ساعدنیوز
ساعدنیوز

هنر زیبای طراحی سنگ

  یکشنبه، 13 آذر 1401   زمان مطالعه 5 دقیقه
هنر زیبای طراحی سنگ
خراطی سنگ چیست؟ با این هنر آشنایی دارید؟ اگر ندارید با ساعد نیوز همراه باشید.

رشته خراطی سنگ یکی از رشته های صنایع دستی سنگی است .تراشیدن دورانی یک قطعه سنگ بوسیله چرخ خراطی ، برای ساخت اشیایی با حجم متقارن و مدور را خراطی می گویند . اشیایی مثل دیگ ، دیگچه ، هاون، قندان، قدح ،گلدان ،پایه های میز و...از تولیدات این هنر هستند. کار با سنگ یکی از هنرهای بسیار قدیمی است، که از سال های گذشته تا امروزه برای بشر بسیار جالب و جذاب می باشد، به همین خاطر از آن در شاخه ها و زمینه های متفاوتی همچون ساخت لوازم خانه و وسایل تزئینی استفاده می شود.

خراطی سنگ چیست؟

خراطی سنگ به تراشیدن دورانی یک قطعه سنگ بوسیله چرخ خراطی، برای ساخت اشیایی با حجم متقارن و مدور را خراطی می گویند. در گذشته اشیایی مثل دیگ، دیگچه، هاون، قندان، قدح ،گلدان ،پایه های میز و از طریق هنر خراطی سنگ تولید می شده اند. سنگ تراشی و قلمزنی روی سنگ، یکی از صنایع و فنون کهن ایرانی است. صنعتگران سنگ تراش از گذشته های دور با بهره گیری از بعضی ابزار و اشیا و اسباب خانه و وسایل آیینی و زینتی را می ساختند و استادان قلمزن بر روی آن ها نقش می انداختند.

سرپانتین از جمله سنگ هایی است که از آن به دلیل ضربه پذیر بودن و جنس نرم هم در ساخت اجسام تزیینی و هم ظروف استفاده می شود و چون در برابر آتش مقاوم است، به دلیل پخت ملایم، غذا را لذیذتر می کند. سرپانتین واژه ای لاتینی و به معنای ماری شکل است؛ چون روی سطح خارجی این سنگ، لکه هایی شبیه پوست مار به چشم می خورد به این نام نامیده شده است. سرپانتین هنوز هم سنگ اولیه ساخت دیگ های سنگی مشهد است.

قابلمه سنگی

تاریخچه

از گذشته های دور هنر ساخت اشیا و ظروف مدور سنگی به روش خراطی در ایران رواج داشته است . البته باید گفت که در سالیان دور برای ساخت این اشیا از ابزاری چون کلنگ ، تیشه ، قلم و چکش استفاده می شد ولی با ساخت دستگاه خراطی سنگ ، که دستگاه ساده ای بود و کمانه ای آ ن را به حرکت در می آ ورد ، ساخت و پرداخت این اشیا آسانتر شد.

کم کم جای این دستگاه را دستگاههای پیشرفته ماشینی گرفت .در استان قزوین نیز از دیر باز هنرمندانی در این رشته فعالیت می کرده اند . شاید زمان کوتاهی این هنر در شهر قزوین از رونق افتاد ولی با حمایت بعضی از ارگانهای متولی این هنر دوباره در این استان احیا شده است و آثار زیبای این هنر را در شهر قزوین می توان مشاهده کرد .آثاری چون گلدان، قندان ،پایه ستون ،نرده های سنگی و...

رایج ترین سنگ خراطی

در این از سنگ های بسیار زیاد و مختلف استفاده می شود از جمله سنگ مرمر سفید ، هرسین، مرمر سبز، سنگ چینی، تراورتن و بسیاری از موارد دیگر اما انتخاب هر کدام از این سنگ ها برای شروع به کار و ساخت یک اثر زیبا بستگی به وسیله مورد نظر دارد. شاید از خود بپرسید چرا؟ زمانی که شما می خواهید یک دیگ را برای استفاده شخصی بسازید بهتر از سنگ هایی که برای تزئین نیستند استفاده کنید زیرا قیمت این سنگ ها بالا می باشد؛ حال تصور کنید که شما لحظه ای غفلت کرده و دیگ از دست شما می افتند و می شکند، حتما می توانید تصور کنید که چه خسارت سنگینی را باید بپردازید.

