ساعدنیوز
ساعدنیوز

آشنایی با انواع پاراسومنیا یا خواب پریشی

  یکشنبه، 09 بهمن 1401   زمان مطالعه 9 دقیقه
آشنایی با انواع پاراسومنیا یا خواب پریشی
پاراسومنیا یک اصطلاح برای بیان رفتارهای غیرمعمولی است که افراد قبل از خواب، در هنگام خواب و یا در هنگام بیدار شدن، بین بازه خواب و بیداری کامل تجربه می‌کنند. در ادامه بیشتر با این اختلال آشنا می شویم.

واژه پاراسومنیا (خواب پریشی) شاید بسیار ناآشنا باشد اما حتماً برای شما هم پیش آمده که نتوانید به سادگی به خواب بروید یا هنگام بیدار شدن از خواب، حس کنید اصلاً خواب شبانه مطلوبی نداشته اید. اختلالات خواب مشکلات شایعی هستند که درصد قابل توجهی از افراد جامعه را در سنین مختلف درگیر می کنند و توجه به آن ها اهمیت زیادی دارد. چرا که کیفیت زندگی روزمره ما، با کیفیت خوابمان ارتباط تنگاتنگی دارد. خواب پریشی در کودکان بیشتر از بزرگسالان شایع است اما این رفتارها در گروه های سنی مختلف ثبت شده اند.با ما همراه باشید تا اطلاعات مفیدی در مورد پاراسومنیا و رویکردهای درمانی آن کسب کنید.

علائم پاراسومنیا

به جز بروز رفتارهای غیرمعمول در هنگام خواب پاراسمونیا می تواند علائمی همچون موارد زیر را داشته باشد:

  • بیدار شدن از خواب همراه با احساس گیجی و سردرگمی
  • بیدار شدن از خواب و عدم تشخیص محل
  • به خاطر نیاوردن انجام برخی از فعالیت های خاص
  • پیدا کردن زخم و یا کمبودی ناآشنا در بدن
  • سخت خوابیدن در طول شب
  • احساس خواب آلودگی و یا خستگی در طول روز

عوامل خطر پاراسومنیا

گاهی امکان ابتلا به پاراسومینا یا خواب پریشی در برخی افراد به دلایل داخلی و خارجی بیشتر است، این عوامل تشدید عبارتند از:

  • سن: پاراسومنیا خوابگردی و یا شب ادراری اغلب در کودکی رخ می دهد. غالبا خواب پریشی پس از پشت سر گذاشتن دوران کودکی برطرف می گردد، با این حال چنانچه پس از دوران کودکی این اختلال برطرف نشد و یا حتی علائم آن تشدید شد، حتما به پزشک مراجعه کنید.
  • ژنتیک: در برخی موارد پاراسومینا یک اختلال موروثی است. چنانچه خوابگردی، وحشت شبانه و یا سایر پاراسومنیا در خانواده وجود داشته باشد احتمال ابتلا تمام اعضای خانواده به آن وجود دارد.
  • استرس: در برخی از افراد در هنگام استرس احتمال بروز اختلال همچون خوابگردی و باقی اختلالات خواب پریشی وجود دارد. غالبا افرادی که اختلال پاراسمونیا را در هنگام استرس تجربه می کنند پس از مدتی این علائم به صورت خود به خودی برطرف می شود.
  • اختلال اضطراب پس از سانحه: غالبا افراد پس از بروز یک سانحه دچار اختلال اضطراب پس از سانحه می شوند. تقریبا 80 درصد افراد در چنین شرایطی به مدت 3 ماه کابوس می بینند.
  • دارو: کابوس ها تا حدودی از عوارض جانبی برخی از داروهای خاص هستند. البته برخی از داروها نیز منجر به ایجاد پاراسومنیاهای دیگر نیز می شوند.
  • سوءمصرف مواد مخدر یا الکل: امکان ابتلا به خوابگردی، وحشت شبانه و باقی پاراسومنیاها در افرادی که بیش از اندازه از الکل و یا مواد مخدر استفاده می کنند، بیشتر است. همچنین در برخی موارد استفاده از مواد مخدر و یا الکل ممکن است علائم پاراسومنیا را تشدید کند.

