ساعدنیوز
ساعدنیوز

آیا ایران مقابل طالبان می‌ایستد؟

  چهارشنبه، 10 شهریور 1400   کد خبر 165699
آیا ایران مقابل طالبان می‌ایستد؟
حضور طالبان و به دست گرفتن کنترل کشور افغانستان به عنوان یکی از همسایگان ایران باعث به وجود آمدن این سوال می‌شود که موضع ایران در قبال این حضور چیست؟

بسیاری از تحلیلگران در داخل و خارج از کشور، در حال ارزیابی مناسبات و ترسیم چشم انداز معادلات ژئوپلتیک میان ایران و افغانستان هستند ، امری که می تواند به شناسایی موقعیت، پیش بینی وضعیت و آگاهی نسبی از فرصت ها و تهدیدهای بالقوه ناشی از شرایط جدید کمک کند.

ری تکیه، کارشناس ارشد مطالعات خاورمیانه در شورای روابط خارجی آمریکا معتقد است ایران به استقبال خروج نیروهای آمریکایی از همسایه شرقی خود می رود اما ممکن است نگرانی هایی را در مورد تجدید تنش های میان شیعیان و طالب ها که خود را اهل سنت می دانند داشته باشد.

معنای موضع رسمی ایران درباره تحولات افغانستان

این کارشناس ایرانی-آمریکایی که پیش از پیوستن به شورای روابط خارجی، مشاور ارشد امور ایران در وزارت امور خارجه آمریکا بوده، درباره واکنش ایران به سلطه طالبان بر افغانستان، با اشاره به اینکه ابراهیم رئیسی رئیس جمهور جدید ایران گفته است «شکست نظامی آمریکا باید به فرصتی برای بازگرداندن زندگی ، امنیت و صلح پایدار در افغانستان تبدیل شود»، مدعی شد که ایران ضمن استقبال از دور شدن ارتش آمریکا از مرز شرقی خود، مانند دیگر کشورهای منطقه مایل به همکاری با دولت احتمالی طالبان است.

اما فروپاشی دولت افغانستان در زمانی رخ داد که نظام سیاسی ایران مشغول انتقال دولت بود و بیشتر توجه داخلی بر انتخاب کابینه و روند تأیید وزیران از یک سو، و افزایش شدید موارد ابتلا به کووید۱۹ از سوی دیگربود و این ها باعث شد وضعیت افغانستان تا حدودی تحت الشعاع قرار گیرد.

تغییر مناسبات تهران-طالبان

وی می افزاید این دو کشور در سال ۱۹۹۸ به دلیل ترور دیپلمات های ایرانی در مزارشریف توسط طالبان، تقریباً وارد جنگ شدند. اما در طول سال های طولانی اشغال افغانستان توسط آمریکا و شورش طالبان، این اصطکاک کاهش یافت.

وی مدعی است فارغ از اختلاف های عمیق ایدئولوژیک، شورشی گری طالبان به عنوان منبع بی نظمی که ایالات متحده را در افغانستان درگیر می کرد، ناخواسته اهداف استراتژیک ایران را تامین می کرد.

به گفته تکیه، با این حال شرایط امروز متفاوت است. طالبان سنی دیگر فقط یک نیروی چریکی نیستند. آنها اکنون بر کشور حکومت می کنند.

همچنین شاخه ای از گروه خودخوانده دولت اسلامی، یکی دیگر از گروه های مذهبی بنیادگرای سنی ، نیز در افغانستان فعالیت می کند و این کشور می تواند گروه های شبه نظامی مشابهی را به خود جذب کند، که این امر نگرانی هایی را در ایران ایجاد خواهد کرد.

وضعیت غیرقابل پیش بینی در مرز شرقی

بی ثباتی در افغانستان ، درگیری بین جناح های مختلف آن و ستیزه جویی ایدئولوژیک آن ها، همگی ایران را با یک مسئله استراتژیک روبرو می کند که به باور تکیه در ایران احتمالاً این حد از طغیان پیش بینی نشده بود.

وی مدعی است: دولت جدید ایران پیش از این با مشکل اقتصادی و موج سوم ابتلا به کووید۱۹ سر و کار داشت. اکنون در جبهه شرقی خود با یک وضعیت غیرقابل پیش بینی مواجه است.

