چربی خون چیست ؟
چربی خون عبارتست از بالا رفتن مقدارکلسترول و یا تری گلیسرید از مقدار طبیعی آنها در خون که باعث بیماری چربی خون می شود. میزان این مواد در خون در اثر مصرف مواد غذایی بیش از میزان مورد نیاز یا هنگام بروز اختلال در سوخت و ساز چربی، افزایش می یابد.چربی خون و قندخون بالا و همچنین غلظت بالای خون باعث گزگز، مورمور شدن و خواب رفتگی پا می شود و به هنگام خواب، کف پا بسیار داغ می شود و فرد را بیدار می کند.
علایم افزایش چربی خون
- احساس سنگینی، خستگی یا کوفتگی در بدن.
- خواب آلودگی.
- سوزش و احساس افزایش حرارت نقاط مختلف بدن به خصوص کف پا که معمولاً در شب تشدید می شود.
- دردهای نسبتاً مقاوم به درمان در ناحیه ساق و کف پا(و گاهی هم در سایر نواحی بدن).
- سردردهایی که معمولاً به صورت سنگینی سر خودنمایی می کند.
- خشکی و یا تلخی دهان.
- سرگیجه و گاهی وزوزگوش.
- سردرد، سرگیجه، سنگینی، خواب آلودگی، طپش قلب و علایمی از این دست، پس از مصرف غذاهای چرب؛ و تسکین این علایم با مصرف موادی مثل آبغوره، آبلیمو یا سرکه.
- افزایش تعریق بدن.
- ورم و پف کردن صورت.
علل افزایش چربی خون
- نوع و مقدار مواد غذایی
- وزن بدن
- فعالیت بدنی
- وراثت و ژنها نقش مهمی در وضعیت کلسترول خون دارند
- سن و جنس
راههای در مان پزشکی چربی خون
استاتین: گروهی از داروها به نام «استاتین» برای کاهش کلسترول خون رایج است. این داروها آنزیمی که در کبد برای ایجاد کلسترول است را مهار میکنند. سپس مجددا کبد از خون کلسترول برمیدارد. نتیجهی این پدیده، کاهش کلسترول خون است. همچنین استاتینها میتوانند کلسترول بهدام افتاده در سرخرگها را جذب کنند. تجویز داروهای آتورواستاتین، فلوراستاتین، رزوواستاتین و سیمواستاتین برای درمان چربی خون رایج است.برخی از داروها با عنوان «مهارکنندههای جذب کلسترول» نیز با محدود کردن جذب کلسترول از مواد غذایی، در کاهش چربی خون مؤثرند. گاهی اوقات این داروها نیز همراه با استاتینها تجویز میشوند.
پروستاتین : مهار کنندههای جذب کلسترول: این داروها سطح کلسترول را با کاهش جذب کلسترول خوراکی پایین میآورد. گاهی این داروها را با استاتینها ترکیب میکنند.
مهار کنندههای اسیدهای صفراوی: این داروها مواد دارای اسیدهای صفراوی را کنترل میکنند. این اسیدها مانع از جذب مجدد کلسترول در روده کوچک میشوند.
فیبرات ها: این داروها تری گلیسیرید در خون را کاهش میدهند.
راههای درمان خانگی چربی خون
روغن زیتون طبیعی : روغن زیتون با کیفیت بالا، دارای ترکیبات ضدالتهاب، آنتی اکسیدان ها و مقدار زیادی درشت مغذی های مفید برای قلب است. هم چنین کلسترول خوب را افزایش می دهد.
سیر و پیاز : این دو خوراکی کاهنده ی کلسترول، به دلیل دارا بودن ترکیبات حاوی سولفور به پایین آمدن کلسترول ال دی ال کمک می کنند که باعث پاکسازی شریان ها می شوند.
سرکه سیب : مصرف روزانه فقط یک قاشق سوپ خوری سرکه سیب، به پایین آمدن کلسترول به صورت طبیعی کمک می کند. ثابت شده است سرکه سیب تولید صفرا را افزایش داده و به کبدتان که مسئول پردازش کلسترول است کمک می کند.
ادویه ها : هر روز انواع مختلفی از ادویه ها را به رژیم غذایی خود اضافه کنید مثل ریحان، رزماری و زردچوبه که همه آنها سرشار از آنتی اکسیدان های محافظ قلب هستند و به پایین آمدن کلسترول به صورت طبیعی کمک می کنند.
سیر : اگر با مصرف سیر در وعده های غذایی خود مشکل دارید می توانید آن را به صورت مکمل مصرف کنید. سیر باعث افزایش کلسترول HDL شده و کلسترول کل را کاهش می دهد.
روغن ماهی : چربیهای امگا۳ موجود در روغن ماهی به کاهش سطح کلسترول خون کمک میکنند که به نوبه خود از بروز چربی خون بالا جلوگیری میکند.
گیاه خار مریم : گیاه خار مریم برای سلامت قلب مفید بوده و با کاهش التهاب و پاکسازی خون و جلوگیری از آسیب فشار اکسیداتیو در شریانها به پایین آمدن سطح کلسترول خون کمک میکند. مطالعات نشان میدهد که خار مریم بخصوص برای بیماران دیابتی که از چربی خون بالا رنج میبرند مفید است.
میوه ها و سبزیجات: میوه ها و سبزیجات حاوی فیبر هستند که کمک به کاهش کلسترول می کنند. از میوه های فصل به عنوان میان وعده استفاده کنید. علاوه بر این بیشتر از غذاهای حاوی سبزیجات استفاده کنید.
خوراکی های حاوی نیاسین و کروم : کروم همراه با نیاسین موجب تاثیر محافظتی بر بافت قلب می شود. و همچنین کروم برای سوخت و ساز چربی ها از جمله کلسترول مورد نیاز است. و نیاسین کلسترول ال دی ال را به مقدار 25 درصد کاهش داده و کلسترول خوب را به مقدار 35 درصد افزایش می دهد، به همین خاطر است که باید خوراکی های حاوی نیاسین را در وعده های غذایی خود بگنجانید.
ترک سیگار : سیگار کشیدن به طور مستقیم با افزایش کلسترول بد و تری گلیسیرید مرتبط است، پس ترک آن در درمان چربی خون نقش کلیدی دارد.
پیشگیری از چربی خون بالا
- ورزش کنید.
- رژیم غذایی کم چربی داشته باشید.
- از لبنیات کم چرب استفاده کنید.
- چربی های گوشت و پوست مرغ را دور بیاندازید.
- غذای خود را با روغن های گیاهی از قبیل:کانولا ،ذرت و زیتون درست کنید.
- غذاهای پرفیبر را زیاد مصرف کنید.
- از مصرف شیرینی و نوشیدنی های شیرین خودداری کنید.
- از نوشیدن الکل دوری کنید
- پرخوری نکنید.
- با چنگال و آهسته غذا بخورید و غذایتان را خوب بجوید تا به معده تان فرصت دهید به شما بگوید که دیگر سیر شده اید!
- وزن خود را متعادل نمایید.
سخن پایانی
کمتر از 300 میلی گرم در روز کلسترول مصرف کنید ، این مقدار در صورتی که دچار بیماری قلبی هستید باید کمتر از 200 میلی گرم باشد. بیشترین منابع کلسترول شامل گوشتهای پرچرب ، زرده تخم مرغ و لبنیات پرچرب می باشد. از گوشت لخم و بدون چربی، جایگزین های تخم مرغ و لبنیات کم چرب استفاده کنید .تریگلیسیرید همان چربی است که در غذا وجود دارد. اگر کالری زیادی وارد بدن شود، بدن مقدار اضافی کالری را به تریگلیسیرید تبدیل و در سلولهای چربی ذخیره میکند. چاقی و اضافه وزن، عدمتحرک، سیگار کشیدن، مصرف الکل و داشتن رژیم غذایی پرکربوهیدرات از عوامل افزایش دهنده تریگلیسیرید خون میباشد. مقدار مناسب تریگلیسیرید کمتر از 150 میلیگرم در دسی لیتر میباشد. فردی که دارای تریگلیسیرید بالاست، LDL بالا و HDL پایینی خواهد داشت.