به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از همشهری، جزئیات تازه ای از تولید و تست انسانی واکسن کوبایی- ایرانی به دست آمده که نشان می دهد نخستین واکسنی که برای مقابله با کرونا در ایران در دسترس قرار خواهد گرفت، همین واکسن خواهد بود.
یکشنبه شب، مصطفی قانعی، رئیس کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا، در یک برنامه تلویزیونی، جزئیات بیشتری درباره این واکسن اعلام کرد. به گفته او، واکسیناسیون همگانی این واکسن که تولید مشترک میان کوبا و انستیتو پاستور است، بهار سال آینده در کشور آغاز می شود.
این واکسن در فاز اول، به 56نفر و در فاز دوم به بیش از 100نفر تزریق شده، اما در فاز سوم قرار است به طور همزمان در ایران و کوبا روی چندین هزار نفر تزریق شود. به گفته او، به نظر می رسد این واکسن زودتر از سایر واکسن ها در دسترس قرار گیرد و در یکی دو هفته دیگر، مطالعات بالینی آن آغاز می شود.
ماجرای واکسن کوبایی- ایرانی درست پس از اعلام ممنوعیت خرید واکسن های آمریکایی و انگلیسی، پررنگ شد. قبل از آن در اوایل دی ماه، سخنگوی سازمان غذا و دارو، خبر تولید مشترک واکسن میان ایران و کوبا را رسانه ای کرد و گفت که تست انسانی این واکسن روی 50هزار داوطلب در بهمن و اسفند انجام خواهد شد.
همان موقع کیانوش جهانپور گفت که این واکسن، در یکی از مؤسسات پرسابقه کوبا در زمینه تولید واکسن، ساخته می شود. همکاری مشترک میان ایران با یکی از کشورهای خارجی برای تولید واکسن، یکی از سناریوهایی بود که وزیر بهداشت قبل از این برای دسترسی به واکسن اعلام کرده بود و برای این همکاری مشترک، کشور کوبا انتخاب شد. سعید نمکی هم پس از اعلام ممنوعیت واردات واکسن های آمریکایی و انگلیسی در نشستی خبری اعلام کرد که در ساخت واکسن کرونا یکی از دانشمندان بنام کوبا که شیوه مؤثرتری را در تولید مدنظر قرار داده، با ایران همکاری دارد.
زمان دسترسی به واکسن کوبایی طولانی است
ماجرای تولید واکسن کوبایی در روزهای گذشته، از زبان تعداد زیادی از مسئولان نظام سلامت شنیده می شود. این درحالی است که پیش از این در فضای مجازی نسبت به تست انسانی این واکسن در ایران انتقاداتی شده بود که 2روز پیش رئیس سازمان نظام پزشکی در توضیح این موضوع گفت که این تست، به طور همزمان در هر 2کشور انجام خواهد شد.
حالا اما پیام طبرسی، عضو کمیته علمی ستاد ملی کرونا و از محققان واکسن کووایران برکت به همشهری می گوید که قرارداد تست انسانی این واکسن به تازگی امضا شده و تا اجرایی شدن انجام تست انسانی آن ، حداقل یکی دو ماه طول می کشد و به این معنی نیست که واکسیناسیون عمومی به زودی انجام می شود.
به گفته او، داوطلبان انجام آزمایش انسانی این واکسن، براساس سازوکارهایی که میان انستیتو پاستور و کوبا تعریف شده، انتخاب می شوند و اینطور نیست که از داوطلبان ستاد فرمان اجرایی امام برای تست انسانی آن واکسن استفاده شود. به گفته او، ظاهرا رئیس مؤسسه انستیتو پاستور هم برای انجام روند آزمایش واکسن در کوبا به سر می برد.
چرا کوبا؟
طبرسی درباره اینکه چرا کشور کوبا برای انجام این کار مشترک انتخاب شده، توضیح می دهد که پیش از این، کوبا در زمینه تولید واکسن هپاتیت B با ایران همکاری های خوبی داشته و جدای از این مسئله، نظام سلامت کوبا از جهت عدالت در سلامت، رتبه اول را در دنیا دارد. این کشور هم توانست به خوبی شیوع کرونا را مدیریت و کنترل کند و در زمینه پزشکی و درمانی در دنیا معروف است.
سخنگوی سازمان غذا و دارو هم قبلا گفته بود که انستیتو پاستور پیش از این با کشور کوبا برای تولید واکسن همکاری داشته است. حمید سوری، اپیدمیولوژیست و عضو ستاد مقابله با کرونای تهران، اما به همشهری می گوید که احتمالا این همکاری به دلیل سوابق دیپلماتیک و روابط خوب میان ایران و کوباست. البته با کشورهای دیگری هم همکاری هایی صورت گرفته اما این واکسن نتایج خوبی داشته است.
