ساعدنیوز
ساعدنیوز

در مورد بیماری سندرم سوء جذب چه می دانید؟

  سه شنبه، 04 آبان 1400   زمان مطالعه 6 دقیقه
در مورد بیماری سندرم سوء جذب چه می دانید؟
سندروم سوء جذب چیست و چگونه تشخیص داده می‌شود، این بیماری چه نشانه ها و علائمی را دارد؟ در این مقاله به این سوالات پاسخ می‌دهیم.

سوءجذب مواد غذایی به شرایطی اطلاق می شود که دستگاه گوارش برای جذب نمودن یک یا چند ماده غذایی مهم شامل کربوهیدرات ها، چربی ها و پروتئین ها، یک یا تعدادی از ویتامین های مهم به خصوص A و B12 و املاح (از قبیل آهن و کلسیم) دچار عدم توانایی می باشد. بیماری سوءجذب ممکن است از هر قسمت دستگاه گوارش نشات بگیرد، اما مشکل عدم جذب موارد غذایی در روده به دلیل بیماری های روده کوچک شایع تر می باشد.

علل سندرم سوء جذب

پروتئین ها، کربوهیدرات ها، چربی ها و بسیاری از مایعات در روده کوچک جذب می شوند. سندرم سوء جذب زمانی رخ می دهد که چیزی مانع از جذب مواد مغذی و مایعات مهم از روده ها می شود. این مشکل می تواند در اثر التهاب، صدمه به دیواره روده، یک بیماری داخلی و یا عدم تولید کافی آنزیم های گوارشی ایجاد شود.
برخی از عواملی که می توانند در هضم مواد غذایی و سندرم سوء جذب مؤثر باشند، عبارت اند از:

  • استفاده طولانی مدت از آنتی بیوتیک ها
  • بیماری سلیاک، بیماری کرون، پانکراتیت مزمن و یا فیبروز کیستیک
  • کمبود لاکتاز و یا عدم تحمل لاکتوز
  • نقص های مادرزادی، مانند انسداد مجرای صفراوی (مجاری صفراوی به طور طبیعی شکل نمی گیرد، درنتیجه مجاری مسدود شده و از ورود ترشحات صفرا از کبد به درون روده ها جلوگیری می شود).
  • بیماری های کیسه صفرا، کبد یا لوزالمعده
  • آسیب به روده در اثر عفونت، التهاب، تروما یا جراحی
  • بیماری های انگلی
  • پرتودرمانی
  • سندرم روده کوتاه. به صورت نقص مادرزادی و یا در اثر عمل جراحی.
  • اسپروی تروپیکال (سوء جذب گوارشی مناطق گرمسیری)، که بیشتر دریای کارائیب، هند و دیگر بخش های جنوب شرقی آسیا رایج می باشد. این بیماری بیشتر به عوامل محیطی، مانند وجود سموم در مواد غذایی، عفونت، یا انگل ها مربوط می شود. علائم آن می تواند شامل کم خونی، اسهال ، زبان درد و کاهش وزن باشد.
  • بیماری ویپل، که معمولاً مردان میان سال را تحت تأثیر قرار می دهد، این بیماری ناشی از یک عفونت باکتریایی است. علائم آن می تواند شامل مواردی همچون: درد شکم و یا گرفتگی عضلات، تب مزمن، تیره شدن رنگ دانه های پوست، اسهال، درد مفاصل و کاهش وزن باشد.

علائم سندروم سوءجذب کدامند؟

سوءجذب مواد غذایی به شرایطی اطلاق می شود که دستگاه گوارش برای جذب نمودن یک یا چند ماده غذایی مهم شامل کربوهیدرات ها، چربی ها و پروتئین ها، یک یا تعدادی از ویتامین های مهم به خصوص A و B12 و املاح (از قبیل آهن و کلسیم) دچار عدم توانایی می باشد. بیماری سوءجذب ممکن است از هر قسمت دستگاه گوارش نشات بگیرد، اما مشکل عدم جذب موارد غذایی در روده به دلیل بیماری های روده کوچک شایع تر می باشد.

