علائم بیماری اختلال تروما یا روان زخم و روش های درمان

ترومای روانی و احساسی (Emotional and psychological trauma) نتیجه ی وقایع فوق استرس زا در زندگی است که باعث می شود فرد احساس عدم امنیت کرده و احساس کند که در جهان خطرناک پیرامونی بی دفاع است.ترومای روانی باعث می شود که فرد با نوعی از اضطراب، خاطرات و عواطفی درگیر شود که به راحتی از بین نمی روند. همچنین این نوع از تروما باعث می شود که فرد احساس کرختی داشته و ارتباط خود را هم با دیگران قطع کند، چون که به راحتی قادر به اعتماد کردن به دیگران نیست.

تجربه ی تروما غالباً شامل خطری است که زندگی و یا امنیت فرد را تهدید می کند. اما در اصل هر شرایطی که باعث می شود که فرد دچار شوک و جدایی شود، حتی اگر منجر به آسیب فیزیکی نشود، می تواند باعث بروز تروما در فرد شود.این شرایط بیرونی نیستند که مشخص می کنند یک واقعه تروماتیک است یا خیر، بلکه نوع تجربه ی احساسی فرد است که باعث بروز تروما در او می شود. هر چه قدر که فرد احساس وحشت و بی پناهی زیادتری را تجربه کند، بیش تر احتمال دارد که دچار تروما شود.

انواع تروما

• ضربه حاد: این ناشی از یک رویداد تنش زا یا خطرناک است.
• ترومای مزمن: این ناشی از قرار گرفتن مکرر و طولانی مدت در برابر رویدادهای بسیار استرس زا است. به عنوان مثال می توان موارد کودک آزاری، قلدری یا خشونت خانگی را نام برد.
• ترومای پیچیده: این ناشی از قرار گرفتن در معرض چندین رویداد آسیب زا است.
• ترومای ثانویه یا ترومای جانبی: شکل دیگری از ضربه است. در این نوع ضربه روحی، فرد علائم تروما را از طریق تماس نزدیک با فردی که یک رویداد آسیب زا را تجربه کرده است، نشان می دهد.

اعضای خانواده، متخصصان بهداشت روانی و سایر افرادی که از کسانی که یک رویداد آسیب زا را تجربه کرده اند مراقبت می کنند، در معرض آسیب های جانبی قرار دارند. علائم اغلب نشان دهنده علائم PTSD است.

علت بیماری تروما چیست؟

وقایعی که یکبار اتفاق می افتند، مانند تصادف رانندگی، جراحت و یا حملات شدید به خصوص اگر به صورت ناگهانی و در دوران کودکی رخ داده باشند.استرس های مداوم و بی رحمانه، همچون زندگی کردن در یک محله ی پر خطر خرابکارانه، مبارزه با یک بیماری مرگبار یا تجربه ی مکرر وقایع تروماتیک وقایعی که به طور معمول نادیده گرفته می شوند.

مانند جراحی (به خصوص در سه سال اول زندگی)، مرگ ناگهانی یکی از اعضای خانواده، جدایی در رابطه عاطفی و یا تجربه کردن یک تحقیر و بی احترامی کنار آمدن با ترومای ناشی از فجایع طبیعی و انسانی ممکن است چالش های زیادی را روی فرد تحمیل کند، حتی اگر فرد به صورت مستقیم با آن وقایع درگیر نبوده باشد.

در حقیقت بسیاری از ما در زندگی به صورت مستقیم ممکن است هرگز با حملات تروریستی، سقوط هواپیما، بمباران مناطق مسکونی و دیگر وقایع وحشتناک این چنینی درگیر نشویم ولی روزانه به صورت گسترده در معرض اخبار این وقایع و عکس های دلخراش آن هستیم.مشاهده این تصاویر بارها و بارها باعث ایراد شوک به دستگاه عصبی مرکزی و ایجاد استرس تروماتیک می شود. با این همه دلیل تروما هر چه باشد و هر زمانی که رخ داده باشد، با درمان می توان روند زندگی را تغییر دادن و به زندگی عادی ادامه داد.

ترومای کودکی و خطر بروز تروما در بزرگسالی

از آن جا که وقایعی که باعث تروما می شود می تواند برای هرکسی اتفاق بیفتد، امکان دچار تروما شدن بر اثر یک واقعه زمانی بیش تر می شود که فرد تحت استرس و فشار روانی بسیار زیادی باشد، یا اینکه به تازگی مجموعه ای از فقدان ها را تجربه کرده باشد و یا اینکه پیش تر به خصوص در دوران کودکی دچار تروما شده باشد.ترومای کودکی شامل هر چیزی است که حس امنیت را در دوران کودکی مختل کرده باشد، این عوامل شامل:

• محیط غیر ایمن و ناپایدار
• جدایی از یکی از والدین
• داشتن بیماری جدی
• اقدامات درمانی جدی
• تجربه تجاوز جنسی، فیزیکی و کلامی
• خشونت خانگی
• عدم توجه کافی به فرد در کودکی

تجربه تروما در دوران کودکی می تواند باعث اثرات شدید و طولانی مدتی شود. زمانی که ترومای دوران کودکی برطرف نشود، احساس ترس و بی پناهی با شخص تا بزرگسالی خواهد آمد و خود زمینه ای برای مشکلات بیش تر خواهد بود.با وجود اینکه تروما ممکن است سال ها قبل رخ داده باشد، راه هایی برای غلبه بر درد، اعتماد و تکیه ی دوباره بر دیگران و بازیابی توان متعادل کردن احساسات وجود دارد.