خبرگزاری رویترز در تحلیل اینکه چرا ایران برای ساخت واکسن سراغ کوبا رفته، شرایط مشابه این 2کشور از نظر سیاسی و ارتباطات جهانی را مورد توجه قرار داده است. ایران و کوبا که حالا برای ساخت واکسن مشترک کرونا متحد شده اند، هر دو تحت تحریم های شدید آمریکا هستند؛ تحریم هایی که اگرچه گفته می شود مشمول دارو نمی شود، اما در عمل شرکت های دارویی خارجی به این کشورها دارو نمی فروشند و علاقه ای به معامله با آنها در شرایط تحریم ندارند.
دلیل دیگری هم برای این همکاری وجود دارد. کوبا یکی از کشورهایی است که در زمینه فعالیت های پزشکی و دارویی موفقیت های زیادی داشته است. مشخصا در زمینه تولید واکسن بخش عمده واکسنی که در فرایند واکسیناسیون کوبا برای کودکان استفاده می شود را به صورت داخلی تولید می کند. همزمان با همه گیری کرونا در جهان، کوبا از کشورهایی بود که تجربه موفقی در مهار اپیدمی به دست آورد.
این کشور تولید واکسن برای این بیماری را از همان نخستین ماه های همه گیری آغاز کرده و حالا 4واکسن برای آزمایش های انسانی دارد. یکی از این واکسن ها با مشارکت انستیتو پاستور ایران تولید می شود. مقامات کوبایی گفته اند واکسن Soberana2 که طی این همکاری در حال تولید است، پیشرفته ترین نمونه در میان واکسن هایی است که این کشور در حال ساخت آن است.
(فیلم) تزریق عمومی واکسن ایرانی کرونا در کشور چه زمانی است؟از نظر پیشرفت کار و طی مراحل آزمایشی، واکسنی که ایران و کوبا با هم می سازند، از واکسن کووایران تولید شرکت شفافارمد زیرمجموعه ستاد اجرایی فرمان امام جلوتر است این واکسن آزمایشات فاز2 را که از 22دسامبر آغاز شده، به پایان رسانده و در آزمایشات فاز3 داوطلبان به طور مشترک از هر 2کشور انتخاب می شوند.
در کوبا مؤسسه طرف قرارداد ایران مؤسسه ای است به نام فینلای که سابقه طولانی در واکسن سازی دارد. مؤسسه واکسن فینلای کوبا درحساب توییترش نوشت: «این هم افزایی هر 2کشور را قادر می سازد تا با سرعت بیشتری در ایمن سازی علیه ویروس SARS-CoV-2 پیشروی کنند.»
کوبا می گوید چندین کشور به واکسن های ویروس کرونا علاقه مند شده اند اما این نخستین توافقنامه ای است که به آن رسیده است.
موفقیت در فاز سوم تست انسانی به معنی واکسیناسیون همگانی نیست
با اینکه ایران چشم امید به واکسن کوبایی - ایرانی بسته و در انتظار به نتیجه رسیدن آزمایش انسانی آن است، اما حمید سوری، اپیدمیولوژیست به همشهری می گوید که انجام فاز سوم تست انسانی، بستگی به اهدافی دارد که دنبال می کند و اینکه فازهای قبلی تست انسانی چقدر موفق بوده است. اما آنچه مسلم است، هدف فاز سوم، سنجش میزان ایمنی بیشتر واکسن است و اینکه وقتی واکسن برای جمعیت بزرگ تری استفاده می شود، چه تبعاتی می تواند داشته باشد.
به گفته سوری، پس از اینکه فاز سوم تست انسانی مورد تأیید قرار گیرد، می تواند برای تولید بیشتر یا واکسیناسیون عمومی درخواست کرد: «البته باید به این موضوع توجه داشت که گاهی فاز سوم به خوبی هم به پایان می رسد اما استفاده اضطراری آن تأیید می شود. بنابراین نتیجه مثبت فازسوم به معنی واکسیناسیون عمومی نیست.»
به زودی واکسن ایرانی کرونا روی 21نفر دیگر تست می شود
حالا در کنار واکسن کوبایی - ایرانی، روند تست انسانی واکسن ایرانی هم در جریان است. تا کنون این واکسن روی 14نفر آزمایش شده و حالا به گفته عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا قرار است برای 21نفر دیگر، مجوز گرفته شود. به گفته او، در جلسه ای که روز شنبه برگزار می شود، مجوز برای انجام آزمایش روی 21نفر دیگر هم گرفته می شود. افرادی که تاکنون مورد آزمایش قرار گرفته اند شرایط خوبی دارند و تعدادی از آنها از قرنطینه خارج شده اند. آنچه تاکنون از بررسی این افراد به دست آمده، نتایج خوبی بوده است.
