به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از تسنیم، «سعید خطیب زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز در نشستی با خبرنگاران به تشریح نشست کشورهای همسایه افغانستان به اضافه روسیه که قرار است روز چهارشنبه (فردا) پنجم آبان ماه در تهران برگزار شود، پرداخت.
وی درباره نشست فردا گفت: اجلاس وزرای امور خارجه کشورهای همسایه افغانستان فردا چهارشنبه با حضور وزرای خارجه 6 کشور همسایه افغانستان به اضافه روسیه در تهران برگزار خواهد شد و این اجلاس با حضور چهار تن از وزرای خارجه شامل ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان و پاکستان که به تدریج وارد تهران شده یا شده اند و با حضور آن لاین وزرای خارجه روسیه و چین و حضور نمایندگان ویژه این دو کشور به صورت حضوری برگزار می شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه بیان کرد: فردا اجلاس در محل وزارت خارجه برگزار خواهد شد و جناب دکتر رئیسی رئیس جمهور جلسه را افتتاح خواهد کرد. سفرای خارجی مستقر در تهران دعوت شده اند و بعد وارد مباحث محتوایی نشست خواهیم شد و انتظار داریم این جلسه تا چند ساعت به صورت محتوایی ادامه یابد و بعد در خصوص بیانیه مشترکی تلاش خواهد شد به جمع بندی برسیم.
خطیب زاده خاطرنشان کرد: نشست تهران نشستی برای یک راه حل افغانی خواهد بود و تشریک مساعی کشورهای همسایه افغانستان برای کمک به صلح و ثبات پایدار در افغانستان است. این نشست در ادامه ابتکاری است که به صورت مجازی وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان چندی پیش نشستی را داشتند و به اصول پایه ای رسیدند از جمله این که آینده افغانستان باید براساس اراده و خواست مردم افغانستان شکل بگیرد. در اجلاس مجازی توافق شد بر یک دولت فراگیر در افغانستان تأکید شود، دولتی که در چارچوب آن تنها می شود به یک افغانستان باثبات که بخشی از یک ترتیبات همکاری های منطقه ای فراگیر باشد، فکر کرد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: به نظر می رسد مردم افغانستان دولتی مدنظرشان است که بازتاب دهنده ترکیب جمعیتی و قومیتی فعلی افغانستان باشد. جمهوری اسلامی ایران طی 4 دهه گذشته چه در دوران مقاومت و جهاد افغانستان و چه پس از آن و حتی در دوران اشغال کنار مردم افغانستان بود و همه تلاش خود را کرد که به عنوان عضوی مؤثر و به عنوان همسایه همراه کنار مردم این کشور باشد.
سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به حضور آوارگان افغانستان در ایران بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران میزبان نزدیک به چهار میلیون از اتباع افغانستانی در داخل ایران است، مهمانان عزیزی که در شهرهای مختلف ایران کنار همه ما زندگی می کنند و درس می خوانند و در فضاهای مختلف حضور دارند.
وی یادآور شد: البته تحولات اخیر در افغانستان موج جدیدی از پناهجویان، بی جاشدگان و آوارگان را ایجاد کرد که میانه تمامی فشارها و مصائب اقتصادی جمهوری اسلامی که تحریم های یکجانبه و فراسرزمینی ایالات متحده تحمل می کند، سختی های جدیدی را برای جمهوری اسلامی ایران ایجاد کرد که طبیعی است تمامی سازمان های بین المللی و نهادهایی که مسئولیت مستقیمی در خصوص وضعیت بی جاشدگان و آوارگان دارند، موظفند که به مسئولیت خود عمل کنند و برای کشورهای میزبان مثل جمهوری اسلامی ایران که بزرگ ترین جمعیت آوارگان افغانستان را در خود جای داده است، به مسئولیت خودشان در این زمینه عمل کنند و مساعدت های لازم را که تا به امروز انجام نداده اند، یا به صورت بسیار محدودی انجام داده اند، افزایش دهند و کمک کنند.
خطیب زاده خاطرنشان کرد: آنچه امروز در افغانستان شاهدیم همراه با نگرانی ها و ملاحظاتی است و در عین حال امیدهایی است. امیدواریم با کمک همه کشورهای مسئول و بدون دخالت خارجی شاهد سازوکار فراگیر در داخل افغانستان باشیم.
