آشنایی با رشته مهندسی پلیمر و بازار کار آن

 برای آشنایی بیشتر شما دانشجویان عزیز با رشته مهندسی پلیمر کاربردهای آن در صنایع مختلف و زندگی روزمره  ،آینده شغلی و بازار کار این رشته ساعد نیوز با جمع آوری اطلاعاتی در این زمینه کوشیده تا شما عزیزان با انتخاب آگاهانه و هدفمندانه در جهت نیاز جامعه ، علاقه خود و بازار کار این رشته به بهترین نحو در این مورد تصمیم گیری نمایید.

تعریف رشته مهندسی پلیمر

مهندسی پلیمر به انگلیسی (Polymer engineering)یک رشته‌های مهندسی تقریبا جوان است و شکوفایی آن از زمان جنگ جهانی دوم آغاز شده است. اما به دلیل کاربرد روزافزون پلیمر در صنایع مختلف، این رشته به سرعت رشد کرده و امروزه جزو یکی از رشته‌های مهم کشورهای صنعتی پیشرفته می‌باشد.

اگر شما به مشاغل مهندسی علاقه مندید، در ریاضی و شیمی هم قوی می باشید و از کار کردن با مواد در سطح مولکول ها و اتم ها لذت می برید، شغل مهندسی پلیمر برای شما مناسب است.

هدف رشته مهندسی صنایع پلیمر 

تولید کلیه محصولات پلیمری از قبیل لاستیک، پلاستیک، الاستومر، چسب‌ها، رزین و سایر مواد مورد نیاز صنعت است. برای مثال طراحی و تولید تایر ماشین در صنایع لاستیک، لوله‌های پلی‌اتیلن در صنایع پلاستیک و انواع الیاف شیشه فایبرگلاس ها در کامپوزیت به یاری متخصصان مهندسی صنایع پلیمر انجام می‌گیرد یا حتی در این رشته شکل‌دهی رزین‌ها نیز مطرح است که برای مثال می‌توان به ساخت ملامین اشاره کرد.حتی کیسه‌های پلاستیکی و روکش ظروف نچسب تفلون  از مواد پلیمری می‌باشند. در واقع در رشته مهندسی صنایع پلیمر هر آنچه که به این مواد بر می‌گردد، مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرد.

در این رشته شما به عنوان مهندس پلیمر محصولاتی را طراحی، تولید و یا اصلاح می کنید که در همه جا وجود داشته و همه ما تا حد زیادی به آنها وابسته هستیم و شاید در دنیای امروز ، زندگی بدون مواد و محصولات پلیمری بسیار سخت باشد. نمونه ای ساده از این محصولات عبارتند از مسواک، تیوب خمیردندان، دمپایی پلاستیکی، بسیاری از لباس ها، ظروف پلاستیکی و ملامینی آشپزخانه، جلد برخی از کتاب ها، بسیاری از قطعات تلویزیون، کامپیوتر و …

البته پلیمرها فقط کاربرد صنعتی ندارند بلکه کاربرد پزشکی نیز دارند. مثلا اگر کشکک زانوی یک نفر آسیب ببیند و ترمیم آن امکان‌پذیر نباشد، شبیه به همان کشکک زانو را با مواد پلیمری درست می‌کنند و بر روی زانو قرار می‌دهند و یا دندان مصنوعی و لنزهای چشمی همه از مواد پلیمری ساخته می‌شوند که به این مواد پلیمری «پلیمرهای زیستی» می‌گویند.

البته در حال حاضر بسیاری از مهندسان پلیمر فارغ التحصیل رشته شیمی می باشند. زیرا همانطوری که گفته شد اساس و پایه علم پلیمر، علم شیمی می باشد.

به هر حال اگر شما در صنعت پلیمرسازی کار کنید باید بدانید هرکجا هستید، یکی‌ از فرآورده‌های‌ صنعت‌ پلیمر در اطراف‌ شما است‌. چرا که‌ این‌ صنعت‌ در ساخت‌ رنگ‌ درها و دیوارهای‌ خانه‌ها و پوشاک‌، پوشش‌ کابل‌ها و سیم‌ها و هرآنچه‌ که‌ از لاستیک‌ یا پلاستیک‌ ساخته‌ شده‌ است‌، نقش‌ کلیدی‌ دارد.

آینده شغلی، بازار کار و فرصت های استخدامی مهندس پلیمر

به جرأت می‌توان گفت كه مهندسی پلیمر جزء معدود رشته‌هایی است كه تمام فارغ التحصیلان آن در مقاطع مختلف، مشغول به كارند. زیاد بودن گرایش‌های این رشته از یك طرف و كاربردی بودن و روبه گسترش بودن آن در كشور ما از طرف دیگر، منجر به ایجاد فرصت‌های شغلی خوب برای فارغ التحصیلان این رشته شده ‌است. امروزه‌ بیش‌ از ۵۰% قطعات‌ خودروها از مواد پلیمری‌ ساخته‌ می‌شود. در صنایع‌ برق‌، الکترونیک‌ و مخابرات‌ نیز پلیمرهای‌ مصنوعی‌ به‌ عنوان‌ عایق‌های‌ الکتریکی‌ جایگاه‌ بسیار مهمی‌ دارند. در صنعت‌ پوشاک‌ نیز پلیمرها مؤثر هستند.