علائم تروما

پاسخ به یک رویداد آسیب زا در بین افراد بسیار متفاوت است ، اما علائم اساسی و متداولی وجود دارد.علائم عاطفی عبارتند از:

• غم
• عصبانیت
• انکار
• ترس
• شرم

اینها ممکن است منجر به این مشکلات شوند:

• کابوس
• بیخوابی
• مشکل در روابط
• طغیان عاطفی

علائم جسمی رایج:

• حالت تهوع
• سرگیجه
• تغییر الگوی خواب
• تغییر در اشتها
• سردرد
• مشکلات دستگاه گوارش

اختلالات روانشناختی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• PTSD
• افسردگی
• اضطراب
• اختلالات تجزیه ای
• مشکلات سوء مصرف مواد

تشخیص تروما و PTSD

برای تشخیص ترومای روحی، پزشک احتمالاً موارد زیر را انجام می دهد:

• برای بررسی مشکلات پزشکی که ممکن است باعث علائم شما شوند، یک معاینه فیزیکی انجام می دهد.
• ارزیابی روانشناختی انجام می دهد که شامل بحث در مورد علائم و نشانه های شما و رویداد یا رویدادهایی است که منجر به آنها شده.
• از معیارهای راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی استفاده می کند.

تشخیص تروما مستلزم قرار گرفتن در معرض رویدادی است که شامل تهدید واقعی یا احتمالی مرگ، خشونت یا آسیب جدی باشد. قرار گرفتن شما در معرض این ها می تواند به یک یا چند روش زیر رخ دهد:

• شما مستقیماً این حادثه آسیب زا را تجربه کردید.
• شما شخصاً شاهد رویداد ناگوار برای دیگران بودید.
• یکی از نزدیکان شما تجربه کرده یا مورد تهدید قرار گرفته است و با شما درمورد آن صحبت کرده است.

اگر مشکلاتی که بعد از این قرار گرفتن در معرض بیش از یک ماه ادامه یابد و مشکلات قابل توجهی در توانایی شما در عملکرد در محیط های اجتماعی و کاری ایجاد کند و بر روابط تأثیر منفی بگذارد ممکن است دچار PTSD شوید.

توصیه هایی برای درمان تروما

استرس معمولا سالم اما تروما همیشه ناسالم است. استرس عادی به شرط اینکه بیش از حد شدید یا مزمن نباشد شما را هشیار و گوش به زنگ نگه می دارد و شما را به چالش می کشد تا به اهداف دشوار دست یابید.توصیه های زیر ممکن است به شما برای کنار آمدن به حس اندوه کمک کرده، باعث بهبودی از تروما و حرکت به سمت جلو در زندگی شود.

حرکت کنید و فعال باشید

تروما تعادل طبیعی بدن را به هم می زند و باعث می شود که فرد در مرحله ی ترس و غیر طبیعی خود باقی بماند. علاوه بر سوزاندن آدرنالین و آزاد کردن اندورفین، ورزش و حرکت کردن کمک می کند تا سیستم عصبی مرکزی اصلاح شود.سعی کنید بیش تر روزها سی دقیقه و یا بیشتر ورزش کنید اگر زمان کافی را در اختیار ندارید این مدت زمان را به سه قسمت ده دقیقه ای تقسیم کنید.ورزشی که ریتم دار باشد و هم دست و هم پا را درگیر کند مانند راه رفتن، دویدن، شنا کردن، بسکتبال و یا حتی رقصیدن بهترین نتیجه را به دنبال دارد.

اضافه کردن عوامل ذهن آگاه

به جای تمرکز روی افکار و پرت کردن حواس خود با ورزش کردن، روی بدن خود متمرکز شوید و به این توجه کنید که در هنگام حرکت دادن آن چه احساسی دارید. به اینکه چگونه پاهای خود را روی زمین می گذارید، ریتم نفس کشیدن و یا احساس باد روی پوست خود توجه کنید.سنگ نوردی، بوکس، تمرین با وزنه، یا هنرهای رزمی این احساس را آسان تر خواهد کرد. بعد از همه این ها شما باید روی حرکات بدن خود در حین انجام این تمرینات دقت کنید تا از بروز جراحت جلوگیری کنید .