کارشناس خاورمیانه ای شورای روابط خارجی آمریکا در ادامه افزود: این بار بعید است که ایران مانند دهه ۱۹۸۰، از تعداد زیادی از پناهندگان ، استقبال کند. مرز ایران و افغانستان بسته است و با شیوع بیماری کرونا در ایران، دولت به دنبال محدود کردن هرگونه شیوع بیشتر از طریق ورود خارجی ها به کشور است.

رویکرد احتمالی ایران در صورت بروز تهدید طالبان

تکیه در پاسخ به این سوال که «آیا خروج آمریکا از افغانستان تاثیری بر سیاست خارجی ایران خواهد داشت؟»، مدعی شد که بعید است تحولات در افغانستان، سطح نفوذ ایران در سوریه و به ویژه در عراق را تغییر دهد. حمایت از متحدان منطقه ای در حال حاضر یک اولویت استراتژیک است.دولت جدید ایران متعهد شده است که روابط خود را در همسایگان نزدیک تر خود جستجو کند، برخلاف دولت قبلی که به زعم نویسنده بیشتر وقت خود را صرف جلب سرمایه گذاران غربی و حل چالش هسته ای با غربی ها کرد.

با این حال اگر شکاف فرقه ای بین ایران و افغانستان تحت حاکمیت طالبان شدیدتر شود و تهران احساس تهدید جدی از جناح شرقی کند، احتمالاً ایران می تواند با همان تاکتیک به کار رفته در سوریه و عراق یعنی با کمک متحدان شیعه خود، این بار مقابل طالب ها بایستد.

وضع ثابت ایران در قبال مذاکرات هسته ای

به نقل از اقتصاد نیوز، به ادعای تکیه، رویکرد ایران در قبال مذاکرات هسته ای با ایالات متحده به احتمال زیاد تغییر نخواهد کرد. موضع ایران ثابت مانده است: تا زمانی که ایالات متحده با شرایط قبلی به توافق بازگردد، بدون هیچ تغییری در توافق هسته ای ایران متعهد به آن باقی خواهد ماند.

هم حسن روحانی، رئیس جمهور سابق و هم اکنون رئیسی تأکید کرده اند که ایران نه مذاکره ای در مورد تمدید و گسترش توافق فعلی انجام می دهد و نه حاضر است بر سر قابلیت موشکی و نفوذ منطقه ای خود هرگونه مذاکره یا مصالحه ای -آنطور که توسط ایالات متحده مطرح شده است- داشته باشد.

پایگاه خبری ساعدنیوز را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید.

