ساعدنیوز
ساعدنیوز

چگونه مقاله پژوهشي بنویسیم؟

  شنبه، 07 مهر 1397   زمان مطالعه 6 دقیقه
چگونه مقاله پژوهشي بنویسیم؟
با ساختار و نحوه نگارش مقاله پژوهشی و بخش های مختلف آن آشنا شوید تا بتوانید یک مقاله خوب و قابل پذیرش برای مجلات بنویسید.

برای یک محقق جوان و یا دانشجوی کارشناسی ارشد نوشتن مقاله و نشر يك اثر علمي در تجربه اول دشوار به نظر مي رسد. اما با تمرین مکرر و استفاده از تجربیات اساتید و دانشجویانی که تجربه زیادی در نگارش مقاله داشتند، می توان یک مقاله خوب نوشت و آن را در مجله مورد نظر به چاپ رساند. در اين محتوا تصمیم گرفته ایم تا شما دانشجویان را با ساختار یک مقاله پژوهشی و نحوه نگارش آن آشنا کنیم. برای درک بهتر موضوع هر بخش از مقاله به ترتیب و بصورت جداگانه توضیح داده می شود.

موضوع یا عنوان مقاله title

هر نوشته ای ( علمی و غیر علمی) با یک عنوان یا تیتر که مفهوم اصلي مقاله را نشان مي دهد، شروع می شود. عنوان مقاله معمولا دارای یک تعرفه مشخص برای هر مجله دارد. گاهی خواسته می شود که تعداد کلمات عنوان کمتر از 16 کلمه باشد و گاهی برخی مجلات محدودیتی برای آن تعین نمی کنند. در نتیجه به دانشجویان توصیه می شود که انتخاب عنوان مقاله را به انتهای کار نگارش مقاله موکول کنند. 
نکته دیگری که در خصوص نگارش مقاله بایستی به آن توجه نمایید این است که در انتخاب عنوان مقاله حتما کلمات کلیدی اصلی مقاله خود را در داخل عنوان استفاده نمایید. زیرا در جستجوی مقاله توسط کاربران، بیشتر کلمات کلیدی جستجو می شوند.
نکته مهم دیگر در انتخاب عنوان این است که عنوان مقاله شما بایستی یه حد کافی برای خواننده جذاب باشد، تا مقاله شما را برای خواندن انتخاب نماید. یعني عنوان باید به گونه اي انتخاب شود كه نظر خوانندگان را كه معمولاً ابتدا فهرست عناوین مندرج در یك مجله علمي را مي خوانند به خود جلب نماید. 

نام مؤلف یا مؤلفان و سازمان وابسته affiliation

بعد از عنوان مقاله، نام نویسندگان یا مولفان مقاله به ترتیب میزان نقش آنها در آن کار پژوهشی ذکر می شود. در سطر زیرین اسامی نویسندگان، وابستگی سازمانی آنها ( می تواند آدرس دانشگاه و دپارتمان آنها  و یا آدرس پژوهشگاهی که در آن مشغول به کار است باشد) آورده می شود. نحوه نوشتن این بخش نیز در مجلات نختلف بصورت سلیقه ای می تواتند تغییر کند. مثلا برخی مجلات از نویسندگان می خوانند که آدرس و وابستگی سازمانی خود را در پاورگی صفحه عنوان مقاله بیاورند. در برخی مجلات اگر دو یا چند نویسنده دارای وابستگی سازمانی یکسانی باشند، نام مؤسسه یك بار، آن هم به دنبال نام مؤلفان ذكر مي شود. اما اگر هر یك از مؤلفان به سازمان خاصي وابسته باشند، باید بعد از نام هر یك از آنان، بلافاصله نام مؤسسه اي كه به آن وابسته اند، ذكر شود.
ترتیب قرار گرفتن نام مؤلفان به دنبال یكدیگر، معمولاً متناسب با میزان مشاركت آنان در انجام پژوهش است؛ اما اگر میزان مشاركت همه افراد در اجراي پژوهش یكسان باشد، اسامي آنان به ترتیب حروف الفبا در دنبال هم قرار مي گیرد. اما با توجه به اینکه امتیاز تعلقی به نویسندگان به ترتیب اسامی نویسندگان بستگی دارد ( یعنی نویسنده اول امتیاز بیشتری از نویسنده دوم و آن هم امتیاز بیشتری از نویسنده سوم دارد) در نتیجه بایستی ترتیب نگارش اسامی هنگام ارسال مقاله به مجله با دقت مشخص شود. همچنین در تمامی مجلات از نویسنده خواسته می شود که نام نویسنده مسئول مقاله با علامت ستاره مشخص شود.

