ارگوتامین سی چیست؟
ارگوتامین سی یک داروی ترکیبی از ارگوتامین و کافئین می باشد که برای درمان میگرن از آن استفاده می شود، مکانیسم این دارو، تحریک گیرنده های آلفا- آدرنرژیک می باشد که از این طریق در صورت تنگ بودن تونیسیته عروق، باعث تنگ کردن عروق محیطی شده و در صورت زیاد بودن تونیسیته عروق، داروی ارگوتامین موجب گشادی عروق می شود. مقادیر زیاد ارگوتامین، باعث مسدود کردن رقابتی آلفا- آدرنرژیک خواهد شد. مصرف مقادیر درمانی از این دارو، باعث مهار کردن برداشت مجدد نوراپی نفرین می شود که این عمل باعث تنگ کردن عروق به میزان زیادی خواهد شد. ارگوتامین به عنوان یک آنتاگونیست ضعیف تر سروتونین، باعث کاهش سرعت بالا رفته تجمع پلاکت ها توسط سروتونین می شود. کافئین که در ترکیب با این دارو استفاده می شود به جذب بالای ارگوتامین کمک می کند. ارگوتامین در درمان میگرن و سردردهای عروقی، باعث تنگ شدن بسترهای شریانی کاروتید که گشاد شده اند، می شود. قرص ارگوتامین در کبد جذب شده و دفع آن از طریق صفرا است. به دلیل اینکه ارگوتامین به صورت ناقص و آهسته در بدن جذب می شود ترکیب آن با کافئین مشکل جذب آن را حل می نماید. تقریبا به مدت 2 ساعت زمان برای جذب آن لازم است، کافئین به صورت ساده و راحت در مجرای گوارشی جذب شده و در تمام بافت های بدن منتشر می شود. متابولیسم کافئین در کبد انجام شده و از راه کلیه دفع می شود. در این مقاله قصد داریم کاربرد، نحوه مصرف و عوارض ارگوتامین سی را برای شما شرح دهیم تا با آگاهی کامل و تجویز پزشک از آن استفاده نمایید.
کاربرد ارگوتامین سی
ارگوتامین سی از گروه داروهای ضد میگرن است، که استفاده از ان در حملات میگرنی برای افراد، مفید و موثر واقع می شود. مصرف این دارو برای برای زنان باردار خطرناک است و توسط هیچ پزشکی توصیه نمی شود. زیرا استفاده از آن ممکن است باعث سقط جنین شود. در درمان سردردهای عروقی، مانند میگرن یا حملات حاد آن، که استفاده از سایر داروهای مسکن و ضد درد تاثیری در کاهش و بهبودی آنها ندارد، از داروی ارگوتامین سی استفاده می شود. استفاده از داروی ارگوتامین سی، برای بیمارانی که آنژیوپلاستی و جراحی های عروق شریانی شده اند و یا افرادی که کنترل فشار خون آنها مشکل است، منع شده است.
نام تجاری ارگوتامین سی
- ®Cafergot
گروه دارویی- درمانی ارگوتامین سی
- آلکالوئید ارگوت و کافئین
- آنتی میگرن
- تنگ کننده عروق
مقدار مصرف ارگوتامین سی
- 2 میلی گرم (2 قرص) با اولین نشانه بروز میگرن، و سپس 2 میلی گرم هر 30 دقیقه در صورت نیاز؛
- حداکثر دوز : 6 میلی گرم در هر 24 ساعت و 10 میلی گرم در هفته
- مصرف این دارو در افراد مسن توصیه نمی شود.
مکانیسم اثر ارگوتامین سی
ارگوتامین از نظر ساختاری شبیه انتقال دهنده های عصبی نظیر سروتونین ، دوپامین و اپی نفرین است. ارگوتامین گیرنده های آلفا را به منظور انقباض عروق های با تونیسیته پایین عروقی تحریک می کند؛ عروق خونی با تونیسیته بالا را گشاد می کند؛ در دوزهای بالاتر برای گیرنده آلفا به منظور بلاک (مسدود کردن) آن، رقابت می کند. اثر ضد میگرنی ارگوتامین در نتیجه انقباض عروق مغزی دارای گیرنده 5-HT1D می باشد. عوارض جانبی آن هم عمدتا به خاطر تاثیر آن بر گیرنده های D2 دوپامینی و 5-HT1A است.
