ساعدنیوز
ساعدنیوز

بازار دوطرفه و فروش تعهدی در بورس

  سه شنبه، 28 مرداد 1399   زمان مطالعه 7 دقیقه
بازار دوطرفه و فروش تعهدی در بورس
ساعد نیوز: بازار دو طرفه یا معاملات دو طرفه به بازاری گفته می شود که در آن از کاهش قیمت سهم نیز می توان سود کسب کرد و حتی بدون مالکیت سهام می توان آنرا فروخت. اکثر بازار های بورس جهانی معاملات دو طرفه را برای کاربران خود فعال کرده اند.در بازار بورس ایران امکان سود از بازار نزولی تا بحال وجود داشته اما بصورت محدود که توضیح خواهیم داد.

بازار دو طرفه یا معاملات دو طرفه به بازاری گفته می شود که در آن از کاهش قیمت سهم نیز می توان سود کسب کرد و حتی بدون مالکیت سهام می توان آنرا فروخت. اکثر بازار های بورس جهانی معاملات دو طرفه را برای کاربران خود فعال کرده اند.در بازار بورس ایران امکان سود از بازار نزولی تا بحال وجود داشته اما بصورت محدود که توضیح خواهیم داد. برای مثال شما اگر مالک سهامی بودید و پیش بینی روند نزولی داشته اید می توانستید سهام خود را در قیمت بالا بفروشید سپس، بعد از کاهش قیمت همان تعداد سهام را با مبلغ کمتری خریداری کنید، در نتیجه مقداری پول از مابه التفاوت فروش و خرید مجدد سهام بدست می آید و همان مقدار سهام را نیز در اختیار دارید. اما نمی توانستید سهامی را که مالک آن نیستید بفروشید و کسب سود کنید.

تاثیر بازار دوطرفه بر بورس

تاثیر ایجاد بازار دو طرفه در بورس را می توان از دیدگاه های متفاوت بررسی کرد. از یک سو منجر به افزایش نقدشوندگی و در نهایت کارایی بازار سهام خواهد شد، عرضه و تقاضا متعادل می شود، در روزهای صعودی بازار از افزایش هیجانی و بیش از حد قیمت ها جلوگیری خواهد کرد و در نتیجه مانع از حبابی شدن سهام شرکت ها می شود. همچنین به معامله گران حرفه ای بازار این امکان را می دهد تا از نتایج ارزیابی های خود در روندهای صعودی و نزولی بورس استفاده کنند و جایگاه تحلیل در بازار سهام ارتقا پیدا می کند.
اما از سوی دیگر در زمان رکود یا ریزش های سنگین بورس اگر محدودیتی ایجاد نشود می تواند شدت سقوط قیمت ها را افزایش دهد و امکان دستکاری قیمت ها بیشتر می شود. به همین منظور باید نظارت کامل و کنترل های لازم از سوی نهاد ناظر و سازمان بورس صورت گیرد.

تجربه بورس های جهانی چطور بوده است؟

در سال های اخیر تلاش بسیاری در راستای ارتقای بازار سهام ایران در رقابت با بورس های جهانی شده است.فروش استقراضی در بورس های جهانی علیرغم اینکه انتقاداتی همواره به آن وارد می شد، موفقیت آمیز و بسیار به آنچه از ابتدای اجرای طرح پیش بینی می شد نزدیک است. البته فروش استقراضی می تواند تشدیدکننده یکسری بحران ها باشد، به همین منظور پس از بحران های سال ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ میلادی، محدودیت های فروش استقراضی در بسیاری از بورس های دنیا افزایش پیدا کرده است.