 پاراسومنیا

انواع پاراسومنیا یا اختلال خواب

پاراسومنیا یا اختلال خواب مجموعه ای از اختلالات خواب است که شامل کابوس شبانه، وحشت شبانه، راه رفتن در خواب، آزارهای سردرگمی و دندان قروچه، فلج خواب و … است.زمانی که فرد خواب پریش یکی از رفتارها را انجام میدهد، اطرافیان تصور میکنند او بیدار و هوشیار است، در صورتی که او این رفتارها را در عالم بیهوشی و خواب انجام داده است و پس از بیداری و هوشیاری کامل چیزی از آن به یاد ندارد.

کابوس شبانه

کابوس ها حوادث زنده شب هستند که می توانند باعث احساس ترس، وحشت یا اضطراب شوند. معمولا فرد مبتلا به کابوس ناگهان از خواب REM بیدار می شود و قادر به توصیف محتوای رویای مفصل است. بازگشت به خواب معمولا مشکل است. کابوس ها می توانند توسط بسیاری از عوامل، از جمله بیماری، اضطراب، از دست دادن یکی از عزیزان یا واکنش منفی به دارو، ایجاد شوند. در صورتی که کابوس بیش از یک بار در هفته اتفاق افتد یا کابوس ها از یک خواب خوب برای مدت طولانی جلوگیری می کند، با دکتر روانپزشک مشورت کنید.

وحشت شبانه

فردی که یک وحشت شبانه را تجربه می کند، به طور ناگهانی از خواب در یک حالت وحشتناک بیدار می شود، اما گیج و ناتوان است. آنها به صدا پاسخ نمی دهند و به طور کامل بیدار می ابشوند. وحشت شبانه حدود ۱۵ دقیقه طول می کشد، بعد از آن فرد دراز می کشد و به نظر می رسد که به خواب می رود. افرادی که دچار وحشت شبانه هستند (گاهی اوقات به نام وحشت در خواب نیز می گویند) معمولا رویدادها را صبح روز بعد به یاد نمی آورند. وحشت های شب شبیه به کابوس هستند، اما معمولا در طول خواب عمیق رخ می دهند.
افرادی که وحشت خواب را تجربه می کنند ممکن است به علت حرکات اندام ها به خود و دیگران آسیب برسانند. وحشت شبانه اغلب در کودکان بین ۳ تا ۸ ساله، نسبتا رایج است. کودکان مبتلا به وحشت خواب اغلب در خواب صحبت می کنند یا راه می روند. شدت تنش عاطفی یا مصرف الکل می تواند بروز وحشت شبانه در میان بزرگسالان را افزایش دهد.

راه رفتن در خواب

راه رفتن در خواب هنگامی رخ می دهد که فرد به نظر بیدار و در حال حرکت است، اما در واقع خواب است. او هیچ خاطره ای از این قسمت ندارد. راه رفتن در خواب اغلب در طول خواب غیر REM عمیق (مرحله ۳ و ۴ خواب) در اوایل شب رخ می دهد، همچنین می تواند در خواب REM در صبح زود نیز رخ دهد. این اختلال بیشتر در کودکان بین ۵ تا ۱۲ سال دیده می شود؛ با این حال، راه رفتن در خواب ممکن است در میان بچه های کوچکتر، بزرگسالان و سالمندان دیده شود.
به نظر می رسد راه رفتن در خواب به صورت ارثی و در خانواده ها دیده می شود. بر خلاف آنچه که بسیاری از مردم تصور می کنند، بیدار کردن کسی که در خواب در حال راه رفتن است، خطرناک نیست و فرد به محض بیدار شدن ممکن است به مدت کوتاهی گیج بوده و نسبت به اطراف آگاه نباشد. اگر چه بیدار شدن از خواب در فردی که در خواب راه می رود خطرناک نیست، اما راه رفتن به خودی خود می تواند خطرناک باشد، زیرا فرد از محیط اطراف خود بی اطلاع است و می تواند به اشیاء بخورد یا سقوط کند. در اکثر کودکان اختلال راه رفتن در خواب، با ورود به سن نوجوانی متوقف می شود.

