اندانسترون یک داروی ضد تهوع می باشد . این دارو به عنوان مهار کننده گیرنده سروتونین شناخته می شود و جهت مهار یا پیشگیری از حالت تهوع مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو با اثر بر روی ماده ای شیمیایی به نام سروتونین که بطور طبیعی در بدن وجود دارد ، تهوع را مهار می کند. شیمی درمانی ، اشعه درمانی و جراحی شرایطی هستند که منجر به افزایش ترشح سروتونین در بدن می شوند . سروتونین آزاد شده در بدن با اتصال به گیرنده های نوع سوم هیستامین در مغز منجر به وقوع تهوع می شوند . اندانسترون با مسدود کردن این گیرنده ها دسترسی آن ها به سروتونین را مهار می نماید و بدین ترتیب تهوع کنترل می گردد.
اشکال دارویی: قرص روکش دار 4 میلی گرمی، محلول خوراکی 4 میلی گرم در 5 سی سی، آمپول 2 میلی گرم در سی سی، 2 سی سی، و 4 سی سی
نامهای تجارتی :
Demitron – Zofran
مکانیسم اثر اندانسترون
اثر ضداستفراغ این دارو به طور کامل مشخص نشده است. با این وجود، اندانسترون یک آنتاگونیست گیرنده دوپامین نیست. از آنجا که گیرنده های سروتونین نوع 5-HT3 هم در محیط بر روی پایانه های عصب واگ و هم در مرکز منطقه ماشه ای گیرنده های شیمیایی وجود دارند ، این که اثر ضد استفراغ اندانسترون به واسطه اثر مرکزی، محیطی، یا هر دوی آن است معلوم نیست.
فارماکوکینتیک اندانسترون
جذب: جذب دارو با مصرف خوراکی متغیر است و اوج غلظت طی دو ساعت حاصل می شود. فراهمی زیستی دارو 60-50 درصد است.
پخش:76-70 درصد به پروتیئن پلاسما پیوند می یابد.
متابولیسم:به میزان زیادی از طر یق هیدروکسیلاسیون روی حلقه ایندول متابولیزه و سپس با گلوکورونید یا سولفات کونژوگه می شود.
دفع:پنج درصد به صورت تغییرنیافته در ادرار یافت می شود. نیمه عمر این دارو در بزرگسالان 6-5/3 ساعت است.
پیش از مصرف اندانسترون،در صورت داشتن هر یک از شرایط زیر پزشک یا داروساز را مطلع سازید:
- تصمیم به بارداری، بارداری و شیردهی
- مشکلات کبدی
- سابقه ناراحتی قلبی از جمله ضربان نا منظم قلب
- علائم انسداد روده
- مصرف سایر داروها از جمله داروهای بدون نسخه، گیاهی و مکمل ها
- سابقه حساسیت دارویی
روش صحیح مصرف اندانسترون
اندانسترون را دقیقا طبق دستور پزشک مصرف نمایید . معمولا در صورتی که این دارو جهت تهوع ناشی از شیمی درمانی یا اشعه درمانی تجویز شده باشد ، یک نوبت آن باید نیم تا یک ساعت قبل از شروع درمان مصرف شود و ممکن است لازم باشد مصرف این دارو را چند روز ( تا ۵ روز یا بیشتر ) ادامه دهید .
این دارو به صورت قرص و محلول خوراکی ۴ میلی گرمی و آمپول تزریقی ۲میلی گرمی موجود است. قرص و محلول خوراکی معمولاً هر ۱۲ ساعت یک بار تجویز می شوند .
در صورتی که اندانسترون را جهت تهوع ناشی از عمل جراحی مصرف می نمایید ، اولین دوز آن باید کمی پیش از شروع جراحی مصرف گردد .
پیش از مصرف اندانسترون بروشور داخل جعبه را مطالعه کنید.
اندانسترون را دقیقا مطابق دستور پزشک مصرف کنید. نحوه مصرف، بسته به شرایط بیمار و علل مصرف دارو متفاوت است. اگر در چگونگی مصرف دارو مطمئن نیستید از پزشک یا داروساز بپرسید.
اگر مصرف یک نوبت را فراموش نمودید و حالت تهوع دارید، به محض یادآوری دارو را استفاده نمایید و نوبت بعدی را در همان موعد مشخص مصرف کنید.
اگر مصرف یک نوبت را فراموش نمودید، اما حالت تهوع نداشتید نیازی به مصرف دارو نیست و نوبت بعدی را در همان موعد مشخص مصرف کنید.
هیچ گاه دوز اندانسترون را به دلیل فراموش نمودن مصرف یک نوبت، دو برابر نکنید.
مقدار مصرف اندانسترون
جهت پیشگیری از تهوع و استفراغ ناشی از شروع و تکرار دورههای شیمی درمانی، به خصوص همراه با سیس پلاتین:
دربالغین و کودکان بزرگتر از ۴ سال : ۳۰ دقیقه قبل از شروع شیمی درمانی، ۰٫۱۵ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، از راه وریدی و در خلال ۱۵ دقیقه انفوزیون میشود و سپس ۰٫۱۵ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، ۴ و ۸ ساعت بعد از دوز اول تجویز میشود. همچنین میتوان دارو را به صورت دوز واحد و به میزان، ۳۲ میلی گرم، ۳۰ دقیقه قبل از شیمی درمانی تجویز نمود.
روش دیگر: در بالغین و کودکان بزرگتر از ۱۲ سال : ۸ میلی گرم از راه خوراکی دو بار در روز تجویز میشود . دارو باید ۳۰ دقیقه قبل از شروع شیمی درمانی و سپس ۸ ساعت بعد از دوز اول تکرار شود و سپس ۸ میلی گرم هر ۱۲ ساعت تا دو روز بعد از اتمام شیمی درمانی تجویز میشود.
در کودکان سنین ۴ تا ۱۲ سال : ۴ میلی گرم از راه خوراکی، سه بار در روز تجویز میشود. ترتیب تجویز دارو، مشابه بالغین است.
جهت پیشگیری از بروز تهوع و استفراغ ناشی از رادیاسیون:
دربالغین : ۸ میلی گرم، از راه خوراکی، سه بار در روز تجویز میشود.
جهت پیشگیری از بروز تهوع و استفراغ بعد از عمل:
در بالغین : ۱۶ میلی گرم، از راه خوراکی یک ساعت قبل از بیهوشی یا ۴ میلی گرم از راه وریدی بلافاصله قبل بیهوشی یا به فاصله کوتاهی بعد از عمل تجویز میشود.