فروش تعهدی یا استقراضی چیست؟

فروش تعهدی یا فروش استقراضی (Short Selling) یک مفهوم در فروش تعهدی یک دارایی مثل سهام است که منجر می شود سرمایه گذاران در شرایط منفی بتوانند در بازار سرمایه فعال باشند و کسب درآمد کنند.این ساز و کار برای چند نماد خاص در بورس ایران از 4 اسفند 98 عملیاتی شد. فروش استقراضی مسئله جدیدی نیست و در بسیاری از بازارهای مالی مورد استفاده قرار میگیرد ولی با عنوان “فروش تعهدی” پای خودش را به تازگی به بورس ایران باز کرده است. دلیل نامگذاری این ابزار (که در بالا به زمان ساده آن را بیان کردیم) از فروش استقراضی به فروش تعهدی این است که در این ابزار فردی متعهد می شود سهامی را که فروخته شده از بازار بخرد و برگرداند. در واقع سهم را قرض نمی گیرد، بلکه متعهد به خرید و بازگرداندن آن می شود. از نظر عقد وکالت، این روش قابل قبول ترین شکلی است که می تواند برای فروش تعهدی اتفاق بیفتد.

قوانین فروش تعهدی در بازار بورس ایران

مقدمات اجرایی طرح فروش تعهدی سال گذشته توسط سازمان بورس انجام شده بود که در هفته های گذشته نهایی شد و اکنون در مرحله ی اجرا می باشد. هدف از فروش تعهدی استفاده از جریان های دو طرفه ی بازار است. یعنی سهامداران بتوانند با استفاده از ابزار فروش تعهدی هم در بازار صعودی و هم در بازار نزولی کسب سود کنند. فروش تعهدی به دلیل مشکلات شرعی و اسلامی اولین بار توسط ایران به صورت وکالتی انجام می شود. فروش تعهدی سه طرف دارد که عبارت اند از:

  • کارگزار
  • مالک سهام
  • متقاضی (فردی که می خواهد اقدام به فروش تعهدی کند)

این معاملات بر مبنای عقد وکالت صورت می گیرد؛ یعنی متقاضی به وکالت از مالک سهام اقدام به فروش تعهدی می کند (کاملا آنلاین و برخط می باشد). همچنین تا ۵ درصد حجم شناور یک نماد، امکان فروش تعهدی وجود دارد. ساعات فروش تعهدی هم همانند سایر معاملات بازار از ساعت ۹ تا ۱۲:۳۰ می باشد.

مزایا و معایب فروش تعهدی

مزایای فروش تعهدی عبارت اند از:

  • با عملی شدن این روش می توان شاهد افزایش حجم معاملات در بازار بود که می تواند کارایی بازار را بالا ببرد.
  • با فروش تعهدی این امکان به سهامداران عمده داده می شود تا علاوه بر استفاده از سود سالانه سهام از این راه نیز سودی کسب کنند.
  • با وجود ابزار فروش تعهدی، شاهد بازار دو طرفه در بورس ایران خواهیم بود که به کیفیت بازار کمک زیادی می کند.

معایب فروش تعهدی عبارت اند از:

  • سوءاستفاده سفته بازان از روش فروش تعهدی برای کسب سودهای بیشتر.
  • ایجاد ترس و نگرانی در سهامداران که ممکن است تنها با یک روز قرمز شدن بازار از این روش استفاده کنند و سرمایه خود را از دست بدهند (برای جلوگیری از این مورد می توان با اطلاع رسانی های صحیح افراد را آگاه کرد).

مزیت بازارهای دوطرفه و ابزار فروش تعهدی

بازارهای دوطرفه جذابیت بیشتری دارند و مزیت جالبی دارند. فروش تعهدی منجر خواهد شد سرمایه گذاران بتوانند در هر دو شرایط مثبت و منفی در بازار بورس فعال باشند و کسب درآمد کنند. بر این اساس، با بکارگیری این ابزار در بازار سرمایه، سرمایه گذاری که تصور می کند قیمت سهام یک شرکت بیش از اندازه رشد کرده یا در آینده احتمال کاهش قیمت آن سهم به دلایل بنیادین یا تکنیکالی وجود دارد می تواند آن را بفروشد و با کاهش قیمت سود کند.

سازکار ان به این شکل است که می تواند سهام را به وکالت از شخص دیگر (مالک سهام) بفروشد و هر زمان که خود یا مالک سهام اراده کرد مثل اوراق فروش رفته را برای مالک خریداری کند.البته این مراحل توسط کارگزاری ها انجام میشود و شما نیازی نیست درگیر این مسائل شوید. فقط کافی است سهم را بفروشید و در قیمت پایین تر بخرید و سود کنید، به همین سادگی!

