دو چالش بزرگ ترامپ در سال ۲۰۲۰

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از فرارو، اگر ضرب المثل معروف ایرانی «سالی که نکوست از بهارش پیداست» را بر دونالد ترامپ تطبیق دهیم، معلوم می شود که رئیس جمهور آمریکا سال پردردسری خواهد داشت. ترامپ در حالی وارد سال ۲۰۲۰ شد، که تنش های میان آمریکا از یک طرف و ایران و کره شمالی از طرف دیگر، به نحو قابل توجهی افزایش یافت.

همانطور که انتظار می رفت، ترامپ برای سپری کردن تعطیلات آخر سال، به اتفاق خانواده خود، به عمارت مجلل «مار ئه لاگو» در فلوریدا رفت. او می خواست کمی از استرس های کاری کاخ سفید آسوده شود. اما دقیقا در ساعت های پایانی سال ۲۰۱۹ تنش ها پیرامون سفارت آمریکا در بغداد چنان بالا گرفت که ترامپ اغلب اوقات خود را صرفِ توئیت و اظهارنظر و رایزنی با وزرای دولتش درباره ماجرای سفارت کرد. وی سال جدید را با یک تهدید خشم آلود علیه ایران، تبریک گفت.

ترامپ با اشاره به اعزام سربازان آمریکایی برای محافظت از سفارت آمریکا در بغداد، توئیت کرد: «ایران کاملا مسئول کشته ها یا خسارات وارده به هر یک از تاسیسات ما خواهد بود. آن ها بهای بسیار سنگینی پرداخت خواهند کرد. این هشدار نیست، یک تهدید است. سال نو مبارک!»

ماجرا زمانی آغاز شد که روز جمعه گذشته حداقل ۱۱ موشک بر نیرو های آمریکایی در پایگاه نظامی «K-۱» (کی وان) در کرکوک عراق فرود آمد. در جریان این حمله، یک پیمانکار آمریکایی که با پنتاگون همکاری می کند، کشته و چندین سرباز آمریکایی دیگر زخمی شدند. هیچ گروهی رسما مسئولیت این حمله را برعهده نگرفت. با این حال، مقامات آمریکا مدعی شدند گروه های مورد حمایت ایران در عراق عامل این حمله بودند و بر اساس همین ادعا، یک شنبه گذشته، به مراکز استقرار گردان های حزب الله عراق در سوریه و عراق حمله کردند. این حمله حداقل ۲۵ کشته و ۵۵ زخمی برجای گذاشت. امری که واکنش های گسترده ای در میان محافل سیاسی عراق برانگیخت.

در پاسخ به حمله آمریکا، عناصر حشدالشعبی، خصوصا گردان های حزب الله عراق، وارد منطقه سبز بغداد شده و در برابر سفارت آمریکا تجمع کردند که البته این تجمع به تنش کشیده شد. سفارت آمریکا خسارت دید. به نحوی که پنتاگون مجبور شد سربازان بیشتری را برای محافظت از سفارت اعزام کند. آمریکا تمام ماجرا را «از چشم ایران» دید. ترامپ در توئیتی نوشت: «ایران، یک پیمانکار آمریکایی را کشت و بسیاری را زخمی کرد. ما قویا پاسخ دادیم و همیشه این کار را خواهیم کرد. اکنون ایران در حال تدارک حمله ای به سفارت آمریکا در عراق است. آن ها کاملا مسئول خواهند بود.»

ترامپ و همسرش ملانیا در عمارت «مار ئه لاگو» در فلوریدا؛ تعطیلات آخر سال رئیس جمهور آمریکا، تحت الشعاع تنش ها با ایران و کره شمالی قرار گرفت.

ورای تهدیدات آمریکا علیه ایران

از سوی دیگر، ایران ضمن تکذیب هرگونه نقش آفرینی در تحولات سفارت، واکنش تندی به ادعا های آمریکا نشان داد. حساب توئیتری منتسب به دفتر رهبری انقلاب، در واکنش به تهدید ترامپ، نوشت: «می بینید سراسر عراق هیجان ضدآمریکایی چقدر است؟ باز آن جناب {ترامپ} توئیت کرده که ما این را از چشم ایران می بینیم. شما غلط می کنید! ایران اگر بخواهد با کشوری مبارزه کند، صریح این کار را می کند. ما به منافع و عزت ملت مان پایبندیم و هر کس آن را تهدید کند، بدون هیچ ملاحظه ای با او روبرو می شویم و ضربه می زنیم.»

تشدید تنش ها میان ایران و آمریکا در عراق، در شرایطی اتفاق افتاد که ترامپ به تازگی وارد سال نو شده است. سالی که در آن انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برگزار خواهد شد و ترامپ به شدت به آرامش در خارج نیاز دارد. از همین رو، بعد از تهدید ایران، ترامپ در گفتگو با خبرنگاران در باشگاه مار ئه لاگو در فلوریدا، در پاسخ به سوالی در خصوص احتمال تبدیل تنش ها به جنگ با ایران گفت: «نه (جنگ نمی خواهم). من صلح می خواهم. از صلح خوشم می آید؛ و ایران هم باید بیش از هر کس دیگری خواهان صلح باشد. بنابراین، من پیش بینی نمی کنم که این (جنگ) اتفاق بیافتد.»

برخی ناظران معتقدند که پاسخ نامتناسب آمریکا به گردان های حزب الله عراق از نظر تلفات و همچنین تاکید ویژه دولت ترامپ بر اینکه به هر گونه حمله به نیرو های آمریکایی در خاورمیانه پاسخ قاطع خواهد داد، از نگرانی کاخ سفید از احتمال تشدید تنش ها با ایران در آستانه انتخابات حکایت دارد. به عبارت دیگر، ترامپ نگران است که در ماه های آینده، اصطکاک یا تنش میان نیرو های آمریکایی و گروه های محور مقاومت بیشتر شود. از همین رو، دستور حمله به گردان های حزب الله عراق را صادر کرد تا به زعم خود در مقابل ایران و متحدانش بازدارندگی ایجاد کند. اما آیا تحرکات اخیر آمریکا بازدارندگی ایجاد می کند؟ این سوالی است که پاسخ آن هنوز روشن نیست. ولی با توجه به تشدید فشار های شدید اقتصادی بر ایران، احتمالا این کشور روند هزینه مند کردن این فشار برای آمریکا را آغاز خواهد کرد.

برخلاف تمایل ترامپ، سورپرایز کیم جونگ اون، «یک گلدان زیبا» نبود.

سورپرایز کره شمالی

اما ایران، تنها چالش پیش روی ترامپ نیست. از قضا، همزمان با اوج گیری تنش ها میان تهران و واشنگتن، کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، نیز از پایان پاینبدی کشورش به یک محدودیت در زمینه آزمایش تسلیحات هسته ای خبر داد. امری که موجب شد برخی ناظران از احتمال پایانه «رابطه عاشقانه» ترامپ و کیم سخن بگویند. در حالی که معترضان عراقی مشغول سوزاندن درب های سفارت آمریکا در بغداد بودند، رسانه های کره شمالی از قول کیم جونگ اون، گزارش کردند که جهان «در آینده نزدیک» شاهد سلاح استراتژیک جدیدی خواهد بود.

در دو سال گذشته، کره شمالی به خاطر امیدی که به مذاکرات هسته ای با آمریکا داشت، هیچ آزمایش موشکی دوربرد یا آزمایش هسته ای انجام نداد. ترامپ و کیم سه بار دیدار کردند. اما هیچ پیشرفت ملموسی در مذاکرات دو طرف صورت نگرفت. در نتیجه، کره شمالی ضرب الاجل جدیدی برای آمریکا تعیین کرد که ۳۱ دسامبر به پایان رسید. روز سه شنبه، رهبر کره شمالی در یک جلسه حزبی، اعلام کرد کشورش به «یک اقدام شوکه کننده واقعی» روی خواهد آورد که آمریکا را به پرداخت هزینه درد هایی که مردم کره شمالی متحمل شدند، وادار خواهد کرد.

پیونگ یانگ همواره از عدم پیشرفت مذاکرات با آمریکا گلایه کرده است. مقامات کره شمالی می گویند ۱۸ ماه دیپلماسی پیونگ یانگ با واشنگتن نتایج محدودی داشته است. کره شمالی تهدید کرده بود که چنانچه آمریکا بعد از ضرب الاجل مزبور اقدام مثبتی انجام ندهد، برای ترامپ یک «هدیه کریسمس» تدارک خواهد دید. ترامپ به شوخی ابراز امیدواری کرده که این هدیه، «یک گلدان زیبا» باشد. اما مقامات آمریکا نگران هستند که کره شمالی آزمایشات موشک های بالستیک هسته ای قاره پیما انجام دهد.

به هر حال، در کنار مسائلی مانند استیضاح، برخی کارشناسان معتقدند که ترامپ در سال جدید با چالش های عمده ای در ارتباط با ایران و کره شمالی مواجه خواهد شد. به گزارش شبکه سی ان ان، منتقدان ترامپ همواره هشدار داده اند که تصمیمات پرهیاهوی وی در مقابل ایران و کره شمالی نهایتا نتایج عکس خواهند داد. چرا که این تصمیمات بیشتر برای تقویت موقعیت سیاسی ترامپ اتخاذ شده و بر ارزیابی هوشمندانه اهداف سیاست خارجی آمریکا استوار نیستند.