مخملک چیست ؟
تب اسکارلت (مخملک) نوعی عفونت است که توسط باکتری استرپتوکوک گروه A ایجاد می شود. اگر فرزندتان به مخملک مبتلا شده، باید التهاب گلو، گلو درد و تب داشته باشد. مخملک یک بیماری نادر است، اما شیوع آن رو به افزایش است. در سال 2014 بیش از 14 هزار کودک در انگلستان به این بیماری مبتلا شدند. تعداد موارد ابتلا به این بیماری در سال 2015 دوبرابر بیش از موارد مشابه در سال 2014 بوده است. احتمال ابتلا به مخملک در سنین 2 تا 8سالگی بیشتر است. از آنجا که این بیماری بیشتر بر کودکان اثر می گذارد، آشنایی با علائم مربوطه اهمیت بیشتری یافته است.
علل و عوامل مخملک
عامل بيماري مخملك يك نوع باكتري استرپتوكوكي است مي تواند سبب گلو درد چركي و عفونت پوست نيز بشود. اين باكتري در گلوي فرد سبب عفونت مي شود و با آزاد كردن نوعي سم يا توكسين، موجب پيدايش واكنش پوستي و بروز بثوراتي روي پوست مي شود.
اگر كودك شما دچار مخملك شده باشد، احتمالا آن را از كودك بيماري گرفته است. عامل بيماري مي تواند از طريق تنفس هواي آلوده، استفاده مشترك از اسباب بازي، ظروف غذا و يا ساير وسايل مانند حوله كه توسط فرد بيمار آلوده شده است، انتشار يابد.
علائم و نشانه های مخملک
- سردرد
- درد عضلانی
- بزرگی گره های لنفاوی در گردن
- رنگ قرمز روشن در چین های زیر بغل و کشاله ران
- خستگی و بی قراری
- درد شکمی
- تهوع
- ظاهر زبان در بیماری مخملک
- التهاب و ورم گلو
- تکه های چرک زرد رنگ در پشت حلق
نکته : دو روز بعد از این علائم، در پوست جوش هایی ظاهر می شود. جوش ها غالبا در تنه می باشند و بعد به دست ها و پاها گسترش می یابند. در کف دست و کف پا، این جوش ها نمی باشند. جوش ها، قرمز رنگ می باشند و وقتی که دست به آنها می زنیم، سفید می شوند. پوست، سفت و سخت می شود، مثل آفتاب سوختگی.
تشخیص مخملک یا تب اسکارلت :
در طی معاینات فیزیکی، پزشک این کارها را انجام خواهد داد:
- به وضعیت گلو، بیضه و زبان کودکتان نگاه می کند.
- گردن کودکتان را لمس می کند تا مشخص کند که آیا گره های لنفاوی بزرگ شده اند یا خیر.
- بررسی ظاهر و بافت جوش ها.
آزمایش ها برای باکتری استرپ حائز اهمیت هستند، زیرا تعدادی از شرایط می توانند منجر به علائم و نشانه های مخملک شوند و این بیماری ها ممکن است به درمان های متفاوتی نیاز داشته باشند. اگر باکتری استرپ وجود نداشته باشد، عامل دیگری می توانند باعث این بیماری شوند.
عوارض مخملک
در صورتی که علائم بیماری پس از گذشت 24 ساعت از شروع درمان با آنتی بیوتیک بهبود نیابند یا علائم جدیدی پیدا شوند، باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. این امکان وجود دارد که فرزندتان دچار عوارض جانبی مخملک شده باشد. مخملک در اغلب موارد یک بیماری خفیف است و عوارضی ندارد. به علاوه باید بدانید وقتی کودک یک بار به مخملک مبتلا می شود، بعید است دوباره مخملک بگیرد.
با این حال، این خطر وجود دارد که مخملک به عفونت های دیگری مثل آبسه گلو، عفونت گوش، سینوزیت، پنومونی یا سینه پهلو، التهاب کلیه و تب روماتیسمی منجر شود. مخملک در موارد نادر ممکن است به عفونت های جدی تری مثل عفونت های مننژیت، اختلال کلیوی، سپتی سمی (عفونت خون) یا مشکلات استخوان و مفصل نیز منجر شود.
پیش گیری از بیماری مخملک
هیچ واکسنی برای جلوگیری از مخملک وجود ندارد.بهترین استراتژی های پیش گیری برای مخملک مشابه اقدامات احتیاطی استاندارد در برابر عفونت هستند، مانند:
دست هایتان را بشورید: به کودک خود نشان دهید چگونه دست هایش را به طور کامل با آب گرم و صابون بشورد.
لوازم غذاخوری یا غذا خود را به اشتراک نگذارید: به عنوان یک قاعده، کودک شما غذا، لیوان های نوشیدنی یا لوازم غذا خوری را نباید با دوستان یا هم کلاسی هایش به اشتراک بگذارد. این قانون برای به اشتراک گذاری غذا نیز صادق است.
دهان و بینی خود را بپوشانید: به کودک خود بگویید که هنگام سرفه و عطسه کردن، دهان و بینی خود را بپوشانید تا از شیوع احتمالی میکروب ها جلوگیری شود. اگر کودک تب اسکارلت دارد، لیوان های او را بشویید، ظروف و لوازم آشپزخانه خود را بشوید و در صورت امکان، در آب و صابون داغ قرار دهید و یا در ماشین ظرفشویی استفاده کنید. عفونت پوست ناشی از باکتری استرپ می تواند از تماس با پوست عبور کند.
درمان مخملک
اکثر موارد خفیف تب مخملک بدون نیاز به درمان به طور خود به خودی ظرف مدت 1 هفته از بین می روند ولی مهم است که برای درمان این بیماری اقدام کنید چرا که این کار سبب تسریع فرایند بهبودی و کاهش خطر بروز عوارض بیماری می شود. بیماران معمولاً 4 تا 5 روز پس از شروع درمان بهبود پیدا می کنند.
دارودرمانی
رایج ترین درمای برای تب مخملک، یک دوره ی ده روزه ی آنتی بیوتیک است. در این دوره معمولاً از پنی سیلین خوراکی استفاده می شود. افرادی که به پنی سیلین حساسیت دارند، می توانند به جای آن از اریترومایسین استفاده کنند. به بیماران توصیه می شود تا در طول مدت درمان با آنتی بیوتیک، در خانه بمانند. معمولاً 12 تا 24 ساعت پس از مصرف اولین آنتی بیوتیک، تب بیمار از بین می رود.
ممکن است برای کودک مبتلا به تب مخملک، آنتی بیوتیک های زیر تجویز شوند:
- پنی سیلین به شکل قرص یا تزریقی
- آموکسی سیلین
- آزیترومایسین
- کلاریترومایسین
- کلیندامایسین
- یک سفالوسپورین مانند سفالکسین
سخن پایانی
هر زمانی که کودک شما به طور ناگهانی یک بثورات ایجاد می کند، به پزشک اطلاع دهید، به خصوص اگر تب، گلو درد یا غدد متورم نیز وجود داشته باشد. این موضوع مخصوصا اگر فرزند شما هر کدام از علائم استروپ گلو را داشته باشد، یا اگر فردی در خانواده یا در مهد کودک یا مدرسه فرزندتان اخیرا دارای عفونت استرپتوکوک باشد، مهم استکه به پزشک مراجعه کنید.