خارش گوش چیست؟
گوش داخلی انسان بسیار حساس است و حتی یک تغییر ناگهانی هم میتواند شروعی برای خارش گوش باشد. کانال گوش دارای فیبرهای نورولوژیکی حساسی است که مانند سایر قسمتها بدن، واکنش نشان میدهند. اینکه نمیتوانیم خودمان حفرهی گوشمان را ببینیم و در آن کنکاش کنیم، یک موهبت ِ. هدفمند است! چون دست کاری کردن این عضو حساس بدن و ناخودآگاه به آن آسیب زدن، خطرات جدی به دنبال دارد.
علل خارش گوش
- واکنش های آلرژیکی
- عفونت های گوش
- خشکی گوش به علت ناکافی بودن یا عدم ترشح موم گوش
- تمیز کردن اجباری و نفوذی گوش که دارای موم طبیعی و مواد دیگر است
- انباشته شدن موم گوش، به طوری که موم تمایل دارد با فرو کردن مداوم ابزار برای تمیز کردن، به درون حفره گوش فرو رود.
- آب گیر کرده در گوش
- شنیدن صدا در زمان استفاده از هدفون
- درماتیت کانال گوش
- گزش حشرات
- گاهی اوقات، حتی پسوریازیس، اگزما و یا جوش در گوش داخلی می تواند باعث خارش شود.
علائم خارش گوش
خارش گوش علاوه بر احساس خارش در گوش میتواند علائم زیر را نیز داشته باشد:.
- قرمزی از بیرون
- خروج ترشحات از گوش
- درد و حساسیت به لمس
- تب
- تورم
راههای درمان پزشکی خارش گوش
برای درمان عفونت مزمن گوش از نوع اگزمایی قطره استروئیدی و پماد تجویز می شود. افرادی که به عفونت قارچی کانال گوش (مزمن) مبتلا هستند دچار خارش و کاهش شنوایی در زمان ابتلا به بیماری می شوند. ترشحات قارچی به صورت مایع سفید و آبکی و در برخی موارد به صورت سیاه رنگ دیده می شود و این ترشح مثل کپک است. برای درمان این نوع از عفونت باید ترشحات گوش را خارج کرده، محیط گوش این دسته از افراد همیشه خشک باشد.
قطره های موضعی و ضدقارچ هم موارد دیگری هستند که برای بیمار تجویز می شوند. افرادی که به عفونت کانال خارجی گوش از نوع مزمن اگزمایی مبتلا هستند نمی توانند به پزشک مراجعه نکنند چرا که به قدری خارش در گوش آنها ایجاد می شود که غیرقابل تحمل خواهد بود.
عفونت های گوش چه از نوع حاد باشند و چه از نوع مزمن در 90 درصد مواقع یکطرفه هستند و تنها در 10 درصد موارد به صورت دوطرفه دیده می شوند.
راههای درمان خانگی خارش گوش
جاذبه زمین : اگر احساس میکنید حین شنا یا دوش گرفتن، آب وارد گوشتان شده و علت خارش گوشتان همین است، از جاذبهی زمین کمک بگیرید.
سرتان را به سمت گوش مورد نظر موازی با زمین نگه دارید. انگشت تمیزتان را در گوشتان بگذارید. حالا سعی کنید با ایجاد مکش، آب را از گوشتان بیرون بکشید. سپس با یک تکه پنبهی تمیز، گوش را تمیز کنید. همچنین میتوانید دراز بکشید و حولهای زیر گوشتان بگذارید.