از دیگران کناره گیری نکنید

بعد از تروما، فرد ممکن است از دیگران خود را جدا کند، اما این جدا کردن شرایط را بدتر خواهد کرد. ارتباط چهره به چهره با دیگران به فرایند بهبودی کمک می کند و کمک می کند تا فرد روابط خود را حفظ کرده و مدت زمان زیادی را تنها سپری نکند.شما مجبور نیستید که در مورد تروما صحبت کنید. ارتباط با دیگران، لزوماً به معنی صحبت کردن برای واقعه ای که برای شما رخ داده است، نیست. در حقیقت برای برخی از افراد این کار می تواند شرایط را بسیار بدتر کند. احساس راحتی تا حدود زیادی از حس پذیرش با دیگران ناشی می شود.

درخواست حمایت کنید

در حالی که شما مجبور نیستید در مورد تروما صحبت کنید، حتماً بسیار مهم است که فردی باشد که بتوانید احساسات خود را چهره به چهره با او در میان بگذارید. کسی که بدون اینکه شما را قضاوت کند، شنونده ی صحبت های شما باشد. در این شرایط می توانید به یک فرد مورد اعتماد در خانواده، دوستان و یا روان درمانگر خود مراجعه کنید.

شرکت در فعالیت های اجتماعی

فعالیت های معمول را با دیگر افراد انجام دهید.با دوستان قدیمی خود دوباره ارتباط برقرار کنید، اگر ارتباطاتی دارید که زمانی برای شما باارزش بودند، ارتباط دوباره تا حدود زیادی کمک کننده خواهد بود.ارتباط برقرار کردن با افرادی که با مشکل مشابهی دست به گریبان هستند تا حدود زیادی کمک می کند تا حس جدا ماندن از دیگران التیام پیدا کند. از طرفی دیگر شنیدن اینکه چگونه دیگران با این مشکلات مقابله می کنند هم در روند درمان تا حدود زیادی الهام بخش خواهد بود.

داوطلب شدن

داوطلب شدن در فعالیت ها راه بسیار خوبی برای به چالش کشیدن احساس بی پناهی است که اغلب به همراه تروما فرد را آزار می دهد. به خود یادآوری کنید که قدرتمند هستید و کمک به دیگران تا حدود زیادی به شما کمک خواهد کرد تا احساس قدرت بیشتری داشته باشید.امر تنها زندگی می کنید و یا دور از خانواده هستید، بسیار مهم است که دوست جدید پیدا کنید. در یک کلاس جدید شرکت کنید و یا در یک باشگاه عضو شوید تا آدم هایی با علاقه مندی های مشابه را ملاقات کنید. با افراد دانشگاهی، همسایه ها و یا همکاران خود در ارتباط باشید.

حس درون داد

آیا منظره، طعم و یا بوی خاصی باعث احساس آرامش شما می شود؟ یا اینکه آیا نوازش حیوانات و یا گوش دادن به موسیقی باعث می شود که شما عملکرد بهتری داشته باشید؟ هر کسی به احساسات درون داد به شیوه ی متفاوتی پاسخ می دهد. بنابراین شیوه های مختلف رهایی از استرس را امتحان کنید تا متوجه شوید که کدام روش برای شما مناسب تر است.

خود را بهتر بشناسید

برای اینکه در حال زندگی کنید و در این حال به درک بهتری از خود برسید، روی صندلی نشسته و پاهای خود را روی زمین قرار دهید در حالی که پشت خود را به صندلی تکیه داده اید. به اطراف نگاه کنید و چهار جسم که در بین آن ها اجسام آبی رنگ و قرمز رنگ هم وجود دارد را انتخاب کنید و توجه کنید که چگونه تنفس شما عمیق تر و آهسته تر می شود.به خود اجازه دهید که چیزی که باید را در زمان خاص خود احساس کند. احساسات خود را شناخته و آنها را قبول کنید.

به اندازه کافی بخوابید

بعد از یک تجربه تروماتیک، نگرانی و ترس ممکن است الگوی خواب شما را مختل کند. اما کم شدن کیفیت خواب ممکن است باعث تشدید علائم تروما شده و حفظ کردن تعادل احساسی شما را سخت کند. هر روز سر ساعت خاصی به رختخواب رفته و سر ساعت مشخصی هم از خواب بیدار شوید. سعی کنید که هر شب بین ۹ تا ۷ ساعت بخوابید.

رژیم غذایی سالمی داشته باشید

وعده های غذایی سالم و متعادلی مصرف کنید که باعث حفظ انرژی شما شده و کمک کند تا تغییرات خلق و خوی شما به حداقل برسد. از خوردن غذاهای شیرین و سرخ شده جلوگیری کرده و تا حدود زیادی چربی های حاوی امگا ۳ همچون ماهی سالمون، گردو، دانه سویا و تخم کتان مصرف کنید. این مواد به بهبود خلق و خوی شما کمک می کند.

علائم اعتیاد به تلویزیون و روش های درمان آن