سردرگمی آزاردهنده

معمولا زمانی رخ می دهد که فرد از خواب عمیق در طول قسمت اول شب بیدار شود. این اختلال، که همچنین به عنوان مستی خواب نیز شناخته می شود، شامل کندی بیش از حد بعد از بیداری است. این افراد، به آرامی به دستورات واکنش نشان می دهند و ممکن است سوالاتی را که از آنها پرسیده می شود را به سختی درک کنند. همچنین این افرادی اغلب حافظه کوتاه مدت شان دچار اشکال می شود، آنها در روز بعد حافظه ای از آن سردرگمی آزار دهنده ندارند.

حرف زدن در خواب

صحبت کردن در خواب یک اختلال انتقال خواب و بیداری است. اگر چه معمولا بی ضرر است، اما حرف زدن در خواب می تواند باعث نگرانی همسران یا اعضای خانواده شود که آن را می بینند. حرف زدن در طول خواب اتفاق می افتد می تواند مختصر و شامل صداهای ساده باشد، یا اینکه سخنان طولانی باشد. فردی که در طول خواب صحبت می کند به طور معمول نمی تواند این کار خود را به یاد بیاورد. صحبت کردن در خواب می تواند ناشی از عوامل خارجی، از جمله تب، استرس عاطفی، و یا دیگر اختلالات خواب نیز باشد.

فلج خواب

افراد مبتلا به فلج خواب قادر به حرکت دادن بدن یا اندام خود در هنگام خواب یا حتی در هنگام بیدار شدن نیستند. قسمتهای کوتاهی از فلج عضله اسکلتی جزئی یا کامل می تواند در طول فلج خواب رخ دهد. فلج خواب به صورت ارثی و در افراد خانواده ها نیز ممکن است دیده شود با این وجود علت فلج خواب شناخته نشده است. این اختلال خطرناک نیست، اما افراد مبتلا به فلج خواب اغلب بیمناک هستند، زیرا نمی دانند چه اتفاقی می افتد. یک قسمت از فلج خواب اغلب با صدای یا لمس خاتمه می یابد. در عرض چند دقیقه، فرد مبتلا به فلج خواب قادر به حرکت دوباره است. این اختلال ممکن است فقط یک بار در طول زندگی شما رخ دهد یا اینکه بارها تکراری شود.

بروکسیسم شبانه (دندان قروچه)

بروکسیسم شبانه (یا دندان قروچه) شامل ساییدن دندان ها به هم به صورت خواسته یا ناخواسته در طول خواب است. دندان قروچه ممکن است همراه با سایر اختلالات خواب رخ دهد. بروکسیسم شبانه ممکن است منجر به درد فک، درد گوش، آسیب به عضلات فک، سایش غیر طبیعی و آسیب به دندان ها شود. برکسیسم می تواند خفیف یا شدید باشد و آسیب دندانی ایجاد کند. در بعضی موارد، با استفاده از یک محافظ دهان می توان از سایش دندان جلوگیری کرد. محافظ دهان، که توسط دندانپزشک تجویز می شود، می تواند بر روی دندان قرار بگیرد تا مانع از ساییدن آنها در برابر یکدیگر شود.

شب ادراری

در این وضعیت، فرد قادر به حفظ کنترل ادرار در خواب نیست. دو نوع بی اختیاری ادرار وجود دارد – اولیه و ثانویه. در نوع اولیه، فرد قادر به کنترل ادرار از دوران کودکی نداشته است. به نظر میرسد شب ادراری اولیه ارثی بوده و در افرادخانواده نیز ممکن است دیده شود. کودکانی که والدین یا خواهر و برادران آن نیز شب ادراری داشته اند بیش تر از دیگران احتمال دارد که دچار شب ادراری شوند.در بی اختیاری ثانویه، تا قبل ازاین قادر به کنترل ادراری بوده است، اما به دلایل مختلفی دچار بی اختیاری شده است. بی اختیاری ثانویه به دنبال بیماری هایی مانند دیابت، عفونت های دستگاه ادراری، و آپنه خواب یا اختلالات روانی ایجاد شود. بعضی از روش هایی درمان شب ادراری عبارتند از اصلاح رفتار، دستگاه های هشدار دهنده و داروها.