چكیده مقاله abstract

چكیده، خلاصه جامعي از محتواي یك مقاله پژوهشي است كه همه مراحل انجام پژوهش و نتایج حاصل از آن را در خود دارد. هدف ها، پرسش ها، روش ها، یافته ها و نتایج پژوهش، به اختصار، در چكیده آورده مي شود. چکیده بایستی بدون ارزشیابي و نقد( از زبان خود پژوهشگر )نه نقل قول( به صورت فعل ماضي) نوشته شود.
می توان گفت بعد از عنوان مقاله، اولین بخش از مقاله که خواننده به سراغ آن می رود، چکیده مقاله می باشد. در واقع چکیده مقاله بعنوان شناسنامه یک مقاله می باشد که خواننده با خواندن آن تصمیم می گیرد که آیا آن مقاله ارزش خواندن را دارد یا نه. در نتیجه بخش چکیدخ مقاهل بایستی با دقت و تبحر بالایی نوشته شود. در این قسمت نیز لازم است توصیه کنیم که نوشتن چکیده مقاله را به آخر کار موکول کنید که تمام بخش های مقاله را نوشته و تمام کرده اید. طول چكیده  مقاله، بستگي به مجله انتخابی شما دارد و معمولاً بین 100 تا 250 كلمه پیشنهاد می شود. ( برای اطلاعات بیشتر ،مطلب "نوشتن چکیده خوب برای مقاله" مطالعه نمایید)

واژگان كلیدي key words

 در انتهاي چكیده تمام مقالات علمی، تعدادی کلمات كلیدي نوشته می شود که به خواننده كمك می کند، پس از خواندن چكیده و آشنایي اجمالي با روند تحقیق، بفهمد چه مفاهیم و موضوعاتي در این مقاله مورد توجه قرار گرفته است. معمولاً با توجه به حجم و محتواي مقاله، پنج تا هفت واژه كلیدي در هر مقاله بیان مي شود. 
کلمات کلیدی در جستجوی مقاله توسط کاربران بسیار مهم است و اگر درست و مناسب انتخاب شود، امکان این که مقاله فوق در جستجوهای مختلف توسط کاربران مشاهده شود، بیشتر خواهد بود.

مقدمه introduction

هر مقاله علمي با یك مقدمه شروع مي شود و آن، خلاصه اي از فصل اول و دوم پایان نامه ها و رساله هاست كه به طور مختصر به بیان كلیات تحقیق و بررسي مختصري از پیشینه آن مي پردازد؛ بنابراین در مقدمه مقاله مسئله تحقیق و ضرورت انجام آن و اهداف آن از نظر بنیادي و كاربردي به صورت مختصر بیان مي گردد و سپس به بررسي سوابق پژوهشي كه به طور مستقیم به موضوع تحقیق مرتبط است، پرداخته مي شود. مقدمه باید یك منطق اساسي را در تحقیق بیان كند و به خواننده نشان دهد كه چرا این تحقیق ادامه منطقي گزارش هاي پیشین است. در این بخش پس از نتیجه گیري از پژوهش هاي بررسي شده، محقق باید پرسش هاي پژوهش خود را به صورت استفهامي بیان كرده و به تعریف متغیرهاي تحقیق به صورت عملیاتي بپردازد. ( برای اطلاعات بیشتر ، مطلب "نحوه نوشتن مقدمه مقاله" مطالعه نمایید)

روش کار methods

هر کار تحقیقاتی بر اساس یک روش پژوهشی مشخصی انجام میگیرد که بایستی در مقاله یا پایاننامه بطور کامل و جامع قید شود. هدف اساسي از بیان روش آن است كه به گونه اي دقیق، چگونگي انجام پژوهش، گزارش گردد تا خواننده بتواند آن را تكرار نماید و همچنین درباره اعتبار نتایج داوري كند؛ بنابراین مؤلف باید همه مراحل اجرا، از جمله آزمودني ها، ابزارهاي پژوهش، طرح پژوهش، روش اجرا و روش تحلیل داده ها را بیان كند. 

