یکی از تغییرات طبیعی و حیاتی در دوران بارداری، افزایش وزن مادراست. بسیاری از بانوان در این دوران، به طور نرمال و تدریجی با اضافه شدن وزن روبه رو هستند. اما برخی دیگر، با مشکل استپ وزن در بارداری مواجه شده که می تواند عوارض خطرناکی را هم برای مادر و هم برای جنین به همراه داشته باشد. کندی یا عدم افزایش وزن مادر در سه ماهه اول بارداری کاملاً طبیعی است. اما تداوم این مسأله در سه ماهه دوم، می تواند مشکل ساز و خطرناک باشد و ممکن است سلامت جنین و روند رشد او را تحت تأثیر قرار دهد؛ زیرا همان طور که جنین بزرگ تر می شود، به کالری و موادمغذی بیشتری برای رشد خود نیاز دارد. در این شرایط، توصیه می شود حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید. در این مقاله به بررسی دلایل اصلی و عوارض احتمالی عدم افزایش وزن در دوران بارداری می پردازیم.
علل مهم ثابت ماندن وزن در بارداری
بسیاری از دلایل وجود دارد که ممکن است مادر در دوران بارداری خود وزنی اضافه نکند. البته خانم های باردار به راحتی در چند ماهه اول بارداری دچار افزایش وزن می شوند و می توان گفت کاهش وزن و یا اضافه نکردن وزن مناسب نسبت به دوران بارداری نوعی مشکل محسوب می شود. عللی که برای این مشکل وجود دارد عبارت است :
- استراحت کم و کار بیش از حد
- فعالیت بدنی بالا
- مشکلات متابولیک
- استفراغ های شدید حاملگی
- بیماری صبحگاهی
- رژیم غذایی نا مناسب
- مشکلات خانوادگی و عاطفی
- استرس
آیا اضافه نکردن وزن در بارداری خطرناک است؟
روند طبیعی افزایش وزن در بارداری به گونه ای است که اگر مادر در شروع بارداری وزن نرمال و متعادلی داشته باشد، در طول ۹ ماهه بارداری او، ۹ الی ۱۳ کیلوگرم افزایش وزن طبیعی است. این در حالی است که اگر مادر در ابتدای بارداری وزن بیشتر از حد نرمال داشته باشد، وزن گیری کمتری را تجربه خواهد کرد. باید توجه داشته باشید که استپ وزن به ویژه در سه ماهه دوم بارداری، می تواند نگران کننده باشد، چراکه عدم وزن گیری متعادل و به اندازه مادر، ارتباط مستقیمی با عدم وزن گیری جنین و بروز مشکلات و اختلالات جدی در رشد او دارد.
همان طور که اشاره شد، عدم افزایش وزن کافی در طول دوران بارداری، می تواند مادر و جنین را در معرض خطرات زیادی قرار دهد. برخی از اصلی ترین عوارض استپ وزن در بارداری عبارت است از: زایمان زودرس: مادرانی که در دچار کاهش یا استپ وزن در بارداری هستند، بیشتر در معرض زایمان زودرس قرار می گیرند. همان طور که می دانید زایمان زودتر از موعد احتمال به خطر افتادن سلامت مادر و جنین را افزایش می دهد. همچنین با زایمان زودرس، به روند و تکمیل مراحل رشد جنین در رحم مادر خلل وارد می شود. ضعیف بودن کودک متولد شده: عدم وزن گیری نرمال در دوران بارداری، احتمال به دنیا آمدن نوزاد با وزن کم (کمتر از ۲/۵کیلوگرم) را افزایش می دهد. کودکانی که با وزن کم به دنیا می آیند، به دلیل ضعیف بودن، در مصرف شیر مادر دچار مشکل می شوند. همچنین این نوزادان نسبت به نوزادان با وزن استاندارد، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری ها و تحمل مشکلات مربوط به طی کردن مراحل رشد هستند
ثابت ماندن وزن زنان باردار در دوره های مختلف بارداری
اضافه نکردن وزن در بارداری، هم برای مادر و هم جنین مشکل ساز است. اگر افزایش وزن نرمال را تجربه نکنید، احتمال اینکه جنین شما با محدودیت رشد و عوارض ناشی از آن مواجه شود، بسیار زیاد است، زیرا کودک شما نسبت به سن حاملگی خود کوچک خواهد بود و به احتمال زیاد نارس به دنیا می آیدیادتان باشد که ثابت ماندن وزن در هر دوره ای متفاوت می باشد و هر در کدام از سه دوره مهم بارداری افزایش وزن رخ می دهد. در ادامه علت کمبود وزن در هر سه دوره را بررسی خواهیم کرد.