درمان و کنترل اختلال پاراسومنیا

متخصصین با توجه به علائم پاراسومنیا هرفرد روش درمانی را پیشنهاد میدهد. اغلب روش های درمانی در دراو درمانی، رفتار درمانی و تغییر سبک زندگی خلاصه میشوند، که باعث میشود فرد، پاراسومنیا را درمان یا تحت کنترل خود دربیاورد.برای کنترل یا کاهش پاراسومنیا میتوانید از نکات زیر نیز بهره ببرید.

  • هرشب به اندازه کافی بخوابید.
  • از مصرف مواد مخدر و الکل پرهیز کنید.
  • برنامه مشخص برای خواب و بیداری خود تنظیم کنید.
  • دارو ها و قرص خواب هارا مطابق دستور العمل استفاده کنید.

جمع بندی

پاراسومنیا می تواند کیفیت خواب شما را کاهش دهد و همچنین به دلیل کمبود استراحت می تواند خطر بروز مشکلات سلامتی، تصادف و حوادث دیگری برایتان به همراه داشته باشد.خوش بختانه پاراسومنیا قابل درمان است. بنابراین اگر در خواب رفتارهای غیرمعمول دارید، مهم است که به پزشک مراجعه کنید. پزشک می تواند در تشخیص علل زمینه ای اصلی مشکل شما کمک کرده و بهترین درمان را برایتان تجویز کند.

پایگاه خبری ساعدنیوز را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید.

