خواص گل بنفشه
گیاهی است از تیره بنفشه علفی و کوچک قد و در غالب نواحی ایران و بیشتر در نواحی کوهستانی و مرطوب و کم آفتاب می روید. گل ها و برگهای این گیاه دارای آلکالوئیدی به نام ویولین همراه با مقداری اسید سالیسیک و مقداری اسانس و مواد داروئی دیگر است. این گیاه در نواحی غربی ایران در اولین روزهای بهار گل می دهد و گل آن آبی مایل به بنفش است. گل ها و برگهای آن مصرف داروئی دارد. بنفشه معطر گیاهی است وحشی چند ساله دارای گلهای بسیار معطر به رنگ بنفش تیره که در بهار ظاهر می شود ریشه آن دونده طویل و برخلاف گل آن بدبو می باشد گیاه خیلی کوچک است برگهای آن متناوب می باشد تکثیر آن باتقسیم بوته پس از خاتمه گل دادن در پاییز و یا با کاشت بذر در خزانه و انتقال نهال کوچک آن در بهار در زمین اصلی می باشد.گل بنفشه دارای طبیعت سرد و تر است. برخی از مهمترین خواص بنفشه به طور خلاصه به شرح زیر میباشد:
درمان سردرد
استفاده از دمنوش گل بنفشه برای بهبود و درمان سردردهای ناشی از گرمی بسیار مفید است. یکی از مشکلات شایع که امروزه گریبان گیر بیشتر افراد جامعه شده است. سردرد است که بخش عمده ای از این سردردها، به دلیل گرمی زیاد مغز یا خشک شدن نسبی مغز به خاطر سبک زندگی امروزی (استرس های زیاد فردی، دیر خوابیدن، کم بودن خواب شب، مصرف زیاد گرمی ها و مواد غذایی تند و طعم دهنده) می باشد و مصرف شربت بنفشه به درمان آن کمک شایانی می کند.
درمان بیماری های ریوی
از مهمترین خواص بنفشه استفاده از آن برای درمان سرفه های ناشی از گرمی و خشکی است. طبع خنک این گیاه باعث می گردد استفاده از شربت و دمنوش تهیه شده از آن، باعث انعطاف پذیر و نرم شدن ریه و مجاری هوایی شود. بنفشه حاوی ماده لزج و مرطوب کننده موسیلاژ است که می تواند در بیماری های ریوی و خشونت صدا موثر باشد همچنین بنفشه می تواند در درمان آسم و آلرژی هایی که ناشی از گرما و خشکی است تاثیر مثبت گذارد؛ چراکه خاصیت اکسپکتورانتی دارد و به کاهش التهابات ریوی و غشای مخاطی کمک می کند. برای ناراحتی های ریوی هر هشت ساعت یکبار می توان استفاده کرد.همچنین ریختن چند قطره از آب دم کرده این گیاه، در بینی برای باز کردن تنفس، رفع خشونت سینه و زکام بسیار مفید است
خاصیت رفع اسهال خونی
مصرف شربت بنفشه برای افرادی که اسهال های خونی ناشی از گرمی و صفرا دارند، مفید است. به طور کلی گیاه بنفشه به دلیل داشتن طبع خنک، ضد صفرا عمل می کند. بنابراین علت و ریشه این نوع اسهال را برطرف کرده و باعث بهبود تحریک روده، اسهال و خون ریزی می شود.
رفع بی خوابی
استفاده از دمنوش بنفشه برای درمان بی خوابی مفید است، جالب است بدانید، هر مکانیزمی که منجر به کم شدن رطوبت در مغز شود، باعث بی خوابی می گردد و گیاه بنفشه برای هر بیماری که پایه خشکی دارد کمک کننده است. متخصصان طب سنتی دراین زمینه توصیه می کنند که یک تا دو مرتبه در طول روز از دمنوش این گیاه استفاده شود.
درمان آفت
آب دم کرده گیاه بنفشه برای درمان برفک دهان مفید بوده، به این منظور، مقداری از آن را در دهان نگه دارید و یا با آب تازه آن دهان شویه کنید، برفک دهان را برطرف می سازد، ورم لثه را می نشاند و اگر در گلو قرقره کنید آنژین را درمان می کند.
خواص دمنوش گل بنفشه برای نوزاد
در طب سنتی این باور وجود دارد که استحمام نوزاد در جوشانده گل ختمی و گل بنفشه، در دورانی که او مبتلا به زردی است به درمان هر چه سریع تر او کمک می کند.
کار برد بهداشتی و آرایشی
بنفشه سه رنگ به صورت موضعی در درمان برخی از بیماریهای پوستی مانند بیماریهای سبورهای، اگزوما و آکنه و شوره پوست سر نوزادان مورد استفاده قرار میگیرد. با توجه به کار بردهای مهم لوکال اسانس و روغن بنفشه در بیشتر کشورها فرآورده بهداشتی و آرایشی از بنفشه به صورت گالینیک یا صنعتی و به اشکال صابون، شامپو، کرم، عطر و سایر فرم های مورد نیاز وجود دارد.