فارماکودینامیک ارگوتامین سی
- ارگوتامین یک منقبض کننده عروق و آنتاگونیست آلفا آدرنرژیک است. خواص دارویی ارگوتامین بسیار پیچیده است؛ برخی از ویژگی های آن به یکدیگر مرتبط نیستند و حتی در تقابل با یکدیگر هستند.
- این دارو دارای فعالیت آگونیست نسبی و یا آنتاگونیستی نسبی به گیرنده های تریپتامینرژیک، دوپامینرژیک و آلفا آدرنرژیک بسته به محل آنها است و تحریک کننده بسیار فعال رحمی است.
- این دارو باعث انقباض عروق خونی محیطی و مغزی و ایجاد سرکوب مراکز وازوموتور مرکزی می شود.
- اعتقاد بر این است که درد یک حمله میگرنی ناشی از افزایش شدید دامنه ضربانات در شریان های مغزی، به ویژه شاخه های مننژیال شریان کاروتید خارجی است. ارگوتامین با کاهش جریان خون خارج مغزی سبب کاهش دامنه ضربانات در شریان های مغزی می شود ولی جریان خون نیم کره مغزی را کاهش نمی دهد.
فارماکوکینتیک ارگوتامین سی
- جذب : پس از مصرف خوراکی 62 درصد آن جذب خون می شود .
- زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی: حدود 2 ساعت
- اتصال پروتئینی: 98 درصد
- نیمه عمر: صفراوی 2.7 ساعت و پلاسمایی 21 ساعت
- متابولیسم: کبدی از طریق آنزیم CYP3A4
- دفع: 90٪ صفراوی
- قابلیت دیالیز: بله
توجهات پزشکی - پرستاری ارگوتامین سی
- به خصوصیات سردرد عروقی توجه کنید: شدت، طول مدت، عوامل تسکین دهنده یا تشدید کننده، علائم همراه و بروز اورا. این نشانه ها را بعد از تجویز ارگوتامین سی مورد بازبینی قرار دهید.
- به نشانه های مسمومیت با ارگوت توجه داشته باشید: تهوع و استفراغ، ضعف و پارستزی، درد عضلانی، تنگی نفس، هایپرتنشن، هایپوتنشن، نبض تند و ضعیف، هذیان.
- ارگوتامین سی را در آغاز حمله و قبل از شدت یافتن سردرد تجویز کنید تا تاثیر بیشتری داشته باشد.
- همزمان با تجویز ارگوتامین سی به مداخلات محیطی توجه کنید: اتاق آرام و تاریک و کاهش سر و صدای محیط، آرامش درونی.
- غذا تاثیری بر جذب ارگوتامین ندارد بنابراین بیمار می تواند ارگوتامین سی را با یا بدون غذا استفاده کند.
توجهات بیمار - خانواده ارگوتامین سی
- در صورتی که نشانه هار اورا را قبل از حمله سردرد تجربه می کنید، در همان ابتدا مصرف ارگوتامین سی را آغاز کنید.
- در طول درمان با ارگوتامین سی از مصرف هرگونه داروهای غیر نسخه ای بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.
- در طول درمان با ارگوتامین سی از مصرف کافئین (چای و قهوه) و شکلات خودداری کنید. مصرف این ترکیبات همزمان با ارگوتامین سبب افزایش ضربان قلب و عصبی شدن می گردد.
- ارگوتامین سی را مطابق با دستور پزشک و با دوز معین مصرف کنید. از اوردوز دارویی اجتناب کنید.
- در طول مصرف ارگوتامین سی از انجام فعالیت هایی که به هوشیاری و تمرکز کافی دارند بپرهیزید.
- ارگوتامین سی را از دسترس اطفال دور سازید.
- علائم و عوارض جانبی ارگوتامین سی را گزارش کنید: سردی و پارستزی انتها، ضعف، تهوع و استفراغ، تنگی نفس.
- در صورتی که از آب گریپ فروت استفاده می کنید پزشک خود را در جریان قرار دهید.
- ارگوتمین سی تاثیرات ناخواسته بر جنین در حال رشد به همراه دارد. در صورت بارداری و یا داشتن قصد بارداری نباید از ارگوتامین سی استفاده کنید.
- اثر ارگوتامین سی بر قلب می تواند قابل توجه باشد بنابراین در صورتی که به فشار خون بالا، چربی بالا، اضافه وزن، دیابت و سابقه استفاده از سیگار دچارید باید پزشک خود را در جریان قرار دهید.
شرایط نگهداری داروی ارگوتامین سی
- ارگوتامین را در دمای 15 تا 30 درجه سانتی گراد نگاهداری کنید.