به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، متن شیوه نامه به شرح زیر است:
با توجه به گسترش روزافزون تحصیلات تکمیلی در کشور و ضرورت استفاده از تمام ظرفیت های موجود، شایسته است که اصل برابری فرصت ها و عدالت آموزشی در فرایند پذیرش دانشجو مدنظر قرار گیرد. در این فرایند، اعتماد به مؤسسات پذیرنده دانشجو، به مثابه پایه و اساس تحقق این مهم، مدنظر قرار گرفته است.
آن چه در این شیوه نامه آمده، به منظور اطلاع مؤسسات از نحوه اجرا و پذیرش دانشجوی دکتری (Ph.D) در سال 1397 و در جهت جلوگیری از هرگونه سوگیری ناخواسته و برای ایجاد نوعی وحدت رویه در پذیرش دانشجوی دکتری تخصصی فراهم شده است.
بر اساس قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دوره های تحصیلات تکمیلی در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور، مصوبه مورخ 1394/12/18 مجلس محترم شورای اسلامی، شیوه نامه اجرایی جاری برای تعیین روند پذیرش و به منظور پیشگیری از بروز هر گونه اختلال در فرآیند پذیرش عادلانه، علمی و کیفی و نیز ایجاد هماهنگی بین همه عوامل اجرایی در ستاد، سازمان و مؤسسات تدوین شده است. نظارت عالی و هرگونه تفسیر یا تبیین موارد پیش بینی نشده، بر عهده شورای سنجش و پذیرش دانشجو در دوره های تحصیلات تکمیلی است.
تعاریف
وزارت: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
سازمان: سازمان سنجش آموزش کشور.
مؤسسه: تمام دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی و مراکز پژوهشی تابع وزارت علوم، تحقیقات و فناوری که دارای مجوز پذیرش دوره دکتری از شورای گسترش آموزش عالی یا شورای عالی انقلاب فرهنگی هستند.
شورا: شورای سنجش و پذیرش دانشجو در دوره های تحصیلات تکمیلی.
سنجش: فرآیندی است که با هدف ایجاد وحدت رویه و هماهنگی در بین مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی برای تمامی داوطلبان از طریق آزمون، مصاحبه علمی، بررسی سوابق آموزشی پژوهشی و فناوری انجام می شود.
پذیرش: فرایندی است که با شرکت داوطلب در آزمون آغاز و با بررسی سوابق آموزشی، پژوهشی، فناوری، انجام مصاحبه علمی و سنجش عملی تکمیل و با اعلام قبولی از طریق سازمان سنجش آموزش کشور پایان می باید.
دکتری پژوهش محور: دوره دکتری تخصصی است که با محوریت پژوهش و مشتمل بر اخذ واحدهای آموزشی محدوه و ارائه رساله برگزار می شود.
طرح پژوهشی تقاضا محور: طرح پژوهشی دارای کارفرمای مشخص که برابر قرارداد، اجرای آن به مؤسسه واگذار و اعتبارات کامل آن به همراه هزینه های نظارت بر آن توسط کارفرما تأمین و نتیجه کار نیز تحویل گرفته می شود.
رشته محل های پژوهش محور: رشته محل هایی از مؤسسات می باشد که دارای طرح پژوهشی تقاضامحور است و در زمان انتخاب رشته عناوین آنها از طریق دفترچه شماره دو سازمان اطلاع رسانی خواهد شد.
طرح واره: طرح اولیه رساله متقاضیان رشته محل های پژوهش محور است که در راستای طرح پژوهشی تقاضامحور که از طرف مؤسسه اعلام شده است، توسط داوطلب تهیه و تدوین و در زمان انجام مصاحبه و بررسی سوابق آموزشی، پژوهشی، فناوری بصورت مکتوب ارائه می شود.
