گربه های نر چگونه با نشانه گذاری قلمرو خود را مشخص میکنند؟

اسپری کردن گربه ها که به آن نشان گذاری نیز گفته می شود، پاشیدن مقدار کمی از ادرار روی سطوح عمودی مثل مبلمان، راهرو و دیوار می باشد. بدینصورت که گربه به محل مورد نظر رفته دم را تکان داده و با کمی خم شدگی یا بدون قوز کردن ادرار را می پاشد.
همانطور که از نام نشانه گذاری بر می آید این عمل یک اختلال محسوب نمی شود بلکه رفتاری است برای پیغام دادن به دیگر گربه ها.
این رفتار بیشتر در گربه های نر اخته نشده ای دیده می شود که به بلوغ جنسی رسیده باشند و سنشان معمولن بین 5 تا 12 ماهگی باشد. البته این بازه نیز به عوامل مختلفی بستگی دارد. برای مثال گربه هایی که در خانواده های شلوغ (دارای تعداد زیادی گربه) زندگی می کنند یا آن ها که با گربه های دیگر بیشتر ارتباط دارند زودتر نشانگذاری را نشان میدهند.
نشانگذاری عمومن مربوط به تعیین قلمرو است که البته می تواند با استرس نیز مرتبط باشد. اخته کردن یا عقیم کردن بچه گربه می تواند از مشکلات بعدی نشانگذاری جلوگیری کند.
گربه های خانواده های پرجمعیت مشکلات بیشتری نسبت به گربه های تنها دارند چرا که بعدها در تعیین قلمرو با مشکل مواجه می شوند.
متاسفانه در کشورهایی که نگهداری از گربه متداول تر است، اکثر مشکلات مربوط به نشانگذاری منجر به معدوم و یا واگذار کردن این حیوانات می شود.
نشانگذاری اصولن یک سیستم ارتباطی محسوب می شود چرا که ادرار گربه ها حاوی فرومون است و بویژه در زمان جفتگیری پیام های مخصوصی را به دیگر گربه ها انتقال می دهد.
همانطور که پیشتر اشاره شد نشانگذاری در گربه ی نر نمادی از تعیین محدوده نیز می باشد. نشانه ای که به دیگر گربه های نر می فهماند این محوطه قلمروی اوست. این بو در گربه ی نر سالم منحصر به فرد می باشد.
گربه ای که تحت شرایط استرس زا باشد نیز برای نشانگذاری محل اسپری می کند. این تعیین مرز و حدود بخش مهمی از رفتار در گربه ها به حساب می آید.
رفتار نشانگذاری نه تنها در گربه های نر بلکه در گربه های ماده و حتا گربه هایی که عقیم شده اند نیز دیده می شود. هرچند در گربه های نر اخته نشده بیشتر مورد توجه است. البته در گربه های ماده معمولن برای جذب جفت نر یا در اثر اضطراب ایجاد می شود.

انواع رفتارهای نشانه گذاری

گربه ای که در دوران جفت گیری قرار دارد، مانند یک گربه نر ممکن است یک مایع معطر قوی در سطوح عمودی ترشح کند. برای انجام این کار او به سطوحی که انتخاب کرده بود برگشته و دمش را میلرزاند و شاید حرکت ریتمیکیرا انجام دهد. این رفتار برای شخصی که تا به حال این وضعیت را ندیده است ممکن کمی نگران کننده باشد، اما نگران نباشید؛ چون این حرکات و رفتارها برای گربه ای که به جفت گیری نیاز دارد طبیعی است (البته اگر نگران وسایل منزلتان هستید ممکن است کمی عصبی شوید).

استفاده از مدفوع برای نشانه گذاری

گربه ها به ندرت از این روش جهت نشانه گذاری و در نهایت قلمروطلبی استفاده می کنند. در صورت بروز این رفتار باید به این نکته توجه شود که گربه مدفوع خود را، رها می کند و از پوشاندن آن اجتناب می ورزد. این یکی از روش هایی هست که گربه در دوران جفت گیری خود از آن استنفاده میکند و نباید این حرکت را بی ادبی و پرخاشگری گربه معنی کنیم .

مالیدن خود به اطراف برای نشانه گذاری

در مورد هدف گربه از بروز چنین رفتاری ۳ فرضیه وجود دارد:

1. قلمروطلبی: گربه با مالش اندام خود به جاهای مختلف بوی خود یا همان فرومون ها را به آن مناطق انتقال می دهد.
2. برگشت به دوران کودکی: این رفتار، ریشه در دوران کودکی داشته است. گربه ها از همان زمان کودکی این رفتار را به طور غریزی دارند. برای مثال برای تحریک خروج شیر از مالیدن پنجه های خود استفاده می کنند.
3. گپ زدن با دیگر هم نوعان: گربه ها گاهی در جهت گپ زدن با دیگر هم نوعان، این رفتار را نشان می دهند.

رفتار مالش اندام به نواحی مختلف در جهت قلمروطلبی، به عنوان یک اختلال رفتاری در هنگام نگهداری گربه، شناخته نمی شود.

