با رشته ورزشی وزنه برداری بیشتر آشنا بشید

وزنه برداری ورزشی است که در آن ورزشکار هالتری با سنگین ترین وزن ممکن را بالای سر می برد. مسابقات وزنه برداری در دو رقابت یک ضرب و دوضرب انجام می شود و در هر بخش وزنه بردار حق انجام سه حرکت را دارد. موفقیت در وزنه برداری فقط به قدرت بدنی بستگی ندارد. توانایی های پرتابی بدن (قدرت انفجاری) برای اجرای سریع حرکت در موفقیت وزنه برداران نقش دارد و حرکات وزنه برداری در مقایسه با حرکات قدرتی دیگر از جابجایی بیشتر و دامنه حرکتی وسیعتری تشکیل می شوند. این ورزش از نخستین دوره بازی های المپیک (۱۸۹۶) جزو رشته های المپیکی بود اما وزنه برداری زنان از المپیک ۲۰۰۰ سیدنی وارد برنامه المپیک شد. اکنون وزنه برداری در بخش مردان در هشت وزن و در زنان در هفت وزن برگزار می شود.

تاریخچه وزنه برداری

بشر برای حفاظت خود در غارها، ناگزیر به جابجایی سنگ های بزرگ برای قرار دادن در مقابل ورودی آنها بوده است. مصریها برای ساختن مجسمه های عظیم فراعنه و اهرام ثلاثه، مردانقوی آن روز جهان را در کنار نیل گرد آوردند و آنها را به ساختن مجسمه های سنگی وا داشتند. کاوش های باستان شناسی نشان می دهد وزنه برداری و وزنه پرانی به همراه دو و میدانی و ژیمناستیک در یونان باستان تمرین می شده است. همچنین وزنه برداری و وزنه پرانی جزئی از بازیهای تیلی تیان ایرلندی ها در 4000 سال قبل بوده است. “میلو” از اهالی “کورتونا” سالهای سال قهرمان المپیک باستان بود و مدت 28 سال مقام خود را حفظ کرد. او اولین وزنه بردار علمی در دنیاست که پیشرفت و ترقی و قدرت خود را بطور مرتب و کم کم بدست آورد. بدین ترتیب که گوساله ای را هر روز از زمین بلند می کرد و روی دو دست قرار می داد و تا هنگامی که گاو تنومندی شد آن را بر سر دست می برد. تاریخ این کار را 684 سال قبل از میلاد نوشته اند و در حقیقت وزنه برداری جدید از اساس کار میلو پیروی می کند. اولین آثار بوجود آمدن این ورزش زمانیست که در یونان باستان ورزشکاران به وزنه پرانی (پرتاب دیسک و وزنه) عادت داشته اند و لغت یونانی “هالترس” (پرتاب صفحه یا دیسک هالتر) ریشه وزنه برداری امروزی است. وزنه برداری جدید در اروپا توسط اروپاییان پایه گذاری شد و به نظر می رسد که در وهله نخست جوانان روستایی بدین کار دست زدند تا قدرت و برتری خود را نسبت به هم سالان خود نشان دهند و با قدرت خود توجه دوشیزگان را جلب نمایند. کار نمایش جوانان در بلند کردن وزنه کم کم آنقدر بالا گرفت که مسابقه هایی ترتیب داده می شد و در آن زنان و مردان بی شماری برای تماشا گرد هم می آمدند و این مسابقات، محک قدرت و نیرومندی جوانان بود.