نتایج result

در این بخش، توصیف كلاميِ مختصر و مفیدي از آنچه به دست آمده است، ارائه مي شود. این توصیف كلامي با اطلاعات آماري مورد استفاده، كامل مي شود و بهترین روش آن است كه داده ها از طریق شكل و نمودار یا جدول، نمایش داده شوند. ساختار بخش نتایج، معمولاً مبتني بر ترتیب منطقي پرسش ها یا فرضیه ها و نیز وابسته به تأیید شده بودن یا تأیید نشده بودن فرضیه هاست. ترتیب بیان نتایج نیز یا برحسب ترتیب تنطیم سؤال ها یا فرضیه هاي آنهااست، یا برحسب اهمیت آنها. روش متداولِ بیان نتایج، آن است كه ابتدا مهم ترین و جالب ترین یافته ها و سپس به ترتیب، یافته هاي كم اهمیت تر ارائه مي شود.

بحث discussion

در این بخش از مقاله نویسنده به مقایسه یافته های خود با یافته ها و نتایج کارهای مشابه قبلی می پردازد و به تجزیه و تحلیل آنها می پردازد. این بخش از مقاله برای پژوهشگرانی که در زمینه موضوعی شما تحقیق میکنند بسیار حائز اهمیت است. داوران مجلات نیز به این بخش مقاله اهمیت زیادی قائل هستند. 
بسیاری از نویسندگان به اشتباه نتایج کار خود را دوباره در این قسمت تکرار می کنند که این کار اصلا درست نیست و این نوع مقالات همیشمه از سوی داوران مجله رد می شوند. بنابراین در نوشتن این بخش از مقاله از مقالات دیگری که در زمینه موضوعی شما نوشته و چاپ شده اند استفاده نمایید.

نتیجه گیری conclusion

این بخش از مقاله معمولا سلیقه ای می باشد و بسته به دستورالعمل مجله می تواند جدای از بحث و یا یکچا با بحث نوشته می شود. در این قسمت یک نتیجه گیری کلی از کار پژوهشی و نتایج آن نوشته می شود.

حمایت مالی funding

گاهی برخی از مجلات از نویسنده می خواهد که در صورت داشتن حامی مالی از پروژه تحقیقاتی، نام آن موسسه یا حامی در این بخش ذکر شود.

منابع reference

هر نوشته علمی که فاقد منابع یا رفرنس باشد از لحاظ علمی فاقد اعتبار و ارزش می باشد. در نتیجه در نوشتن مقاله پژوهشی بخصوص بخش مقدمه و بحث که بیشترین میزان رفرنس ها را دارند بایستی حتما منابع استفاده شده به ترتیب، دقیق و بر اساس دستورالعمل مجله و به سبک درخواستی مجله نوشته شود. ( برای اطلاعات بیشتر در خصوص رفرنس ها، مطلب " انواع روش های رفرنس نویسی" مطالعه نمایید)

پایگاه خبری ساعدنیوز را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید.