پس بهتر از سنگ هایی که مخصوص این کار هستند استفاده کنید زیرا بافت محکم تری نسبت به سنگ های تزئینی دارند اما اگر خواستید گلدانی را برای تزئین خانه تهیه کنید با اطمینان کامل می توانید به سراغ سنگ های تزئینی بروید.

مراحل تولید

در این قسمت به شما یاد می دهیم که یک کار از ابتدا تا انتها چه پروسه ای را طی می کند اما قبل از آن به سراغ ابزار و وسایل مورد نیاز این کار می رویم.

ابزار و وسایل کار

  • دستگاه برش
  • دستگاه تراش
  • مته های مختلف (که در ساخت ظروفی مثل قندان ویا گلدان استفاده می شود)
  • کاغذ سمباده و یا سنگ سمباده به همراه آب
  1. برش اولیه سنگ: در ابتدا باید با استفاده از دستگاه برش باید سنگ را تا ابعادی که نزدیک به کار اصلی می باشد برش دهیم؛ این برش ها اغلب به صورت مکعب مستطیل یا مکعب مربع یا چند ضلعی می باشد.
  2. تراش دادن سنگ: در این قسمت یک سنگ دیگر را به عنوان نگهدارنده به سنگ اصلی می چسبانیم؛ سنگ دوم ارتفاع کمتری دارد اما سطح آن به اندازه سطح سنگ اصلی می باشد،این کار را با استفاده از چسب سنگ انجام می دهیم؛با انجام این مورد سنگ اصلی بسیار آسان تر روی دستگاه تراش نصب و آماده کار می شود. حال به سراغ دستگاه تراش می رویم و همان طور که می دانید از مته های مختلفی در این دستگاه استفاده می شود پس در نهایت اصل کار به خلاقیت و هنر شخص خراط بر می گردد که چگونه سطح بیرونی و داخلی سنگ را با فرم مورد نظر خود تراش بدهد. البته ناگفته نماند که در گذشته از دستگاه های سنگ تراشی استفاده می شد که یک محور آن را به چرخ در می آورد و زه آن به دور یک محور چوبی ( که با قیر به سنگ اتصال داده شده ) متصل شده بود، استفاده می کردند که روش کار دستگاه به این صورت بود مه به صنعتگر این امکان را می داد تا با جلو و عقب بردن کمانه ، سطح و لایه ی بیرونی سنگ را پرداخت بکنند.
  3. صیقل دادن کار (مرحله آخر): در این قسمت باید با استفاده از کاغذ سمباده یا سنگ سمباده باید قسمت داخلی و بیرونی کار را صیقل دهید؛ دقت داشته باشید که در حین انجام کار باید قسمت بیرونی یا داخلی کار با استفاده از اسفنج خیس نگه داشته شود. پس از اینکه کار خوب صیقل داده شد اکنون با استفاده از دستگاه برش سنگ نگه دارنده را از سنگ اصلی جدا می کنیم و اکنون محصول مورد نظر شما آماده است.

سخن آخر

برای شروع این هنر ابتدا باید لوازم مورد نیاز و دستگاه آن تهیه شود که با توجه به شرایط ایران و بالا پایین شدن قیمت ها نمی توان قیمت ثابتی را برای این دستگاه ها تعیین کرد. اما در حال حاضر قیمت این دستگاه از 3 یا 5 میلیون به بالا شروع می شود.

پایگاه خبری ساعدنیوز را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید.