کلیات
بر اساس قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دوره های تحصیلات تکمیلی در مؤسسات و مراکز آموزش عالی کشور، پذیرش دانشجو در دوره دکتری (Ph.D) و دستیاری رشته های گروه دامپزشکی شامل دو مرحله است که هر یک از مراحل مطابق با این شیوه نامه انجام می گیرد. مرحله اول آزمون متمرکز است که توسط سازمان تجام می شود و مرحله دوم آن شامل مصاحبه علمی و سنجش عملی، بررسی سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری و تهیه طرح واره (برای پذیرش در رشته محل های پژوهشی محور) داوطلبان است که به مؤسسات پذیرنده واگذار شده و کلیات آن به شرح ذیل است:
1- ثبت نام و شرکت داوطلبان در مرحله اول (آزمون متمرکز)، بر اساس اطلاعیه هایی که از طریق سایت سازمان (هفته نامه پیک سنجش و دفترچه راهنما) اطلاع رسانی شده، صورت گرفت.
2- بر اساس مصوبه اولین جلسه شورای سنجش و پذیرش دانشجو در دوره های تحصیلات تکمیلی مواد آزمون متمرکز دکتری (Ph.D.) سال ۱۳۹۷ به شرح زیر است:
الف) آزمون زبان با ضریب (1)
ب) آزمون استعداد تحصیلی با ضریب (1)
ج) آزمون دروس تخصصی در سطح کارشناسی یا کارشناسی ارشد با ضریب (4)
3- نتایج آزمون متمرکز، حداکثر دو ماه پس از برگزاری از سوی سازمان استخراج و به صورت کارنامه به تفکیک نمرات در بخش های مختلف آزمون با محاسبه نمره کل ترازشده به شرکت کنندگان اعلام می شود تا داوطلبان مجاز به انتخاب رشته بر اساس دفترچه انتخاب رشته، کدرشته محل های موردنظر خود را انتخاب کنند.
4- نتایج اولیه به صورت چند برابر ظرفیت پذیرش بر اساس حدنصاب نمره سنجش عمومی (آزمون متمرکز) با هماهنگی مؤسسات پذیرنده تعیین شده از طریق سایت سازمان اعلام می شود.
5- تمام فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد و دکتری حرفه ای می توانند در صورت دارا بودن شرایط و ضوابط عمومی و اختصاصی مندرج در دفترچه شماره (1) و (2) در آزمون شرکت کنند.
6- دارندگان مدرک معادل دوره کارشناسی ارشد، درصورتی که مشمول آیین نامه ابلاغی شماره 77633/2 مورخ 1392/5/28 معاون آموزشی وزارت متبوع باشند، می توانند در آزمون مرحله اول شرکت کنند.
7- بر اساس قانون فوق، سنجش و پذیرش دانشجو در مقطع دکتری ناپیوسته برحسب هر یک از شیوه های «آموزشی –پژوهشی» و «پژوهش محور» به شرح زیر انجام می شود:
الف- دکتری آموزشی – پژوهشی: سنجش و پذیرش برای ورود به دوره دکتری ناپیوسته آموزشی – پژوهشی بر اساس معیارهای زیر صورت می گیرد:
1- آزمون متمرکز (۵۰ درصد)
2- سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری (20 درصد)
3- مصاحبه علمی و سنجش عملی (30 درصد)
ب- دکتری پژوهش محور: سنجش و پذیرش برای دوره دکتری ناپیوسته پژوهش محور بر اساس معیارهای زیر صورت می گیرد:
1- آزمون متمرکز (30 درصد)
2- سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری (20 درصد)
3- مصاحبه علمی و سنجش عملی (30 درصد)
4- تهیه طرح واره (20 درصد)
تذکر مهم: نمرات مربوط به بندهای 2 و 3 و یا 4 (در کدرشته محل های پژوهش محور) لازم است به تفکیک هر مورد در پرتال ارتباطی سازمان سنجش درج شود و رعایت سقف هر کدام از بندهای فوق طبق قانون الزامی و قابل جابجایی و تغییر نمی باشد.
