حکم شرعی تزریق آمپول و سرم در ماه رمضان
رَمَضان یا رَمَضان ُ المُبارَک نهمین ماه قمری که روزه در آن بر مسلمانان، واجب است. عبادت و روزه داری در ماه رمضان را بخشی از هویت مسلمانان در جهان امروز برشمرده اند.در روایات، فضائل متعددی برای ماه رمضان گفته شده است. این ماه، ماه میهمانی خدا، ماه رحمت و مغفرت و برکت و بهار قرآن است. براساس احادیث، در این ماه درهای آسمان و بهشت گشوده و درهای جهنم بسته می شود. شب قدر که نزول قرآن در آن شب بود، در این ماه قرار دارد. برخی دیگر از کتاب های آسمانی همچون تورات و انجیل نیز در این ماه نازل شده است.
یکی از احکام روزه داری، مربوط به حکم خوردن و آشامیدن در حین این عمل واجب است. از زیرشاخه های این مسئله در رساله های عملی، مربوط به حکم تزریق آمپول و سرم اعم از خوراکی و غیرخوراکی است؛ چه اینکه هنگام تزریق حجمی از مایعات وارد بدن فرد روزه دار می شود. حال سؤال اینجاست؛ آیا تزریق سبب ابطال روزه است یا خیر؟اهمیت پاسخ به این مسئله به ویژه در این روزها که شاهد شیوع بیماری کرونا در سطح کشور و گسترش مراجعات مردم به مراکز درمانی هستیم، برای روزه داران ممکن است بالا باشد.
نظر مراجع تقلید درباره تزریق آمپول و سرم در ماه رمضان
بررسی روش های درمانی چون تزریق آمپول برای روزه دار می تواند از نظر فقهی روزه داران را یاری کند، مراجع با تزریق درمانی مخالفتی ندارند اما در رابطه با تزریقهای مغذی و مقوی که مانند غذا بوده و مستقیم وارد خون می شوند دیدگاههای مختلفی وجود دارد.
آیت الله خامنه ای
سوال: نظر شریف جنابعالی درباره تزریق آمپول و سایر تزریقات نسبت به روزه داران در ماه مبارک رمضان، چیست؟
پاسخ: احتیاط واجب آن است که روزه دار از آمپول های مقوّی یا مغذّی و هر آمپولی که در رگ تزریق می شود و نیز انواع سرم ها خودداری کند، لکن آمپول های دارویی که در عضله تزریق می شود و نیز آمپول هایی که برای بی حسّ کردن به کار می رود، مانعی ندارد.
سوال: آیا تزریق سرم و آمپول های تقویتی در حال روزه جایز است؟
پاسخ: بنا بر احتیاط واجب، باید از تزریق سرم و آمپول تقویتی در حال روزه خودداری شود.
سوال: آیا تزریق واکسن که در عضله یا زیر پوست تزریق می شود؛ روزه را باطل می کند؟
پاسخ: باطل نمی کند.
آیت الله سیستانی
پرسش: آیا زدن واکسن روزه را باطل می کند؟
پاسخ: تزریق واکسن روزه را باطل نمی کند.
پرسش: آیا تزریق خون به بدن موجب ابطال روزه می شود؟
پاسخ: روزه باطل نمی شود.
پرسش: سرم و یا آمپول خوراکی که از رگ تزریق می شود روزه را باطل می کند؟ اعم از اینکه مریض ناچار باشد و یا نباشد؟
پاسخ: در هر دو صورت روزه را باطل نمی کند.
آیت الله وحید خراسانی
مسأله ۱۵۸۴- تزریق آمپولی که به جای دوا به کار می رود یا عضو را بی حس می کند، اشکال ندارد، و احتیاط مستحب آن است که روزه دار از استعمال آمپولی که به جای آب و غذا به کار می رود خودداری کند.
