به گزارش پایگاه خبری-تحلیلی ساعد نیوز به نقل از وقت صبح، وقتی نام نادرشاه افشار به میان می آید، پیش از نبوغ نظامی و کشورگشایی او معمولا عناوین «الماس کوه نور» و «دریای کوه نور» به ذهن متبادر می شود. این دو الماس که خواهرخوانده یکدیگر شمرده می شوند، حالا در جایی کیلومترها دور از هم نگهداری می شوند. یکی در ایران و دیگری در بریتانیا!
قصه این دریای صورتی
دریای نور یکی از بزرگترین الماس های شناخته شده دنیا و بزرگترین الماس صورتی جهان با وزن ۱۸۲ قیراط معادل ۳۶/۴ گرم شناخته می شود. تاریخچه این الماس به اساطیر و افسانه ها می رسد و گفته می شود که این الماس هزار سال پیش کشف و استخراج شده است.
رنگ این الماس یکی از استثنایی ترین و کمیاب ترین رنگ ها میان الماس های شناخته شده جهان است. ارزش این الماس آنقدر زیاد است که زمانی به عنوان پشتوانه پول ملی ایران «ریال» نیز حساب می شد.
بعضی ها می گویند این الماس و الماس «نورالعین» از یک الماس واحد بوده اند و بعد به دو تکه تراش خورده اند.
این الماس در جنگ با هند در سال ۱۷۳۹ میلادی همراه با نادر شاه افشار بوده است. دریای نور پس از قتل نادرشاه به نوه او «شاهرخ میرزا» آخرین پادشاه افشار رسید و سپس به دست «امیر علم خان خزیمه» و بعد به محمد حسن خان قاجار و پس از آن به لطفعلی خان زند رسید.
سرانجام دریای نور به دست «آغا محمدخان قاجار» افتاد. آغا محمدخان حتی برای تولیت این گوهر قیمتی شخصی را منصوب کرده بود که از آن نگهداری کند.
در نهایت این جواهر قیمتی در زمان محمدعلی شاه و هنگام شکست او از مشروطه خواهان به سفارت روسیه برده شد و توسط مشروطه خواهان بازپس گرفته شد.
دریای نور چه کاربردی داشت؟
دریای نور تا زمان حکومت ناصرالدین شاه در وسط یکی از بازوبندهای سلطنتی نصب می شد اما در زمان او که استفاده از بازوبند منسوخ شد، الماس را به صورت پیش کلاه درآوردند و در قابی زرین مزین شیر و خورشید و تاج مرصع به ۴۵۷ قطعه برلیان ریز و چهار قطعه یاقوت قرار دادند.
این الماس برلیان از دو سو تراش خورده و به شکل هرم مثلث القاعده ای است که قاعده آن چهار سانتی متر درازا و سه سانتی متر پهنا دارد و دو سوی دیگر حدود دو سانتی متر است.
همه سطوح دریای نور صاف و یک نواخت است، جز یک سمت آن که فتحعلی شاه با کندن عبارت «سلطان صاحبقران فتح علی شاه قاجار ۱۲۴۴» آن را متمایز کرده است.
دریای نور کجاست؟
هم اکنون الماس دریای نور در موزه جواهرات ملی ایران که در خزانه بانک مرکزی قرار دارد، نگهداری می شود. این خزانه – موزه واقع در خیابان فردوسی است. این موزه دو روز در هفته برای عموم بازدید دارد و بر خلاف سایر موزه ها اجازه ورود دوبین عکاسی و فیلمبرداری به آن وجود ندارد.
قصه یک کوهِ نور
برخی باور دارند که الماسی که اکنون با نام الماس «کوه نور» می شناسیم، بیشتر از ۵ هزار سال عمر دارد اما چندان مدرک موثقی برای اثبات آن وجود ندارد و این تنها یک نظریه است.
کوه نور یا کوه روشنایی زمانی بزرگترین الماس جهان بوده است. این الماس در گذشته ۱۸۶٫۰۶۲۵ قیراط برابر با ۳۷٫۲۱ گرم وزن داشت که در تراش تازه ای که در سال ۱۸۵۴ بر روی آن خورد، وزن آن به ۱۰۵٫۶۰۲ قیراط برابر ۲۱٫۶۱ گرم کاهش یافت.