وی گفت: قطعاً تشکیل چنین سازوکار سیاسی که اراده مردم افغانستان را محقق کند و بتواند یک دولت فراگیر را در افغانستان تشکیل دهد، نه تنها حمایت مردمی را دارد، بلکه حمایت جامعه بین المللی و کشورهای همسایه را به همراه خواهد داشت.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی یادآور شد: مردم افغانستان و صیانت از آنها و پاسداشت حقوق مردم این کشور اولویت بسیار مهم و اول ماست.
وی با بیان این که "امروز افغانستان شاهد نابسامانی های اقتصادی و اجتماعی است"، خاطرنشان کرد: به ویژه مردم افغانستان در فشارهای بسیار زیاد اقتصادی هستند. ما در این فشارها تلاش خود را کرده ایم که شرایط اقتصادی مردم افغانستان را تسهیل کنیم و روابط تجاری و اقتصادی خود را کاهش ندهیم و قطع نکنیم و به تأمین مایحتاج اولیه مردم افغانستان ادامه دهیم.
خطیب زاده بیان کرد: به هیئت حاکمه فعلی افغانستان گفتیم که تلاش خود را بکنند به عنوان هیئت حاکمه مسئول عمل کنند و شرایط سیاسی، اقتصادی و امنیتی لازم را فراهم کنند. متأسفانه نگرانی های بسیار جدی برای رشد تروریسم و خشونت و افراطی گری در افغانستان وجود دارد. بمب گذاری ها و اقدامات تروریستی در شهرهای مختلف افغانستان از جمله قندوز و هرات بسیار نگران کننده است، این نگرانی درباره امکان حضور تروریسم و خشونت و افراطی گری در افغانستان وجود دارد.
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: هیچ طرفی نمی تواند بپذیرد که افغانستان از حیث امنیتی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی به عقب برگردد.
وی ادامه داد: تلاش خواهد شد مردم افغانستان با کمک همه از این دوران گذار به سلامت عبور کنند. جمهوری اسلامی ایران به عنوان کنشگر مسئول تلاش کرده است ضمن جلوگیری و رد دخالت های خارجی و ضمن اینکه خودش به تمامیت ارضی و استقلال و خواست مردم افغانستان احترام بگزارد یک همراه مسئول باشد و تلاش کند مردم افغانستان آنچه را اعتقاد دارند و می خواهند، بتوانند در این شرایط سخت ـ حداقل بخش اساسی آن ـ محقق کنند.
خطیب زاده در پاسخ به سؤالی درباره هدف نشست تهران گفت: نشست افغانستان با هدف اصلی تشریک مساعی کشورهای همسایه افغانستان تشکیل می شود. نشست تهران مجمعی خواهد بود برای مشارکت و همراهی و این پیام را منتقل می کند که به جای رقابت همه کشورهای همسایه افغانستان به دنبال مساعی و همکاری برای آینده افغانستان هستند.
وی افزود: البته هیچ کشوری از جمله کشورهای همسایه افغانستان حق ندارند درباره آینده افغانستان تصمیم بگیرند، تصمیم با مردم افغانستان است. البته نقش ما نقش تسهیل کننده و روشن کردن خطوطی است که هیئت حاکمه افغانستان در آینده به آن احترام بگزارد. تلاش می کنیم زبان مفاهمه ای برقرار شود و روی اصولی که جامعه بین المللی و کشورهای همسایه نظر جمعی دارند، تلاش خواهد شد که این خطوط در بیانیه به روشنی بیان شود.
خطیب زاده تأکید کرد: آن چه روشن است این است که پیام واحدی به داخل افغانستان ارسال شود که افغانستان نمی تواند محلی برای خشونت و تروریسم و افراطی گری باشد. افغانستان عاری از خشونت و ترور و افغانستان آرام و باثبات خواهد بود که شریک همکاری های منطقه ای است.
این دیپلمات ارشد کشورمان گفت: پیامی که فردا اجلاس تهران خواهد داشت این است که مردم افغانستان، دولتی را به عنوان دولت افغانستان خواهند پذیرفت که بازتاب دهنده اراده و ترکیب قومی و جمعیتی آنها باشد. تلاش خواهد شد مجمع تهران محل تلاقی آرای در حال همگرایی باشد.
وی ادامه داد: اجلاس تهران می خواهد نشان دهد که راه حل افغانی برای مشکل افغانستان چیزی است که همه باید به دنبال آن باشیم، گفت وگوهای جامع و فراگیر بین الافغانی با هدف رسیدن به یک راه حل مرضی الطرفین.