در صنایع‌ حمل‌ و نقل‌، صنایع‌ نظامی‌، پزشکی‌، کشاورزی‌ و بسته‌بندی‌ کاربرد مواد پلیمری‌ بسیار گسترده‌ است‌. لذا فارغ التحصیلان گرایش های مختلف مهندسی پلیمر به خصوص صنایع پلیمر، پلیمریزاسیون و نانوپلیمر در تمامی حوزه های مذکور می توانند مشغول به کار شوند و با توجه به جدید بودن بسیاری از دستاوردهای این صنعت در دنیا و رقابت بسیار زیاد کشورها برای تولید محصولات جدید و با ارزش افزوده بالا، فرصت های نوآوری و خلاقیت برای شما به عنوان مهندس پلیمر در تمام صنایع فراوان است و میزان موفقیت شما تا حد زیادی بستگی به میزان علاقه مندی و پشتکار خودتان دارد.

اما فارغ‌التحصیلان‌ مهندسی‌ پلیمر در گرایش‌ های مرتبط با رنگ از جمله تکنولوژی‌ و علوم‌ رنگ‌، صنایع رنگ و علوم و فناوری چاپ نیز می‌توانند در کارخانجات‌ رنگ‌سازی‌ به‌ تولید رنگینه‌های‌ مصنوعی‌ بپردازند. از سوی دیگر امروزه‌ صنعت‌ پوشش‌دهی‌ بسیار گسترش‌ یافته‌ است‌ تا جایی‌ که‌ در کنار هر صنعت‌ مادر حتماً یک‌ صنعت‌ پوشش‌دهی‌ حضوری‌ فعال‌ دارد. از دگمه‌های‌ یک‌ پیراهن‌ و سگک‌ کفش‌ گرفته‌ تا دستگیره‌ درها و نیز پوشش‌های‌ صنعتی‌ مثل‌ ضد خوردگی‌ و پوشش‌های‌ تزئینی‌. شما به عنوان متخصص پلیمر و مخصوصا با تسلط بر تکنولوژی و علوم رنگ با کمی تلاش و پیگیری، می توانید جذب این صنایع شده و با خلاقیت و پشتکار خودتان، مراحل پیشرفت شغلی و افزایش درآمد را به سرعت طی کنید.

همچنین شما به عنوان مهندس پلیمر می‌توانید در کلیه صنایع بزرگ و کوچک تولید پلیمرها و همچنین در صنایع تبدیل پلیمر نظیر صنایع لاستیک، پلاستیک، الیاف مصنوعی، رزین‌سازی، کفش‌سازی، چسب‌سازی، کامپوزیت‌ها و کاغذسازی مشغول به کار شوید و یا در مراکز تحقیقاتی پلیمرها در دانشگاههای کشور، تحقیق و تدریس کنید و یا اینکه در دفاتر مهندسین مشاور و واحدهای برنامه‌ریزی صنایع تولید پلیمر و وزارتخانه و سازمان های دولتی مربوطه استخدام شوید.

باتوجه به كاربرد وسیع پلیمرها در صنایع، فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد پلیمر توانایی‌های كافی در زمینه‌های ایجاد و برنامه‌ریزی واحدهای تولیدی تبدیل پلیمر خام به مواد مصرفی و اشتغال در مجتمع‌های بزرگ تولید پلیمر خواهند داشت. به‌طور خلاصه موارد فعالیت این فارغ التحصیلان در زیر خلاصه شده است.

موارد فعالیت فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد مهندسی پلیمر

- فعالیت در بخش‌های r&d و آزمایشگاه‌های كنترل كیفیت محصولات پلیمری و مدیریت كارخانجات تولید قطعات خودرو، لوازم خانگی، پوشاك، لوازم پزشكی، كشاورزی، انواع رزین، پوشش‌، لاستیك، پلاستیك، كامپوزیت، چسب‌ و..

- راه اندازی شركت‌های تأمین مواد اولیه (مستربچ) صنایع مختلف تولید كننده محصولات پلیمری

- راه اندازی كارگاه‌ها و كارخانه‌های مختلف تولید محصولات پلیمری

- ارائه مشاوره و طرح‌های سازنده به شركت‌های مختلف خصوصی، پتروشیمی، صنایع نفت، صنایع نظامی، پزشكی، داروسازی و كشاورزی

- فعالیت در بخش‌های مختلف صنایع وزارت دفاع

- انجام فعالیت‌های علمی-پژوهشی و تدر یس در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها، در مقاطع بالاتر