آشنایی با رشته ورزشی شطرنج+ اهداف بازی

وزنه برداری در ایران

از زمانیکه ورزش زورخانه ای در ایران متداول گردید، کشتی گیران برای آماده ساختن بدن و تقویت و پرورش عضلات خود از سنگ و وزنه هایی به شکل گلوله های توپ به وزنه های 25، 42 و 66 کیلوگرم استفاده می کردند. پیشکسوتان ورزش باستانی حکایت می کنند برخی از پهلوانان قدیم مانند حسام علاقه مفرطی برای بلند کردن وزنه های سنگین از خود ابراز می داشتند، بطوریکه وزن این گلوله ها تا 120 کیلو هم می رسید. در سال 1302 آقای امان پادگورنی که تحصیلات خود را در اوکراین به پایان رسانده بود، به ایران آمد و طی مدت 8 سال اقامت در شهر تبریز به تعلیم در مدارس و ارتش پرداخت. پارگورنی از قطعات دیفرانسیل اتومبیل هالتری ساخت و آن را برای تمرین وزنه بردارها به کار گرفت. در سال 1310 پارگونی به تهران آمد و در دانشکده افسری به تعلیم ورزش مشغول شد. در همان زمان نخستین هالتر صفحه ای به سفارش پارگونی در تهران ساخته شد و مورد استفاده دانشجویان دانشکده افسری قرار گرفت.
بعد ازآن به توصیه آقای اسحاقی، عبدالله نادری به اتفاق دوستان، میله ای سفارش دادند که می چرخید. این میله را نیز همان چدن کار خیابان منوچهری درست کرده بود و تا مدتها مورد استفاده قهرمانان بود. اولین دستگاه هالتر هم توسط عبدالله نادری به وزن 110 پوند از هندوستان وارد ایران شد و به این ترتیب ورزش وزنه برداری به تدریج در ایران شکل گرفت و گسترش یافت. فدراسیون وزنه برداری ایران با تلاشهای عبدالله نادری در سال 1318 تأسیس شد و ایشان از سال 1321 تا 1325، سرپرست فدراسیون بودند؛ اولین اردوی وزنه برداری درسال 1319 با حضور امیر شرفی، طباطبایی، حیات غیب ، افشارطوس و نادری تشکیل گردید.
مسابقات اولیه وزنه برداری در این دوره به این شکل بود که روز اول کلیه شرکت کنندگان حرکات پرس را انجام می دادند. روز دوم یک ضرب و روز سوم دو ضرب. مسابقات هم تنها با یک داور انجام می شد و طرز اضافه کردن به صفحه های هالترکه امروز مطابق مقررات انجام می شود ، باب نبوده و طرز احظار شدن بر روی صحنه نیز از روی ترتیب نوبت بر مبنای وزنه درخواستی نبود و اگر وزنه برداری در نوبت خود 80 کیلو بلند می کرد و وزنه بردار بعدی 60 کیلو تقاضا می کرد، از وزن صفحه ها کاسته می شد (امروزه به هالتر اضافه می شود و ابدا" کاسته نمی شود). اولین دوره مسابقات قهرمانی کشور را خود آقای پادگورنی و سپس آقای نادری قضاوت می کردند. در نخستین مسابقاتی که در ایران برای وزنه برداری ترتیب می یافت، مسئله وزن شرکت کننده ها مطرح نبود و هر وزنه برداری که می توانست وزنه سنگین تری را بلند کند ، اول می شد. اما هنگامیکه نتایج وزنه برداری المپیک برلین (1936) به ایران رسید، دریافتند که هر وزنه برداری باید در دسته مخصوص خود به رقابت بپردازد. پس از آن، مسابقات رسمی با وزنهای مختلف ترتیب یافت و در بازیهای المپیک لندن (1948) تیم ملی وزنه برداری ایران حضور یافت و جعفرسلماسی در دسته دوم (60 کیلو گرم) برنده یک مدال برنزالمپیک شد ، که این اولین مدالی است که ایران در بازیهای المپیک به دست آورده است. ایران در اواخر سال 1946 به عضویت فدراسیون جهانی وزنه برداری پذیرفته شد و در سال 1952 در کنگره هلسینکی مهندس صادق به سمت نایب رئیس فدراسیون جهانی انتخاب گردید.
از آن زمان تا کنون، وزنه برداری ایران در دوره های مختلف صاحب قهرمانان بزرگی بوده است که صاحب عناوین جهانی و المپیک شده اند. شادروان محمود نامجوی، که شاید استثنایی ترین ورزشکار تاریخ ایران باشد ، سه بار پیاپی قهرمان جهان شد و مدالهای نقره و برنز را در دو المپیک بدست آورد. محمد نصیری که در میان 10 وزنه بردار برتر تاریخ وزنه برداری جهان قرار دارد، سالها بر سکوی جهانی ایستاد و در سه المپیک به سه مدال طلا ، نقره و برنز رسید. هر چند وزنه برداری ایران سالها دوران رکود را سپری کرد ولی در زمان ریاست علی مرادی ، با برنامه ریزی و استخدام مربی درجه اول (ایوانف) ، باز هم وزنه برداران ایران برسکوی قهرمانی جهان و المپیک قرار گرفتند. حسین توکلی و حسین رضازاده در المپیک سیدنی به مدال طلا رسیدند. رضازاده قویترین مرد جهان در قرن بیست و یکم ، یک طلای دیگر هم در آتن کسب کرد تا نسل گذشته وزنه برداران بزرگ ایران، جانشین شایسته دیگری داشته باشد.

داوری ورزش وزنه برداری

.هر ورزشکار امکان سه تلاش برای هر وزن انتخاب شده را دارد. سه داور بلند کردن وزنه ها را قضاوت می کنند.