دیدگاه ها
  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
سوژه شدن موجودی حساب هوش پران مشتری مغازه موبایل فروشی+عکس/ تا حالا این همه عدد رو کنار هم ندیده بودم که امروز دیدم🙄 (679 نظر) میزبانی حسن روحانی از سیاستمداران و اقوام در مراسم عید دیدنی در منزل زیبا و ایرانی پسندش+ عکس/ چه مبلمانی، چه فرش هایی، از همه مهمتر چه خونه دلبازی😍 (410 نظر) مراسم سلام عید نوروز و اهداء سکه توسط فرح پهلوی به همسران مقامات دولتی +عکس/ ولخرجی زن تازه به دوران رسیده زمانی که مردم غرق در فقر و بدبختی بودند! (391 نظر) خلاقیت خنده دار یک ایرانی برای گرم کردن آب حماسه ساز شد/ خسته نباشی هم وطن+ عکس (254 نظر) تلاوت زیبا و دلنشین سوره شمس توسط رهبر معظم انقلاب+ویدئو (244 نظر) تصویری از عیادت نجم الدین شریعتی، مجری برنامه سمت خدا از رهبر معظم انقلاب و استقبال گرم ایشان (202 نظر) صبحانه مفصل و رنگارنگ دو نفره رضا گلزار و آیسان خانوم+عکس/از خاویار گرفته تا آواکادو و انار وحشی... (201 نظر) روایتی از هواپیمایی که برای آوردن یک روبان عروسی برای فرح پهلوی از تهران به پاریس رفت! (177 نظر) حضور علی دایی در رستوران شیک فریبا نادری به صرف افطار+عکس/ ذوق و خوشحالی خانم بازیگر از حضور شهریار ایران در رستورانش (162 نظر) رونمایی منوچهر هادی از خواهر و شوهر خواهر پزشکش+ عکس/ به قولی مخ خانواده ایشون هستن که پسرش هم دکتره (159 نظر) خلاقیت منحصر به فرد پسر مشهدی با ساخت تریلی حماسه آفرید/ هیلتر هم مغز اینو نداشت!+عکس (145 نظر) دو پادشاه یکی از ایران (ناصرالدین شاه) و دیگری از ژاپن (میجی) در یک زمان به اروپا رفتند/ تفاوت ها را بنگرید (139 نظر) خواهر یکتا ناصر سکوتش را شکست (130 نظر) خلاقیت تحسین برانگیز یک برند خارجی در اختراع کیف برای نون بربری/ مشکل حمل و نقل بربری هم حل شد خدارو شکر😂+عکس (130 نظر) مراسم تولد جگرسوز آزاده نامداری در خانه ابدی اش و گریه های دلخراش همسر و پدرش/ روحت شاد+ عکس (128 نظر)
دیگران می‌خوانند   
دانشجویان خارجی در بدو ورود به دانشگاه‌های ایران باید زبان فارسی یاد بگیرند 4 بازیگر فوت شده‌یِ سریال خانه به دوش پس از پایان فیلمبرداری+عکس/ روحشون شاد و یادشون گرامی هنرنمایی و انتقاد ایرج نوذری از تغییر لحن برخی افراد در آنتن زنده+ویدئو/ فقط خنده های المیرا شریفی مقدم😂 حضور رهبر معظم انقلاب در مراسم عقد مهدی هاشمی فرزند مرحوم هاشمی رفسنجانی+عکس/ خجالتی بودن داماد در تصویر مشهوده پیشنهادات وسوسه برانگیز مریم رجوی و مسعود رجوی به اسرا چه بود؟ (عکس) پاسخ خنده دار دانش آموز به سوال ادبیات در ورقه امتحانی/ کاش کتابو یه ورق میزدی!! عیدی دادن ناصرالدین شاه سوژه شد /هیچ وقت آن‌قدر شاهزاده ندیده بودیم! خلاقیت خنده دار یک بانوی اهل فن ایرانی در استفاده کاربردی از دریل حماسه آفرید/ هم کدبانو هم فنی +عکس خلاقیت منحصربفرد در طراحی راه پله با الهام از میوه ها/ چشم نمیشه ازشون برداشت + عکس تصویری از پسر شهاب حسینی بازیگر قباد در سریال شهرزاد که از خودش بزرگتر است/به شهاب حسینی نمیخوره پسری به این بزرگی داشته باشه (ویدئو) تجربهٔ شیرین مرگ در کودکی و دیدن رنگ‌هایی از جنس نور/ استاد محمود فرشچیان در برنامهٔ زندگی پس از زندگی روایت می‌کند بیوگرافی و زندگینامۀ دکتر آذر اندامی باکتری‌شناس و کاشف واکسن شبه وبای التور در ایران نگاهی به چیدمان شیک هفت سین کریم باقری اسطوره فوتبال/ چه خونه زندگی داره+عکس خوانندگی بی‌نظیر شرکت کننده خوش صدای صداتو با آهنگ اصیل ایرانی/ چقدر فوق العاده سنتور میرنه+ویدیو جشن تولد ساده و خلوت بهرام افشاری بهتاش سریال پایتخت درکنار نوید محمدزاده و رفیق فابش+عکس (فیلم) خلاقیت جالب و جنجالی راننده اسنپ در محیط داخلی خودرو که غوغا کرده!