دیدگاه ها
  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
سوژه شدن موجودی حساب هوش پران مشتری مغازه آجیل فروشی+عکس/ تا حالا این همه عدد رو کنار هم ندیده بودم که امروز دیدم🙄 (503 نظر) میزبانی حسن روحانی از سیاستمداران و اقوام در مراسم عید دیدنی در منزل زیبا و ایرانی پسندش+ عکس/ چه مبلمانی، چه فرش هایی، از همه مهمتر چه خونه دلبازی😍 (401 نظر) مراسم سلام عید نوروز و اهداء سکه توسط فرح پهلوی به همسران مقامات دولتی +عکس/ ولخرجی زن تازه به دوران رسیده زمانی که مردم غرق در فقر و بدبختی بودند! (390 نظر) خلاقیت خنده دار یک ایرانی برای گرم کردن آب حماسه ساز شد/ خسته نباشی هم وطن+ عکس (251 نظر) تلاوت زیبا و دلنشین سوره شمس توسط رهبر معظم انقلاب+ویدئو (244 نظر) صبحانه مفصل و رنگارنگ دو نفره رضا گلزار و آیسان خانوم+عکس/از خاویار گرفته تا آواکادو و انار وحشی... (201 نظر) تصویری از عیادت نجم الدین شریعتی، مجری برنامه سمت خدا از رهبر معظم انقلاب و استقبال گرم ایشان (197 نظر) روایتی از هواپیمایی که برای آوردن یک روبان عروسی برای فرح پهلوی از تهران به پاریس رفت! (177 نظر) رونمایی منوچهر هادی از خواهر و شوهر خواهر پزشکش+ عکس/ به قولی مخ خانواده ایشون هستن که پسرش هم دکتره (155 نظر) حضور علی دایی در رستوران شیک فریبا نادری به صرف افطار+عکس/ ذوق و خوشحالی خانم بازیگر از حضور شهریار ایران در رستورانش (146 نظر) خلاقیت منحصر به فرد پسر مشهدی با ساخت تریلی حماسه آفرید/ هیلتر هم مغز اینو نداشت!+عکس (145 نظر) دو پادشاه یکی از ایران (ناصرالدین شاه) و دیگری از ژاپن (میجی) در یک زمان به اروپا رفتند/ تفاوت ها را بنگرید (139 نظر) خواهر یکتا ناصر سکوتش را شکست (130 نظر) مراسم تولد جگرسوز آزاده نامداری در خانه ابدی اش و گریه های دلخراش همسر و پدرش/ روحت شاد+ عکس (128 نظر) خلاقیت تحسین برانگیز یک برند خارجی در اختراع کیف برای نون بربری/ مشکل حمل و نقل بربری هم حل شد خدارو شکر😂+عکس (122 نظر)
دیگران می‌خوانند   
خلاقیت منحصربفرد در طراحی راه پله با الهام از میوه ها/ چشم نمیشه ازشون برداشت + عکس تصویری از پسر شهاب حسینی بازیگر قباد در سریال شهرزاد که از خودش بزرگتر است/به شهاب حسینی نمیخوره پسری به این بزرگی داشته باشه (ویدئو) تجربهٔ شیرین مرگ در کودکی و دیدن رنگ‌هایی از جنس نور/ استاد محمود فرشچیان در برنامهٔ زندگی پس از زندگی روایت می‌کند بیوگرافی و زندگینامۀ دکتر آذر اندامی باکتری‌شناس و کاشف واکسن شبه وبای التور در ایران نگاهی به چیدمان شیک هفت سین کریم باقری اسطوره فوتبال/ چه خونه زندگی داره+عکس خوانندگی بی‌نظیر شرکت کننده خوش صدای صداتو با آهنگ اصیل ایرانی/ چقدر فوق العاده سنتور میرنه+ویدیو جشن تولد ساده و خلوت بهرام افشاری بهتاش سریال پایتخت درکنار نوید محمدزاده و رفیق فابش+عکس (فیلم) خلاقیت جالب و جنجالی راننده اسنپ در محیط داخلی خودرو که غوغا کرده!/راننده خوش ذوق! (عکس) عاشقانه شاهرخ استخری و همسرش در ایام عید/ این دو زوج جنجالی هرروز جوان‌تر از دیروز می‌شوند! (عکس) پریناز ایزدیار بازیگر نقش جیران ناصرالدین شاه با این عکس‌های زیبا نوروز را جشن گرفت! سفره های مجلل افطاری و سحری شاه خوش اشتهای قاجار برای درباریان و همسرانش/ چلو کباب و آبگوشت و ...+عکس نوشته قشنگ و تحسین برانگیز روی شیشه یک مغازه‌ بستنی فروشی جلب توجه کرد!!