بيع قطعي منقول يك دستگاه اتومبيل سواري
بیع عبارت است از تملیک عین به عوض معلوم». عقد بیع عقدی است تملیکی یعنی موجب انتقال مالکیت مبیع از فروشنده به خریدار و انتقال ثمن از خریدار به فروشنده می گردد و همچنین بیع عقدی است معوض یعنی مورد معامله مجانی به طرف مقابل داده نمی شود اگر مجانی باشد عمل حقوقی مورد نظر عقد بیع نیست. به عبارتی عقد بیع قرارداد یا عقدی است که به موجب آن شخصی، مالی را در ازای مال دیگر به شخص دیگری واگذار کند به نحوی که مالک مال (فروشنده)، مالکیت کالای خود را در مقابل پول یا مالی که دریافت می‌کند به طرف مقابل (خریدار) انتقال دهد و طرف نیز در مقابل دریافت کالا، پول یا مال خود را به فروشنده بدهد. عقد بیع به محض انشای ارادهٔ طرفین تشکیل‌دهندهٔ آن، یعنی بایع و مشتری، تحقق می‌یابد و دارای اثر حقوقی می‌شود. بیع در لغت به معنای خرید و فروش و داد و ستد می‌باشد و و در اصطلاح فقهی ایجاب و قبولی است که بر نقل ملک در مقابل عوض معلوم و متعین دلالت کند.
مورد معامله را در اصطلاح حقوقی «مبیع» می گویند مانند آپارتمان و باغ. ارزش پولی که بابت آن پرداخت می شود را اصلاحاً «ثمن» معامله می نامند.(البته به مبیع مثمن نیز گفته می شود) معاملاتی که عوضین آن مبیع و ثمن باشند را عقد مبیع گویند. به عبارت دیگر معاملات که یک طرف آن پول باشد عقد بیع است. البته عرف، داد وستد کالا با پول را بیع و کالا با کالا را معاوضه می داند مع الوصف در عقد بیع باید دو طرف تراضی نمایند که یکی از دو عوض (عین) مبیع و دیگری ثمن و بهای آن باشد.
مطابق ماده 340 قانون مدنی :« بیع ممکن است مطلق باشد یا مشروط و نیز ممکن است که برای تسلیم تمام یا قسمتی از مبیع یا برای تأدیه تمام یا قسمتی از ثمن اجلی داده شود.» مراد از بیع مشروط بیعی است که در ان شرط و شروطی قید شده باشد. به هر صورت اگر برای پرداخت ثمن مهلتی تعیین می نمایند این مهلت و مدت می بایست معین باشد و احتمال کوتاه و بلند شدن در آن نرود و در غیر این صورت همانطوری که در باب شروط تصریح گردید، مجهول ماندن اجرت و مهلت، باعث بطلان شرط بیع خواهد شد.
بیع سلف یا سلم بیعی است که ثمن آن حال و تحویل مبیع موجل باشد البته گفته شده که در این بیع نیز لزومی به نقد بودن ثمن یا تسلیم آن در مجلس عقد وجود ندارد.
در همین رابطه ماده 344 قانون مذکور مقرر داشته است :«اگر در عقد بیع، شرطی ذکر نشده باشد یا برای تسلیم مبیع یا تأدیه قیمت موعدی معین نگشته باشد، بیع قطعی و ثمن حال است، مگر اینکه بر حس عرف و عادت محل یا عرف و عادت تجارت درمعاملات تجارتی وجود شرط یا موعدی معهود باشد، اگر چه در قرار داد بیع ذکر نشده باشد.»
