خلیج فارس نمی شود!

پهپادی که بر باد رفت!

30 خرداد یک پهپاد آمریکایی فوق پیشرفته بر فراز تنگه هرمز ساقط شد و آمریکا هم نمایشی از قصد حمله به اهدافی در ایران را بازی کرد ولی هیچ کاری نتوانست انجام دهد. بعد از چند روز دیگر انگارنه انگار که اتفاقی افتاده باشد. معلوم شد آمریکایی ها بهتر از خیلی از کارشناسان و غیر کارشناسان قدرت نظامی ایران را می شناسند و جدی می گیرند.

تصویر

اخباری که از تنگه هرمز مخابره می شود

28 تیرماه ایران نفت کش انگلیسی «استینا ایمپرو» را به دلیل رعایت نکردن مقررات بین المللی دریایی توقیف کرد. این بار انگلیسی ها جنجال راه انداختند و تهدید کردند که پاسخی قاطع خواهند داد. اما آن ها هم کاری نکردند و پس از چند روز مشخص شد اصلاً نمی خواهند کاری انجام دهند. نفت کش همچنان توقیف است. خلاصه اینکه معلوم شد قدیمی ها راست می گفتند که جزیره هرمز کلید تنگه هرمز است و تنگه هرمز کلید اقتصاد جهان. حالا ایران بر فراز تنگه هرمز ایستاده است و اگر کسی دست از پا خطا کنند گلویش را می فشارد. این روزها تنگه هرمز برای خیلی ها محبوب ترین جای ایران است؛ آبراهی باریک که اخبار قدرت ایرانی ها ازآنجا به دنیا مخابره می شود.

تصویر
تصویر
تصویر
تصویر
پایگاه خبری ساعدنیوز را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید.

