علت خراب شدن کاتالیست خودرو

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، اگزوزهای امروزی به بخش سومی جهت کاهش آلایندگی های زیست محیطی مجهز شده اند . در این بخش قطعه به نام کاتالیست تعبیه شده که گازهای سمی نظیر کربن منوکسید ، هیدرو کربن و اكسيدهاي نيتروژن را که از احتراق سوخت درون سیلندر ایجاد شده است را طی یک فرایند شیمیایی به گازهای بی خطر و غیر سمی تبدیل می کند. همچنین کاتالیزور، اکسید ازت که ماده ای سمی است را به گاز ازت که یک گاز بی خطر می باشد تبدیل می نماید.

کاتالیست ها از ساختاری اسنفج گونه و از جنس فلزاتی گرانبها نظير روديم ، پالاديوم و پلاتين تشکیل شده اند تا هنگام خروجی گازها از درون این ساختار اسنفجی شکل سطح تماس بیشتری ایجاد شود تا فرایند شیمیایی به بهترین شکل ممکن انجام پذیرد.اما کاتالیست ها به منظور ایجاد فرایند شیمیایی به دمای بسیار بالایی در حدود 800 تا 900 درجه سانتگراد نیاز دارد از همین رو محل نصب این قطعه درست در ابتدای اگزوز و دقیقا بعد از خروجی های منیفولد دود قرار دارد تا از همان گرمای ناشی از احتراق ،به دمای مورد نظر برسد .

قابل ذکر است کاتالیست تا 90 درصد گازهای سمی را به گاز های غیر سمی تبدیل می نماید و نقش موثری در عدم آلودگی هوا ایفا می نماید.

کارایی کاتالیست خودرو چقدر است؟

کاتالیست خودرو انواع مختلفی دارد و از آلیاژهای متفاوتی ساخته می شود: گلوله ای، سرامیکی و فلزی. تمامی مدل های کاتالیزور با توجه به اینکه در مجاورت حرارت بالا فعالیت می کنند و با گازهای سمی سر و کار دارند، حدود چهار سال عمر می کنند.

توجه داشته باشید که در سرویس های دوره ای ممکن است به اگزوز و کاتالیست خودرو به اندازه ی روغن و لنت و فیلتر خودرو اهمیت داده نشود؛ بنابراین اگر شما جزو افرادی هستید که بیش از حد معمول رانندگی می کنید، خوب است بدانید که زمانی که کارکرد خودروی تان به ۵۰ تا ۷۰ هزار کیلومتر برسد، زمان مناسبی برای تعویض کاتالیست خودرو است.

نسبت به تعویض کاتالیست خودرو بی توجه نباشید، خراب شدن این قطعه علاوه بر اینکه باعث افزایش پنج برابری آلایندگی می شود، بر عملکرد سیستم موتور نیز تأثیر منفی می گذارد؛ به طوری که خودرو با افزایش مصرف سوخت و کاهش شتاب همراه خواهد شد.

علائم خرابی کاتالیست خودرو

در تست آلایندگی ای که توسط مراکز مربوطه انجام می شود، اگر میزان گازهای موجود در کاتالیست خودرو بیشتر از حد معینی باشد، باید کاتالیست تعویض شود. کاهش دمای کاتالیست هم از جمله علائم خرابی آن است. البته این نشانه با کمک دستگاه حرارت سنج اینفرارد، قابل اندازه گیری است.

سنسورهایی که در ابتدا و انتهای کاتالیست خودرو قرار می گیرند، در حال تبادل اطلاعات دائمی با ECU هستند. چنانچه میزان آلاینده های خروجی از اگزوز بیشتر از حد مجاز باشد، فرمان خرابی کاتالیست به ECU ارسال شده و چراغ چک روشن می شود.

مهم ترین نشانه های خرابی کاتالیست خودرو که راننده متوجه آن می شود، موارد زیر است:

افزایش مصرف سوخت؛

کاهش شتاب گیری؛

روشن شدن چراغ چک؛

بد استارت خوردن موتور و بد کار کردن خودرو؛

شنیدن بوی زهم و گندیدگی از جانب اگزوز؛

شنیدن صدا از کاتالیزور با حرکت دادن آن ( صدای غیرعادی مربوط به قسمت اسفنجی یا زنبوری داخل کاتالیست است که به مرور زمان دچار خوردگی و ریزش می شود.

نکته: برای اینکه مورد آخر را امتحان کنید، اگزوز باید کاملاً سرد و خودرو در حالت ایستا باشد.

عوامل خرابی کاتالیست خودرو

مهم ترین دلیل خرابی کاتالیست خودرو ، کارکرد بالای آن است که خراب شدن بافت شبکه ای و گرفتنشان موجب عدم عبور دود از کاتالیست می شود. گرم شدن یا سرد بودن غیر عادی موتور حین کارکرد و ضربه خوردن به پوسته ی کاتالیزور هم از عوامل آسییب دیدن و خرابی آن است.

هر زمان، احتراق درون محفظه با مشکلی همراه باشد که بر میزان یا نوع دود خروجی از سیلندر تأثیر بگذارد، کاتالیست خودرو هم تحت تأثیر قرار می گیرد. به طور کلی، اگر دود خروجی از ترکیبات جدیدی تشکیل شود، عملکرد کاتالیست با نوساناتی همراه خواهد بود. مثل زمانی که واشر سرسیلندر اسیب می بیند و دود خروجی با روغن و آب همراه است. استفاده از بعضی مکمل ها هم باعث به وجود آمدن چنین مشکلی می شود. به این ترتیب می توان نتیجه گرفت بروز ایراد در سایر سیستم ها نظیر سیستم جرقه زنی که بر نوع احتراق و دود خروجی اثر می گذارند نیز از عوامل خرابی کاتالیست خودرو است.

توجه داشته باشید اگر برای رفع منشأ ایراد اقدام نکنید، کاتالیزور خودروی تان زودتر از موعد، خراب خواهد شد.