دیدگاه ها
  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
سوژه شدن موجودی حساب هوش پران مشتری مغازه موبایل فروشی+عکس/ تا حالا این همه عدد رو کنار هم ندیده بودم که امروز دیدم🙄 (768 نظر) میزبانی حسن روحانی از سیاستمداران و اقوام در مراسم عید دیدنی در منزل زیبا و ایرانی پسندش+ عکس/ چه مبلمانی، چه فرش هایی، از همه مهمتر چه خونه دلبازی😍 (413 نظر) مراسم سلام عید نوروز و اهداء سکه توسط فرح پهلوی به همسران مقامات دولتی +عکس/ ولخرجی زن تازه به دوران رسیده زمانی که مردم غرق در فقر و بدبختی بودند! (391 نظر) خلاقیت خنده دار یک ایرانی برای گرم کردن آب حماسه ساز شد/ خسته نباشی هم وطن+ عکس (254 نظر) تلاوت زیبا و دلنشین سوره شمس توسط رهبر معظم انقلاب+ویدئو (245 نظر) تصویری از عیادت نجم الدین شریعتی، مجری برنامه سمت خدا از رهبر معظم انقلاب و استقبال گرم ایشان (205 نظر) صبحانه مفصل و رنگارنگ دو نفره رضا گلزار و آیسان خانوم+عکس/از خاویار گرفته تا آواکادو و انار وحشی... (201 نظر) روایتی از هواپیمایی که برای آوردن یک روبان عروسی برای فرح پهلوی از تهران به پاریس رفت! (178 نظر) حضور علی دایی در رستوران شیک فریبا نادری به صرف افطار+عکس/ ذوق و خوشحالی خانم بازیگر از حضور شهریار ایران در رستورانش (165 نظر) رونمایی منوچهر هادی از خواهر و شوهر خواهر پزشکش+ عکس/ به قولی مخ خانواده ایشون هستن که پسرش هم دکتره (159 نظر) خلاقیت منحصر به فرد پسر مشهدی با ساخت تریلی حماسه آفرید/ هیلتر هم مغز اینو نداشت!+عکس (145 نظر) دو پادشاه یکی از ایران (ناصرالدین شاه) و دیگری از ژاپن (میجی) در یک زمان به اروپا رفتند/ تفاوت ها را بنگرید (139 نظر) خلاقیت تحسین برانگیز یک برند خارجی در اختراع کیف برای نون بربری/ مشکل حمل و نقل بربری هم حل شد خدارو شکر😂+عکس (133 نظر) خواهر یکتا ناصر سکوتش را شکست (130 نظر) مراسم تولد جگرسوز آزاده نامداری در خانه ابدی اش و گریه های دلخراش همسر و پدرش/ روحت شاد+ عکس (128 نظر)
دیگران می‌خوانند   
فیلم آخرین افطاری رهبر معظم انقلاب در کنار امام خمینی (ره) مانتو ژاکارد و مزونی یکتا ناصر+عکس/ عجب رنگ دلبری داره این مانتو! دانشجویان خارجی در بدو ورود به دانشگاه‌های ایران باید زبان فارسی یاد بگیرند 4 بازیگر فوت شده‌یِ سریال خانه به دوش پس از پایان فیلمبرداری+عکس/ روحشون شاد و یادشون گرامی هنرنمایی و انتقاد ایرج نوذری از تغییر لحن برخی افراد در آنتن زنده+ویدئو/ فقط خنده های المیرا شریفی مقدم😂 حضور رهبر معظم انقلاب در مراسم عقد مهدی هاشمی فرزند مرحوم هاشمی رفسنجانی+عکس/ خجالتی بودن داماد در تصویر مشهوده پیشنهادات وسوسه برانگیز مریم رجوی و مسعود رجوی به اسرا چه بود؟ (عکس) پاسخ خنده دار دانش آموز به سوال ادبیات در ورقه امتحانی/ کاش کتابو یه ورق میزدی!! عیدی دادن ناصرالدین شاه سوژه شد /هیچ وقت آن‌قدر شاهزاده ندیده بودیم! خلاقیت خنده دار یک بانوی اهل فن ایرانی در استفاده کاربردی از دریل حماسه آفرید/ هم کدبانو هم فنی +عکس خلاقیت منحصربفرد در طراحی راه پله با الهام از میوه ها/ چشم نمیشه ازشون برداشت + عکس تصویری از پسر شهاب حسینی بازیگر قباد در سریال شهرزاد که از خودش بزرگتر است/به شهاب حسینی نمیخوره پسری به این بزرگی داشته باشه (ویدئو) تجربهٔ شیرین مرگ در کودکی و دیدن رنگ‌هایی از جنس نور/ استاد محمود فرشچیان در برنامهٔ زندگی پس از زندگی روایت می‌کند بیوگرافی و زندگینامۀ دکتر آذر اندامی باکتری‌شناس و کاشف واکسن شبه وبای التور در ایران نگاهی به چیدمان شیک هفت سین کریم باقری اسطوره فوتبال/ چه خونه زندگی داره+عکس خوانندگی بی‌نظیر شرکت کننده خوش صدای صداتو با آهنگ اصیل ایرانی/ چقدر فوق العاده سنتور میرنه+ویدیو جشن تولد ساده و خلوت بهرام افشاری بهتاش سریال پایتخت درکنار نوید محمدزاده و رفیق فابش+عکس (فیلم) خلاقیت جالب و جنجالی راننده اسنپ در محیط داخلی خودرو که غوغا کرده!