به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ساعد نیوز به نقل از تسنیم، دکتر مهدی اسماعیلی بیدهندی در رابطه با عواملی که حال و روز فعلی دریاچه ارومیه را رقم زده اند، اظهار کرد: بی تدبیری، سوء مدیریت، زیاده خواهی و سهم طلبی مدیران سیاسی در 3 دهه گذشته بود که منجر به تصویب پروژه های مختلف در قالب سدسازی، احداث میان گذر شهید کلانتری و ...، در حوضه آبریز دریاچه ارومیه شد و شرایط فعلی دریاچه را رقم زد.
وی ادامه داد: بسیاری از این پروژه ها بدون مطالعات درست و آینده پژوهی انجام شد که این امر منجر به این شد که در زمان خشکسالی، اثر خشکسالی بر شرایط دریاچه ارومیه ده ها برابر شود و سطح تزار دریاچه ارومیه به شدت کاهش پیدا کند. در نتیجه می توان گفت که عامل رقم خوردن اوضاع اسفناک دریاچه عوامل انسانی است و اگر این تصمیمات غلط و سوء مدیریت ها در خصوص حوضه آبریز دریاچه ارومیه نبود، خشکسالی نمی توانست تا این حد حیات دریاچه را نابود کند.
عضو هیئت علمی دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران در خصوص راهکارهای احیای دریاچه ارومیه بیان کرد: زمانی می توان از راهکار فوری صحبت کرد که ما ابزاری داشته باشیم که چه از نظر سخت افزاری و چه نرم افزاری بتواند در کوتاه مدت اجرایی شود و نتایج فوری و کوتاه مدت به ما بدهد اما در حال حاضر در خصوص دریاچه ارومیه چنین ابزاری را نداریم.
اسماعیلی بیدهندی افزود: به عنوان مثال، یکی از راهکارهای فوری که می تواند به احیای دریاچه کمک کند، رهاسازی حق آبه دریاچه از سدها توسط وزارت نیرو است، اما به این دلیل که آب پشت سدها برای مصارف شرب، کشاورزی و صنعت استفاده می شود، این امکان فراهم نیست. از طرفی خشکسالی نیز باعث شده تا همین آب پشت سدها کمتر شود و در نتیجه امکان رهاسازی آن برای احیای دریاچه وجود ندارد چرا که رهاسازی آب در این شرایط ممکن است باعث بروز تعارضات اجتماعی میان شهروندان، کشاورزان و صنعتگران و ...، شود؛ در نتیجه رهاسازی آب از سدها عملی نیست.
وی با اشاره به کاهش نزولات جوی در کشور گفت: کنترل بارش ها در دست ما نیست و نمی توانیم کنترل کنیم که در زمانی که ما نیاز داریم بارندگی انجام شود و به احیا دریاچه کمک کند. مباحث انتقال آب به دریاچه ارومیه از ارس، دریای خزر، کردستان و ...، نیز مطرح بوده که این پروژه ها نیز از نظر فنی و اقتصادی نمی توانند در یک بازه زمانی کوتاه مدت نتیجه دهد.
عضو هیئت علمی دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران تصریح کرد: از بین تمام گزینه هایی که برای احیای دریاچه مطرح می شود، با در نظر گرفتن اثرات سوء آن ها، آزادسازی حق آبه دریاچه از سدها گزینه ای است که شاید بتواند مانند مُسکن برای دریاچه عمل کند اما اجرایی شدن این گزینه به تنهایی نیز کافی نیست و ممکن است اثرات سوء دیگری داشته باشد.
اسماعیلی بیدهندی تصریح کرد: از ابتدای دولت یازدهم که ستاد احیای دریاچه ارومیه شکل گرفت و دولت اقدام به تعیین ساز و کار دقیق و علمی برای احیای دریاچه کرد، فرآیند دراز مدتی طی شده است. مهم ترین کاری که دولت در حال حاضر می تواند انجام دهد این است که یک گزارش کامل و جامع از عملکرد و اقدامات ستاد احیای دریاچه ارومیه و نتایج آن منتشر کند و در اختیار عموم مردم و به ویژه متخصصین قرار دهد تا بتوان نقاط ضعف و قوت این برنامه ها را تحلیل و ارزیابی کرد و بتوان برای آینده بر اساس آسیب شناسی دقیق و مستند تصمیم بگیریم.
وی خاطرنشان کرد: باید مشخص شود که اقدامات گذشته ما چه نتایجی داشته و آیا باید این مسیر را ادامه دهیم و یا مسیر دیگری را جایگزین کنیم. مهم ترین کار برای احیای دریاچه ارومیه آسیب شناسی اقداماتی است که تاکنون صورت گرفته است.
تبعات توفان های نمکی دریاچه ارومیه؛ از بیماری های جسمی تا مشکلات روان