اگر بلند کردن وزنه موفقیت آمیز باشد داور بلافاصله دکمۀ سفید را فشار داده و چراغ سفید را روشن می کند و این نشان می دهد که بلند کردن وزنه موفقیت آمیز بوده است.

در این مورد امتیاز به حساب می آید. اگر بلند کردن وزنه موفقیت آمیز نباشد و نامعتبر فرض شود، در این حالت داور دکمۀ قرمز را فشار داده و چراغ قرمز روشن می شود.

هنگامیکه بالاترین امتیازات برای هر حرکت محاسبه می شود، وزن کل بلند شده در حرکت یک ضرب به وزن کل بلند شده در حرکت دو ضرب اضافه می شود.

وزنه بردار با بالاترین وزن بلند کرده قهرمان می شود. در زمان برابری وزنه بردار با وزن بدنی کمتر قهرمان خواهد بود..

تجهیزات ورزش وزنه برداری

.لوازمی که در ورزش وزنه برداری sports-weightlifting استفاده می شود را می توان به دو گروه تقسیم کرد.

الف- گروهی که توسط ورزشکار بلند می شود

ب- گروهی که برای کمک در بلند کردن و ایمنی استفاده می شود.

1- هالتر Barbell

تجهیزاتی شامل یک میلۀ فولادی که وزنه های مختلف به شکل دیسک با پوشش لاستیکی به روی آن نصب می شود. در رقابت های وزنه برداری، شرکت کنندگان باید هالترهای دارای وزن مشخص را تحت شرایط ذکر شده در بالا بلند کنند. در رقابت ها وزن هالتر ها با افزایش وزنه های یک کیلویی افزایش می یابد.

2- صفحات وزن استوانه ای پوشش داده شده با لاستیک

این ها وزنه های صفحه ای بر روی میله هستند. این وزنه های صفحه ای از 0.5 کیلوگرم تا 25 کیلوگرم در دسترس می باشند. میلۀ المپیکی با استفاده از تعداد یکسانی از وزنه صفحه در دو طرف آن برای رسیدن به وزن مورد درخواست ورزشکار بارگذاری می شود.

3- محکم کنندۀ وزنه ها ( Collar )

یک استوانۀ فلزی با وزن 2.5 کیلو گرم که وزنه ها را در محل خود نگه می دارد.

لوازم ورزش وزنه برداری

1- لباس وزنه برداری

رقابت کنندگان از یک لباس که یک تکه و چسبان بوده با یک تی شرت و یا بدون تی شرت در زیر آن استفاده می کنند.

2- کفش وزنه برداری

کفش برای وزنه برداری sports-weightlifting باید به گونه ای انتخاب شود که ثبات کامل را در طول بلند کردن وزنه برای پا فراهم کند.

3- کمربند وزنه برداری

یک کمربند با ماکزیمم عرض 120 میلیمتر برای حمایت از تنه در طول بلند کردن وزنه ممکن است استفاده شود.

4- مچ بند وزنه برداری

از نوارهای کش محکم برای بستن و ساپورت مفاصل در طول بلند کردن وزنه استفاده می شود.

5- زانو بند وزنه برداری

به جای بانداژ کردن مفاصل می توان از پوشش های الاستیک طبی (مانند محصولات ال پی ساپورت) استفاده نمود.

قوانین وزنه برداری:

• وقتی وزنه بردار موفق شود هالتر را بالای سر ببرد، باید آن را سر جای خود نگهدارد.
• اگر هنگام بالا بردن هالتر دست های وزنه بردار خم شود و دو مرتبه راست شود خطا است.
• اگر وزنه بردار توانست هالتر را در بالای سرخود ثابت نگهدارد، باید یک لحظه کوتاه مکث کند و وقتی داوران اجازه دادند آن را پایین بیاورد، پایین آوردن هالتر بدون فرمان داوران خطاست.
• وزنه بردار اگر هالتر را از تخته بیرون بیندازد خطاست. حتی اگر وزنه را به خوبی مهار کند، ولی اگر هنگام پایین آوردن هالتر را بیرون از تخته بگذارد باز هم خطاست.
• انداختن وزنه از بالای سر به پایین خطا است.
• مجموع حرکت یک ضرب و دو ضرب به عنوان رده بندی نهایی در نظر گرفته می شود.

وزن صفحات فلزی: قرمز 25 کیلوگرم، زرد 15 کیلوگرم، آبی 20 کیلوگرم، سبز 10 کیلوگرم، سیاه 5/2 کیلوگرم و قفل های دو طرف میله به عنوان وزنه 5 کیلوگرمی حساب می شود.