ساعدنیوز: امروز روایت غالب در بسیاری از رسانه های کشور این است که "توپ در زمین آمریکا" است و ایران در موضع برتر قرار دارد. این روایت تا چه اندازه معتبر است و تحلیل حضرتعالی از وضعیت کنونی چیست؟
دکتر حسن بهشتی پور: این حرف برای روحیه دادن خوب است! این که بخواهیم به همدیگر روحیه بدهیم می توانیم بگوئیم "توپ در زمین آمریکا" است. اما واقعیت ها همیشه مطابق با خواست ما نیست. واقعیت این است که آقای بورل یک پیشنهادی را ارائه داده است و ایران با طرح سه شرط این پیشنهاد را پذیرفته است.
از قرار معلوم، آمریکا با متن پیشنهادی آقای بورل موافق است اما تأخیر در پاسخ به این موضوع با نظر به سه شرط پیشنهادی ایران، به نظر سخت شده است. حال، این تأخیر یا برای بالا بردن قدرت چانه زنی بیشتر و گرفتن امتیاز است یا ارزیابی دولت آمریکا این است که امضای توافق فعلاً زود است!
اما نباید از این واقعیت غافل باشیم که آمریکا در اصل به دنبال توافق است تا بتواند بحران انرژی حاصل از جنگ در اوکراین را بهتر مدیریت کند. امروز نرخ تورم در آمریکا به 9 درصد رسیده است و این نرخ در 40 سال گذشته بی سابقه بوده است. هر گالن بنزین (4 و نیم لیتر) به بالای 5 دلار رسیده است! طبیعتاً این موضوع می تواند در داخل آمریکا بحران ایجاد کند.
در انتخابات آبان ماه در امریکا این سیاست داخلی است که بیشترین تأثیر را خواهد داشت. علاوه بر این، فشارهای اسرائیل نیز در میان است و دولت آقای بایدن باید دغدغه های اسرائیل را هم برطرف سازد تا با قانع شدن لابی اسرائیل در آمریکا زمینه برای نهایی کردن توافق فراهم آید.
آن طور که گفته می شود، این پاسخ ظرف امروز یا فردا داده خواهد شد و احتمال دارد که شروطی هم از سوی آمریکا مطرح شود. باید منتظر باشیم و ببینیم که چه پاسخی از سوی آمریکا داده خواهد شد.
ساعدنیوز: ساعاتی پیش خبرگزاری رویترز به نقل از ستاد مشترک ارتش آمریکا خبری منتشر کرد مبنی بر این که در دیرالزور ارتش آمریکا به مواضع زیرساختی گروه های مرتبط با سپاه قدس ایران صورت داده است. آیا ارتباطی با پاسخ احتمالی امریکا به پیشنهادات ایران دارد؟
دکتر حسن بهشتی پور: واقعیت این است که من از ماهیت خبر رویترز اطلاعی ندارم. اما نکته این است که دیرالزور در سوریه یک منطقه نفتی است که سال ها است که در اختیار آمریکایی ها است. در اصل با هماهنگی برخی نیروها در داخل سوریه، آمریکا در حال غارت نفت این منطقه است. آن طور که من اطلاع دارم، نیروهای ایرانی یا نیروهای وابسته به ایران در این منطقه حضور ندارند.
اما اگر درگیری آن طور که رویترز گزارش کرده، رخ داده باشد، موضوع اصلی همین حفظ تسلط آمریکا بر این منطقه نفت خیز است. پیش از بحران سوریه، در اوج تولید نفت، روزانه 100 هزار بشکه نفت در دیرالزور از این منطقه صادر می شد.
البته باز تأکید می کنم که ابعاد مختلف این خبر باید بررسی شود. آیا آمریکا مستقیماً با سپاه قدس در این منطقه درگیر شده است؟ آیا این درگیری با نیروهای وابسته به ایران بوده است؟ هدف رویترز از انتشار این خبر در آستانه اعلام پاسخ آمریکا به پیشنهادات ایران چیست؟
یقیناً انتشار چنین خبری در این برهه، فضاسازی منفی بر علیه برجام است. اما ذاتاً مسائل منطقه جزو برجام نیست. دیرالزور از بابت منابع نفتی اش برای آمریکا مهم است. ربطی به محتوای برجام ندارد. اگر قرار باشد درباره منطقه هم مذاکره ای شود، این مذاکره باید مستقل از برجام باشد.
ایران یا نیروهای وابسته به ایران در دیرالزور حضور نداشتند و اگر خبر درست باشد، حضور نیروهای ایرانی یا وابسته به ایران در این منطقه قابل توجه است. به هر صورت، باید منتظر بمانیم تا ابعاد قضیه روشنتر شود.
تقابل ایران و آمریکا درباره پرونده هسته ای راه حلی جز مذاکره ندارد/ بالا بردن هزینه خروج آمریکا از برجام می تواند تداوم آن را تضمین کند