فروش تعهدی چه بر سر بورس خواهد آورد؟

یکی از مهمترین مزایای فروش تعهدی افزایش تحلیل در بورس خواهد بود. در فروش تعهدی سرمایه گذار انتظار دارد قیمت یک سهم در یک بازه زمانی مشخص کاهش پیدا کند بنابراین با هدف کسب سود از این کاهش قیمت، به فروش سهم تحت مالکیت شخص دیگری اقدام کرده و با کاهش قیمت و بازخرید آن، از تفاوت قیمت فروش و بازخرید سود می کند. در واقع دوطرفه شدن بازار موجب ایجاد فضای تحلیل در بورس شده و مانع از افزایش حباب قیمتی در سهام می شود. این موضوع می تواند موجب کنترل هیجان کاذب در بورس شده و به رونق پایدار بورس کمک کند.

ایجاد بازار دو طرفه در بورس همچنین می تواند منجر به افزایش نقدشوندگی و در نهایت کارایی بازار سهام شده و عرضه و تقاضا متعادل شود. همچنین به معامله گران حرفه ای بازار این امکان را می دهد تا از نتایج ارزیابی های خود در روندهای صعودی و نزولی بورس استفاده کنند و جایگاه تحلیل در بازار سهام ارتقا پیدا می کند.

از سوی دیگر در زمان رکود یا ریزش های سنگین بورس اگر محدودیتی ایجاد نشود می تواند شدت سقوط قیمت ها را افزایش دهد و امکان دستکاری قیمت ها بیشتر می شود. به همین منظور باید نظارت کامل و کنترل های لازم از سوی نهاد ناظر و سازمان بورس صورت گیرد.

پایگاه خبری ساعدنیوز را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید.