/راننده خوش ذوق! (عکس) عاشقانه شاهرخ استخری و همسرش در ایام عید/ این دو زوج جنجالی هرروز جوان‌تر از دیروز می‌شوند! (عکس) پریناز ایزدیار بازیگر نقش جیران ناصرالدین شاه با این عکس‌های زیبا نوروز را جشن گرفت! سفره های مجلل افطاری و سحری شاه خوش اشتهای قاجار برای درباریان و همسرانش/ چلو کباب و آبگوشت و ...+عکس نوشته قشنگ و تحسین برانگیز روی شیشه یک مغازه‌ بستنی فروشی جلب توجه کرد!!/بزرگ منشی و خوب بودن به دارایی انسان نیست به قلب مهربان و بخشندگی اوست! افطاری ساده و خوشمزه ستاره سادات قطبی مجری پرانرژی در ماه رمضان+عکس خلاقیت خنده دار و حماسه ساز یک متورسوار ایرانی برای حمل بار/ هنر نزد ایرانیان است و بس+عکس رونمایی از عکس سرعقد حامد آهنگی و خانومش لحظه انداختن حلقه ازدواج / از اولش هم انقدر خوش خنده بوده😂 تهران گردی رضا قوچان نژاد، شوهر خواهر خوشتیپ و باکلاس ساره بیات همراه با پسرش+عکس (فیلم) افطاری ساده و صمیمی در بیت رهبری و پذیرایی دوستانه رهبر معظم انقلاب از مهمانان/ یک لقمه نان با دل خوش بیوگرافی حامد سلطانی مجری اعجوبه ها و سال تحویل/ همسر اول دوم و علت تصادف + فیلم و عکس‌های جذاب و دیدنی (عکس) چیدمان مبلمان استیل و سلطنتی خونه وریا غفوری و همسر چشم رنگی اش در یک جشن تولد عاشقانه/ ماشالا چقدر به هم میان😍 آمار تلفات حمله اسرائیل به حلب سوریه + جزئیات دیزاین شیک کیک حامد سلطانی مجری برنامه سال تحویل با یک عکس عاشقانه برای سالگرد ازدواجشان+عکس بارش باران و کاهش دمای برخی استانها گام های استوار دولت در مسیر «جهش تولید»؛ غول‌های صنعت به میدان بازگشتند (عکس) ابتکار خنده دار جوان ایرانی در پیوند موفقیت آمیز درب بازکن نوشابه به در ماشین/ سلطان مدیریت بحران😂👌 پرهیز از تخریب در انتخابات، همواره مورد تاکید رهبری بوده است عزای خانواده شیرازی به جشن تبدیل شد + جزئیات (عکس) خلاقیت خنده دار یک ایرانی در نصب شیر آب روشویی به پراید/ لامصب از مغزش بهینه استفاده کرده😂 انتشار اولین عکس از رهبر معظم انقلاب با لباس محلی سیستان و بلوچستان 10 آقازاده ای که تاکنون پای میز محاکمه رفته اند / اجرای عدالت حتی برای فرزندان هاشمی رفسنجانی، آیت الله جنتی و .... علی دایی 4 برادر خوش تیپ و عجیب‌تر از خود دارد؛ افسانه 5 برادران خانواده شهریار خانه تاریخی حیرت انگیز در گود چهک شهر بهبهان + تصاویر توصیه به استعفای سفیر ایران در باکو به خاطر مصاحبه با یک خبرنگار با پوشش زننده از سوی رسانه اصولگرا
تیتر امروز   
دانشجویان خارجی در بدو ورود به دانشگاه‌های ایران باید زبان فارسی یاد بگیرند آمار تلفات حمله اسرائیل به حلب سوریه + جزئیات بارش باران و کاهش دمای برخی استانها گام های استوار دولت در مسیر «جهش تولید»؛ غول‌های صنعت به میدان بازگشتند پرهیز از تخریب در انتخابات، همواره مورد تاکید رهبری بوده است عزای خانواده شیرازی به جشن تبدیل شد + جزئیات 10 آقازاده ای که تاکنون پای میز محاکمه رفته اند / اجرای عدالت حتی برای فرزندان هاشمی رفسنجانی، آیت الله جنتی و .... علی دایی 4 برادر خوش تیپ و عجیب‌تر از خود دارد؛ افسانه 5 برادران خانواده شهریار توصیه به استعفای سفیر ایران در باکو به خاطر مصاحبه با یک خبرنگار با پوشش زننده از سوی رسانه اصولگرا پاداش 4 میلیارد تومانی برای بچه‌دار شدن خبرساز شد حواشی داغ امروز جمعه 10 فروردین 1403 / یادگاری عجیب علیرضا جهانبخش برای دختر هلندی! 4 بازیگر فوت شده‌یِ سریال خانه به دوش پس از پایان فیلمبرداری+عکس/ روحشون شاد و یادشون گرامی پیشنهادات وسوسه برانگیز مریم رجوی و مسعود رجوی به اسرا چه بود؟ عیدی دادن ناصرالدین شاه سوژه شد /هیچ وقت آن‌قدر شاهزاده ندیده بودیم! بیوگرافی حامد سلطانی مجری اعجوبه ها و سال تحویل/ همسر اول دوم و علت تصادف + فیلم و عکس‌های جذاب و دیدنی