دیدگاه ها
  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
مراسم سلام عید نوروز و اهداء سکه توسط فرح پهلوی به همسران مقامات دولتی +عکس/ ولخرجی زن تازه به دوران رسیده زمانی که مردم غرق در فقر و بدبختی بودند! (383 نظر) میزبانی حسن روحانی از سیاستمداران و اقوام در مراسم عید دیدنی در منزل زیبا و ایرانی پسندش+ عکس/ چه مبلمانی، چه فرش هایی، از همه مهمتر چه خونه دلبازی😍 (379 نظر) خلاقیت خنده دار یک ایرانی برای گرم کردن آب حماسه ساز شد/ خسته نباشی هم وطن+ عکس (251 نظر) تلاوت زیبا و دلنشین سوره شمس توسط رهبر معظم انقلاب+ویدئو (240 نظر) صبحانه مفصل و رنگارنگ دو نفره رضا گلزار و آیسان خانوم+عکس/از خاویار گرفته تا آواکادو و انار وحشی... (195 نظر) تصویری از عیادت نجم الدین شریعتی، مجری برنامه سمت خدا از رهبر معظم انقلاب و استقبال گرم ایشان (189 نظر) روایتی از هواپیمایی که برای آوردن یک روبان عروسی برای فرح پهلوی از تهران به پاریس رفت! (174 نظر) سوژه شدن موجودی حساب هوش پران مشتری مغازه آجیل فروشی+عکس/ تا حالا این همه عدد رو کنار هم ندیده بودم که امروز دیدم🙄 (166 نظر) رونمایی منوچهر هادی از خواهر و شوهر خواهر پزشکش+ عکس/ به قولی مخ خانواده ایشون هستن که پسرش هم دکتره (152 نظر) خلاقیت منحصر به فرد پسر مشهدی با ساخت تریلی حماسه آفرید/ هیلتر هم مغز اینو نداشت!+عکس (145 نظر) دو پادشاه یکی از ایران (ناصرالدین شاه) و دیگری از ژاپن (میجی) در یک زمان به اروپا رفتند/ تفاوت ها را بنگرید (137 نظر) مراسم تولد جگرسوز آزاده نامداری در خانه ابدی اش و گریه های دلخراش همسر و پدرش/ روحت شاد+ عکس (128 نظر) حضور علی دایی در رستوران شیک فریبا نادری به صرف افطار+عکس/ ذوق و خوشحالی خانم بازیگر از حضور شهریار ایران در رستورانش (127 نظر) خواهر یکتا ناصر سکوتش را شکست (125 نظر) خنده های رهبر معظم انقلاب به اشعار شاعر طنزپرداز با موضوع آقازاده+ویدئو/ ای صورت و سیرت تو مطلوب، به‌به به‌به به این ژن خوب (118 نظر)
دیگران می‌خوانند   
آمار تلفات حمله اسرائیل به حلب سوریه + جزئیات دیزاین شیک کیک حامد سلطانی مجری برنامه سال تحویل با یک عکس عاشقانه برای سالگرد ازدواجشان+عکس بارش باران و کاهش دمای برخی استانها گام های استوار دولت در مسیر «جهش تولید»؛ غول‌های صنعت به میدان بازگشتند (عکس) ابتکار خنده دار جوان ایرانی در پیوند موفقیت آمیز درب بازکن نوشابه به در ماشین/ سلطان مدیریت بحران😂👌 پرهیز از تخریب در انتخابات، همواره مورد تاکید رهبری بوده است عزای خانواده شیرازی به جشن تبدیل شد + جزئیات (عکس) خلاقیت خنده دار یک ایرانی در نصب شیر آب روشویی به پراید/ لامصب از مغزش بهینه استفاده کرده😂 انتشار اولین عکس از رهبر معظم انقلاب با لباس محلی سیستان و بلوچستان 10 آقازاده ای که تاکنون پای میز محاکمه رفته اند / اجرای عدالت حتی برای فرزندان هاشمی رفسنجانی، آیت الله جنتی و .... علی دایی 4 برادر خوش تیپ و عجیب‌تر از خود دارد؛ افسانه 5 برادران خانواده شهریار خانه تاریخی حیرت انگیز در گود چهک شهر بهبهان + تصاویر توصیه به استعفای سفیر ایران در باکو به خاطر مصاحبه با یک خبرنگار با پوشش زننده از سوی رسانه اصولگرا پاسخ جالب رهبر انقلاب به طلبه‌ای که از ایشان افطاری می‌خواست +فیلم/ما کجاییم در این بحر تفکّر ... پاداش 4 میلیارد تومانی برای بچه‌دار شدن خبرساز شد عکس عجیب ماشین آتش‌نشانی 90 سال پیش! (ویدئو) عجیب ترین و خاص ترین بستنی ایران/ خلاقیت بستنی فروش تهرانی مثل بمب صدا کرد (ویدئو) مدل عجیب و غریب فنجان فضایی برای نوشیدن چای در فضا استوری مشترک ترلان پروانه و شروین حاجی پور با یک نوزاد بامزه +عکس (ویدئو) ترکیب هنر و علم ریاضیات مساوی می‌شود با خلق اثری بی‌نظیر از تصویر مریم میرزاخانی/ کاش هنرمندش رو هم نشون میداد دعای زیبای محیا مهمان برنامه محفل برای امام زمان (عج) + فیلم حواشی داغ امروز جمعه 10 فروردین 1403 / یادگاری عجیب علیرضا جهانبخش برای دختر هلندی! خلاقیت بی نظیر بستنی فروش تبریزی، با نوشته جالب روی شیشه مغازه اش حماسه آفرین شد/ آدم حَظ میکنه از این درک و فهم بالا تصاویری از جسدی 800 ساله که قبل مرگش بسیار ترسیده بوده!