فیبروم رحمی چیست؟
فیبروم یا فیبروئید های رحمی به توده های غیر سرطانی و خوش خیم که در ناحیه رحم رشد می کنند، اطلاق می شود. بسیاری از زنان دارای فیبروم های رحمی است.
علل و عوامل فیبروم رحم
عوامل قطعی بروز فیبروم رحمی هنوز به طور دقیق مشخص نیستند. با این وجود، در ادامه به عواملی که در بروز این بیماری نقش بسزایی دارند، اشاره می کنیم:
- ژنتیک و سابقۀ خانوادگی
- نامنظم بودن ترشح هورمون ها
- کم بودن میزان پروژسترون
- مصرف اندک و ناکافی میوه و سبزی
- داشتن اضافه وزن
- مصرف غذاهای التهاب زا
- استرس و اضطراب
- هورمون درمانی زنان یائسه
علائم فیبروم رحم
- احساس سنگینی و فشار در ناحیه لگن
- پریودهای شدید
- وجود احساس خستگی در فرد بیمار
- احساس درد در هنگام رابطۀ جنسی
- نفخ شکم
- داشتن احساس نیاز مکرر به دفع ادرار
- دشوار بودن دفع ادرار و یا مدفوع
- درد زیاد در ناحیه لگن، پاها یا کمر
درمان فیبروم رحم
داروها
برای کوچک کردن فیبروم و تنظیم میزان هورمون های ترشح شده می توان از برخی دارو ها در روند درمان فیبروم کمک گرفت، آگونیست های هورمون آزادکننده در گنادوتروپین ها، مانند لوپرون، باعث افت سطح استروژن و پروژسترون می شود. در نهایت نیز به قطع قاعدگی و کوچک شدن فیبروم می انجامد.
آمبولیزاسیون عروق رحمی
این روش درمانی، روشی است غیر تهاجمی که مانع رسیدن جریان خون به فیبرومها می شود واین گونه می تواند آنها را درمان کند. نتایج درازمدت درمان با این روش، نشان دهنده رضایت افراد تحت درمان به اندازۀ عمل جراحی است.
بستن عروق رحمی وگاهی اوقات انسداد لاپاروسکوپی رگ های رحم، روش هایی تهاجمی هستند که باعث محدود کردن خون رسانی به رحم می شوند.
میومکتومی
میومکتومی که به عنوان فیبرومکتومی نیز شناخته می شود، عمل جراحی است که به منظور حذف یک یا چند فیبروم انجام می شود. برخلاف هیسترکتومی، رحم باقی می ماند و بیمار توانایی تولیدمثل خود را حفظ می کند.
با توجه به محل و مقدار جراحات و تجربه و ترجیح جراح، میومکتومی می تواند به سه روش انجام شود:
روش هیستروسکوپی
فیبرومی که در لایۀ زیرمخاطی قرار دارد (یعنی در داخل حفرۀ آندومتر نفوذ کرده) را می توان به روش هیستروسکوپی برداشت. در هیستروسکوپی می توان فیبروم را با استفاده از یک رسکتوسکوپ که از طریق واژن و دهانۀ رحم وارد می شود، برداشت.
روش لاپاراسکوپی
این روش از طریق یک برش کوچک در نزدیکی ناف انجام می شود. پزشک از لاپاروسکوپ و ابزار جراحی برای برداشتن فیبروم استفاده می کند.
مطالعات نشان داده اند که روش لاپاروسکوپی منجر به بهبود سریع تر از روش لاپاروتومی یا جراحی باز می شود.
روش لاپاروتومی
در این روش درمانی، پزشک در دیواره شکم برشی انجام می دهد و فیبرومها را از رحم خارج می کند.
در کل، روش درمانی لاپاروسکوپی دارای درد کمتری است و نیازمند سپری شدن مدت زمان کوتاه تری در بیمارستان نسبت به جراحی باز است.
هیسترکتومی:
هیسترکتومی عمل جراحی برای برداشتن رحم است. این عمل ممکن است شامل حذف دهانۀ رحم، تخمدان ها، لوله های فالوپ و سایر ساختارهای اطراف آن باشد. هیسترکتومی روشی قدیمی برای درمان فیبرومها است و اکنون تنها به عنوان آخرین گزینه توصیه می شود؛ چراکه پس از این عمل زن توانایی بچه دار شدن را از دست می دهد.
روش های دیگر:
حذف به وسیلۀ بسامد رادیویی: روشی است که با استفاده از امواج رادیویی می توان تودۀ فیبرومی را حذف کرد.
هایفوتراپی: در این روش با تولید حرارت یا تحریک به صورت متمرکز در داخل بدن، بدون صدمه زدن به بخش های خارج از هدف، تخریب فیبروم به وسیلۀ امواج اولتراسوند انجام می شود.
سخن آخر
همانطور که گفته شد، اکثر فیبروم ها نیازی به درمان ندارند مگر آنکه علائمی جدی را از خود بروز دهند؛ به جای برداشتن فیبروم ها، باید آنها را با سونوگرافی و معاینات متعدد در دوره های مختلف تحت نظر داشت. معمولاً بعد از یائسگی، اندازه توده های فیبرومی کوچک می شوند.