آب گرم : شستشوی گوش (فلاش کردن) با آب گرم نیز یکی از بهترین راهها برای خارج کردن جرم اضافی از گوش است که میتواند موجب خارش گوش شود. نیروی اندکی که آب وارد میکند میتواند جرم گوش را خارج کرده یا حداقل خارج کردن جرم را راحتتر کند. توجه داشته باشید که فقط از آب مقطر استفاده کنید.سرنگی را از آب مقطر گرم پُر کنید، گردن خود را کمی به پهلو خم کنید تا گوشتان رو به بالا قرار بگیرد و گوش بیرونی را بکشید تا کانال گوش صاف شود. با سرنگ، مقدار کمی آب در کانال گوش بریزید. بگذارید یک دقیقه بماند و سپس با چرخاندن سر به سمت مخالف، تخلیه کنید. با یک پنبهی تمیز، گوشتان را تمیز کنید. همین کار را برای گوش دیگر هم انجام دهید.
روغن زیتون : به سمت مخالف گوش آسیب دیده تان دراز بکشید. به آرامی قسمت بیرونی گوش خود را عقب بکشید.دو یا سه قطره روغن زیتون ولرم را در دهانه گوش خود با استفاده از قطره چکان بریزید.به آرامی پوست جلوی گوشتان را ماساژ دهید، تا به کار روغن در مسیر خود کمک کند. بگذارید 5-10 دقیقه بماند. هر گونه روغن اضافی که از گوشتان چکه می کند را پاک کنید. در صورت نیاز این کار را در گوش دیگر تکرار کنید.
هیدروژن پروکسید : به نسبت های مساوی آب اکسیژنه (3 %) و آب را با هم مخلوط کنید. قطره چکان را با این مواد پر کنید. سرتان را کج کنید و چند قطره از این محلول را در گوش بریزید.این موقعیت را مدتی حفظ کنید. سپس، سر خود را به سمت مخالف خم کنید، تا محلول را تخلیه کنید. سپس با استفاده از یک پارچه تمیز اضافی ها را پاک کنید.این روند را برای گوش دیگرتان تکرار کنید.
سرکه سفید: نسبت های مساوی از سرکه سفید و الکل را باهم در یک کاسه مخلوط کنید. یک توپ پنبه را در محلول فرو ببرید و خیس کنید. گوش بیمار را به سمت بالا بکشید و سپس 2-3 قطره از این محلول را به داخل گوش بریزید. 5 دقیقه صبر کنید و سپس سرتان را به جهت مخالف خم کنید تا جاذبه وارد عمل شود و محلول و موم را از حفره گوش بیرون بکشد. سپس مایع اضافی گوش را تمیز کنید.
کمپرس گرم : پارچه ای را در آب گرم خیس کنید و آب اضافی شان را فشار دهید. این کمپرس آب گرم را به مدت 5 دقیقه روی گوش خود قرار دهید. از یک تمیز کننده نرم برای شستن گوشتان استفاده کنید. از این درمان دو بار در روز برای چند روز استفاده کنید.
سشوار : لاله گوشتان را از بدن خود دور کنید. یک سشوار را حدود 10-12 اینچ از گوش خود قرار دهید. گرمایسشوار را برای گرم کردن و جریان انداختن هوا در گوش تنظیم کنید.سشوار را روشن کنید و آن را مستقیماً به مجرای گوش نشانه ببرید. برای حدود 30 ثانیه سشوار را در همینجا نگه دارید. در صورت نیاز دوباره این کار را تکرار کنید.
نکته:بیش از چند دقیقه گوشتان را در معرض سشوار قرار ندهید.
خشک کردن گوش : فقط گوش بیرونی خود را خشک کنید و آن را آهسته و با یک حوله نرم پاک کنید. سر خود را به کنار کج کنید تا به تخلیه آب از مجرای گوش کمک کنید. برای جلوگیری از ماندن آب در مجاری شنواییتان هنگام استحمام، 2 توپ پنبه آغشته به وازلین را در گوش های خارجی خود قرار دهید.
سلامت گوش : از گوش پاکن برای تمیز کردن مجرای داخلی گوش خود استفاده نکنید. این می تواند نهایتاً منجر به آسیب بیشتری شود. به طور منظم قسمت خارجی گوش های خود را با استفاده از توپ پنبه، مقداری آب گرم و صابون ملایم تمیز کنید.
