معرفی جاذبه های گردشگری و جاهای دیدنی ایذه

اشکفت سلمان

نيايشگاه تاريشا يا اشكفت سلمان، بزرگ ترين خط نوشته ميخی ايلام نو را در خود جا داده است. در اشكفت سلمان چهار نقش برجسته وجود دارد كه دو تای آن داخل غار و دو تای ديگر در خارج از غار ديده می شود. بزرگ ترين نوشته خط ميخی از دوره ايلامی در اين غار موجود است كه از زمان «شاهك عيلامی» به جای مانده و همچنين برای نخستين بار حضور مصور زن، دوشادوش مرد در نقش برجسته های اين غار ديده شده است. در نقوش، «هوهين»، همسر و خواهر شاهك، در يك مراسم آيينی شركت كرده و كاهن بزرگ در جلوی آنها به چشم می خورد. اين نشانه ها مشخص می كند اشكفت سلمان نيايشگاه «تاريشا» بوده است. غار ديگری در كنار اين اشكفت در دوره ايلخانی به مكانی مقدس تبديل شده و رو به روی آن ساخت و سازه های مذهبی شكل گرفته است.

غار اشکفت سلیمان

غار يا اشکفت سليمان در فاصلة ۳ کيلومتري جنوب غربي شهر ايذة کنوني، در انتهاي دره اي واقع شده است. اشکفت سليمان محوطه اي وسيع است که در درون صخرة طبيعي کوه به صورت سرپناهي با آثار آبرفتي و يک چشمه آب شيرين گوارا (که از درون غاري کوچک و باريک بيرون مي آيد) پديد آمده است. روبروي مجموعة اشکفت سليمان و در منتهي اليه کوهي، دو نقش نيم رخ برجسته که در درون دو چهارگوش مقعر حجاري شده اند، وجود دارد.
نقش اول مرکب از تصوير سه شخص است که پشت سر هم در يک رديف ايستاده اند. آتشداني فروزان در جلوي آن هاست که بلندي آن تا زانوان آن ها مي رسد. در لوحة دوم که با فاصلة چند متر از لوحة اول و بر سطح سنگي ديگر حجاري شده، دو نقش وجود دارد که يکي از آن ها نقش مردي و ديگري نقش زني است. اما در شرق اين دو لوحه، اشکفت بزرگ يعني سايه بان خميدة کوه وجود دارد که در زر آن بر روي بدنة کوه يک کتيبة مستطيل شکل ميخي و چند نقش حجاري شده و در زير اين کتيبه که در نقطة مرتفعي قرار دارد، محل جلوس يا تختگاه و يا انجام مراسمي آئيني ديده مي شود.

سنگ نگاره کول فرح

سنگ نگاره کول فرح یکی از آثار تاریخی استان خوزستان است که در منطقه ای به نام «تنگه کول فرح» در ۷ کیلومتری شمال شرقی ایذه قرار دارد.
سنگ نگاره کول فرح شامل ۶ نقش برجسته است که به دوران عیلامیان (ایلام کهن) تعلق دارد و با توجه به تصاویری که در این سنگ نگاره نقش بسته و بقایایی همچون گورها، کانال آب، ساختمان ها و مناطق دیده بانی که از محل زندگی مردمان آن روزگار در میان کوه ها باقی مانده، می توان گفت این محل پرستشگاه نارسینا (یکی از خدایان ایلامی) بوده است.

دشت سوسن

«دشت سوسن» یکی از جاذبه های طبیعی ایذه است که در ۳۵ کیلومتری شمال غربی این شهرستان قرار دارد. دشت سوسن یکی از گذرگاه های رودخانه خروشان کارون است و توسط این رود به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می شود. در واقع عبور رود کارون از میان دشت سوسن، موجب پیدایش اراضی حاصلخیز در این ناحیه شده است. این دشت از ماه بهمن تا خرداد، طبیعت بسیار زیبایی می یابد و در این ایام (مخصوصا تعطیلات نوروز) افراد بسیاری به این منطقه مراجعه می کنند تا از زیبایی چشم نواز آن بهره ببرند.
دشت سوسن علاوه بر طبیعت بسیار زیبا، دارای غنای بسیار بالای آثار تاریخی همچون تپه های باستانی، پل و «بَرد گوری ها» (سنگ مزار به شکل شیرهای سنگی به عنوان نمادی از شجاعت و دلیری شخص متوفی روی مزارها نصب می شد) است. وجود دو عامل زمین های حاصلخیز و راه های ارتباطی با دیگر نقاط در گذشته، عامل مهمی در پیدایش آثار و اماکن متعدد در این ناحیه بوده است که اکنون در جای جای این منطقه دیده می شود. یکی از این راه ها که اصفهان و فلات مرکزی ایران را به شوش و بین النهرین متصل می کرد، راه «دز- پارت» است که در هر ۵ فرسنگ آن، قلعه هایی ساخته شده است که به نظر می رسد برای رفاه کاروانیان در طول مسیر ساخته شده و هنوز آثار آن ها موجود است. این راه از اصفهان به دهدز و با گذر از پل «شالو»، به دو شاخه تقسیم شده است که یکی به ایذه منتهی می شود و دیگری در امتداد رود کارون ادامه می یابد.