8- تعیین حدنصاب برای ورود داوطلبان به مرحله دوم در اختیار مؤسسات می باشد و سازمان مانند سنوات گذشته حدنصاب پیشنهادی را در اختیار مؤسسات قرار می دهد. مؤسسات بایستی دقت نمایند که افزایش یا کاهش این حدنصاب باعث مشکلاتی اعم از کاهش یا افزایش تعداد افراد معرفی شده برای مرحله دوم می شود و با توجه به اینکه افراد در کدرشته محل های دیگر تکرار می شوند و با در نظر گرفتن اینکه طبق مصوبه هفتمین جلسه شورای سنجش و پذیرش دانشجو در دوره های تحصیلات تکمیلی مرحله تکمیل ظرفیت وجود نخواهد داشت، احتمال بروز مشکلاتی همچون خالی ماندن ظرفیت پذیرش وجود دارد.
9- برگزاری مرحله دوم توسط مؤسسات فقط از داوطلبانی صورت می گیرد که حدنصاب اعلامی مؤسسه را دارا بوده و توسط سازمان به مؤسسه معرفی شوند.
10- مؤسسات مجاز به برگزاری آزمون کتبی یا شفاهی و احتساب نمره آن در مقدار نمره مصاحبه علمی و سنجش عملی هستند. شایان ذکر است از تمامی افراد معرفی شده باید مصاحبه به عمل آید و آزمون کتبی یا شفاهی را می توان به عنوان فیلتر جهت کاهش تعداد مصاحبه شوندگان قرار داد.
11- مؤسسات می توانند در هر کد رشته محل حدنصاب نصره مرحله دوم به سازمان اعلام کنند.
12- در برگزاری فرآیند مرحله دوم آزمون، مؤسسات دقت کافی به تطابق رشته امتحانی داوطلب و رشته فارغ التحصیلی آنان مطابق جداول دفترچه ثبت نام آزمون (شماره 1) داشته باشند.
13- مؤسسات پذیرنده کد رشته محل های پژوهش محور ملزم هستند حداکثر تا سوم اردیبهشت ماه سال 1397 فهرست طرح های پژوهشی تقاضامحور هر یک از رشته های مربوط را جهت اطلاع داوطلبان واجد شرایط از طریق سایت مؤسسه اعلام نمایند.
14- دانشجوی پذیرفته شده در کد رشته محل پژوهش محور هیچ گونه مسئولیتی در قبال مسائل مادی مربوط به طرح پژوهشی تقاضامحور با کارفرما و مؤسسه نداشته و امکان دریافت هیچ وجهی از دانشجو بابت این طرح وجود ندارد. لذا بروز هرگونه اختلاف بین کارفرما و مؤسسه نمی تواند مانعی برای ادامه تحصیل دانشجوی پذیرفته شده به وجود آورد.
15- مؤسسات، برای پذیرش دانشجو در مهرماه، از کسانی می توانند پذیرش به عمل آورند که حداکثر تا سی و یکم شهریور ماه همان سال فارغ التحصیل شوند. این موضوع برای داوطلبانی که شروع تحصیل آنان نیمسال دوم است، سی ام بهمن ماه همان سال خواهد بود.
16- پذیرفته شدگان دوره روزانه چه در دانشگاه قبولی ثبت نام کرده و چه ثبت نام نکرده باشند، سال بعد از سال قبولی اجازه شرکت در آزمون را ندارند.
17- در بررسی سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری و مصاحبه علمی و سنجش عملی رعایت موارد زیر ضروری است:
الف) مؤسسات مجری دوره های دکتری می بایست چگونگی تشکیل پرونده متقاضیان، زمان و مکان برگزاری آزمون، نحوه مصاحبه علمی یا برگزاری آزمون تخصصی را از طریق سایت سازمان و سایت مؤسسه به داوطلبان اطلاع رسانی کنند.
ب) ضروری است که مؤسسات در فرآیند بررسی سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری با برگزاری جلسه مصاحبه، میزان تأثیر هر یک از مؤلفه های فوق را مطابق آنچه در قانون آمده مد نظر قرار دهند.
