ممکن است گیاه بارهنگ را در اطراف یا حتی در حیاط پشتی خود دیده باشید اما احتمالا فکر کرده اید این گیاه یک علف هرز است. خواص بارهنگ به عنوان یک گیاه دارویی واقعا شگفت آور است و یکی از مفیدترین گیاهان دارویی در دنیاست. بارهنگ، بومی اروپا و بخش هایی از آسیاست که به تمام دنیا راه یافته است. در ادامه این نوشتار با ما همراه باشید تا ۱۵ کاربرد و خاصیت دارویی و درمانی بارهنگ را بدانید. بارهنگ در خاک های سفت و فشرده رشد می کند و در برابر لگدمال شدن توسط انسان ها و حیوانات چراگاه ها، طاقت می آورد. اگر بارهنگ ندارید می توانید بذر آن را در اواسط بهار در منزل کاشته یا گیاه جوان آن را در اواخر بهار در بیرون از منزل قلمه بزنید. برای جلوگیری از رشد بارهنگ در قسمت هایی از حیاط که نمی خواهید، باید ساقه های گل را بعد از کاشتن و قبل از این که دانه ها خشک و پخش شوند، بچینید. تمام قسمت های بارهنگ – برگ ها، دانه ها، ریشه و گل – را می توان برداشت کرده و به عنوان گیاه خوراکی یا دارویی مصرف کرد. بارهنگ، گیاهی با برگ های پهن است که در بهار گل می دهد. بارهنگ، گیاهی همیشگی است، به این معنا که هر سال رشد کرده و مانند اکثر گیاهان، آن را با علف هرز اشتباه می گیرند. این گیاه، بدون دخالت انسان رشد کرده و به مراقبت نیاز ندارد. بارهنگ، از زمان های دور به عنوان یک گیاه دارویی سنتی شناخته شده و به « نوشدارو» شهرت دارد. درمان های زیادی با استفاده از بارهنگ، فهرست شده اند و نام این گیاه در کتاب پزشکی آنگلوساکسون ها به عنوان یکی از ۹ گیاه دارویی مقدس ثبت شده است. در گذشته، بارهنگ به عنوان درمانی برای زخم ها، پادزهری برای سموم، درمانی برای اسهال، ماده مسکن و بسیاری چیزهای دیگر به کار می رفت. بومی های آمریکایی پودر ریشه بارهنگ را برای نیش مار به کار می بردند. علم نوین دریافته است که بارهنگ، خاصیت ضد سم دارد.
خواص دارویی بارهنگ
1. آکنه و جوش صورت
بارهنگ دارای خواص ضد التهابی و ضد باکتری قوی بوده که به پاک سازی پوست کمک می کند و خطر ابتلا به آکنه و جوش صورت را کاهش می دهد.
ماسک صورت بارهنگ: روزی 2 بار مقداری چای یا دمنوش برگ بارهنگ را یک پد پنبه ای بر روی پوست صورت بمالید، بگذارید 20 دقیقه بماند و سپس با آب سرد بشویید.
2. درمان سوختگی
بارهنگ دارای خواض ضد التهاب طبیعی و ضد میکروبی است و به عنوان یکی از بهترین گیاهان دارویی برای درمان سوختگی های سطحی استفاده می شود. توصیه می شود که برای چند ساعت اول پس از سوختگی برگ های بارهنگ را به عنوان پانسمان بر روی سوختگی بگذارید.
3. اگزما و پسوریازیس
برگ گیاه بارهنگ به دلیل خواص ضد التهابی که دارد خطر ابتلا به بیماری های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس را کاهش می دهد.
4. درمان شوره سر
بارهنگ دارای خواص ضد التهابی است و می تواند برای درمان خارش پوست سر و شوره مو استفاده شود.
5. قاعدگی
بارهنگ باعث کاهش خونریزی شدید در دوران قاعدگی یا پریود می شود. توصیه می شود که یک قاشق مربا خوری دانه بارهنگ را در یک لیوان آب خیس کنید و صبح و شب بخورید.
6. معده و دستگاه گوارش
گیاه بارهنگ دارای خواص ضد التهابی و ضد میکروبی طبیعی است و به عنوان یک درمان خانگی برای عفونت معده، معده درد و کولیت استفاده شده و به سلامت دستگاه گوارش کمک می کند.
7. یبوست و اسهال
بارهنگ مقادیر زیادی رطوبت و آهن دارد که می تواند به درمان اسهال کمک کند، اما فراموش نکنید که زیاده روی در مصرف این گیاه دارویی، خودش باعث اسهال می شود. برگ و تخم بارهنگ مقادیر زیادی فیبر دارند که به عنوان یک ملین طبیعی عمل کرده و با افزایش حرکات روده به پیشگیری و درمان یبوست کمک می کنند. برای درمان یبوست پیشنهاد می شود که دو قاشق چای خوری تخم بارهنگ را در دو فنجان آب تصفیه شده خیس کنید تا لعاب بدهد و سپس بخورید.