۱. علائم کلی بیماری سندروم سوئ جذب

علائم سوءجذب هنگامی ظاهر می شوند که مواد مغذی جذب نشده از سیستم گوارش عبور می کنند. نشانه های زیر را می توانید به سرعت در بدن خود ببینید:

  • ضعف؛
  • اسهال؛
  • بی حالی؛
  • تجمع گاز؛
  • گرفتگی شکم؛
  • نفخ و تورم شکم؛
  • مدفوع کم رنگ یا سفید؛
  • مدفوعی که ظاهری چرب دارد.

برای حفظ سلامتی بدن به مواد مغذی مختلفی نیاز دارد. هنگامی که مواد مغذی به خوبی جذب نشوند، این اثرات در طولانی مدت ظاهر می شوند:

  • زبان درد؛
  • کاهش وزن؛
  • استخوان درد؛
  • تحلیل ماهیچه؛
  • استخوان هایی که به سادگی ترک می خورند؛
  • کم خونی (که ممکن است باعث نفس تنگی شود).

۲. علائم سندروم سوء جذب بر اساس نوع ماده غذایی

نکته ای که به تشخیص دلیل بیماری کمک می کند این است که کمبود هر ماده مغذی ای علائم خاص خودش را ایجاد می کند. تأثیر سوءجذب هر ماده مغذی را در ادامه می خوانید:

  • بعضی قندها: باعث نفخ، تجمع گاز و اسهال شدید می شود؛
  • چربی ها: مدفوع شما رنگی روشن و بویی نامطبوع دارد، نرم و بزرگ است و شناور می شود؛
  • پروتئین: باعث خشک شدن و ریزش مو و ادم یا تجمع آب در بدن می شود که به شکل تورم نمایان است؛
  • بعضی ویتامین ها: ممکن است کم خونی، سوءتغذیه، افت فشار خون، کاهش وزن یا تحلیل ماهیچه ایجاد کند.

سندروم تغذیه ممکن است بر اساس سن یا جنس نیز اثرات مختلفی روی افراد داشته باشد؛ برای مثال، ممکن است باعث توقف قاعدگی زنان یا کاهش رشد کودکان شود. کودکان می توانند نسبت به افراد هم سن خود، قد و وزن بسیار کمتری داشته باشند.

چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به سندروم سوء جذب قرار دارند؟

عواملی که احتمال ابتلا به سوءجذب را افزایش می دهند شامل این موارد می شوند:

  • جراحی روده؛
  • نوشیدن مقادیر زیاد الکل؛
  • سفر به مناطق جنوب آسیا مانند هند، کارائیب؛
  • سابقه خانوادگی سوءجذب یا فیبروز سیستیک؛
  • استفاده از داروهایی مانند مسهل یا روغن های مدنی.

عوارض جانبی و مشکلات سندروم سوء جذب

اگر بدن به اندازه ی کافی ویتامین، املاح و دیگر مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت نکند با مشکلات بسیاری رو به رو خواهد شد.

  • اگر سوء جذب درمان نشود، احتمال بروز مشکلات و عوارض جانبی زیر وجود دارد:
  • بالاتر رفتن خطر بروز عفونت ها
  • کم شدن تراکم استخوان که خطر بروز شکستگی استخوانی را بالا می برد
  • رشد و وزن گیری آهسته تر کودکان

گروهی از مواد مغذی مانند ویتامین آ و روی برای سلامت دستگاه ایمنی بدن و رشد بسیار حیاتی هستند. اگر بدن مقدار کافی از این مواد و دیگر ویتامین ها و املاح مهم را جذب نکند، سلامتی انسان در معرض خطر قرار خواهد گرفت.

راه های تشخیص سندروم سوء جذب

زمانی که پزشک مشکوک به بروز سندروم سوء جذب باشد، از بیمار در مورد علائمی که تجربه می کند و غذاهایی که میخورد سوال هایی خواهد پرسید. بعد از آن پزشک برای پی بردن به علت بروز مشکل، چندین آزمایش انجام خواهد داد. این آزمایش ها عبارتند از:

  • آزمایش مدفوع: مقدار زیاد چربی موجود در مدفوع می تواند نشان دهنده ی سوء جذب باشد.
  • تست هیدروژن – لاکتوز تنفسی: برای اندازه گیری مقدار جذب مواد مغذی، بعد از اینکه بیمار یک محلول حاوی قند شیر یا لاکتوز نوشید، مقدار هیدروژن موجود در تنفس او اندازه گیری می شود.
  • تست عرق: بررسی نمونه عرق و سنجش میزان کلر آن به تشخیص سیستیک فیبروز کمک می کند. یکی از اثرات این بیماری فقدان آنزیم ها برای گوارش صحیح غذا است.
  • نمونه برداری از روده کوچک: یک نمونه کوچک بافتی از روده کوچک برداشته شده و بعد در آزمایشگاه از نظر وجود علائم عفونت یا دیگر مشکلات بررسی می شود.
  • آندوسکوپی: در این روش تشخیصی به کمک لوله ی باریک، بلند و انعطاف پذیری که سر آن دوربین وصل شده است داخل روده به دقت بررسی می شود.

درمان سندروم سوء جذب

روش درمان بیماری سوء جذب به علت و عوامل به وجود آورنده آن بستگی دارد، که از طریق راه های تشخیصی ذکر شده تعیین می شود. درمان عوامل به وجود آورنده بیماری و رژیم غذایی پرکالری همراه با مکمل های ویتامین و مواد معدنی اغلب توصیه می شود. در موارد کمبود لاکتاز که حدود یک چهارم بزرگسالان به آن مبتلا می شوند، پرهیز از شیر و محصولات آن باعث رفع اسهال و پرگازی شکم می شود. در بیماری سوءجذب غذایی مزمن مناطق استوائی (Tropical sprue)، و بیماری ویپل مصرف آنتی بیوتیک از سوی پزشک تجویز می شود (این دو نوع بیماری با استفاده از نمونه برداری تشخیص داده می شود). در مشکلات سوءجذب مواد غذایی مربوط به مشکلات لوزالمعده با تجویز آنزیم های لوزالمعده، مشکل جذب ناقص غذایی فرد برطرف می شود.
بیماران سالمند ممکن است علائم سوءجذب غذایی را به صورت خستگی و گیجی داشته باشند. درمان با دارو در این رده سنی ممکن است عوارض نامطلوبی را که در ادامه به آن اشاره می شود، به دنبال داشته باشد. کورتیکواستروئیدها می تواند موجب افزایش فشار خون، کاهش سطح پتاسیم و تغییرات رفتاری در فرد شود.

تجویز کردن آنتی بیوتیک ممکن است باعث کاهش سطح ویتامین K شود و باعث طولانی شدن زمان انعقاد خون می شود. احتباس ادرار، تغییر وضعیت فکری، یا گلوکوم (آب سیاه چشم) ممکن است عارضه درمان با داروهای آنتی کولینرژیک در بیماران سالمند باشد.

پایگاه خبری ساعدنیوز را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید.

دیدگاه ها
  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
مراسم سلام عید نوروز و اهداء سکه توسط فرح پهلوی به همسران مقامات دولتی +عکس/ ولخرجی زن تازه به دوران رسیده زمانی که مردم غرق در فقر و بدبختی بودند! (381 نظر) میزبانی حسن روحانی از سیاستمداران و اقوام در مراسم عید دیدنی در منزل زیبا و ایرانی پسندش+ عکس/ چه مبلمانی، چه فرش هایی، از همه مهمتر چه خونه دلبازی😍 (359 نظر) خلاقیت خنده دار یک ایرانی برای گرم کردن آب حماسه ساز شد/ خسته نباشی هم وطن+ عکس (251 نظر) تلاوت زیبا و دلنشین سوره شمس توسط رهبر معظم انقلاب+ویدئو (240 نظر) صبحانه مفصل و رنگارنگ دو نفره رضا گلزار و آیسان خانوم+عکس/از خاویار گرفته تا آواکادو و انار وحشی... (195 نظر) تصویری از عیادت نجم الدین شریعتی، مجری برنامه سمت خدا از رهبر معظم انقلاب و استقبال گرم ایشان (187 نظر) روایتی از هواپیمایی که برای آوردن یک روبان عروسی برای فرح پهلوی از تهران به پاریس رفت! (172 نظر) رونمایی منوچهر هادی از خواهر و شوهر خواهر پزشکش+ عکس/ به قولی مخ خانواده ایشون هستن که پسرش هم دکتره (152 نظر) خلاقیت منحصر به فرد پسر مشهدی با ساخت تریلی حماسه آفرید/ هیلتر هم مغز اینو نداشت!+عکس (143 نظر) دو پادشاه یکی از ایران (ناصرالدین شاه) و دیگری از ژاپن (میجی) در یک زمان به اروپا رفتند/ تفاوت ها را بنگرید (135 نظر) مراسم تولد جگرسوز آزاده نامداری در خانه ابدی اش و گریه های دلخراش همسر و پدرش/ روحت شاد+ عکس (128 نظر) خواهر یکتا ناصر سکوتش را شکست (123 نظر) خنده های رهبر معظم انقلاب به اشعار شاعر طنزپرداز با موضوع آقازاده+ویدئو/ ای صورت و سیرت تو مطلوب، به‌به به‌به به این ژن خوب (118 نظر) حضور علی دایی در رستوران شیک فریبا نادری به صرف افطار+عکس/ ذوق و خوشحالی خانم بازیگر از حضور شهریار ایران در رستورانش (116 نظر) استوری معنادار شاهین صمدپور برای یکتا ناصر و منوچهر هادی (111 نظر)
دیگران می‌خوانند   
سکانس خنده دار ذهن منحرف یوسف تیموری درباره فیلمنامه محیا دهقانی/ همه از شدت خنده منفجر شدن+ویدیو حضور مهران مدیری، رامبد جوان و المیرا شریفی مقدم در یک ضیافت افطاری مشترک/ یک میز با غذاهای ساده و رنگارنگ+عکس (ویدئو) ستاره فوتبال آسیا امام جماعت شد! شام عاشقانه رامید جوان و همسرش نگار جواهریان در یک جگرکی/ چقدر این زوج خاکی و خاص هستن+عکس (تصاویر) تغییر چهره و تیپ «جمیله» همسر تقی معمولی در سریال پایتخت بعد 5 سال فال انبیاء روزانه جمعه 10 فروردین ماه 1403 عکس جنجالی با استایل بهاری مرجانه گلچین/ فخر فروشی مرجانه گلچین با طلا و جواهراتش ! (عکس) نمایی دیده نشده و خاص از دکوراسیون داخلی و نوروزی خانه ملیکا شریفی نیا/دکور شاد و رنگی رنگی! عکس عاشقانه امیر علی نبویان و همسرش بهار نوروزپور با دسته گل زیبا و بهاری/ جذاب ترین زوج تلویزیون ! جلوه‌گری فرح دیبا با چادر توری در حرم امام رضا/اقدامات ریاکارانه برای بهره برداری سیاسی از دین! (عکس) عکس لو رفته و متفاوت از نرگس محمدی بازیگر سریال ستایش و خواهر پژمان جمشیدی در کانادا/خوش گذرانی خانم ها کنار آبشار نیاگارا! کتابخانه شخصی دلنشین و مملو از کتاب سید حسن خمینی در خانه‌اش با رونمایی از قاب عکس رهبری و دخترشان+عکس/ محبوب‌ترین بخش منزل نوه امام (عکس) منوی غذای مفصل کافه هنر شهاب حسینی، قباد سریال شهرزاد در لواسان/ از کیک شکلاتی گرفته تا آیس آمریکانو... استعداد و هوش بالای خانمهای شرکت کننده در مسابقه حامد آهنگی و عصبانیت بانمک او از نباختنشون+ویدئو رامین رضائیان ستاره تیم ملی درحال نماز خواندن در اتاقش+عکس علی دایی: زندگی مرفه حق من است، اما پنت هاوس ندارم دختر گدایی که یه شبه میلیاردر شد! دختری که در خیابان برای پول و غذا گدایی می کرد+عکس نان محلی پختن حرفه‌ای و جالب آزیتا حاجیان با تنور روستایی/ خانم بازیگر رو با این تیپ محاله بشناسید!