دیدگاه ها
  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
مراسم سلام عید نوروز و اهداء سکه توسط فرح پهلوی به همسران مقامات دولتی +عکس/ ولخرجی زن تازه به دوران رسیده زمانی که مردم غرق در فقر و بدبختی بودند! (372 نظر) میزبانی حسن روحانی از سیاستمداران و اقوام در مراسم عید دیدنی در منزل زیبا و ایرانی پسندش+ عکس/ چه مبلمانی، چه فرش هایی، از همه مهمتر چه خونه دلبازی😍 (312 نظر) خلاقیت خنده دار یک ایرانی برای گرم کردن آب حماسه ساز شد/ خسته نباشی هم وطن+ عکس (245 نظر) تلاوت زیبا و دلنشین سوره شمس توسط رهبر معظم انقلاب+ویدئو (235 نظر) صبحانه مفصل و رنگارنگ دو نفره رضا گلزار و آیسان خانوم+عکس/از خاویار گرفته تا آواکادو و انار وحشی... (186 نظر) روایتی از هواپیمایی که برای آوردن یک روبان عروسی برای فرح پهلوی از تهران به پاریس رفت! (154 نظر) رونمایی منوچهر هادی از خواهر و شوهر خواهر پزشکش+ عکس/ به قولی مخ خانواده ایشون هستن که پسرش هم دکتره (146 نظر) تصویری از عیادت نجم الدین شریعتی، مجری برنامه سمت خدا از رهبر معظم انقلاب و استقبال گرم ایشان (147 نظر) خلاقیت منحصر به فرد پسر مشهدی با ساخت تریلی حماسه آفرید/ هیلتر هم مغز اینو نداشت!+عکس (140 نظر) دو پادشاه یکی از ایران (ناصرالدین شاه) و دیگری از ژاپن (میجی) در یک زمان به اروپا رفتند/ تفاوت ها را بنگرید (130 نظر) مراسم تولد جگرسوز آزاده نامداری در خانه ابدی اش و گریه های دلخراش همسر و پدرش/ روحت شاد+ عکس (126 نظر) خواهر یکتا ناصر سکوتش را شکست (120 نظر) استوری معنادار شاهین صمدپور برای یکتا ناصر و منوچهر هادی (105 نظر) خنده های رهبر معظم انقلاب به اشعار شاعر طنزپرداز با موضوع آقازاده+ویدئو/ ای صورت و سیرت تو مطلوب، به‌به به‌به به این ژن خوب (104 نظر) اتاق خواب اروپایی و امروزی سانیا سالاری، ارغوانِ سریال دلدادگان با طراحی مدرن+عکس/ انصافا سلیقه خاصی داره! (99 نظر)
دیگران می‌خوانند   
کتابخانه شخصی دلنشین و مملو از کتاب سید حسن خمینی در خانه‌اش با رونمایی از قاب عکس رهبری و دخترشان+عکس/ محبوب‌ترین بخش منزل نوه امام (عکس) منوی غذای مفصل کافه هنر شهاب حسینی، قباد سریال شهرزاد در لواسان/ از کیک شکلاتی گرفته تا آیس آمریکانو... استعداد و هوش بالای خانمهای شرکت کننده در مسابقه حامد آهنگی و عصبانیت بانمک او از نباختنشون+ویدئو رامین رضائیان ستاره تیم ملی درحال نماز خواندن در اتاقش+عکس علی دایی: زندگی مرفه حق من است، اما پنت هاوس ندارم دختر گدایی که یه شبه میلیاردر شد! دختری که در خیابان برای پول و غذا گدایی می کرد+عکس نان محلی پختن حرفه‌ای و جالب آزیتا حاجیان با تنور روستایی/ خانم بازیگر رو با این تیپ محاله بشناسید!+عکس (ویدئو) دکتر فیروز نادری اطلاعات مرموز ناسا را فاش کرد خلاقیت خنده دار و اقتصادی پدر ایرانی با هدف صرفه جویی در استفاده از چای کیسه ای حماسه آفرید+عکس/ هنر نزد ایرانیان است و بس! صحبت های شنیدنی هادی چوپان قهرمان جهان در حضور آرنولد/ من یک جنگجو هستم +فیلم روایت خنده دار گاوی که از روی ملیکا شریفی نیا رد شد و عمرش را داد به مهران مدیری/ بیژ بیژ را بیشتر بشناسید+فیلم میز ناهار رنگارنگ مصطفی زمانی و مهتاب کرامتی در یک رستوران شیک چینی+عکس (عکس) کشف شگفت انگیز حلقه طلایی و زیبای کوروش هخامنشی در روسیه/ انگشتری متعلق به 500 سال قبل از میلاد مسیح عکس های دکوراسیون شیک و لاکچری خانه شیلا خداداد و همسر جراحش/ هفت سین جذابش را هم ببینید (تصاویر) حیوانات خانگی عجیب و غریب ملکه الیزابت دوم / باورتون میشه واقعا؟ (عکس) تلاشهای بی وقفه ی زن بریتانیایی برای جلب رضایت همسرش جواب داد و رکوردش در کتاب گینس ثبت شد فال قهوه با نشان روز جمعه 10 فروردین ماه 1403 فال ابجد روزانه جمعه 10 فروردین 1403 فال حافظ با تفسیر جمعه 10 فروردین 1403 + فیلم فال شمع روزانه امروز جمعه 10 فروردین 1403 فال روزانه امروز جمعه 10 فروردین ماه 1402 (عکس) جواد عزتی و علی مردانه در پشت صحنه فصل 3 سریال زخم کاری در رامسر / فصل 3 زخم کاری در راه است رونمایی از سفره افطار مفصل و رنگین 6 کیلومتری در مشهد +عکس 12 دروغ شاخداری که پدر و مادرها در بچگی به ما گفتند / خیلی از باورهای کودکیمان حقیقت ندارد و باید با واقعیت رو به رو شد اگر این 10 رفتار را در اولین قرارتان دیدید پا به فرار بگذارید / اگر طرف مقابل این رفتارها را داشت بدون فرد مناسبی برای ازدواج نیست (عکس) خوابیدن محمدرضا گلزار وسط تمرین ورزش / مثل اینکه فشار زندگی متاهلی با آیسان خانم زیاده🤣 جزئیات مسمومیت شدید یک جوان در پی بلعیدن مواد مخدر چهرۀ «خون‌آشام ایتالیایی» بعد از 400 سال بازسازی شد+ عکس مخالفت با بازیگر شدن فریبرز به سبک ژاله صامتی، پریِ سریال زیرخاکی+ویدئو/ اون تیکه معنی کردن چپر چلاغ برا کاوه خیلی خوب بود رونمایی از برادر جوان و قدبلند داریوش فرضیایی، عموپورنگ پرانرژی بچه ها/ جفتشون چقدرم مهربون و خوش استایلن+عکس امروز آخرین مهلت ثبت‌نام دیدار رمضانی دانشجویان با رهبر معظم انقلاب جایی که ابر‌ها زیر پای‌تان شناورند/ پیشنهادی رویایی برای سفر یک روزه در اطراف تهران (ویدئو) مظنون فراری از دست پلیس به خودروی در حال حرکت آویزان شد حرکات با مزه گربه وقتی خودش رو توی آینه میبینه/ چه دیوونه بازی هایی درمیاره+ فیلم واکنش معین به انتشار خبر حضور پنهانی‌اش در ایران/ معین چند بار به ایران آمده؟ هم میز شدن امیر قلعه نویی و علی دایی در ضیافت افطاری در آجودانیه+عکس/ چهره بشاش و شاد هر دو سرمربی سابق و فعلی تیم ملی مبتلا شدن ستاره سادات قطبی به بیماری ناشناخته و دست و پنجه نرم کردن با مرگ+ویدئو عروسی مجلل دختر شاه اینجا برگزار شد!+عکس سلفی عجیب و غریب بهرام رادان با سفره هفت سین ساده در دفتر کارش در دوران مجردی+ عکس/ برا همیناست که میگن ازدوج کنی سر و سامون میگیری غوغای خوانندگی و نوازندگی شهاب حسینی با آهنگ ناصر عبداللهی +ویدئو/عجب صدای قشنگی داره!
تیتر امروز   
جلوه‌گری فرح دیبا با چادر توری در حرم امام رضا/اقدامات ریاکارانه برای بهره برداری سیاسی از دین! 12 دروغ شاخداری که پدر و مادرها در بچگی به ما گفتند / خیلی از باورهای کودکیمان حقیقت ندارد و باید با واقعیت رو به رو شد اگر این 10 رفتار را در اولین قرارتان دیدید پا به فرار بگذارید / اگر طرف مقابل این رفتارها را داشت بدون فرد مناسبی برای ازدواج نیست جزئیات مسمومیت شدید یک جوان در پی بلعیدن مواد مخدر علی دایی: زندگی مرفه حق من است، اما پنت هاوس ندارم چهرۀ «خون‌آشام ایتالیایی» بعد از 400 سال بازسازی شد+ عکس دختر گدایی که یه شبه میلیاردر شد! دختری که در خیابان برای پول و غذا گدایی می کرد+عکس امروز آخرین مهلت ثبت‌نام دیدار رمضانی دانشجویان با رهبر معظم انقلاب جایی که ابر‌ها زیر پای‌تان شناورند/ پیشنهادی رویایی برای سفر یک روزه در اطراف تهران فال قهوه با نشان روز جمعه 10 فروردین ماه 1403 فال ابجد روزانه جمعه 10 فروردین 1403 فال حافظ با تفسیر جمعه 10 فروردین 1403 + فیلم فال شمع روزانه امروز جمعه 10 فروردین 1403 واکنش معین به انتشار خبر حضور پنهانی‌اش در ایران/ معین چند بار به ایران آمده؟ فال روزانه امروز جمعه 10 فروردین ماه 1402