/ رنج‌های انسان جایی در تاریخ ثبت میشوند؟ سفره هفت سین فوق العاده ساده و بدون تجملات خانه کریم باقری+ عکس/ واقعا زیبایی در سادگی یعنی همین کیک تولد متفاوت نرگس محمدی در کانادا و حضور فریبا نادری، پری سیمای سریال ستایش در تولدش +عکس سکانس خنده دار ذهن منحرف یوسف تیموری درباره فیلمنامه محیا دهقانی/ همه از شدت خنده منفجر شدن+ویدیو حضور مهران مدیری، رامبد جوان و المیرا شریفی مقدم در یک ضیافت افطاری مشترک/ یک میز با غذاهای ساده و رنگارنگ+عکس (ویدئو) ستاره فوتبال آسیا امام جماعت شد! شام عاشقانه رامید جوان و همسرش نگار جواهریان در یک جگرکی/ چقدر این زوج خاکی و خاص هستن+عکس (تصاویر) تغییر چهره و تیپ «جمیله» همسر تقی معمولی در سریال پایتخت بعد 5 سال فال انبیاء روزانه جمعه 10 فروردین ماه 1403 عکس جنجالی با استایل بهاری مرجانه گلچین/ فخر فروشی مرجانه گلچین با طلا و جواهراتش ! (عکس) نمایی دیده نشده و خاص از دکوراسیون داخلی و نوروزی خانه ملیکا شریفی نیا/دکور شاد و رنگی رنگی! عکس عاشقانه امیر علی نبویان و همسرش بهار نوروزپور با دسته گل زیبا و بهاری/ جذاب ترین زوج تلویزیون ! جلوه‌گری فرح دیبا با چادر توری در حرم امام رضا/اقدامات ریاکارانه برای بهره برداری سیاسی از دین! (عکس) عکس لو رفته و متفاوت از نرگس محمدی بازیگر سریال ستایش و خواهر پژمان جمشیدی در کانادا/خوش گذرانی خانم ها کنار آبشار نیاگارا! کتابخانه شخصی دلنشین و مملو از کتاب سید حسن خمینی در خانه‌اش با رونمایی از قاب عکس رهبری و دخترشان+عکس/ محبوب‌ترین بخش منزل نوه امام (عکس) منوی غذای مفصل کافه هنر شهاب حسینی، قباد سریال شهرزاد در لواسان/ از کیک شکلاتی گرفته تا آیس آمریکانو... استعداد و هوش بالای خانمهای شرکت کننده در مسابقه حامد آهنگی و عصبانیت بانمک او از نباختنشون+ویدئو
تیتر امروز   
آمار تلفات حمله اسرائیل به حلب سوریه + جزئیات بارش باران و کاهش دمای برخی استانها گام های استوار دولت در مسیر «جهش تولید»؛ غول‌های صنعت به میدان بازگشتند پرهیز از تخریب در انتخابات، همواره مورد تاکید رهبری بوده است عزای خانواده شیرازی به جشن تبدیل شد + جزئیات 10 آقازاده ای که تاکنون پای میز محاکمه رفته اند / اجرای عدالت حتی برای فرزندان هاشمی رفسنجانی، آیت الله جنتی و .... علی دایی 4 برادر خوش تیپ و عجیب‌تر از خود دارد؛ افسانه 5 برادران خانواده شهریار توصیه به استعفای سفیر ایران در باکو به خاطر مصاحبه با یک خبرنگار با پوشش زننده از سوی رسانه اصولگرا پاداش 4 میلیارد تومانی برای بچه‌دار شدن خبرساز شد حواشی داغ امروز جمعه 10 فروردین 1403 / یادگاری عجیب علیرضا جهانبخش برای دختر هلندی! جلوه‌گری فرح دیبا با چادر توری در حرم امام رضا/اقدامات ریاکارانه برای بهره برداری سیاسی از دین! 12 دروغ شاخداری که پدر و مادرها در بچگی به ما گفتند / خیلی از باورهای کودکیمان حقیقت ندارد و باید با واقعیت رو به رو شد اگر این 10 رفتار را در اولین قرارتان دیدید پا به فرار بگذارید / اگر طرف مقابل این رفتارها را داشت بدون فرد مناسبی برای ازدواج نیست جزئیات مسمومیت شدید یک جوان در پی بلعیدن مواد مخدر علی دایی: زندگی مرفه حق من است، اما پنت هاوس ندارم