آیت الله مکارم شیرازی
مسأله ۱۳۳۹ - تمام انواع آمپول های دارویی یا تقویتی که به صورت عضلانی تزریق می شوند و همچنین تزریق عضلانی واکسن برای افراد روزه دار اشکالی ندارد ولی تزریق آمپول ها و سرم های وریدی (که در رگ تزریق می شوند) جایز نیست. همچنین، تزریق خون بنا بر احتیاط واجب، روزه را باطل می کند؛ امّا باید تا آخر روز از کارهایی که روزه را باطل می کند خود داری نماید و بنا بر احتیاط واجب قضای آن روز را نیز بجا آورد.
پرسش: حکم تزریق آمپول و سرم در حین روزه داری چیست؟
پاسخ: تمام انواع آمپول های دارویی یا تقویتی یا بی حسّی که به صورت عضلانی تزریق می شوند و همچنین تزریق عضلانی واکسن برای افراد روزه دار اشکالی ندارد؛ ولی تزریق آمپول ها و سرم های وریدی (که در رگ تزریق می شوند) جایز نیست.
آیت الله شبیری زنجانی
مساله ۱۵۸۵ - روزه دار باید از استعمال سرم و آمپولی که به جای غذا به کار می رود خودداری کند، ولی تزریق آمپول دوایی و آمپولی که عضو را بی حس می کند، اشکال ندارد.
روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان چه فضیلت هایی دارد؟
گرچه ذکر تمام فضائل ماه مبارک رمضان از حوصله این مقال خارج است؛ ولی پرداختن و ذکر برخی از فضائل آن از نظر قرآن و روایات اسلامی خالی از لطف نیست.
برترین ماه سال قمری
ماه مبارک رمضان به جهت نزول قرآن کریم در آن و ویژگی های منحصری که دارد در میان ماه های سال قمری برترین است؛ قرآن کریم می فرماید: «ماه رمضان ماهی است که قرآن برای هدایت انسان ها در آن نازل شده است.»
پیامبر گرامی(ص) درباره ماه رمضان می فرماید: «ای مردم! ماه خدا با برکت و رحمت و مغفرت به شما روی آورد، ماهی که نزد خدا از همه ماه ها برتر و روزهایش بر همه روزها و شب هایش بر همه شب ها و ساعاتش بر همه ساعات برتر است، ماهی است که شما در آن به میهمانی خدا دعوت شده و مورد لطف او قرار گرفته اید، نفس های شما در آن تسبیح و خوابتان در آن عبادت، عملتان در آن مقبول و دعایتان در آن مستجاب است.... بهترین ساعاتی است که خداوند به بندگانش نظر رحمت می کند... .»
نزول قرآن در ماه رمضان
تمام کتب بزرگ آسمانی مانند: قرآن کریم، تورات، انجیل، زبور، صحف در این ماه نازل شده است. حضرت امام صادق(ع) می فرماید: «کل قرآن کریم در ماه رمضان به بیت المعمور نازل شد، سپس در مدت بیست سال بر پیامبر اکرم(ص) و صحف ابراهیم در شب اول ماه رمضان و تورات در روز ششم ماه رمضان، انجیل در روز سیزدهم ماه رمضان و زبور در روز هیجدهم ماه رمضان نازل شد.»
توفیق روزه داری
در ماه رمضان خداوند متعال توفیق روزه داری را به بندگانش داده است؛ «پس هر که ماه [رمضان] را درک کرد، باید روزه بگیرد.»
انسان افزون بر جنبه مادی و جسمی، دارای بُعد معنوی و روحی هم هست و هر کدام در رسیدن به کمال مطلوب خود، برنامه های ویژه را نیاز دارند، یکی از برنامه ها برای تقویت و رشد بُعد معنوی، تقوا و پرهیزگاری است؛ یعنی اگر انسان بخواهد خودش را از جنبه معنوی رشد و پرورش دهد و به طهارت و کمال مطلوب برسد، باید هوای نفس خود را مهار کند و موانع رشد را یکی پس از دیگری بر دارد و خود را سرگرم لذت ها و شهوات جسمی نکند. یکی از اعمالی که در این راستا مؤثر و مفید است روزه داری است، قرآن کریم می فرماید: «... ای افرادی که ایمان آورده اید! روزه بر شما نوشته شد، همان گونه که بر پیشینیان از شما نوشته شده، تا پرهیزگار شوید.»
آشنایی با نماز حرز جوادالائمه
