الیاف پلی استر در کارخانه های پلی استر سازی تولید می شوند. مواد اولیه مورد نیاز برای تولید این الیاف به صورت عمده دی متیل ترفتالات، اتیلن گلیکول یا EG بوده که طی انجام فرایندهای متفاوت و متنوع روی آنها تبدیل به پلی استر می شوند. کاتالیست، حرارت و تکمیل بخشی از عملیات های انجام شده روی این مواد اولیه بوده که پس از انجام آنها این الیاف مصنوعی تهیه و برای مصارف کارخانه های ریسندگی ارسال می شود. بعد از اینکه پلیمر حاصل از سه فرایند یاد شده به کارخانه های ریسندگی منتقل شد، ریسیده شده و به صورت نوارهایی به نام TOW درمی آیند. این نوارهای TOW باید در ظرف هایی به نام کن نگهداری شده تا فرایند آماده سازی آنها تکمیل شود. بعد از آن برای انجام عملیات های کشش، تثبیت، برش و عدلبندی به کارخانه های ریسندگی فرستاده می شوند.
در صنعت بافت فرش از انواع الیاف جهت بافت فرش ماشینی استفاده می گردد. فرش دستباف و فرش ماشینی به تفکیک، از الیاف ویژه و مخصوص به خود تهیه می گردند. نخ اکریلیک، نخ پلی استر و نخ پروپیلن از جمله الیاف استفاده شده در انواع فرش ماشینی می باشد.
همانطور که اشاره شد نخ پلی استر یا (دی میتیل ترفتالات)یکی از انواع نخ های مصرفی در کارخانجات تولید فرش ماشینی است.
از پلی استر عدلبندی شده چه محصولاتی بدست می آید ؟
بعد از انجام مراحل فوق روی مواد اولیه این نوع الیاف و رسیدن آنها به مرحله عدلبندی از این الیاف محصولات مختلف و متنوعی بدست می آید. یکی از این محصولات نخ کشیده شده است که عمدتا برای تولید تور، پیراهن، پارچه پرده و چادری مورد استفاده قرار می گیرد و برای تولید این محصولات به کارخانه مربوطه ارسال می شود. محصول دیگری که بعد از این مرحله بدست می آید، نخ کشیده نشده است.
نخ کشیده نشده یکی از محصولات بدست آمده بوده که در تولید جوراب، پارچه های کش باف و پارچه های رومبلی مورد استفاده قرار می گیرد. پارچه های فاستونی و مانتویی هم بر خلاف نظر و شناخت عوام از جنس پلی استر است و یکی از محصولات فرعی آن محسوب می شود. نخ ها و الیاف پلی استر برای بافت موکت و لایی هم استفاده می شوند. فقط این الیاف با پنبه و ویسکوز مخلوط شده و به این صورت در ترکیب موکت از آنها بهره برداری خواهد شد.
مشخصات محصولات تولیدی از پلی استر
نخ کشیده شده ( FDY : Full Draw Yarn ): کاربرد در صنایع بافندگی جهت تولید پارچه های پرده ای، چادر زنانه، تور و پیراهن و…
نخ کشیده نشده ( Pِ DY : Partial Draw Yarn ): کاربرد در سیستم های تکسچرایزینگ جهت تولید جوراب، کشباف، رومبلی و..
تاپس: جهت تولید پارچه های فاستونی و مانتویی
الیاف: در طول برشهای مختلف جهت استفاده در کارخانجات ریسندگی برای تولید نخهای مخلوط با پنبه یا ویسکوز و همچنین خالص در سیستم بی بافت نظیر انواع لایی و موکت مصرف می گردد.
الیاف پلی استر در کشورهای دیگر با چه نامی شناخته می شوند ؟
الیاف پلی استر در کشورهای مختلف نام های متفاوتی دارند. در بریتانیا ترلین، در آلمان ترویرا، در فرانسه ترگال، در ایتالیا تریتال، در ژاپن تترون و در آمریکا با نام داکرون شناخته می شوند. علت اینکه نام های مختلف الیاف پلی استر را ذکر کردیم، برای این است که در هنگام خرید مثلا اگر نام داکرون و یا ترگال را شنیدید، تصور نکنید که الیاف طبیعی هستند. در واقع همه این نخ ها از الیاف مصنوعی ساخته شده و ریشه آنها پلی استر است.
طبقه بندی الیاف مصنوعی از لحاظ منشاء تولید
الیاف مصنوعی به لحاظ منشا بوجود آمدن آنها به دو دسته با منشاء شیمیایی و منشاء طبیعی تقسیم می شودالیاف مصنوعی با منشاء شیمیایی شامل پلی استر، پلی آمید، پلی پیروپلین، پلی اتیلن، اکرلیک، مدا اکرلیک هستند و الیاف مصنوعی با منشاء طبیعی به دو دسته ویسکوز و الیاف شیشه طبقه بندی می شوند.
مهمترین ویژگی های الیاف پلی استر
الیاف پلی استر ویژگی های خاص و منحصر به فردی دارند که باعث شده در تولید محصولات مختلف مورد استفاده قرار بگیرند. از جمله این ویژگی ها می تواند به نرم و سبک بودن آنها، با دوام و بهداشتی بودنشان، ضد آلرژی بودن، امکان شستشوی آنها با ماشین و به صورت دستی اشاره کرد، ضم آنکه این الیاف بو نمی گیرند و دوام زیادی هم دارند.