خواص دیگر دمنوش گل بنفشه
- خلط آور
- تقویت ریه
- آرام بخش
- ملین
- ضد استفراغ و تهوع
- ضد التهاب
- درمان تحریکات سیستم گوارشی
- ضد التهاب و درمان دردهای استخوانی، روماتیسم
- درمان سر درد و میگرن
- درمان سوزش گلو
- درمان التهاب کلیه و مثانه
- ضد تومور
- ضد میکروب
- تقویت عروق خونی
- استفاده گسترده برای درمان سرطان های پستان و ریه
- کاهش فشارهای عصبی
- درمان سوزش ادرار
- درمان یرقان و خارش بدن
- افزایش ایمنی بدن
- کمک به کاهش فشار خون
- تصفیه کننده خون
- ادرار آور
- درمان جوش های غرور جوانی ( آکنه)
- درمان اگزما
- درمان پسوریازیس
- درمان بواسیر
- این گیاه همچنین برای بیماری های پوستی از جمله خارش و التهابات پوستی موثر است.
مقدار و نحوه ی مصرف گل بنفشه
شربت بنفشه: ساده ترین روش تهیه شربت گل بنفشه برای مصرف خوراكی تهیه شربت این گیاه است. به این منظور، یك قاشق غذاخوری پر از گل بنفشه خشک شده را در یك لیوان آب خنك ریخته و 20 دقیقه صبر می كنیم تا رنگ آب به آبی یا بنفش تغییر كند، سپس آن را صاف كرده و جرعه جرعه یا یکجا نوشیده می شود. همچنین به منظور اثرات درمانی، مقدار 4 تا ۲۰ گرمگیاه کامل (گل و برگ و ریشه) را در ۲۵۰ گرم آب خیس کرده و ۱۲ ساعت بگذارید خیس بخورد سپس با کمی شیر و قند مخلوط کرده بجوشانید تا به یک سوم تقلیل یابد) .
دم کرده بنفشه: مقدار ۵ گرم از گل بنفشه خشک و یا ۵۰ گرم از گل تازه بنفشه را دریک لیترآب دم کنید ( درموقع تهیه نباید زیاد جوشانده شود چون از اثر آن کاسته می شود) .
روغن بنفشه: 150 گرم گل بنفشه را در ۴۵۰ گرم روغن کنجد کمی حرارت داده و سپس به حال خود می گذاریم. بعد از چند روز صاف کرده و مجددا همین مقدار گل بنفشه به آن می افزاییم و کمی حرارت داده ،
این عمل را آن قدر ادامه می دهیم تا روغن کاملا رنگ و بوی بنفشه را بگیرد .
ترکیبات شیمیایی گل بنفشه
بنفشه دارای مواد ساپونینی، تاننی، سالیسیلاتها، الکالوئیدها، فلاونوئیدها و مواد معطر فرار است. این گیاه ارزنده دارای ۰۶۵/۰ تا حدود ۳/۰% اسید سالیسیلیک۱۱ و مشتقات آن مثل استرمتیل و ویولوتوزید۱۲، ویولوتوزین۱۳، گلوکوزید و آرابینوزید استرمتیل اسید سالیسیلیک است. اسیدهای کربوکسیلیک فنلی مثل ترانس کافئیک اسید، ترانس وسیس – پاراکوماریک اسید و سایر اسیدهای آلی گیاهی نیز در این گیاه وجود دارد. حدود ده درصد موسیلاژ شامل گلوکز، گالاکتوز، آرابینوز و رامنوز در این گیاه گزارش شده است. بنفشه حاوی فلاونوئیدهایی مانند هایپروزید هم است. سایر ترکیبات بنفشه که تا کنون شناسایی شدهاند شامل کومارین، اومبلیفرون، اسید آسکوربیک۱۴ ویولانتین۱۵ و آلفا توکوفرول میباشند. در ریشه و اندام هوایی این گیاه مفید الکالوئید ویولین۱۶ و امتین گزارش شده است. استاندارد عصاره و پودر بنفشه بر اساس گلیکوزید فلاونولی آن انجام میشود.
مضرات گل بنفشه
زیاره روی در مصرف گل بنفشه، موجب ضعف و سنگینی معده و آشفتگی حال میشود، و مصلح آن انیسونمی باشد. همچنین مصرف زیاد آن به تهوع و استفراغ منجر خواهد شد.
کلام آخر
گل بنفشه در درمان بیماری های گوارشی و پاکسازی ریه و پوست استفاده می شود و همراه با بابونه، برای درمان بیماری سینوزیت بسیار مفید است. همچنین ریختن چند قطره از آب دم کرده این گیاه، در بینی برای باز کردن تنفس، رفع خشونت سینه و زکام بسیار مفید است.همراه ما باشید: