روزی نیست که اخباری در مورد مضرات مواد شیمیایی نشنویم. گاهی جایگزینی این مواد با مواد طبیعی امکان پذیر است، برای مثال می توانیم به جای خمیر دندان از نمک استفاده کنیم. در گذشته از این روش برای تمیز کردن دندان ها استفاده می شد، اما آیا به راستی نمک می تواند عملکردی مشابه خمیردندان داشته باشد؟ اگر این سوال ذهن شما را نیز مشغول کرده است، با ما همراه باشید.
تاریخچه مختصر
نگرانی در مورد بهداشت دهان و دندان، به حداقل ۵۰۰۰ سال قبل در چین باستان و هند بر می گردد. با توجه به کتاب The Way of Ayurvedic Herbs، بسیاری از ارجاعاتی که در اسناد و شیوه های دارویی آیورودا در چین و هند باستان وجود دارد، به آن زمانهای اولیه بر می گردد. طب آیورودا، مشابه طب گیاهی سنتی چینی است اما بیشتر بر ویژگی های شخصیتی به نام دوشا، متکی است.
مسواک زدن دندانها و شستشوی دهان در اعصار یونانی و رومی، نسبتا شایع شد و گفته می شود که بقراط، مخلوطی از آب چاه، نمک دریا و سرکه را توصیه کرده است. به دانه ها و گیاهان مختلفی نیز به خاطر توانایی شان در تازه کردن نفس، اشاره شده است. این روزها، بسیاری از دهانشویه های داروخانه ای بر پایه الکل بوده و حاوی انواع ترکیبات ضدمیکروبی هستند.
مواد تشکیل دهنده نمک
نمک خوراکی از سدیم و کلر (NaCl) تشکیل شده است. این ترکیب یونی یکی از موارد مهم جهت تنظیم سوخت و ساز بدن، عملکرد صحیح عضلات و انتقال پیام های عصبی به سراسر بدن است اما استفاده بیش از پنج گرم نمک در روز موجب فشار خون بالا و پوکی استخوان می شود.
انواع نمک برای مسواک زدن
اگرچه همه نمک ها دارای ساختار سدیم کلرید هستند، اما ظاهر و کاربردهای متفاوتی دارند. انواع نمک هایی که می تواند جایگزین خمیردندان شود عبارتند از:
نمک غنی شده:
این نوع نمک با ریزمغذی های مورد نیاز بدن از جمله ید غنی می شود.
نمک دریا
این نوع نمک با تبخیر شدن آب دریا، اقیانوس و دریاچه ها تولید می شود. از این رو حاوی مواد معدنی متفاوتی است که بر رنگ و طعم آن اثر می گذارند.
سنگ نمک آسیاب شده
به طور کلی تفاوتی ندارند که برای مسواک زدن از چه نوع نمکی استفاده می کنید. زیرا در نهایت شما نمک را برمی گردانید و دهان خود را می شویید. بنابراین اگر مراقب باشید هیچ مقداری از نمک را نخواهید خورد.
نکته: در صورتی که از نمک های دانه درشت برای مسواک زدن استفاده می کنید، باید آن را آسیاب کنید تا نرم و یک دست شود. زیرا استفاده از نمک زبر و درشت مینای دندان را از بین می برد و به لثه ها آسیب می رساند.
فواید مسواک زدن با نمک
از مهمترین فوایدی که مسواک زدن برای دندان ها با نمک دارد می توان اشاره کرد به:
- جلوگیری از پوسیدگی دندان
- قوی شدن لثه در برابر میکروب
- کاهش حساسیت عصب دندان به گرما و سرما
- ضد عفونی کردن زخم های دهانی
- برطرف کردن گلودرد
- مبارزه با تنفس بدبو
- برطرف کردن عفونت دندان و لثه
- کاهش درد دندان
- مقرون به صرفه بودن نسبت به خمیردندان
عوارض مسواک زدن با نمک
برخی از عوارض جایگزین کردن خمیردندان با نمک عبارتند از:
- از بین رفتن مینای دندان به دلیل زبر بودن نمک
- احتمال قورت دادن مقداری از نمک
- امکان آسیب به لثه
احتیاط
شستن دهانتان با آب نمک و تف کردن آن، بی ضرر است اما بلعیدن آن به مقادیر زیاد می تواند مضر باشد. با توجه به بیوشیمی پزشکی «سوخت و ساز بشر در سلامت و بیماری» مصرف بیش از حد آب نمک به کم آبی بدن منجر می شود و اگر آب، بیش از حد شور باشد، ممکن است باعث استفراغ شود. قورت دادن مقداری آب نمک، مشکل بزرگی نیست و گاهی اوقات برای شستشوی روده و شکم توصیه می شود اما مصرف نمک بیش از حد می تواند به ابتلا به بیماری فشار خون بالا، منجر شود.