الیاف پلی استر که از جمله الیاف مصنوعی مصرفی در صنعت فرش ماشینی است جایگزین مناسب برای پنبه و نخ طبیعی است. این نوع الیاف برحسب روش تولید و ریسندگی برای مصارف متفاوت استفاده می گردد.
الیاف پلی استر به خاطر داشتن خاصیت الاستیسیته دارای مقاومتی فوق العاده در برابر شروک شدن می باشد.الیاف پلی استر دارای سطحی صاف و فاقد هرگونه چین خوردگی است. این الیاف بر اساس نوع مصرف دارای طول و عرض های متفاوت تهیه می گردد. در قیاس با نایلون پلی استر از وزن بیشتری برخوردار است و در حدود1/38 است.
پلی استر دارای استحکام بسیار بالا می باشد که در حالت خیس هم دارای همین مقاوت است. استحکام الياف کوتاه تقريبا ۵/۳ تا ۴ و فيلامنت معمولي ۵/۲ تا ۵/۵ گرم بر دنير است .الیاف پلی استر ارتجاع خوبی دارند به همین دلیل است که پارچه های تهیه شده از جنس پلی استر و ترکیب با پلی استر چروک ناپذیرندو شکل خود را به خوبی حفظ می کنند.این الیاف دارای قدرت دفع رطوبت بسیار بالا هستندو در شرایط مناسب و استاندارد 0/5 درصد است.الیاف پلی استر در مقابل حرارت مقاومت خوبی از خود نشان می دهد. در حرارت 250 درجه سانتی گراد ذوب می شوند.این الیاف در مقابل نور خورشيد مقاومت خوبي دارند . اگر پلي استر براي مدتي طولاني در مقابل نور آفتاب قرار گيرد مقدار بسيار کمي از استحکام خود را از دست مي دهد و رنگ آن تغيير نمي کند.الياف پلي استر در مقابل اسيدهاي ضعيف در حالت جوش و در مقابل اسيدهاي قوي و سرد مقاوم است.قليايي هاي رقيق بر الياف پلي استر اثر ندارند ولي قليايي هاي گرم و قوي به آنها صدمه مي زنند.الياف پلي استر در مقابل مواد اکسيد کننده و سفيد کننده مقاومت خوبي دارند و به طور کلي اغلب الکلها ،کتن ها ،صابون ها ،دترجنت ها و مواد مصرفي در خشک شويي بر پلي استر تاثيري ندارند.
عوامل بيولوژيک نظير بيد و کپک و باکتري به الياف آسيبي نمي رسانند.با شناخت کامل الیاف پلی استر جالب است بدانید که یکی از عناصر اصلی در بافت فرش های ماشینی همین الیاف پلی استر می باشد.
فرش های ماشینی بافته شده با این الیاف تفاوت هایی با الیاف دیگر همچون اکریلیک و اکریلیک هت ست شده دارد. استفاده از الیاف پلی استر در فرش ماشینی در بعضی موارد مزیت و البته در بعضی موارد از معایب فرش خواهد بود.
کاربرد الیاف مصنوعی پلی استر چیست ؟
الیاف پلی استر جزو الیاف مصنوعی بوده و همانطور که از نامش پیداست از مواد طبیعی درست نمی شوند و ریشه آنها مواد مصنوعی است. تغییر و تبدیل و انجام فرایندهای مختلف روی مواد مصنوعی باعث شکل گیری این الیاف شده و کاربردهای متنوعی را هم برای آنها بوجود آورده است. کاربرد الیاف پلی استر در صنایع و کارخانه های مختلف بسیار حائز اهمیت است و با استفاده از آنها می توان محصولات متفاوتی تولید کرد.
- الیاف مصنوعی در ساخت موکت و فرش مورد استفاده قرار می گیرند.
- برای تهیه و ساخت عایق های حرارتی و عایق های مقاوم در برابر رطوبت کاربرد دارند.
- برای ساخت فیلتر های مختلف و با کاربردهای متفاوت استفاده می شوند.
- برای ساخت زئوتسکتایل کاربرد دارند. زئوتسکتایل صفحاتی هستند که از پلیمر ساخته شده و مواد اولیه آنها پلی استر، پلی پروپلین و نایلون است. این ماده مقاومت و قدرت کشش خاک را بالا برده و در صنایع و کارهای عمرانی مورد استفاده قرار می گیرد.
- برای درست کردن پارچه و رو مبلی هم از پلی استر استفاده می کنند.
- یک کاربرد مهم الیاف پلی استر استفاده از آنها در تولید بالش و متکا است که به وفور استفاده می شود.
- تهیه لحاف و تشک و همچنین کف پوش و محافظ کف ماشین و انواع خودروها هم با این الیاف مصنوعی صورت می گیرد، چون مقرون به صرفه از تر از الیاف طبیعی هستند.
- در کارخانه های عروسک سازی هم از این الیاف برای دوخت و ساخت قسمت های مختلف عروسک استفاده می کنند.
- اسکاچ و لایی لباس بخشی دیگر از کاربرد الیاف پلی استر در صنعت و نیازهای خانگی است.
وجه مشترک محصولات ذکر شده در ضد آب بودن آنها، مقاوم بودن و ضد آلرژی و بهداشتی بودن آنهاست که توسط الیاف پلی استر همه این ویژگی ها تامین می شود.
چیزهایی درباره نخ پروپیلن و ویژگی هایش