ثابت ماندن وزن در سه ماهه اول بارداری
جالب است بدانید که افزایش وزن با توجه به سن جنین تعیین می شود و اگر جنین شما چند هفته ای باشد قطعا اضافه وزن خواهید داشت. در این سه ماهه ابتدایی بارداری بسیاری از خانم ها با عوارض بارداری رو به رو می شوند و همین عارضه ها می تواند دلیلی برای وزن نگرفتن آن ها باشد و حتی در بسیاری از موارد که عوارض شدید تر می شوند در سه ماهه ابتدایی مادر دچار کاهش وزن هم می شود. عوارض بارداری شامل مواردی مانند یبوست، سوزش معده، حالت تهوع مکرر و بیماری های صبحگاهی باعث می شود فرد باردار علاقه و اشتها خود را از دست داده و همین مورد می تواند علتی برای ثابت ماندن وزن در بارداری شود. در این دوران اضافه کردن ۴۰۰ گرم الی ۲ کیلو گرم وزن بدون مشکل می باشد و شما باید از این پدیده خوشحال باشید. شاید باورتان نشود ولی در صورت ثابت ماندن وزنتان باز هم کودک شما رشد می کند و مواد مورد نیاز خودش را از بدن شما تامین می کند بنابراین اگر در این دوران افزایش وزن صورت نگرفت نیازی به نگرانی نیست.
ثابت ماندن وزن در سه ماهه دوم و سوم بارداری
اگر وزن بدن شما در سه ماهه دوم و سوم ثابت ماند بهتر است نگران شوید و به فکر باشید تا بررسی های لازم را انجام دهید زیرا در این دوران نیاز های جنین افزایش می یابد و بدن شما توانایی تامین کردن این نیاز ها را ندارد. بسیاری از مادران فکر می کنند که اضافه نکردن وزن مشکلی ندارد ولی باید بدانید که این امر می تواند باعث تولد جنین نارس شده جان نوزاد شما را به خطر بیندازد. در این دوران باید حداقل ۹ کیلو گرم وزن اضافه کنید.
درمان ثابت ماندن وزن در بارداری
روش های بسیار زیادی برای این که بتوانید وزن خود را در دوران بارداری افزایش بدهید وجود دارد که شما می توانید با به کار گیری آن ها اضافه وزن مطلوبی داشته باشید. البته قبل از استفاده از این روش ها پزشک باید تایید کند که مشکلی برای شما و جنینتان وجود ندارد.
استراحت کافی
اگر در دوران بارداری کار می کنید باید بتوانید ساعت استراحت کافی داشته باشید و از انجام دادن کار های اضافی بپرهیزید و بیش تر استراحت کنید. استراحت کردن برای مادران باردار از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و می تواند به رشد جنین و وزن گیری مادر کمک بسیار زیادی داشته باشد. البته بهتر است بیش از حد هم وقت خود را برا استراحت خرج نکنید زیرا فعالیت برای بدن مادر در دوران بارداری خوب است و او را برای زایمان آماده تر می کند ولی در مورد انجام دادن کار های خانه و فعالیت های شدید باید با پزشک خود مشورت کنید.
افزایش کالری مصرفی
در این دوران مادران باردار باید بیش تر از قبل کالری مصرف کنند تا به کمبود وزن در دوران بارداری دچار نشوند. اگر نمی توانید غذای بسیار زیادی بخورید و اشتهای خود را بنا به دلایل تهوع زیاد از دست داده اید می توانید غذا هایی را استفاده کنید که حتی مقدار کم آن ها کالری بسیار زیادی دارد این گونه می توانید علاوه بر درمان این مشکل به تامین کالری مورد نیاز در بارداری بپردازید. در این دوران بهتر است از خوردن هله هوله ها بپرهیزید و به جای آن ها از مغز ها و آجیل های مقوی استفاده کنید تا بتوانید نیاز های رشد جنین را نیز فراهم کنید. مادران باردار بهتر است از خوردن سالاد قبل از غذا بپرهیزند زیرا این غذا ها باعث ایجاد احساس سیری می شود و در نتیجه اشتهای مادر باردار کور شده و نمی تواند غذای دیگری بخورد.
