طبق تحقیقات دانشگاه کالیفرنیا،سان فرانسیسکو، بیش از 600 نوع اختلالات سیستم عصبی وجود دارد. اختلالات سیستم عصبی بیماری هایی هستند که بر مغز و سیستم عصبی مرکزی و محیطی تاثیر می گذارند. در شناخت علائم و نشانه های بیماری های عصبی، ابتدا مهم است که انواع مختلف اختلالات سیستم عصبی را بشناسیم.
انواع اختلالات سیستم عصبی
بیماری های سیستم عصبی مرکزی یا اختلالات سیستم عصبی، گروهی از اختلالات عصبی هستند که بر ساختار یا عملکرد مغز یا نخاع تأثیر می گذارند.اختلالات سیستم عصبی موارد زیر را شامل میشود:
- اختلالات عروقی: مانند سكته مغزی، حمله ایسكمی گذرا (TIA) ، خونریزی ساب آراکنوئید (زیرعنکبوتیه)، خونریزی و هماتوم سابدورال (درون جمجمه) و خونریزی اکسترادورال (خارج سخت-شامه ای)
- عفونت ها: مانند مننژیت، آنسفالیت، فلج اطفال و آبسه اپیدورال
- اختلالات ساختاری: مانند آسیب مغزی یا نخاع، فلج بل، اسپوندیلوز گردن، سندرم تونل کارپال ، تومورهای مغزی یا نخاعی ، نوروپاتی محیطی و سندرم گیلن باره (Guillain-Barré syndrome)
- اختلالات عملکردی: مانند سردرد، صرع، سرگیجه و نورالژی
- دژنراسیون: مانند بیماری پارکینسون ، مولتیپل اسکلروز (MS)، اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) ، بیماری هانتینگتون و بیماری آلزایمر
علت اختلالات سیستم عصبی چیست؟
اگر شما یا یکی از عزیزانتان از یکی از این مشکلات سیستم عصبی رنج می برید ممکن است کنجکاو باشید که علت به وجود آمدن این اختلالات چیست. علت چنین اختلالاتی می تواند بسیار متفاوت باشد. نخاع و مغز هر دو توسط غشاهایی عایق شده اند. اعصاب محیطی که در عمق و زیر پوست هستند نیز آسیب پذیر هستند. اختلالات سیستم عصبی می تواند یک مسیر کلی عصب یا یک نورون را تحت تاثیر قرار دهند. حتی یک اختلال کوچک در مسیر ساختاری سیستم عصبی می تواند منجر به نارسایی شود. اختلالات سیستم عصبی می توانند نتیجه ی برخی از عوامل باشند از جمله :
- علل مربوط به شیوه زندگی
- عفونت ها
- ژنتیک
- علل مربوط به تغذیه
- عوامل محیطی
- آسیب های جسمی
شایعترین علائم اختلالات سیستم عصبی
اختلالاتی که بر مغز، نخاع و اعصاب تأثیر می گذارد اختلالات عصبی نامیده می شود. شایعترین علائم اختلالات عصبی شامل تمام انواع دردها از جمله سردرد و کمردرد می باشد. اختلال در کل سیستم عصبی و یا بخشی از آن می تواند منجر به بروز علائم متعددی شود زیرا سیستم عصبی عملکردهای مختلف بدن را کنترل می کند. عملکرد مناسب عضلات، احساس پوست، حواس خاص (بینایی، طعم، بو و شنوایی) و حواس دیگر به سیستم عصبی بستگی دارد؛ بنابراین، علائم عصبی می تواند شامل ضعف عضلات یا عدم هماهنگی، احساسات غیر طبیعی در پوست و اختلال در بینایی، طعم، بو و شنوایی باشد. علاوه بر آن، اختلالات عصبی می تواند در خواب فرد تداخل ایجاد کند.