دیدگاه ها
  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
مراسم سلام عید نوروز و اهداء سکه توسط فرح پهلوی به همسران مقامات دولتی +عکس/ ولخرجی زن تازه به دوران رسیده زمانی که مردم غرق در فقر و بدبختی بودند! (363 نظر) میزبانی حسن روحانی از سیاستمداران و اقوام در مراسم عید دیدنی در منزل زیبا و ایرانی پسندش+ عکس/ چه مبلمانی، چه فرش هایی، از همه مهمتر چه خونه دلبازی😍 (243 نظر) تلاوت زیبا و دلنشین سوره شمس توسط رهبر معظم انقلاب+ویدئو (235 نظر) خلاقیت خنده دار یک ایرانی برای گرم کردن آب حماسه ساز شد/ خسته نباشی هم وطن+ عکس (228 نظر) صبحانه مفصل و رنگارنگ دو نفره رضا گلزار و آیسان خانوم+عکس/از خاویار گرفته تا آواکادو و انار وحشی... (178 نظر) روایتی از هواپیمایی که برای آوردن یک روبان عروسی برای فرح پهلوی از تهران به پاریس رفت! (145 نظر) خلاقیت منحصر به فرد پسر مشهدی با ساخت تریلی حماسه آفرید/ هیلتر هم مغز اینو نداشت!+عکس (139 نظر) رونمایی منوچهر هادی از خواهر و شوهر خواهر پزشکش+ عکس/ به قولی مخ خانواده ایشون هستن که پسرش هم دکتره (136 نظر) مراسم تولد جگرسوز آزاده نامداری در خانه ابدی اش و گریه های دلخراش همسر و پدرش/ روحت شاد+ عکس (121 نظر) خواهر یکتا ناصر سکوتش را شکست (119 نظر) دو پادشاه یکی از ایران (ناصرالدین شاه) و دیگری از ژاپن (میجی) در یک زمان به اروپا رفتند/ تفاوت ها را بنگرید (117 نظر) تصویری از عیادت نجم الدین شریعتی، مجری برنامه سمت خدا از رهبر معظم انقلاب و استقبال گرم ایشان (117 نظر) استوری معنادار شاهین صمدپور برای یکتا ناصر و منوچهر هادی (98 نظر) اتاق خواب اروپایی و امروزی سانیا سالاری، ارغوانِ سریال دلدادگان با طراحی مدرن+عکس/ انصافا سلیقه خاصی داره! (97 نظر) خنده های رهبر معظم انقلاب به اشعار شاعر طنزپرداز با موضوع آقازاده+ویدئو/ ای صورت و سیرت تو مطلوب، به‌به به‌به به این ژن خوب (88 نظر)
دیگران می‌خوانند   
رونمایی از سفره افطار مفصل و رنگین 6 کیلومتری در مشهد +عکس 12 دروغ شاخداری که پدر و مادرها در بچگی به ما گفتند / خیلی از باورهای کودکیمان حقیقت ندارد و باید با واقعیت رو به رو شد اگر این 10 رفتار را در اولین قرارتان دیدید پا به فرار بگذارید / اگر طرف مقابل این رفتارها را داشت بدون فرد مناسبی برای ازدواج نیست (عکس) خوابیدن محمدرضا گلزار وسط تمرین ورزش / مثل اینکه فشار زندگی متاهلی با آیسان خانم زیاده🤣 جزئیات مسمومیت شدید یک جوان در پی بلعیدن مواد مخدر چهرۀ «خون‌آشام ایتالیایی» بعد از 400 سال بازسازی شد+ عکس مخالفت با بازیگر شدن فریبرز به سبک ژاله صامتی، پریِ سریال زیرخاکی+ویدئو/ اون تیکه معنی کردن چپر چلاغ برا کاوه خیلی خوب بود رونمایی از برادر جوان و قدبلند داریوش فرضیایی، عموپورنگ پرانرژی بچه ها/ جفتشون چقدرم مهربون و خوش استایلن+عکس امروز آخرین مهلت ثبت‌نام دیدار رمضانی دانشجویان با رهبر معظم انقلاب جایی که ابر‌ها زیر پای‌تان شناورند/ پیشنهادی رویایی برای سفر یک روزه در اطراف تهران (ویدئو) مظنون فراری از دست پلیس به خودروی در حال حرکت آویزان شد حرکات با مزه گربه وقتی خودش رو توی آینه میبینه/ چه دیوونه بازی هایی درمیاره+ فیلم واکنش معین به انتشار خبر حضور پنهانی‌اش در ایران/ معین چند بار به ایران آمده؟ هم میز شدن امیر قلعه نویی و علی دایی در ضیافت افطاری در آجودانیه+عکس/ چهره بشاش و شاد هر دو سرمربی سابق و فعلی تیم ملی مبتلا شدن ستاره سادات قطبی به بیماری ناشناخته و دست و پنجه نرم کردن با مرگ+ویدئو عروسی مجلل دختر شاه اینجا برگزار شد!+عکس سلفی عجیب و غریب بهرام رادان با سفره هفت سین ساده در دفتر کارش در دوران مجردی+ عکس/ برا همیناست که میگن ازدوج کنی سر و سامون میگیری غوغای خوانندگی و نوازندگی شهاب حسینی با آهنگ ناصر عبداللهی +ویدئو/عجب صدای قشنگی داره! تصاویری از دوقلوهای ریزه میزه و بانمک یاسمین مقبلی در کنار مادر فضانوردشان (ویدیو) رقصی این چنین در میانه میدانم آرزوست!/ واکنش ماده شیمیایی با اشعه‌ی فرابنفش (عکس) ماجرای ازدواج جنجالی ژیلا صادقی با بازیگر سریال "رستگاری" و "بچه مهندس3"، کاوه سماک باشی، چه بود و به کجا رسید مدیتیشن بهاری الناز شاکردوست با ظاهر عجیب و شال پیچی شده در کرمانشاه/ بیستون کعبه عشاق جهان است هنوز+عکس کتک کاری و بزن بزن در مراسم عروسی دختر قلعه نویی/شوخی بی جا کار دست مهمان داد (فیلم) همخوانی هلیا امامی در کنسرت مسعود صادقلو / تعطیلات عید خانم بازیگر از مشهد تا کنسرت صادقلو (عکس) وقتی شاهرخ استخری دختراشو سر صبحی میبره مدرسه / نبات چه غری میزنه 🤣 خلاقیت منحصر به فرد باغبان خوش ذوق با پرورش میوه های قلبی شکل حماسه ساز شد +ویدئو/مغز تو رو باید طلا گرفت! (عکس) گشت و گذار بهاری دمت اوزدمیر با ظاهری متفاوت در یک جای بهشتی تصویری از عبادت خالصانه رهبر انقلاب، آیت الله خامنه ای در حیاط با صفا و سرسبز/ قبول حق باشه حضور سحر دولتشاهی در مراسم تدفین محمدرضا شجریان به عنوان عروس خانواده+عکس/ از این مراسم به بعد ازدواجش با همایون رو علنی کرد خلاقیت خنده دار راننده شمالی، با نوشته جالب پشت کامیون حمل جوجه حماسه آفرین شد/ آخه لامصب جای این چیزا پشت ماشینه؟!🤣 (فیلم) سپهر حیدری اولین بار این طور عاشق آرام جوینده شد و از او خواستگاری کرد/ عجب جرئتی داشته این مرد پرسپولیسی🙂 خلاقیت بی نظیر یک مادر ایرانی با پختن یک نان منحصر به فرد برای تزئین سفره افطار/ چقدر شیک و مجلسی+عکس سفره افطاری رنگین و مفصل امیر قلعه نویی در یک رستوران مجلل/ ماشالله چه جایی هم انتخاب کردن👌 بیوگرافی و زندگینامۀ شهید محسن فخری‌زادۀ مهابادی، فیزیکدان هسته‌ای ایران مهم ترین مراقبت های لازم بعد از کراتینه مو استوری معناداری که منوچهر هادی منتشر کرد همه چیز درباره‌ی هزینه نگارش CV برای اپلای پادشاهی که فقط 20 دقیقه سلطنت کرد+عکس ساعت دیواری خاص و معنادار منزل منوچهر هادی که بخاطر عشق زیادش به سوفیا اینگونه طراحی شده+عکس/ چقد جالبه 👌 نگاهی به حیاط باصفا و دلباز ویلای زیبای حسن جوهرچی +عکس/ دارندگی و برازندگی یعنی این!
تیتر امروز   
12 دروغ شاخداری که پدر و مادرها در بچگی به ما گفتند / خیلی از باورهای کودکیمان حقیقت ندارد و باید با واقعیت رو به رو شد اگر این 10 رفتار را در اولین قرارتان دیدید پا به فرار بگذارید / اگر طرف مقابل این رفتارها را داشت بدون فرد مناسبی برای ازدواج نیست جزئیات مسمومیت شدید یک جوان در پی بلعیدن مواد مخدر چهرۀ «خون‌آشام ایتالیایی» بعد از 400 سال بازسازی شد+ عکس امروز آخرین مهلت ثبت‌نام دیدار رمضانی دانشجویان با رهبر معظم انقلاب جایی که ابر‌ها زیر پای‌تان شناورند/ پیشنهادی رویایی برای سفر یک روزه در اطراف تهران واکنش معین به انتشار خبر حضور پنهانی‌اش در ایران/ معین چند بار به ایران آمده؟ عروسی مجلل دختر شاه اینجا برگزار شد!+عکس کتک کاری و بزن بزن در مراسم عروسی دختر قلعه نویی/شوخی بی جا کار دست مهمان داد پادشاهی که فقط 20 دقیقه سلطنت کرد+عکس شغل و تحصیلات دختر و پسر مهران مدیری/ ماشالا جفتشون مثل پدر هنرمندن!+عکس بیوگرافی محمدرضا گلزار، مجری برنامه پانتولیگ! ناگفته های زندگی خصوصی اش+ فیلم و عکس‌های جذاب و دیدنی خاطره شیرین رهبر معظم انقلاب از بافتن موی دخترشان قبل از رفتن به عید دیدنی/من بافتن موی سر را خیلی خوب بلدم اما با یک دست نمیشود +عکس این تست شخصیت رو انجام بده و ببین چقدر آدم تنهایی هستی!! 15 توصیه طلایی برای کسانی که رژیم خود را در سفر می‌شکنند / لازم نیست دور رفتن به رستوران را خط بکشید