خطیب زاده همچنین گفت: دبیرکل سازمان ملل پیامی درباره این نشست خواهد داد و حمایت خود را از این ابتکار و تلاش کشورهای همسایه و همچنین ایران اعلام خواهد کرد. اینها همه نشان می دهد تهران محل دیپلماسی فعالی در منطقه خواهد بود که خود کشورهای منطقه برای حل مشکل امروز افغانستان کمک کنند.
وی در پاسخ به سؤالی درباره پرداختن به علل اصلی نابسامانی در افغانستان با هدف جلوگیری از وقوع اتفاقات مشابه در منطقه نیز اظهار داشت: آن چه به عنوان فرار فاجعه بار و مفتضحانه آمریکا از افغانستان می بینیم که بعد از دو دهه اشغال و خشونت در افغانستان ماحصلی جز تخریب بنیان های اجتماعی و سیاسی و امنیتی افغانستان نداشت، بسیاری اشتراک نظر دارند که یکی از ریشه های اصلی وضعیت امروز افغانستان است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: آمریکا با فراری که حتی بدون رایزنی های درست با متحدان خودش صورت داد، مسئولیت تاریخی را در خصوص وضعیت افغانستان متوجه خودش کرد. البته آسیب شناسی و علل آن چه امروز در افغانستان می بینیم قطعاً بخشی از پرداختن به راه حل خواهد بود نه همه آن.
خطیب زاده ادامه داد: فردا نگاه ها معطوف به تحقق اراده مردم و آینده افغانستان خواهد بود. آنچه مردم افغانستان از کشورهایی مثل ایران انتظار دارند این است که کمک کند اراده آنها محقق شود. امروز میزبان چهار میلیون افغانستانی که بسیاری از نخبگان هستند، هستیم، نخبگان محترمی هستند که با ما صحبت و نظرات خود را بیان می کنند، مردم افغانستان در داخل افغانستان نیز همین انتظار را دارند.
این دیپلمات ارشد کشورمان بیان کرد: تصورم این است که هیئت حاکمه افغانستان باید گوش شنوایی برای شنیدن اراده و خواست مردم افغانستان داشته باشد و در این صورت می تواند خود را به عنوان یک هیئت حاکمه مسئول خودش را نشان دهد و برای ایجاد یک دولت پایدار فراگیر متشکل از همه اقوام و قومیت ها در افغانستان زمینه سازی کند.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر این که "نمایندگان افغانستان در نشست تهران حضور خواهند داشت؟" نیز عنوان کرد: سازوکار اجلاس وزرای خارجه کشورهای همسایه این است که با رضایت و اجماع اقدامات صورت بگیرد. درخواست هایی از طرف های مختلف در داخل و بیرون افغانستان برای حضور در اجلاس داشتیم و درخواست هایی هم از سوی کنشگران بین المللی از اروپا و داخل افغانستان داشتیم ولی از آنجایی که تمام تصمیمات در این سازوکار اجماعی است، فردا تمامی درخواست ها توسط ایران ارائه خواهد شد و بر اساس این تصمیم و نتیجه ای که از گفت وگوها حاصل خواهد شد، درباره برخی از این درخواست ها در نشست بعدی که احتمالاً در پکن خواهد بود، تصمیم گیری خواهد شد.
سخنگوی وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: در اجلاس تهران وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان حضور دارند و بخشی از کار پرداختن به درخواست ها و پیشنهاداتی است که مطرح شده است.
خطیب زاده اضافه کرد: روسیه در نشست اول حضور نداشت و روسیه درخواست داشت که به این سازوکار بپیوندد و این درخواست در نشست مجازی اول مطرح و توافق شد که روسیه در نشست دوم به جمع کشورهای مزبور اضافه شود ولذا روسیه در نشست دوم به جمع اضافه خواهد شد. درخواست هایی که به تهران رسیده است در اجلاس تهران مورد بحث قرار خواهد گرفت. اگر تصمیم گرفته شود در نشست آتی در پکن عملیاتی می شود.
وی در پایان گفت: ان شاءالله افغانستان، با صلح و ثبات و مأمنی برای همکاری های منطقه ای باشد و امیدوارم به زودی شاهد آن روز افغانستان باشیم.
جزئیات تازه از نشست تهران درباره افغانستان