/راننده خوش ذوق! (عکس) عاشقانه شاهرخ استخری و همسرش در ایام عید/ این دو زوج جنجالی هرروز جوان‌تر از دیروز می‌شوند! (عکس) پریناز ایزدیار بازیگر نقش جیران ناصرالدین شاه با این عکس‌های زیبا نوروز را جشن گرفت! سفره های مجلل افطاری و سحری شاه خوش اشتهای قاجار برای درباریان و همسرانش/ چلو کباب و آبگوشت و ...+عکس نوشته قشنگ و تحسین برانگیز روی شیشه یک مغازه‌ بستنی فروشی جلب توجه کرد!!/بزرگ منشی و خوب بودن به دارایی انسان نیست به قلب مهربان و بخشندگی اوست! افطاری ساده و خوشمزه ستاره سادات قطبی مجری پرانرژی در ماه رمضان+عکس خلاقیت خنده دار و حماسه ساز یک متورسوار ایرانی برای حمل بار/ هنر نزد ایرانیان است و بس+عکس رونمایی از عکس سرعقد حامد آهنگی و خانومش لحظه انداختن حلقه ازدواج / از اولش هم انقدر خوش خنده بوده😂 تهران گردی رضا قوچان نژاد، شوهر خواهر خوشتیپ و باکلاس ساره بیات همراه با پسرش+عکس (فیلم) افطاری ساده و صمیمی در بیت رهبری و پذیرایی دوستانه رهبر معظم انقلاب از مهمانان/ یک لقمه نان با دل خوش بیوگرافی حامد سلطانی مجری اعجوبه ها و سال تحویل/ همسر اول دوم و علت تصادف + فیلم و عکس‌های جذاب و دیدنی (عکس) چیدمان مبلمان استیل و سلطنتی خونه وریا غفوری و همسر چشم رنگی اش در یک جشن تولد عاشقانه/ ماشالا چقدر به هم میان😍 آمار تلفات حمله اسرائیل به حلب سوریه + جزئیات دیزاین شیک کیک حامد سلطانی مجری برنامه سال تحویل با یک عکس عاشقانه برای سالگرد ازدواجشان+عکس بارش باران و کاهش دمای برخی استانها گام های استوار دولت در مسیر «جهش تولید»؛ غول‌های صنعت به میدان بازگشتند (عکس) ابتکار خنده دار جوان ایرانی در پیوند موفقیت آمیز درب بازکن نوشابه به در ماشین/ سلطان مدیریت بحران😂👌 پرهیز از تخریب در انتخابات، همواره مورد تاکید رهبری بوده است عزای خانواده شیرازی به جشن تبدیل شد + جزئیات (عکس) خلاقیت خنده دار یک ایرانی در نصب شیر آب روشویی به پراید/ لامصب از مغزش بهینه استفاده کرده😂 انتشار اولین عکس از رهبر معظم انقلاب با لباس محلی سیستان و بلوچستان 10 آقازاده ای که تاکنون پای میز محاکمه رفته اند / اجرای عدالت حتی برای فرزندان هاشمی رفسنجانی، آیت الله جنتی و .... علی دایی 4 برادر خوش تیپ و عجیب‌تر از خود دارد؛ افسانه 5 برادران خانواده شهریار
تیتر امروز   
دانشجویان خارجی در بدو ورود به دانشگاه‌های ایران باید زبان فارسی یاد بگیرند آمار تلفات حمله اسرائیل به حلب سوریه + جزئیات بارش باران و کاهش دمای برخی استانها گام های استوار دولت در مسیر «جهش تولید»؛ غول‌های صنعت به میدان بازگشتند پرهیز از تخریب در انتخابات، همواره مورد تاکید رهبری بوده است عزای خانواده شیرازی به جشن تبدیل شد + جزئیات 10 آقازاده ای که تاکنون پای میز محاکمه رفته اند / اجرای عدالت حتی برای فرزندان هاشمی رفسنجانی، آیت الله جنتی و .... علی دایی 4 برادر خوش تیپ و عجیب‌تر از خود دارد؛ افسانه 5 برادران خانواده شهریار توصیه به استعفای سفیر ایران در باکو به خاطر مصاحبه با یک خبرنگار با پوشش زننده از سوی رسانه اصولگرا پاداش 4 میلیارد تومانی برای بچه‌دار شدن خبرساز شد حواشی داغ امروز جمعه 10 فروردین 1403 / یادگاری عجیب علیرضا جهانبخش برای دختر هلندی! 4 بازیگر فوت شده‌یِ سریال خانه به دوش پس از پایان فیلمبرداری+عکس/ روحشون شاد و یادشون گرامی پیشنهادات وسوسه برانگیز مریم رجوی و مسعود رجوی به اسرا چه بود؟ عیدی دادن ناصرالدین شاه سوژه شد /هیچ وقت آن‌قدر شاهزاده ندیده بودیم! بیوگرافی حامد سلطانی مجری اعجوبه ها و سال تحویل/ همسر اول دوم و علت تصادف + فیلم و عکس‌های جذاب و دیدنی