+عکس (ویدئو) دکتر فیروز نادری اطلاعات مرموز ناسا را فاش کرد خلاقیت خنده دار و اقتصادی پدر ایرانی با هدف صرفه جویی در استفاده از چای کیسه ای حماسه آفرید+عکس/ هنر نزد ایرانیان است و بس! صحبت های شنیدنی هادی چوپان قهرمان جهان در حضور آرنولد/ من یک جنگجو هستم +فیلم روایت خنده دار گاوی که از روی ملیکا شریفی نیا رد شد و عمرش را داد به مهران مدیری/ بیژ بیژ را بیشتر بشناسید+فیلم میز ناهار رنگارنگ مصطفی زمانی و مهتاب کرامتی در یک رستوران شیک چینی+عکس (عکس) کشف شگفت انگیز حلقه طلایی و زیبای کوروش هخامنشی در روسیه/ انگشتری متعلق به 500 سال قبل از میلاد مسیح عکس های دکوراسیون شیک و لاکچری خانه شیلا خداداد و همسر جراحش/ هفت سین جذابش را هم ببینید (تصاویر) حیوانات خانگی عجیب و غریب ملکه الیزابت دوم / باورتون میشه واقعا؟ (عکس) تلاشهای بی وقفه ی زن بریتانیایی برای جلب رضایت همسرش جواب داد و رکوردش در کتاب گینس ثبت شد فال قهوه با نشان روز جمعه 10 فروردین ماه 1403 فال ابجد روزانه جمعه 10 فروردین 1403 فال حافظ با تفسیر جمعه 10 فروردین 1403 + فیلم فال شمع روزانه امروز جمعه 10 فروردین 1403 فال روزانه امروز جمعه 10 فروردین ماه 1402 (عکس) جواد عزتی و علی مردانه در پشت صحنه فصل 3 سریال زخم کاری در رامسر / فصل 3 زخم کاری در راه است رونمایی از سفره افطار مفصل و رنگین 6 کیلومتری در مشهد +عکس 12 دروغ شاخداری که پدر و مادرها در بچگی به ما گفتند / خیلی از باورهای کودکیمان حقیقت ندارد و باید با واقعیت رو به رو شد اگر این 10 رفتار را در اولین قرارتان دیدید پا به فرار بگذارید / اگر طرف مقابل این رفتارها را داشت بدون فرد مناسبی برای ازدواج نیست (عکس) خوابیدن محمدرضا گلزار وسط تمرین ورزش / مثل اینکه فشار زندگی متاهلی با آیسان خانم زیاده🤣 جزئیات مسمومیت شدید یک جوان در پی بلعیدن مواد مخدر چهرۀ «خون‌آشام ایتالیایی» بعد از 400 سال بازسازی شد+ عکس مخالفت با بازیگر شدن فریبرز به سبک ژاله صامتی، پریِ سریال زیرخاکی+ویدئو/ اون تیکه معنی کردن چپر چلاغ برا کاوه خیلی خوب بود
تیتر امروز   
جلوه‌گری فرح دیبا با چادر توری در حرم امام رضا/اقدامات ریاکارانه برای بهره برداری سیاسی از دین! 12 دروغ شاخداری که پدر و مادرها در بچگی به ما گفتند / خیلی از باورهای کودکیمان حقیقت ندارد و باید با واقعیت رو به رو شد اگر این 10 رفتار را در اولین قرارتان دیدید پا به فرار بگذارید / اگر طرف مقابل این رفتارها را داشت بدون فرد مناسبی برای ازدواج نیست جزئیات مسمومیت شدید یک جوان در پی بلعیدن مواد مخدر علی دایی: زندگی مرفه حق من است، اما پنت هاوس ندارم چهرۀ «خون‌آشام ایتالیایی» بعد از 400 سال بازسازی شد+ عکس دختر گدایی که یه شبه میلیاردر شد! دختری که در خیابان برای پول و غذا گدایی می کرد+عکس امروز آخرین مهلت ثبت‌نام دیدار رمضانی دانشجویان با رهبر معظم انقلاب جایی که ابر‌ها زیر پای‌تان شناورند/ پیشنهادی رویایی برای سفر یک روزه در اطراف تهران فال قهوه با نشان روز جمعه 10 فروردین ماه 1403 فال ابجد روزانه جمعه 10 فروردین 1403 فال حافظ با تفسیر جمعه 10 فروردین 1403 + فیلم فال شمع روزانه امروز جمعه 10 فروردین 1403 واکنش معین به انتشار خبر حضور پنهانی‌اش در ایران/ معین چند بار به ایران آمده؟ فال روزانه امروز جمعه 10 فروردین ماه 1402