/بزرگ منشی و خوب بودن به دارایی انسان نیست به قلب مهربان و بخشندگی اوست! افطاری ساده و خوشمزه ستاره سادات قطبی مجری پرانرژی در ماه رمضان+عکس خلاقیت خنده دار و حماسه ساز یک متورسوار ایرانی برای حمل بار/ هنر نزد ایرانیان است و بس+عکس رونمایی از عکس سرعقد حامد آهنگی و خانومش لحظه انداختن حلقه ازدواج / از اولش هم انقدر خوش خنده بوده😂 تهران گردی رضا قوچان نژاد، شوهر خواهر خوشتیپ و باکلاس ساره بیات همراه با پسرش+عکس (فیلم) افطاری ساده و صمیمی در بیت رهبری و پذیرایی دوستانه رهبر معظم انقلاب از مهمانان/ یک لقمه نان با دل خوش بیوگرافی حامد سلطانی مجری اعجوبه ها و سال تحویل/ همسر اول دوم و علت تصادف + فیلم و عکس‌های جذاب و دیدنی (عکس) چیدمان مبلمان استیل و سلطنتی خونه وریا غفوری و همسر چشم رنگی اش در یک جشن تولد عاشقانه/ ماشالا چقدر به هم میان😍 آمار تلفات حمله اسرائیل به حلب سوریه + جزئیات دیزاین شیک کیک حامد سلطانی مجری برنامه سال تحویل با یک عکس عاشقانه برای سالگرد ازدواجشان+عکس بارش باران و کاهش دمای برخی استانها گام های استوار دولت در مسیر «جهش تولید»؛ غول‌های صنعت به میدان بازگشتند (عکس) ابتکار خنده دار جوان ایرانی در پیوند موفقیت آمیز درب بازکن نوشابه به در ماشین/ سلطان مدیریت بحران😂👌 پرهیز از تخریب در انتخابات، همواره مورد تاکید رهبری بوده است عزای خانواده شیرازی به جشن تبدیل شد + جزئیات (عکس) خلاقیت خنده دار یک ایرانی در نصب شیر آب روشویی به پراید/ لامصب از مغزش بهینه استفاده کرده😂 انتشار اولین عکس از رهبر معظم انقلاب با لباس محلی سیستان و بلوچستان 10 آقازاده ای که تاکنون پای میز محاکمه رفته اند / اجرای عدالت حتی برای فرزندان هاشمی رفسنجانی، آیت الله جنتی و .... علی دایی 4 برادر خوش تیپ و عجیب‌تر از خود دارد؛ افسانه 5 برادران خانواده شهریار خانه تاریخی حیرت انگیز در گود چهک شهر بهبهان + تصاویر توصیه به استعفای سفیر ایران در باکو به خاطر مصاحبه با یک خبرنگار با پوشش زننده از سوی رسانه اصولگرا پاسخ جالب رهبر انقلاب به طلبه‌ای که از ایشان افطاری می‌خواست +فیلم/ما کجاییم در این بحر تفکّر ... پاداش 4 میلیارد تومانی برای بچه‌دار شدن خبرساز شد عکس عجیب ماشین آتش‌نشانی 90 سال پیش! (ویدئو) عجیب ترین و خاص ترین بستنی ایران/ خلاقیت بستنی فروش تهرانی مثل بمب صدا کرد (ویدئو) مدل عجیب و غریب فنجان فضایی برای نوشیدن چای در فضا استوری مشترک ترلان پروانه و شروین حاجی پور با یک نوزاد بامزه +عکس (ویدئو) ترکیب هنر و علم ریاضیات مساوی می‌شود با خلق اثری بی‌نظیر از تصویر مریم میرزاخانی/ کاش هنرمندش رو هم نشون میداد دعای زیبای محیا مهمان برنامه محفل برای امام زمان (عج) + فیلم
تیتر امروز   
آمار تلفات حمله اسرائیل به حلب سوریه + جزئیات بارش باران و کاهش دمای برخی استانها گام های استوار دولت در مسیر «جهش تولید»؛ غول‌های صنعت به میدان بازگشتند پرهیز از تخریب در انتخابات، همواره مورد تاکید رهبری بوده است عزای خانواده شیرازی به جشن تبدیل شد + جزئیات 10 آقازاده ای که تاکنون پای میز محاکمه رفته اند / اجرای عدالت حتی برای فرزندان هاشمی رفسنجانی، آیت الله جنتی و .... علی دایی 4 برادر خوش تیپ و عجیب‌تر از خود دارد؛ افسانه 5 برادران خانواده شهریار توصیه به استعفای سفیر ایران در باکو به خاطر مصاحبه با یک خبرنگار با پوشش زننده از سوی رسانه اصولگرا پاداش 4 میلیارد تومانی برای بچه‌دار شدن خبرساز شد حواشی داغ امروز جمعه 10 فروردین 1403 / یادگاری عجیب علیرضا جهانبخش برای دختر هلندی! بیوگرافی حامد سلطانی مجری اعجوبه ها و سال تحویل/ همسر اول دوم و علت تصادف + فیلم و عکس‌های جذاب و دیدنی جلوه‌گری فرح دیبا با چادر توری در حرم امام رضا/اقدامات ریاکارانه برای بهره برداری سیاسی از دین! 12 دروغ شاخداری که پدر و مادرها در بچگی به ما گفتند / خیلی از باورهای کودکیمان حقیقت ندارد و باید با واقعیت رو به رو شد اگر این 10 رفتار را در اولین قرارتان دیدید پا به فرار بگذارید / اگر طرف مقابل این رفتارها را داشت بدون فرد مناسبی برای ازدواج نیست جزئیات مسمومیت شدید یک جوان در پی بلعیدن مواد مخدر