"جنگ نرم" یکی از کلیدواژه هایی است که در دو دهه اخیر به کرّات در سخنرانی های مختلف مقام معظم رهبری به مناسبت های متفاوت حضور پر رنگ داشته است. "جنگ نرم" استراتژی دشمن برای براندازی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران از طریق تغییر الگوها و سبک های زندگی با محوریت سلطه فرهنگی است. معظم له در دیدارهای مختلف با مسئولان اجرایی و قانونگذاران بارها بر اهمیت توجه به حوزه فرهنگ به عنوان یکی از استراتژیک ترین زمینه های مدیریتی در کشور تأکید کردند. تدوین چشم انداز فرهنگی کشور و ابلاغ آن در قالب های مختلف و ذیل عناوین گوناگون، نشان از اهمیت حیاتی موضوع فرهنگ در دیدگاه مقام معظم رهبری است. تأمل در ژرفای سخنان رهبری درباره "جنگ نرم" سؤالات فرآوانی را به ذهن می آورد. رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار تصویری با فعالان تشکل های دانشجویی در تاریخ 28 اردیبهشت ماه 1399 بار دیگر بر این موضوع صحه گذاشتند: "جمهوری اسلامی امروز طرف یک مبارزه ی وسیع و عظیمی در سطح جهانی است؛ یک مبارزه ی جدّی که یک طرف آن، نظام جمهوری اسلامی است، یک طرف جبهه ی کفر و ظلم و استکبار است؛ جمهوری اسلامی امروز درگیر یک چنین مبارزه ی عظیم و وسیعی است؛ در این هیچ تردیدی نباید داشت. جبهه ی مقابل سعی دارد که جمهوری اسلامی را از میدان خارج کند با انواع شیوه ها و ترفندهایی که در اختیار دارد و امکاناتی که در اختیار دارد؛ که اگر چنانچه موفّق بشود ــ که قطعاً هم ان شاءالله موفّق نخواهد شد ــ برای آینده ی کشور بسیار گران تمام خواهد شد که جمهوری اسلامی در مواجهه ی با این جبهه ی ظلم و کفر و استکبار عقب نشینی کند و تسلیم بشود و از میدان خارج بشود. از طرف دیگر، مبارزه ی جبهه ی کفر و استکبار با جمهوری اسلامی برای این است که یک الگو به وجود نیاید. ما بسیاری از مشکلاتی هم که تا امروز داریم، به خاطر همین است؛ [یعنی] کارشکنی هایی شده برای اینکه آن الگوی جذّاب برای ملّتها به وجود نیاید. ما از این کارشکنی ها نمیتوانیم صرف نظر کنیم، یا اینها را ندیده بگیریم؛ اینها وجود داشته، الان هم وجود دارد. بنابراین یکی از زاویه های دید ما نسبت به موقعیّت کشور، به این قضیّه بر میگردد که بدانیم جمهوری اسلامی درگیر یک چنین نبرد سیاسی، نبرد فکری، نبرد نرم و جنگ نرم و احیاناً برخوردهای سخت با جبهه ی وسیع ظلم و کفر و استکبار است." درک عمق دشمنی استکبار جهانی با جمهوری اسلامی ایران لازمه حرکت مثبت و فعال در برابر دشمن است. متأسفانه نبود این درک عمیق و ژرف از خصومت دشمن با انقلاب اسلامی ایران، باعث شده است که بسیاری از مدیران اجرایی کشور نسبت به هجمه ها و شبیخون های نرم دشمن بی تفاوت باشند. این بی تفاوتی و بی عملی در وجوه مختلف مدیریت فرهنگی در کشور کاملاً قابل مشاهده است. درک نقشه های پیچیده دشمن برای تسخیر فرهنگی اذهان جوانان و نوجوانان ایرانی مستلزم داشتن فهمی درست از ماهیت دشمن قسم خورده انقلاب اسلامی ایران است. فضای مجازی افسارگسیخته زمینه را برای نفوذ دشمن در میان نوجوانان کشور و ویران کردن قلب و روح سرمایه های انسانی آینده ایران مهیا کرده است. انتشار ویدئوهای مستهجن از طریق رسانه های تحت مدیریت دشمنان انقلاب و نهادینه سازی مفاهیم ضدفرهنگی در قالب های رسانه ای جذاب در غیاب طرحی عملی و فعال از سوی مدیران اجرایی کشور می تواند آینده فاجعه باری را برای کشور رقم بزند. انتشار کلیپی با عنوان "سمیه