8. هموروئید یا بواسیر
گیاه بارهنگ دارای خواص ضد التهابی و ضد درد طبیعی است که می تواند به درمان هموروئید خونی یا بواسیر کمک کند.
9. سرماخوردگی
بارهنگ دارای خواص ضد التهابی و خنک کننده است و تحقیقات اخیر نشان داده که مصرف برگ ها و دانه های آن برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی، آنفلونزا، سرفه، برونشیت، آسم و گلودرد مفید هستند. برای درمان سرماخوردگی پیشنهاد می شود که یک فنجان چای برگ بارهنگ را با عسل ترکیب کنید و بنوشید.
10. کبد
اسید اولانیولیک موجود در بارهنگ دارای خواص ضد ویروسی قوی بوده که کبد را در برابر ابتلا به هپاتیت محافظت می کند. همچنین بارهنگ خواص سم زدایی قوی داشته و با سم زدایی از کبد به درمان کبد چرب کمک می کند.
11. لاغری و کاهش وزن
دانه بارهنگ دارای خواص دیورتیک و سم زدایی قوی است و علاوه بر این گیاه بارهنگ به دلیل مقادیر بالای فیبر که دارد به کاهش اشتها کمک کرده و با جلوگیری از پرخوری باعث لاغری و کاهش وزن می شوند. برای لاغری و کاهش وزن توصیه می شود که 3 گرم دانه بارهنگ را در 250 میلی لیتر آب خیس کنید و نیم ساعت قبل از هر وعده غذا مصرف کنید.
12. سرطان
مقادیر بالای آنتی اکسیدان ها و فلاونوئید های موجود در بارهنگ به کاهش رادیکال های آزاد بدن کمک کرده و خطر ابتلا به انواع سرطان را کاهش می دهد.
13. ضد التهاب طبیعی
دانه ها و برگ های بارهنگ دارای خواص ضد التهاب طبیعی هستند و خطر ابتلا به بیماری های التهابی مانند روماتیسم و آرتروز را کاهش می دهند.
14. نقرس
آکوپین موجو در برگ بارهنگ باعث دفع اسید اوریک اضافی خود از طریق کلیه ها شده و به درمان بیماری نقرس کمک می کند.
15. درمان نیش مار
در طب سنتی از برگ های گیاه بارهنگ برای درمان نیش مار سمی و حشرات سمی استفاده می شود.
16. درمان دندان درد
در طب سنتی از ریشه گیاه بارهنگ به دلیل خواص ضد درد طبیعی که دارد برای درمان سریع دندان درد در خانه استفاده می شود. برای درمان دندان درد توصیه می شود که مقداری ریشه گیاه بارهنگ را درون دهان بگذارید و با دندانی که درد می کند، بجوید.
عوارض و مضرات بارهنگ
گفته می شود که مصرف گیاه بارهنگ برای بزرگسالان هیچ گونه عوارضی ندارد اما زیاده روی در مصرف آن می تواند باعث اسهال و کاهش فشار خون شود.
دوران بارداری و شیردهی: گفته می شود که بارهنگ می تواند رحم را تحریک کرده و احتمال سقط جنین در زنان باردار را افزایش دهد. هنوز تحقیقاتی درباره اثر بارهنگ بر روی زنان شیرده منتشر نشده به همین دلیل توصیه می شود که زنان در دوران شیردهی از مصرف بارهنگ اجتناب کنند.
آلرژی و حساسیت: بارهنگ در برخی افراد می تواند باعث آلرژی و حساسیت شود.
طریقه مصرف بارهنگ
از دانه های بارهنگ به همراه به دانه برای تهیه یک شربت نرم کننده سینه برای درمان سرفه و خارش گلو استفاده می شود.
برگ های تازه بارهنگ را به صورت خام برای تهیه سالاد سبزیجات استفاده می کنند و برگ های بزرگ تر را برای تهیه نوعی خورش گیاهی به کار می برند.
از برگ های تازه و خشک شده گیاه بارهنگ برای تهیه چای و دمنوش آن استفاده می کنند. شما حداکثر می توانید تا 2 فنجان دمنوش بارهنگ در روز بنوشید.
طرز تهیه چای و دمنوش بارهنگ
2 فنجان جوش را آماده کنید و یک فنجان برگ های تازه بارهنگ یا 1 قاشق چای خوری برگ های خشک بارهنگ را به آن اضافه کرده و بگذارید 10 دقیقه بماند تا دم بکشد، حالا می توانید این دمنوش مفید را بنوشید.