ادرار کردن گربه برای نشانه گذاری (اسپری)

پاشیدن ادرار همراه با فشار توسط گربه روی اجسام اکثرا عمودی و در محل های خاص (نزدیک پنجره، پایه های میز و صندلی و…) را اسپری کردن می گویند. این رفتار، مشخص ترین فرم قلمروطلبی در گربه می باشد. گربه هنگام اسپری دم خود را به حالت عمود نگه می دارد. مقدار ادرار بسیار کم است. به طوری که اگر ادرار روی اجسام افقی هم پاشیده شود، به صورت لایه ای نازک، منتشر و خیس روی سطح مشخص است. گربه نر قادر است تا ۱۲ بار در هر ساعت نیز عمل اسپری را انجام دهد. گربه های ماده به میزان بسیار کمتری نسبت به نرها اسپری می کنند. شاید عمل اسپری در گربه های ماده، تنها در زمان فحلی صورت پذیرد.

توجه داشته باشید که اسپری نوع خاصی از خروج ادرار بوده و با دفع ادراری که حیوان در جای مخصوص خود انجام می دهد متفاوت است. همچنین گربه ها هنگام ابتلا به بیماری های ادراری تناسلی (مانند سنگ های ادراری) از رفتن به داخل ظرف خاک اجتناب می کنند و مشابه اسپری در جاهای مختلف ادرار می کنند اما:

• مقدار ادرار بیش از زمان اسپری کردن می باشد.
• گربه روی اجسام افقی نیز ادرار می کند.
• در اکثر موارد گربه ناحیه تناسلی خود را بیش از پیش می لیسد.
• دفع ادرار بیشتر غیر ارادی است.

پنجه کشیدن برای نشانه گذاری

یکی دیگر از رفتارهای نشانه گذاری و در نتیجه آن تعیین قلمرو، پنجه کشیدن یا خراش دادن می باشد. خراش دادن در موارد بازی کردن، پرخاشگری یا بعد ازاینکه گربه از خواب بیدار می شود، انجام می گیرد.

در مورد دلیل پنجه کشیدن گربه سه نظریه وجود دارد:

1. علامت گذاری که وابسته به فرمون های ما بین پنجه های گربه است.
2. تمیز کردن ناخن ها، گربه ها به طور طبیعی تحریک می شوند که مرتبا پنجه های جلویی خود را به سطوح مناسب قلاب کنند و پنجه های عقبی را بکشند، با این کار پوشش فرسوده بیرونی خارج شده وناخن ها تمیز می شود، همچنین با این کار نرمشی به ماهیچه ها نیز داده می شود.
3. تیزکردن ناخن

   

راه های جلوگیری از نشانه گذاری

عقیم کردن گربه های نر و ماده میتواند تحریک گربه را برای نشانگذاری کم کند.
اخته کردن بچه گربه ها در اکثر موارد منجر به حذف نشانگذاری می شود ولی در مورد گربه هایی که نشانگذاری را آغاز کرده اند باعث کاهش آن می شود.
طبق مطالعه انجام شده بر روی گربه های عقیم شده در سنین بالا تر ، نتایج زیر حاصل گردیده است:

در 78% موارد بلافاصله توقف نشانگذاری دیده شد
در 9% طی چند ماه توقف ایجاد شد
در 13% نشانگذاری ادامه پیدا کرد
87% گربه های نر نشانگذاری را پس از اخته شدن انجام ندادند(بین گربه های نر)

در مطالعه ای دیگر نیز نتیجه این بود که 77% گربه هایی که در 6 ماهگی اخته یا عقیم شده بودند نشانگذاری را کم یا متوقف کردند.

دارو درمانی

تجویز داروهای ضدهیجان برای گربه هایی که نشانگذاری دارند باید فقط توسط دامپزشک انجام شود. انواع اسپری حاوی فرومون نیز برای درمان استفاده می شوند که معمولن پس از پاشیده شدن در محل نشانگذاری اثر آرام بخشی دارند و بیشتر در موارد اسپری مرتبط با استرس مورد استعمال قرار می گیرند.
اگر گربه ی مورد نظر در مکانی خاص نشانگذاری دارد و این عمل را ترک نمیکند میتوان با استفاده از مواد غیر نامطبوع غیر مضر منجر به دور نگهداشتن گربه از محل مورد نظر می شود. البته موارد تجاری دیگری نیز با مکانیزم های متفاوت وجود دارند که باعث دور نگهداشتن گربه ها از محل های خاصی میشوند که مجال معرفی همه ی آن ها در این مقاله وجود ندارد.

از بین بردن بو

ابتدا محل اسپری شده را کاملن تمیز کرده تا تحریک دوباره صورت نگیرد. می توان شستشو را با محلول های لباسشویی حاوی آنزیم انجام داد. ترکیب 50% سرکه با آب نیز برای اسپری کردن و دفع گربه توصیه می شود.
اگر مشکل همچنان ادامه داشت با دامپزشک مشورت کنید چراکه ممکن است مساله مربوط به مجاری تحتانی ادراری مثلن التهاب مثانه یا انسداد میزراهی باشد.
همیشه برای گربه ی خود محلی آرام را در نظر بگیرید زیرا گربه ها موجوداتی آرامش طلب هستند که درکنار خانواده احساس امنیت بیشتری دارند و این احساس باعث جلوگیری از استرس و عواقبی چون نشانگذاری می شود.

عوامل اضطراب آور

1. اضافه شدن شخص جدیدی به خانواده
2. نوزاد تازه متولد شده
3. حیوان خانگی جدید
4. درگیری با گربه ی دیگر
5. پر جمعیت بودن خانواده ی خود گربه
6. سابقه ی بیماری
7. تغییر در طراحی خانه یا حیاط
8. تغییر در وسایلی که گربه به آن ها عادت داشته است

معنی و مفهوم صداهای مختلف گربه