نرو" توسط یک خواننده لس آنجلسی به همراه یکی از سوپراستارهای فیلم های مستهجن که میلیونها بار در فضای مجازی کشور دیده شده است، نشان از ناکارآمدی مدیریت حاکم بر فضای مجازی افسارگسیخته ای است که هیچ دغدغه ای نسبت به آینده خیل عظیمی از نوجوانان مخاطب چنین کلیپ هایی ندارند. بدیهی است که تشکیل "دولتی به ریاست یک مدیر جوان انقلابی" می تواند زمینه ساز شکل گیری یک مدیریت فعال در زمینه فرهنگی در کشور باشد. برای بررسی بیشتر این موضوع به سراغ یکی از فعالان و چهره های فرهنگی برجسته کشور رفته ایم. حجت الاسلام و المسلیمن احمد سالک نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس دهم سوابق درخشانی در سطوح مدیریتی مختلف در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران دارند. احمد سالک کاشانی از اعضای فراکسیون ولایت و عضو سابق حزب جمهوری اسلامی، عضو جامعه روحانیت مبارز و نماینده اصفهان در 5 دوره مجلس شورای اسلامی است. ایشان از سال ۱۳۶۹ تا ۱3۷۹ نماينده ولی فقیه در نيروی قدس سپاه پاسداران بودند و سپس بین سال های 1380 و 1385، نماينده ولي فقيه در سازمان حفاظت و اطلاعات کل سپاه بودند. توجه مخاطبان ساعد نیوز را به مطالعه این مصاحبه دعوت می کنیم:
ساعد نیوز: انقلاب اسلامی ایران اساساً یک انقلاب فرهنگی بوده است. چرا هیچ نقشه جامع فرهنگی در این سال ها برای کشور ترسیم نشده است؟
احمد سالک کاشانی: بسم الله الرحمن الرحیم. این سؤال ابعاد مختلفی دارد. یک بعد سؤالی که مطرح کردید به قانونگذاری مربوط می شود. بُعد دیگر قضیه، مراجعه به اسناد بالادستی قانونی کشور از قانون اساسی و امثالهم است. یکی دیگر از ابعاد مهم، بسترسازی دولت برای اجرای درست قانون است. برخورد با باندهای ضدفرهنگی در کشور وجه دیگر این موضوع است. مدیریت درست فضای مجازی بُعد دیگری است که توجه کافی به آن مورد نیاز است. کار تبلیغاتی درست و عمیق برای شناساندن عمق باورهای فرهنگی متعالی و معارف دینی وجه دیگری است که باید در آن تأمل کرد. در این میان، آسیب شناسی فرهنگی نیز باید انجام گیرد. برای این که به این طرح جامع فرهنگی برسیم نیازمند بررسی عمیق اطراف این مسأله هستیم. نکته دیگری که باید مد نظر قرار گیرد این است که ما در عرصه مدیریت فرهنگی، نیاز به مدیرانی داریم که به کارآمدی و عمق فرهنگ اسلامی باور دارند. متأسفانه ما در حال حاضر با مدیرانی مواجهیم که غربگرا هستند و توجهی به فرهنگ اسلامی ندارند و طبیعتاً همین موضوع باعث می شود که ما نتوانیم در برابر هجمه و شبیخون فرهنگی دشمن به طور مؤثری عمل کنیم. ابعاد مختلفی در حوزه فرهنگ وجود دارد که همه آنها در بیانات مقام معظم رهبری و سیاست های ابلاغی شان در حوزه های مختلف منعکس شده است. 18 بند از سیاست های خانواده؛ مسائل امر به معروف و نهی از منکر؛ این ها همه با مسأله فرهنگ ارتباط وثیقی دارند. این ها همه در تدوین قوانین لحاظ شده است. نکته دوم این است که ما در مجلس قانون وضع کرده ایم ولی گرفتاریمان این است که دولت این قوانین را اجرا نمیکند. در حوزه فضای مجازی شاهد یک مدیریت بسیار ناکارآمد هستیم. شخص رئیس جمهور رئیس شورای عالی فضای مجازی است. وزیر ارتباطات زیر نظر رئیس جمهور کار می کند. پس تمام ابزارهای اجرایی مهیا است فقط عزمی برای اجرای برخی قوانین مهم وجود ندارد. البته نمی خواهم مسئولیت را کلاً به گردن یک شخص خاص بیندازم. همه ما مسئول هستیم و باید در این خصوص ادای دین کنیم.