علائم عصب شناسی ممکن است جزئی (مانند سوزن سوزن شدن پا) و یا خطرناک و جدی (مانند کما به دلیل سکته مغزی) باشد. علائم می تواند شامل تمام انواع درد باشد و عملکرد ماهیچه، احساس، حس خاص (بینایی، طعم، بو و شنوایی)، خواب، آگاهی (آگاهی) و عملکرد ذهنی (شناخت) را تحت تاثیر قرار دهد.برخی از شایعترین علائم اختلالات عصبی، عبارتند از:
درد
- سردرد
- کمردرد
- گردن درد
- درد در طول یک مسیر عصبی (مانند در سیاتیک یا زونا)
مشکلات عضلات
- فلج
- ضعف
- لرزش (لرزش ریتمیک قسمت بدن)
- حرکات غیر ارادی (ناخواسته) مانند تیک
اختلال در راه رفتن
- کندی حرکات
- اسپاسم عضلانی
- هماهنگی ضعیف بین اندام ها
- سفتی و اسپاسم (اسپاسم عضلات ناشی از سفتی عضلات)
تغییر در حس های عصبی
- بی حسی پوست
- احساس سوزن سوزن شدن دست و پا
تحریک پذیری مانند از دست دادن احساس لمس، سرما، گرما یا درد
تغییر در حواس پنج گانه
- دوبینی
- ناشنوایی
- توهم بصری
- اختلال در بو و طعم
- از دست دادن جزئی یا کامل بینایی
- زنگ زدن یا صداهای دیگر که از گوش ها ناشی می شوند (وزوز گوش)
مشکلات خواب
- مشکل در خوابیدن
- حرکات غیرقابل کنترل پا در هنگام خواب یا سندرم پاهای بی قرار
- خوابیدن به صورت غیرقابل کنترل (مانند در مصرف مواد مخدر) یا خوابیدن بیش از حد
تغییر در هوشیاری
- غش
- سردرگمی یا هذیان
- تشنج (از وقفه های مختصر در هوشیاری گرفته تا انقباض شدید عضلات و تکان دادن در بدن)
- کما
تغییر در شناخت (توانایی ذهنی)
- حافظه ضعیف
- عدم توانایی تشخیص راست از چپ
- عدم توانایی در انجام حساب کتاب های ساده
- عدم توانایی در حفظ تمرکز هنگام انجام یک کار
- دمانس (اختلال عملکرد چندین عملکرد شناختی)
- مشکل در درک زبان یا استفاده از زبان برای صحبت یا نوشتن (آفازی)
- عدم توانایی در شناخت اشیاء آشنا (آگنوزیا) یا چهره های آشنا (prosopagnosia)
- مشکل در مهارت های حرکتی رایج مانند ضربه زدن به کبریت یا شانه کردن مو با وجود قدرت طبیعی (آپراکسی)
- درک روابط مکانی (برای مثال عدم توانایی در تشخیص ساعت یا گمشدن در حین رانندگی و یا در یک محله آشنا)
خصوصیات و الگوی علائم به پزشکان در تشخیص اختلال عصبی کمک می کند. پزشکان همچنین معاینه عصبی را انجام می دهند که می تواند اختلالات مغز، نخاع و اعصاب را در سایر قسمت های بدن (اعصاب محیطی) تشخیص دهد.
افراد در معرض اختلالات سیستم عصبی
اختلالات مغزی می تواند هر کسی را تحت تأثیر قرار دهد. عوامل خطر برای انواع مختلف اختلالات مغزی متفاوتند. آسیب مغزی در کودکان زیر ۴ سال، جوانان بین ۱۵ تا ۲۵ ساله و بزرگسالان ۶۵ ساله بیشتر است. تومورهای مغزی می توانند در هر سنی افراد را تحت تأثیر قرار دهند. سابقه خانوادگی مهم ترین عوامل خطر برای بیماری های نوروژنتیک است.
اختلالات روانی بسیار شایع است. اگر شما یکی از اعمال زیر را انجام می دهید ممکن است خطر ابتلا به اختلالات روانی در شما بالاتر باشد:
- سابقه خانوادگی بیماری روحی
- تجربیات زندگی زناشویی یا استرس زا
- سابقه مصرف الکل یا مواد مخدر
- آسیب مغزی
با توجه به اهمیت این موضوع تیم سلامت ساعد نیوز سعی کرد دلایل و برخی از شایعترین علائم این اختلالات را در اختیار شما عزیزان قرار بدهد. این اختلالات را جدی بگیرید و درصورت بروز هر یک از علائم مذکور به پزشک متخصص مراجعه کنید. شاداب و سلامت با ما همراه باشید.