فرآیند اجرایی
مؤسسات بعد از اعلام نتیجه انتخاب رشته داوطلبان در قالب کارنامه، با توجه به معرفی چند برابر ظرفیت با رعایت مورد الزامی که در ذیل آمده است، اقدام به مصاحبه و بررسی سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری داوطلبان می کنند:
الف) زمان برگزاری مصاحبه علمی و سنجش عملی و بررسی سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری توسط سازمان تدوین و به اطلاع مؤسسات و داوطلبان خواهد رسید. مؤسسات می بایستی زمانی را برای داوطلبان غایب و یا افرادی که زمان مصاحبه آنها با سایر موسسات همپوشانی داشته است در نظر بگیرند.
ب) نمره دهی به مصاحبه علمی و سنجش عملی و بررسی سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری و طرح واره های پژوهشی (مرحله دوم)، بر اساس فرم پیشنهادی شماره دو این شیوه نامه انجام گیرد.
ج) کلیه داوطلبان معرفی شده به مرحله دوم، موظف به تکمیل فرم بررسی صلاحیت های عمومی می باشند، بدیهی است چنانچه داوطلبی فرم مذکور را در مهلت تعیین شده تکمیل نکند سازمان این افراد را از فرآیند پذیرش حذف نموده و هیچ گونه اعتراضی قابل قبول نخواهد بود.
1- ترکیب کمیته برگزارکننده
الف- جلسات مربوط به مصاحبه و بررسی سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری با حضور اعضای هیأت علمی (حداقل سه نفر) به انتخاب گروه آموزشی رسمیت می یابد.
ب- در صورتی که گروه دارای رشته ها و گرایش های مختلف باشد، پیشنهاد می شود که یک کمیته اصلی و به تعداد گرایش ها کمیته های فرعی برای مرحله دوم تشکیل شود.
ج- به منظور ایجاد شرایط یکسان برای تمامی داوطلبان لازم است تعداد اعضای هیأت علمی برگزارکننده در هر کدرشته محل تمام جلسات مرحله دوم ثابت باشد.
2- تشکیل پرونده
فرآیندهای اداری مربوط به تشکیل پرونده و مدارک لازم برای مرحله دوم از طریق اطلاعیه مؤسسات به اطلاع داوطلبان رسانده شود و تمام مراحل تشکیل پرونده در حد امکان بصورت الکترونیکی بوده و در یک بازه زمانی مشخص و در قالب فرم های صریح و روشن برای داوطلبان امکان پذیر باشد.
تبصره: شایان ذکر است پاسخگویی در خصوص مرحله دوم آزمون بر عهده مؤسسات می باشد.
3– دستورالعمل اجرای مصاحبه و بررسی سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری
در این شیوه نامه، سه فرم پیشنهادی مجرا در نظر گرفته شده است که فرم شماره 1 مخصوص درج اطلاعات داوطلبان، فرم شماره ۲ مخصوص نحوه ارزیابی مرحله دوم و فرم شماره ۳ مخصوص صورت جلسه انجام مرحله دوم و کرج نمرات داوطلبان است.
تبصره 1– فرم های 1 و ۲ به صورت پیشنهادی است و در صورتی که مؤسسه بخواهد تغییری در جداول آنها ایجاد کند این تغییر از سوی شورای مؤسسه به تصویب رسیده و اطلاع رسانی صورت پذیرد. شایان ذکر است مجموع نمرات هر قسمت باید مطابق قانون رعایت شوند.
تبصره 2- مؤسسات بایستی برای تمامی داوطلبان معرفی شده برای انجام مرحله دوم، که در مرحله دوم حاضر بوده اند، نمره این مرحله را به تفکیک موارد، اعلام شده در پرتال ارتباطی سازمان درج نماید.
تبصره 3- شرایط معرفی و انجام مرحله دوم توسط مؤسسات در کد رشته محل های بورس اعزام به خارج همانند گذشته می باشد.
4– مستندسازی
معاون آموزشی مؤسسه، مسئول نظارت بر فرآیند مرحله دوم است و می بایست پس از اتمام مرحله دوم، فرم صورت جلسه را برای تمام داوطلبان، حتی در صورت عدم کسب حدنصاب مورد نظر، تکمیل و تأیید کند. تکمیل تمام بندهای فرم صورت جلسه مرحله دوم، الزامی است.
5- اعلام نتایج نهایی
سازمان، بعد از تعیین وضعیت صلاحیت عمومی و کنترل سایر شرایط و ضوابط و شرایطی که از سوی مؤسسه در زمان فراخوان پذیرش دانشجو اعلام شده است، اسامی پذیرفته شدگان نهایی را استخراج و اعلام می کند و بعد از اعلام اسامی نهایی از طرف سازمان، داوطلبان به عنوان پذیرفته شده قطعی در مؤسسات ادامه تحصیل خواهند داد.
6- غیبت و انصراف
مصاحبه علمی و بررسی سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری برای هر داوطلب صرفاً یک بار انجام می شود. عدم مراجعه داوطلب در بازه زمانی تعیین شده در مرحله دوم و همچنین تاریخ مجدد پیش بینی شده به منزله انصراف وی تلقی شده و برگزاری مجدد، برای داوطلبی که شرکت نکرده است، امکان پذیر نخواهد بود.
7- ملاحظات
الف) به منظور هماهنگی بیشتر بین اعضای هیأت علمی برگزارکننده مرحله دوم، تصمیم گیری در خصوصی ملاک های پذیرش، چگونگی برگزاری جلسات و نحوه بررسی سوابق داوطلبان، جلسه ای با حضور اعضای هیأت علمی مربوطه و معاون آموزشی دانشکده یا مؤسسه برگزار شود.
ب) فراهم ساختن شرایط یکسان و مشابه برای تمام داوطلبان در طی فرآیند مرحله دوم به منظور برقراری عدالت آموزشی و رعایت شأن و منزلت داوطلبان در تمام موارد مربوط به مرحله دوم، الزامی است.
ج) شایسته است که مؤسسات، محیطی دوستانه و به دور از هرگونه اضطراب فراهم سازند تا داوطلبان قادر به ارائه حداکثر توانمندی و قابلیت خود در این مرحله باشند.
د) بر اساس آموزه های دین اسلام و قوانین و مقررات کشور، از هرگونه تبعیض و سوگیری قومی، جنسیتی، فرهنگی و مؤسسه ای در طی فرآیند مرحله دوم پرهیز شود.
ه) تصریح ملاک های مرحله دوم به منظور ایجاد فرصت برابر برای رقابت داوطلبان، به شفافیت بررسی سوابق و جلوگیری از هر گونه اعتراض و مشکلات احتمالی منجر خواهد شد. شایسته است، سوالات مرحله دوم، صریح، روشن، بدون ابهام و مرتبط با موضوع، طرح شوند.
و) به منظور برقراری عدالت آموزشی و ایجاد فرصت برابر، شایسته است که مدت زمان یکسانی با توجه به نظر هیأت برگزارکننده برای مرحله دوم هر یک از داوطلبان در نظر گرفته شود.
ز) در صورت پرشمار بودن تعداد داوطلبان، به منظور پیشگیری از خستگی اعضا هیأت برگزارکننده و اثرات احتمالی آن، لازم است که برنامه ریزی لازم برای برگزاری جلسات مصاحبه و بررسی سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری طی چند روز، انجام شود.
ح) به منظور افزایش پایایی فرآیند مصاحبه و بررسی سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری، ضروری است که فرم نمره دهی مرحله دوم، از سوی هر یک از اعضای هیأت علمی برگزارکننده به صورت جداگانه تکمیل شود و تصمیم گیری در خصوص هر داوطلب، از سوی کل اعضای هیأت برگزارکننده صورت پذیرد.
ط) مؤسسه، نمره مرحله دوم هر داوطلب را در ملاک های مربوطه در فرم صورت جلسه مصاحبه و بررسی سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری وارد کرده و اصل صورت جلسه به تأیید اعضای هیأت برگزارکننده برسد.
ی) با توجه به اهمیت رعایت شأن داوطلبان و احترام به کسانی که به عنوان آینده ساز از جامعه علمی کشور به دانشگاه ها مراجعه می کنند، پیشنهاد می شود که موارد زیر در برخورد با داوطلبان مد نظر قرار گیرد:
- محل مناسب برای انتظار آن ها تعبیه شود؛
- کارکنان مؤسسه در خصوص نحوه برخورد با داوطلبان و احترام به ایشان توجیه شوند؛
- وسایل پذیرایی اولیه در حد توان مؤسسه برای داوطلبان فراهم شود؛
- راهنمایی صحیح داوطلبان آزمون از بدو ورود به دانشگاه انجام شود.
8- سایر موارد
الف) ظرفیت پذیرش دانشجو در مؤسسات مقایق با ظرفیت تایید شده از طرف دفتر گسترش آموزشی عالی و بر اساس آنچه در فراخوان پذیرش اعلام شده است صورت می گیرد.
ب) با توجه به تصویب «قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1396-1400) در تاریخ 1395/12/14 توسط مجلس محترم شورای اسلامی، ماده ۹۰ این قانون علاوه بر ماده ۷۰ «قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران» و اصلاحیه بعدی آن در ماده 47 «قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (2)» در این آزمون اجرا می شود و معرفی و پذیرش داوطلبان واجد شرایط در هر دو مرحله از آزمون، بر اساس این قوانین و به صورت ذیل صورت می گیرد.
* 25 درصد از ظرفیت پذیرش در هر کدرشته محل به رزمندگان و ایثارگران، به شرط کسب حدنصاب علمی (در سهمیه رزمندگان حداقل 80 درصد و در سهمیه ایثارگران حداقل 70 درصد نمره در هر یک از مراحل آزمون برای آخرین فرد پذیرفته شده در گزینش آزاد) اختصاص می یابد.
* 5 درصد از ظرفیت پذیرش در هر کدرشته محل نیز به جانبازان زیر 25 درصد و همسر و فرزندان آنان و همسر و فرزندان رزمندگان با حداقل 6 ماه حضور داوطلبانه در جبهه به شرط کسب حدنصاب علمی (حداقل 70 درصد نمره در هر یک از مراحل آزمون برای آخرین فرد پذیرفته شده در گزینش آزاد) اختصاص می یابد.
* خالی مانده سهمیه 25 درصدی ایثارگران ابتدا به مشمولین سهمیه 5 درصدی ایثارگران تخصیص یافته و اگر باز هم این ظرفیت خالی بماند، باقیمانده آن به داوطلیان سهمیه آزاد اختصاص می یابد.
ج) بر اساس قانون برقراری عدالت آموزشی در پذیرش دانشجو در دوره های تحصیلات تکمیلی و تخصصی مصوبه مورخ 1389/1/29 مجلس محترم شورای اسلامی، ده درصد (%10) ظرفیت اعلام شده مازاد بر ظرفیت (حداقل یک نفر) در هر کد رشته محل برای مربیان رسمی قطعی و یا رسمی آزمایشی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، به شرط کسب حداقل هشتاد درصد (80%) نمره آخرین فرد پذیرفته شده در گزینش آزاد، اختصاص می یابد.
تذکر 1: مؤسسات می بایست مدارک تمامی داوطلبانی را که برای آنها سهمیه مربیان آموزشی لحاظ شده است را از لحاظ صحت ادعای اعلام شده داوطلب مبنی بر مربی رسمی قطعی و یا رسمی آزمایشی بودن مطابق بند (ج) مورد بررسی و تایید قرار دهند.
تذکر 2: مربیان دانشگاه آزاد اسلامی که واجد شرایط استفاده از سهمیه مربیان و قانون برقراری عدالت آموزشی هستند، فقط در کدرشته محل های دانشگاه آزاد اسلامی می توانند از سهمیه مذکور استفاده نمایند.