استفاده از میان وعده ها
بسیاری از مادران بارداری که دچار ثبات وزنی هستند به دلیل این است که میان وعده ها را فراموش کرده اند و فقط سه وعده غذا می خورند. افراد باردار می توانند تا ۶ وعده غذایی مصرف کنند و علاوه بر سه وعده اصلی باید سه میان وعده هم داشته باشند. میان وعده ها با میزان کمی که دارند می توانند باعث تنظیم متابولیسم شوند و مواد مغذی و مواد معدنی را برای بدن فراهم می کند. البته خانم های باردار برای میان وعده ها نباید از شیرینی جات استفاده کنند و بهتر است در دوران بارداری از آجیل و غلات و میوه ها به عنوان میان وعده استفاده شود.
قبل از بارداری مراقب وزن خود باشید
مراقبت های قبل از بارداری بسیار مهم است و باید سعی کنید قبل از بارداری وزن خود را در محدوده نرمال آن حفظ کنید. بسیاری از افرادی که قبل از بارداری دارای تناسب اندام هستند در دوران بارداری هیچ مشکلی برای آن ها پیش نمی آید و به راحتی وزن آن ها در سه ماهه دوم و سوم افزایش می یابد.
کنترل عوارض بارداری
از عارضه های بد بارداری می توان به حالت تهوع اشاره کرد که همین مشکل به ظاهر ساده می تواند اشتهای مادران باردار را کور کرده و آن ها را از غذا خوردن بیندازد. در بسیاری از مادران باردار عارضه های بارداری بعد از ماه چهارم از بین می رود ولی در برخی از مادران این علائم تا مدت ها ادامه پیدا می کند. برای این که بتوانید از این مشکلات رهایی یابید باید سعی کنید حالت تهوع خود را کنترل کنید و برای این کار باید نکاتی را بدانید.
- یک وعده کوچک در کنار تخت خود داشته باشید و قبل از این که بخوابید مقداری از آن را مصرف کنید و بعد از بیدار شدن هم برای کاهش تهوع بهتر است آن را مصرف کنید.
- بیش از حد گرسنه نمانید و سعی کنید میان وعده های مناسب استفاده کنید زیرا یکی از دلایل تهوع در بارداری گرسنگی بیش از حد می باشد.
- هر دو الی سه ساعت مقداری آجیل مصرف کنید تا بتوانید مواد مغذی را به میزان لازم به بدن خود برسانید.
- زنجبیل یکی از راه های درمان حالت تهوع می باشد و شما می توانید با مصرف کمی زنجبیل به همراه چای از این مشکل پیشگیری کرده و یا آن را کاهش دهید.
- بدن خود را هیدراته نگه دارید. سعی کنید برای این کار همیشه قبل از غذا آب بنوشید و از خوردن آب همزمان با غذا پیشگیری کنید تا حالت تهوع را کاهش دهید.
- از غذا هایی که دوست ندارید و باعث تحریک شما خودداری کنید. سعی کنید غذا هایی که باب میلتان می باشد را مصرف کنید تا با این کار حالت تهوع خود را کاهش دهید.
- اگر با هیچ کدام از روش های گفته شده حال شما بهتر نشد می توانید به پزشک مراجعه کنید تا با دادن دارو های خاص جلوی این مشکل را بگیرد و شما بتوانید به راحتی وزن خود را در دوران بارداری افزایش دهید.
سخن آخر
اگر در بارداری افزایش وزن نرمال را تجربه نمی کنید و یا دچار استپ وزن در بارداری شده اید، حتما به پزشک خود مراجعه کنید؛ زیرا تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی ممکن است به شما کمک زیادی کند. همچنین اگر در شرایطی مانند استفراغ باروری هستید، خطرات و مشکلات زیادی در انتظار شما خواهد بود. شما در این شرایط، در وضعیتی هستید که حالت تهوع و استفراغ مداوم را تجربه می کنید. این وضعیت شما را از افزایش وزن باز می دارد و کودک شما نیز در دریافت مواد مغذی حیاتی مورد نیاز ناکام می ماند. این یک بیماری شدید است که نیاز به توجه و مراجعه فوری به پزشک دارد. این وضعیت می تواند منجر به کم آبی بدن شما شود و جان مادر و کودک را به خطر بیندازد.
دلایل تلخ شدن دهان در بارداری و روش های درمان
