سرطان سینه چیست؟
سرطان پستان ناشی از رشد خارج از قاعده سلول های غیرطبیعی در پستان است. در هر دو نوع تومورهای خوش خیم و بدخیم، رشد سریع و زیاد سلول ها وجود دارد. روند زیاد شدن سلول ها در تومورهای خوش خیم در مرحله مشخصی متوقف می شود، در تومورهای بدخیم این رشد به صورت غیر قابل مهار ادامه می یابد تا حدی که در صورت عدم درمان، تمامی قسمت های بدن را تحت تأثیر قرار داده و از کار می اندازد.
علائم سرطان سینه
- تغییر شکل در نوک سینه
- دردی که تا بعد از عادت ماهانهی بعدی از بین نرفته باشد
- تودهی تازهای که تا بعد از عادت ماهانهی بعدی از بین نرود
- ترشحات شفاف، قرمز، قهوهای یا زرد از نوک یکی از سینهها
- قرمزی، تورم، خارش پوست، حساسیت در پوست یا جوش که دلیلی برایش وجود ندارد
- تورم یا توده در اطراف استخوان ترقوه یا زیر بازوها
- تودهی سفت با گوشههای نامنظم احتمالی بیشتری دارد که تودهای سرطانی باشد
علل سرطان سینه
- سن و جنسیت
- سابقهی خانوادگی
- سرطان سینه در اثر جهش ژنی
- تغييرات و اختلالات پستان
- نژاد / قومیت
- هورمن ها
- وزن
- مصرف الکل
- قرار گرفتن در برابر اشعه
- سابقه بارداری
سه روش شناخته شده برای تشخیص زودرس سرطان سینه
- خودآزمایی پستان
- معاینه پستان توسط پزشک
- ماموگرافی
درمان سرطان پستان با استفاده از دارو
روش سیستماتیک، با استفاده از دارو برای از بین بردن سلول های سرطانی است. این نوع دارو از طریق جریان خون برای رسیدن به سلول های سرطانی در سراسر بدن داده می شود. درمان های سیستمی عموما توسط پزشک متخصص انکولوژیست تجویز می شوند، پزشکی که در درمان سرطان با دارو تخصص دارد. روش های معمول برای درمان سیستمیک شامل قرار دادن یک لوله داخل وریدی است که با استفاده از سوزن، درون یک ماهیچه یا زیر پوست،تزریق می شود یا در یک قرص یا کپسول که بلعیده می شود قرار داده می شود.
انواع روش های درمان سیستمیک مورد استفاده برای سرطان سینه عبارتند از:
- شیمی درمانی
- هورمون درمانی
- درمان هدفمند
شیمی درمانی : شیمی درمانی با استفاده از داروها برای نابود کردن سلول های سرطانی و معمولا با پایان دادن به توانایی سلول های سرطانی در رشد و تقسیم است. این بیماری ممکن است قبل از جراحی داده شود تا یک تومور بزرگ را کوچک کند، جراحی را آسان تر کند و خطر عود را کاهش دهد. همچنین ممکن است بعد از جراحی برای کاهش خطر عود به نام شیمی درمانی داده شود. شیمی درمانی ممکن است هفته ای یک بار داده شود، زمانی که هر 2 هفته یک بار مصرف شودویا در هر 3 هفته یک بار، یا حتی یک بار در هر 4 هفته. انواع زیادی از شیمی درمانی که برای درمان سرطان پستان استفاده می شود وجود دارد.
هورمن درمانی : هورمون درمانی که درمان غدد درون ریز نیز نامیده می شود، یک درمان موثر برای بسیاری از تومورها است که برای گیرنده های استروژن یا پروژسترون هستند؛. این نوع تومور از هورمون ها برای افزایش رشد آن استفاده می کند. مسدود کردن هورمون ها می تواند به جلوگیری از بروز سرطان و مرگ ناشی از سرطان پستان در هنگام استفاده از خود و یا بعد از شیمی درمانی کمک کند. درمان هورمونی ممکن است قبل از جراحی انجام شود تا تومور را کوچک کند، جراحی را آسان تر می کند، و خطر عود را کاهش می دهد. این روش درمانی هورمونی نامیده می شود. همچنین ممکن است بعد از جراحی برای کاهش خطر عود انجام شود. این روش درمانی هورمونی ادجوانت نامیده می شود.
درمان هدفمند: درمان ها برای مدیریت علایم و عوارض جانبی بسیار متفاوت است و اغلب شامل داروها، تغذیه، روش های تمدد اعصاب، حمایت عاطفی و درمان های دیگر می شود. همچنین ممکن است درمان های مشابه با هدف از بین بردن سرطان، مانند شیمی درمانی، جراحی و یا پرتو درمانی باشد.این نوع مراقبت درمانی است که بر کاهش نشانه ها، بهبود کیفیت زندگی و حمایت از بیماران و خانواده هایشان تمرکز دارد. هر فرد، صرف نظر از سن یا نوع و مرحله سرطان، ممکن است تحت مراقبت های حمایتی قرار گیرد. زمانی که در فرآیند درمان سرطان مورد نیاز است، بهتر عمل می کند.
مراحل درمان پزشکی سرطان سینه
سرطان سینه در مرحله اول : این دوره رشد سلولی غیرطبیعی در کانال های شیری سینه است. این مرحله از سرطان سینه تهاجمی نبوده و به دیگر بافت های سینه سرایت نخواهد کرد اما می تواند در صورت درمان نشدن در آینده به دیگر نقاط سینه سرایت نماید. در این نوع از سرطان، سلول های سرطانی هنوز به غدد لنفاوی و دیگر ارگان های بدن نیز سرایت نکرده اند. این نوع از سرطان معمولاً تنها با جراحی یا پرتو درمانی مداوا خواهند شد.در بیمارانی که سرطان آن ها در اثر هورمون های استروژن یا پروژسترون تحریک شود از روش های هورمون درمانی بعد از جراحی استفاده خواهد شد تا بدین ترتیب خطر تهاجم سلول های سرطانی به دیگر بافت های سینه در آینده کاهش یابد. در برخی موارد نیز اصولاً هیچ درمانی ضروری نخواهد بود. شیمی درمانی معمولاً در این نوع از سرطان کاربردی ندارد.
سرطان سینه درمرحله دوم : هنگامی که سلول های سرطانی وارد بافت های سالم سینه شده اند. در این نوع اندازهتومور معمولاً کمتر از دو سانتیمتر طول خواهد داشت. سرطان در این نوع به بیرون از سینه سرایت نکرده و هیچ غده لنفاوی درگیر نشده است. در این مرحله نیز هیچ توموری وجود ندارد یا طول آن کمتر از ۲ سانتیمتر است و رشته های نازکی از سلول های سرطانی در غدد لنفاوی یافت می شوند. در سرطان سینه مرحله 2 معمولاً از روش لوپکتومی برای حفظ سینه و بدنبال آن پرتودرمانی استفاده می شود. برای تومورهای بزرگ تر از یک سانتیمتر نیز ممکن است شیمی درمانی در نظر گرفته شود. روش تکه برداری معمولاً برای تشخیص سرطان در غدد لنفاوی نزدیک سینه تجویز خواهد شد.
سرطان سینه در مرحله سوم : اگر چه سرطان سینه مرحله 3 از مرحله 2 بزرگ تر است و می تواند شامل درگیر شدن غذذ لنفاوی نیز باشد اما هنوز امکان درمان و بهبودی بسیار بالاست. در این مورد می توان از روش های ماستکتومی یا لوپکتومی به علاوه پرتودرمانی و شیمی درمانی استفاده کرد. در صورت موثر بودن پزشک می تواند از درمان هورمونی و روش های درمانی هدفمند نیز استفاده نماید. در مواردی نیز غدد لنفاوی تکه برداری شده و یا به طور کلی برداشته خواهند شد.
سرطان سینه در مرحله چهارم: سرطان سینه مرحله ۳ در واقع از موارد پیشرفته سرطان به شمار می آید. در این مرحله سلول های سرطانی خود را به غدد لنفاوی رسانده اند اما هنوز به دیگر ارگان های بدن سرایت نکرده اند. این مرحله خود بر اساس اندازه تومور و میزان درگیر شدن غدد لنفاوی به سه دسته بندی تقسیم می شود.
- عدم وجود تومور یا وجود تومور با هر اندازه ای و سرطان در ۴ تا ۹ مورد از غدد لنفاوی مجاور
- توموری بزرگ تر از ۴ سانتیمتر در طول و رشته های کوچک سلول های سرطان سینه در غدد لنفاوی
- توموری بزرگ تر از ۵ سانتیمتر و سرطان در یک تا سه غده لنفاوی در نزدیکی استخوان سینه
سرطان سینه مرحه 4 نوع اول می تواند هر اندازه ای باشد. این نوع از سرطان در دیواره سینه یا پوست سینه رخ می دهد که می تواند با تورم موضع همراه باشد. این نوع نیز تا ۹ غذه لنفاوی مجاور را نیز درگیر خود خواهد کرد. سرطان سینه مرحله4 نوع دوم می تواند توموری در هر اندازه باشد و یا اصلی توموری وجود نداشته باشد. این نوع مواردی که سرطان به ۱۰ یا تعداد بیشتری از غذذ لنفاوی نزدیک بازو و ترقوه سرایت کرده باشد را نیز در بر نمی گیرد.درمان سرطان مرحله 4 بسیار متنوع است. در برخی از موارد تمام سینه بیمار برداشته می شود که به آن «ماستکتومی» (mastectomy) گفته می شود. در مواردی دیگر نیز از روش نجات سینه یا «لامپکتومی» (lumpectomy) و یا پرتودرمانی و در مواردی نیز شیمی درمانی و برداشتن غده لنفاوی درگیر استفاده می شود. برخی بیماران نیز روش های هورمون درمانی و درمان سرطان هدفمند را دریافت خواهند کرد. در برخی موارد نیز ابتدا بیمار تحت شیمی درمانی قرار می گیرد تا سایز تومور کاهش پیدا کند و پس از آن ماستکتومی و پرتودرمانی صورت خواهد گرفت. هورمون درمانی و درمان سرطان هدفمند نیز ممکن است در صورت لزوم و مفید دانسته شدن مورد استفاده قرار گیرند. افرادی که سرطان سینه آن ها در مرحله ۳ قرار دارد معمولاً برای برداشتن دستکم برخی از غذذ لنفاوی درگیر در زیر بازو مورد عمل جراحی قرار گرفته و ممکن است برای درمان غدد لنفاوی نزدیک ترقوه و استخوان سینه تحت پرتودرمانی قرار گیرند.
سخن پایانی
بسیاری از افراد بر این باورند که کیستهای سینه نشانه سرطان است درحالیکه با آموزشهای مناسب در رسانهها میتوان این نگرش اشتباه را در جامعه تصحیح کرد چرا که کیستهای پستان اغلب ارتباطی با سرطان ندارند و ریسک ابتلا به سرطان را نیز افزایش نخواهد داد ضمن اینکه 99 درصد کیستهای این ناحیه خوش خیم هستند که با تشخیص صحیح پزشک و همچنین پیگیری میتوان آن را درمان کرد. بنابراین به همه افراد توصیه می شود که معاینه توسط خودشان به صورت مرتب و ماهانه انجام گیرد. مراجعه به پزشکان متخصص داخلی، زنان، جراح عمومی به فاصله 4تا 6 ماه صورت گیرد؛ مخصوصاً در خانمهایی که سابقه خانوادگی سرطان پستان را دارند، مراجعات مکرر و پیگیریهای بیشتر به پزشک حتماً انجام گیرد تا از بروز هر گونه بیماری سینه مطلع باشند.