آبشار توف اسپید

این منطقه شامل دو آبشار بزرگ است که به آبشارهای اول و دوم توف اسپید شهرت دارند. این آبشارها در منطقه حفاظت شده «شالو و مونگشت» قرار دارند و از ارتفاعات این منطقه سرچشمه می گیرند. آبشارهای تف اسپید یا توف سفید در ۳۴ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان ایذه در میان صخره هایی عظیم قرار گرفته اند. در فصل زمستان و با سرد شدن هوا، این آبشارها یخ زده و مناظر زیبایی ایجاد می کنند. این آبشارها از طریق شهرستان ایذه، مسیر صعود به قله مونگشت از دره «شناز و گردوسون» قابل دسترسی هستند.

تالاب میانگران

«تالاب میانگران» یکی از تالاب های مطرح کشور است و با مساحتی متغیر، اما در حدود ۲۴۰۰ هکتار در جنوب غربی کوهپایه زاگرس در فاصله یک و نیم کیلومتری شهر ایذه واقع شده است.
بسیاری از گردشگران و مسافران هنگامی که از سمت اهواز، باغ ملک، شهرکرد و اصفهان تصمیم به ورود به شهر ایذه دارند با دشتی سرسبز و پر آب مواجه می شوند که همان تالاب میانگران است. در کنار این تالاب جاده ایذه - شهرکرد قرار دارد که تالاب فصلی «بندون» گاهی نمایان می شود. این جاذبه طبیعی علاوه بر آنکه تالاب محسوب می شود، در بهمن ماه سال ۱۳۸۹ به عنوان پناهگاه حیات وحش میانگران به تأیید سازمان محیط زیست کشور رسید.
منبع تغذیه تالاب از هیچ رودخانه ای نیست و به همین دلیل نزولات جوی و آب های ناشی از آب شدن برف های ارتفاعات منطقه و حتی بخشی از فاضلاب های شهری به این تالاب سرازیر می شوند.

محوطه باستانی شمی

در ۹ کیلومتری روستای شمی از دهستان «سوسن» در شمال شهرستان ایذه، آثاری باستانی متعلق به دوره «الیمائیه» در ۱۵۰ سال قبل از میلاد مشتمل بر مجسمه معرف سردار پارتی، سنگ های مرمری و گورستان باستانی کشف شده است. مجسمه سردار پاراتی تمام قد به ارتفاع ۲۸۵ و عرض ۷۰ سانتی متر با جنس برنز است. کشف این مجسمه منحصربه فرد، تاریکی های تاریخی دوره پاراتی در سرزمین ایلامیان را روشن ساخت. این مجسمه اینک در موزه ایران باستان به نمایش گذاشته شده است.

پل تاریخی شالو

پل تاریخی شالو از جمله آثار قدیمی شهرستان ایذه و استان خوزستان است. این پل از دو ستون بلند و مستحکم و دو طناب ضخیم و محکم تشکیل شده است. در قدیم این پل چوبی و تلفیقی از چوب و طناب بود. بعدها با استفاده از کابل دو سر پل را به هم وصل کردند.

باجول

باجول منطقه خوش آب و هوایی در جنوب شهر ایذه است. در ادوار گذشته به دلیل ساخته شدن آب بند در مسیر رودخانه، بخش هایی از آن منطقه به زیر آب رفته است. منطقه باجول یکی از مناطق گردشگری ایذه است که پس از آبگیری دریاچه سد کارون ۳ و مشرف شدن به دامنه کوه منگشت، این منطقه به یک قطب گردشگری تبدیل شده است. یکی از آثار نجات یافته تاریخی آن منطقه، نقش برجسته باجول است که از دوران شاهان محلی الیمایی در دوره امپراتوری اشکانی بر جای مانده است.

قلعه تل

«قلعه تل» در حد فاصل شهرستان های باغ ملک و ایذه در مسیر شاهی استان فارس و خوزستان قرار دارد. بنای اولیه این قلعه حدود سال ۱۷۹۰ میلادی ساخته شده است.
قلعه تل به علت قرار گرفتن در دشتی حاصلخیز و مجاورت با نواحی کوهستانی و راه های ارتباطی شوش، ایذه و شهرکرد و اصفهان، همواره مورد توجه بوده است. قلعه تل روی یک زیگورات عیلامی ساخته شده است و موقعیت ممتاز نظامی آن برفراز تپه، ضمن تأمین دید کافی آن بر راه های منشعب از چهار جهت، باعث می شد همواره مورد استفاده خوانین و جنگجویان محلی قرار گیرد.
قلعه یک بنای خشتی و گلی است که برج ها و بعضی قسمت های حصار بندها و سقف آب انبارها و طاق های آن آجری بوده و به شکل دژ های نظامی قدیم ساخته شده و دارای چهار برج مدور بوده است. آجرهای بنا قدمتی پیش از اوایل دوره قاجار یا زند ندارد و سنگ قلوه های به کار رفته در بنا، نشان از تعلق به معماری دوره زند است و می توان آن را با قلعه های کریمخانی در فارس مقایسه کرد.

آبشار شیوند

در روستای شیوند نزدیک ایذه آبشار شیوند قرار دارد، این ابشار جزو جاذبه های طبیعی ایذه به شمار می آید. این آبشار را در دامنه کوه منگشت و در جنوب شرقی ایذه می توانید مشاهده کنید، آبشار شیوند یکی از جاهایی است که می توانید روی آن برای جایی که پیکنیک و گردش خانوادگی داشته باشید حساب کنید.

گورستان شیر سنگی

یکی از نکات جالب توجه در این منطقه، گورستان های قدیمی آن است. جالب است بدانید قدمت اینبناهای تاریخی در خوزستان به هزاران سال پیش بازمی گردد. این گورستان ها به نام شیر سنگی معروف شده اند.