آشنایی با مراسم زانو زدن مردم لاسجرد استان سمنان

مراسم زانو زدن مردم لاسجرد استان سمنان

محرم آمده و همه شهر حسین شده اند و حسین. رنگ این روزهای کوچه و خیابان نیز رنگ مشکی ای می شود که خون سرخ خدا را در دل دارد.علم ها، پرچم ها، طبل ها، سنج ها، زنجیرها همه آماده شده اند برای شوری دیگر. خروشی دیگر و جوششی دیگر از جنس حسین(ع).

مُحَرَّمُ الحَرام اولین ماه سال هجری قمری است. دلیل نامگذاری این ماه، حرام بودن جنگ در آن ذکر شده است. واقعه کربلا که منجر به شهادت امام حسین(ع) و یارانش شد در ماه محرم سال ۶۱ق اتفاق افتاد. شیعیان هر سال از ابتدای این ماه سوگواری می کنند.

مُحَرَّمُ الحَرام یا مُحَرَّم اولین ماهِ سال، در تقویم هجری قمری است. این ماه را از آن جهت محرم نامیدند که در آن جنگ و غارت حرام بود.

پس از شهادت امام حسین(ع) در محرم سال ۶۱ هجری قمری، این ماه برای شیعیان به ماه عزا تبدیل شده است. امامان معصوم(ع) و شیعیان آنها به برگزاری مراسم عزاداری در این ماه همت می ورزیده اند. درحدیثی از امام رضا(ع) آمده است:«چون ماه محرم فرا می رسید، کسی پدرم را خندان نمی دید و اندوه و حزن پیوسته بر او غالب می شد تا روز عاشورا. آن روز، روز مصیبت و حزن و گریه او بود و می گفت: امروز روزی است که حسین(ع) شهید شده است.»

همه در شهر و دیار خود آماده اند برای برگزاری آیین های عزاداری به سبک گذشته اما پرشورتر از قبل. مردم استان سمنان نیز آماده شده اند تا بار دیگر حزن و اندوه مصیبت عاشورای سال 61 را در قالب عزاداری های خاص خودشان به نمایش بگذارند.

آیین های عزاداری که از گذشتگان شان به ارث رسیده و فلسفه برپایی این سبک عزاداری چنان عمیق است که نه تنها این آیین ها را ماندگار کرده بلکه به عنوان میراثی ناملموس در فهرست آثار معنوی به ثبت ملی رسیده است.

یکی از مراسم های که از دیرباز در آیین عزاداری سالار شهیدان آقا عبدالله الحسین (ع) مردم لاسجرد مرسوم می باشد، زانو زدن (زُنِه بِکوتِنائون) است. مراسم زانوزدن (زُنِه بِکوتِنائون) به این صورت است. همانطور که عزاداران حسینی در حال حرکت و با زنجیر بر دوش خود می نوازند بدون اینکه کوچکترین خللی در حالت زنجیرزنی آنها بوجود آید با صدای یا ابوالفضل میاندار دسته زنجیر زنی همه باهم زانو زدن و همچنان زنجیر بر دوش خود می نوازند و دوباره با گفتن یا علی میاندار بر می خیزند.

آقای عباسعلی حیدریان نویسنده ،محقق و پژوهشگر لاسجردی با تلاش بی وقفه خود توانست با تحقیق ، پژوهشی میدانی و کتابخانه¬ای پی به فلسفه وجودی این مراسم ببرد. وی دلیل برپای این مراسم به خاطر مقام وادب حضرت عبّاس(ع) نسب به مولای خود دانسته و بیان کرد هنگامی که حضرت عبّاس (ع) برای کسب اجازه و رفتن به میدان جنگ نزد امام حسین (ع) آمد.

در مقابل مولای خود؛سرور و مرشد خود یعنی امام حسین(ع) به حالت به زانو نشست.با تلاشهای آقای عباسعلی حیدریان و همکاری تنگاتنگ جناب آقای مهندس یزدانی مدیرکل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان سمنان ،مراسم ثبت این اثر معنوی درششمین اجلاس سراسری شورای عالی ثبت کشور به تاریخ بیست ویکم آذرماه هزار و سیصد و نودویک در محمودآباد مازندران که به صورت زنده و نمادین برای حضارو کارشناسان دینی و مردم شناسی سراسر کشوربرگزار شد به ثبت ملی رسید.

لازم به ذکر است ،مراسم زنجیر زنی روستای لاسجرد از روز ششم محرم در دو نوبت صبح و شب برگزار میگردد. مسیر حرکت دسته زنجیرزنی به صورت رفت و برگشت از تکیه روستا تا گلزار شهدا «امامزادگان سیدرضا وسیدعلی اکبر(ع) » می باشد.

حضرت عباس بن ابی طالب

عباس بن علی بی ابی طالب (۲۶-۶۱ق) مشهور به ابوالفضل پنجمین پسر امام علی(ع) و اولین فرزند ام البنین است. مهمترین فراز زندگی او حضور در واقعه کربلا و شهادت در روز عاشورا است. درباره زندگی و احوالاتش تا قبل از محرم سال ۶۱ق اطلاعات چندانی وجود ندارد. جز اینکه بر اساس برخی گزارش ها در جنگ صفین حضور داشته است.

او در واقعه کربلا فرمانده و پرچمدار سپاه امام حسین(ع) بود و برای همراهان امام حسین از فرات آب آورد. عباس به همراه برادرانش دو امان نامه از طرف عبیدالله بن زیاد را رد کردند و در س‍پاه امام حسین(ع) جنگیدند و شهید شدند. به گفته برخی از کتاب های مقتل، در روز عاشورا در حالی که دو دستش بریده شده بود و گرز آهنین بر سرش فرود آمده بود، شهید شد. برخی، گریه امام حسین(ع) بر بالین او را گزارش کرده اند.

آشنایی با مراسم عزاداری محرم در شهر های مختلف ایران