کوه نور جفت پرآوازه دریای نور است که سال ها میان حاکمان هند، مغولستان، افغانستان، ایران و بریتانیا دست به دست شده است. این سنگ قیمتی از ناحیه قلعه باستانی گلکنده در نزدیکی حیدرآباد در ایالت آندرا پرادش هند در سال ۱۶۵۶ میلادی به دست آمد و توسط «میرزا محمد میرجمله» وزیر مشهور ایرانی به شاه جهان پادشاه گورکانی هند تقدیم شد و در آنجا ماند.
نام کوه نور
در سال ۱۷۳۹ میلادی نادرشاه پس از تسخیر هند، این الماس را که بر تاج محمدشاه هندی می درخشید، دید و گفت: «این کوهی از نور است» و از آن زمان نام «کوه نور» بر روی آن ماند. او این الماس را به همراه دو قطعه الماس دیگر به عنوان غنائم جنگی از هند بیرون آورد.
الماس کوه نور پس از تصرف ایران توسط «احمدشاه درانی» به افغانستان انتقال پیدا کرد و حدود ۷۰ سال در افغانستان نگهداری شد تا اینکه در دوره سلطنت «شاه شجاع درانی» اتفاق دیگری برای این گوهذ گران قیمت افتاد.
رنجیت سینگ (خدمتگذار انگلیسی ها) خیلی تلاش کرد تا الماس کوه نور را به دست بیاورد اما شاه شجاع قبول نمی کرد. در نهایت رنجیت سینگ در همدستی با بریتانیا خانواده شاه شجاع را تبعید کردند و خود شاه شجاع را زیر شکنجه قرار دادند اما بازهم شاه شجاع نخواست الماس کوه نور را به دولت بریتانیا تسلیم کند اما رنجیت سینگ فرزند ۱۰ساله شاه شجاع را مقابل چشمانش شکنجه کرد و پاهایش را روی زمین داغ سوزاند.
در نهایت شاه شجاع نتوانست این وضعیت را تحمل کند و الماس را بر خلاف میل باطنی اش تسلیم بریتانیا کرد. رنجیت سینگ الماس را اول به هند برد و از آنجا با نقشه قبلی، تحت عنوان یک معاهده بین هند و دولت بریتانیا آن را تحویل داد.
البته انگلیسی ها خودشان معتقد هستند که الماس کوه نور از طرف دولت هند به ملکه انگلیس هدیه داده شده است.
کوه نور کجاست؟
پس از آنکه این الماس سال ها بین حاکمان هندی، ایرانی، افغان، مغول و بریتانیایی دست به دست شد از ۱۵۰ سال پیش تاکنون جزئی از جواهرات سلطنتی بریتانیا بوده است.
این الماس ۱۰۵ قیراطی آخرین بار بر تاج الیزابت، همسر جرج ششم قرار داشت. اکنون الماس کوه نور، همراه با دیگر جواهرات سلطنتی بریتانیا در محل خاصی در برج لندن، قصری تاریخی در ساحل شمالی رود تیمز نگهداری می شود.
چه کسانی ادعای مالکیت بر کوه نور دارند؟
علاوه بر بریتانیا که مالک فعلی کوه نور است، کشورهای هند، پاکستان، افغانستان و ایران نیز مدعی مالکیت آن هستند. کشور هند در مورد مالکیت الماس کوه نور ادعا کرده و گفته است که کوه نور به طور غیرقانونی تصاحب شده و باید به این کشور پس داده شود.
از طرفی در دسامبر ۲۰۱۵، یک وکیل پاکستانی به نام جاوید اقبال جعفری با ثبت دادخواستی در دادگاه، خطاب به ملکه الیزابت برای بازپس گرفتن الماس کوه نور اقدام کرد.
جعفری مدعی شد که الماس کوه نور متعلق به ایالت پنجاب پاکستان بود اما انگلیسی ها در میانه سده ۱۹ میلادی که هند مستعمره آن ها بود این الماس را به زور گرفتند.
البته پاکستان در حالی مدعی کوه نور است که مقامات هند نیز بارها یادآور شده اند، این الماس متعلق به آن هاست و ایران و افغانستان نیز دلایلی برای مطرح کردن ادعای مالکیت این الماس گرانبها برخوردارند.
پشت پرده وعده شیطون بلای آقا جواد خیابانی