ساعد نیوز: ما در عرصه مدیریت فرهنگی در کشور با خیل عظیمی از نهادهای دولتی، حاکمیتی و غیردولتی مواجهیم که همه داعیه مدیریت در حوزه فرهنگ را دارند. چرا هیچ نوع مدیریت جامع فرهنگی برای هماهنگ سازی این نهادها وجود ندارد؟
احمد سالک کاشانی: مسأله فرهنگ ابعاد مختلفی دارد. ابعاد سیاسی، اجتماعی، فردی، عقیدتی؛ طبیعتاً این ابعاد هر کدام شان متولی خاصی می طلبد. نمی توانید بگویید که در این 41 سال کاری صورت نگرفته است. ما مدیریت جامع به یک معنا داریم. سخنان امام خمینی و بیانات مقام معظم رهبری امام خامنه ای، همان حکم مدیریت واحد مرکزی را دارند. سیاست های ابلاغی رهبری حکم نقشه راه را دارند. همان طور که گفتم مشکل در اجرا است. ما در حوزه فضای مجازی کاملاً این را به خوبی مشاهده می کنیم.
ساعد نیوز: ما اخیراً شاهد انتشار کلیپی مستهجن در فضای مجازی بودیم که هدفش نوجوانان ایرانی و فاسد کردن قلب و روح سرمایه های انسانی آینده کشورمان هستند. انتشار گسترده این نوع کلیپ ها و محتواهای ضدفرهنگی نشان از عدم وجود یک مدیریت مؤثر بر فضای مجازی است. چرا دولت در این حوزه دغدغه مند نیست؟
احمد سالک کاشانی: این مسأله بسیار قابل توجهی است. اول باید دشمن را شناخت. یعنی شما قبل از این که ردشمن را بشناسی نمی توانی اقدام درستی صورت بدهید. باید ابزار، طرح، و تاکتیک دشمن را به خوبی بشناسید. وقتی شما در این حوزه ضعیف هستید، دیگر نمی توانید عمل مؤثری صورت دهید. اگر دشمن را درست بشناسید، می توانید از نقاط ضعف دشمن برای ضربه زدن استفاده کنید. ما در حال حاضر کارمان شده است ایرادگیری از همدیگر. همدیگر را حذف می کنیم. این تفرقه اجازه نمی دهد که ما مدیریت مؤثر داشته باشیم. دولت تمام ابزارها را در اختیار دارد. در حوزه فرهنگی کارهای مؤثرتری می تواند انجام دهد. ولی توجه کافی وجود ندارد. در حوزه مجازی قضیه خیلی جدی تر است. اینستاگرام و شبکه های اجتماعی مشابه، واقعاً مدیریت نمی شوند. در مورد تلگرام دیدید که خود رهبری ورود کردند. این نشان می دهد که این موضوع چقدر حساس است و شبیخون فرهنگی یک واقعیت است.
ساعد نیوز: اولویت های فرهنگی دولت آینده به نظر حضرتعالی باید چه باشد؟
احمد سالک کاشانی: به نظر من اولویت اصلی دولت آینده باید تمرکز بر روی تفهیم عمق اسلام ناب باید باشد. چون هر عمل فرهنگی مؤثر منوط به درک عمق اسلام ناب محمدی است.
مهندس علی ماهرالنقش : اولویت های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهه پنجم انقلاب اسلامی