روغن درخت خردل : اگر خارش گوشتان به خاطر افزایش موم گوش است میتوانید با استفاده از روغن خردل مشکلتان را حل کنید. روغن خردل خاصیت درمانی دارد. این روغن میتواند ناحیههایی در مجرای گوش را که میخارد، بهبود بخشد. برای استفاده از این یک قاشق چایخوری روغن خردل را گرم کنید.حالا به پهلو دراز بکشید، طوری که گوشی که خارش دارد رو به بالا قرار گیرد. فقط چند قطره از این روغن را در مجرای گوش بریزید. بگذارید روغن دقایقی کانال را مرطوب کند. این به نرمشدن موم گوش کمک میکند. روزی دو بار این کار را تکرار کنید تا موم گوش نرم شود. میتوانید مجرای گوش را با یک گوش پاکن پنبهای تمیز کنید.
روغن نعناع : اگر از عفونت گوش رنج میبرید، نعناع دارویی بسیار موثر است. نعناع خاصیت آنتیبیوتیکی و ضدالتهابی دارد و همچنین میتواند از گرفتگی گوش ناشی از تجمع عفونتها جلوگیری کند. روغن نعناع را میتوانید به خارج از گوش بمالید. همچنین میتوانید یک بطری حاوی روغن نعناع را نزدیک گوشتان نگه دارید، این روغن فرّار به درون مجرای گوشتان میرود. روغن نعناع میتواند التهاب، عفونت و خارش را درمان کند.
برگ ریحان : علیه خارش و عفونت گوش خیلی خوب عمل می کند. این داروی گیاهی میتواند مومها را از مجرای گوش شما پاک کند. برای استفاده از برگ نعناع، عصارهی چند برگ از آن را بگیرید و مقداری از آن را داخل گوشتان بریزید. تکرار منظم این کار عفونت گوش را درمان و موم از داخل بیرون کشیده میشود.
پیشگیری از خارش گوش
جلوگیری از ورود مایع اضافه به گوش: سعی کنید از ورود مواد شوینده مانند شامپو یا مواد آلرژی زا مانند گرده گلها به گوش خودداری کنید. ورود این مواد به گوش سبب بروز خارش درآن و حتی عفونت گوش میشوند.
موقع شنا مراقب باشید: اغلب شناگران، گوش هایی آسیب دیده دارند. به دلیل عدم محافظت از گوش، امکان بروز بیماری های زیادی را برای خود ایجاد نکنید. هنگام شناکردن، از محافظ گوش و کلاه استفاده کنید و از شنا در آبهای آلوده بپرهیزید.
هندزفری های مرگبار: استفاده از هندزفری های دیگران، سبب بروز قارچ هایی در گوش شما میشود. این قارچ ها یکی از شایع ترین عوامل ایجاد خارش در گوش هستند و باید جدی گرفته شوند.
رطوبت گوش را حفظ کنید: همانطور که در بالا گفته شد، وجود ناکافی چرک و ترشحات در گوش، سبب خارش آن میشود. به هیچ عنوان از گوش پاک کن برای تمیز کردن گوش خود استفاده نکنید.
سخن پایانی
از گوش پاک کُن برای تمیز کردن کانال گوش استفاده نکنید.بیرون گوش را با استفاده از پنبهی تمیز، آب گرم و صابون ملایم به طور مرتب تمیز کنید تا آلودگیها و آلرژنها وارد کانال گوش نشوند.در محیطهای پُرسروصدا از گوش گیر استفاده کنید. برخی از افراد عامل زمینه ای ابتلا به عفونت را ندارند؛ مثلا با شنا در آب های آلوده دچار عفونت گوش شده اند؛ این دسته از افراد با مراجعه به پزشک و استفاده از داروهای مخصوص درمان می شوند ولی عده دیگری از افراد وجود دارند که عامل زمینه ای در آنها وجود دارد و ممکن است بعد از درمان دوباره به عفونت دچار شوند.