دوفاستون (Duphaston) نوعی پروژسترون مصنوعی است که در مواردی که بدن قادر به تولید پروژسترون نباشد تجویز میشود. از این دارو برای درمان اختلالات قاعدگی، قاعدگی دردناک، سندرم پیش از قاعدگی و خونریزی رحمی غیرطبیعی استفاده میشود. حالت تهوع، درد سینه و خونریزی نامنظم برخی از عوارض مصرف این داروست.
استروژن و پروژسترون دو هورمون مهم بدن زنان هستند که توسط تخمدانها ترشح میشوند. کار این هورمونها تنظیم چرخه قاعدگی و همچنین آماده نگه داشتن بدن و دستگاه تولید مثل برای باروری است. اگر هر یک از این هورمونها در مقادیر صحیح تولید نشود چرخه قاعدگی مختل شده و باعث مشکلاتی مانند عادت ماهیانه نامنظم (آمنوره) و خونریزی غیر طبیعی رحمی میشود. در این شرایط برای اینکه بدن بتواند روال عادی خود را طی کرده و امکان باروری داشته باشد، نیاز است که از هورمونهای جایگزین اما شبیه به آنها استفاده شود. پروژسترون یکی از این هورموون هاست که به طور مصنوعی هم تولید شده و در این شرایط پزشک با توجه به میزان نیاز بیمار به این هورمون آن را برای وی تجویز میکند. قرص دوفاستون حاوی پروژسترون مصنوعی است.
قرص دوفاستون چیست و در چه مواردی استفاد میشود؟
دوفاستون (Duphaston) نوعی پروژسترون مصنوعی است که در مواردی که بدن قادر به تولید پروژسترون نباشد، تجویز میشود. از این دارو برای درمان اختلالات قاعدگی، قاعدگی دردناک، سندرم پیش از قاعدگی و خونریزی رحمی غیرطبیعی استفاده میشود. همچنین دوفاستون برای درمان آندومتریوز (رشد بافت آندومتر در خارج از رحم که باعث درد و خونریزی میشود)، ناباروری و سقط جنین ناخواسته نیز تجویز میشود. توجه داشته باشید که حین استفاده از دوفاستون امکان دارد که خونریزیهای دوران قاعدگی نامنظم شوند.
این دارو در مواردی برای کمک به تحریک رشد پستان و کاهش تولید تستوسترون نیز استفاده میشود. در برخی موارد مصرف دوفاستون میتواند علائم بروز یائسگی را هم کاهش دهد. این علائم شامل گرگرفتگی، تعریق شبانه، بیخوابی، خشکی واژن، سردرد، نوسانات خلقی و عدم تمرکز میشود.
از مزیتهای قرص دوفاستون این است که ساختار شیمیایی آن به پروژسترون طبیعی شباهت بسیاری دارد و به لحاظ شیمیایی با تستوسترون در ارتباط نیست و بنابراین تاثیرات منفی مردانه نیز در بدن ایجاد نمیکند. دوفاستون به صورت قرص ۱۰ میلیگرمی در دسترس است.
مقدار و نحوه مصرف قرص دوفاستون
از آنجاییکه میزان مصرف این دارو برای بیماریهای مختلف متفاوت است، باید حتما توسط پزشک تعیین گردد. به طور معمول از روز ۱۶ قاعدگی هر شب یک عدد به مدت ده روز مورد استفاده قرار میگیرد. معمولا بین ۳ تا ۱۰ روز بعد از قطع مصرف دارو، خونریزی قاعدگی رخ میدهد.
دوفاستون چگونه عمل میکند؟
قرص دوفاستون 10 میلیگرمی حاوی دیدروژسترون (مشتق مصنوعی هورمون زنانه پروژسترون) است، یعنی ساختار شیمیایی آن بسیار به پروژسترون طبیعی شباهت دارد و بههمین دلیل، کاربرد مشابه پروژسترون دارد. پروژسترون طبیعی طی فاز دوم سیکل قاعدگی توسط تخمدانها تولید میشود. این هورمون بر اندومتر (جدار رحم) تاثیر میگذارد و فاز تکثیری را به فاز ترشحی تبدیل میکند. اندومتر که در پاسخ به استروژن در اولین فاز سیکل قاعدگی نازک شده، دیگر رشد نمیکند و شروع به ترشح هورمون دیگر پروتئینهای لازم برای حفظ بارداری (در صورت بارداری) مینماید، در صورت نبود بارداری، سطوح استروژن و پروژسترون کاهش مییابد و اندومتر تخریب میشود (قاعدگی رخ میدهد). در صورتیکه فقدان پروژسترون طبیعی، نظم قاعدگی را برهم بزند یا مشکلاتی مانند آمنوره ثانویه و خونریزی رحمی غیر طبیعی ایجاد کند عملکرد دیدروژسترون در قرص دوفاستون 10 سیکل قاعدگی را منظم میکند؛ این قرص با تحریک اندومتر برای آمادهسازی رحم برای بارداری و حفاظت از بارداری در درمان ناباروری و سقط جنین ناخواسته نیز موثر است. دوفاستون 10 بر سراسر اندومتر اثر میگذارد و از رشد اضافی سلولهای آن جلوگیری میکند.
ترکیبات دوفاستون چیست؟
قرص 10 میلی گرمی دوفاستون حاوی دیدروژسترون (یک مشتق مصنوعی از هورمون جنسی زنانهی پروژسترون) است که برای درمان مسائل مختلفی مورد استفاده قرار میگیرد که از فقدان پروژسترون طبیعی به وجود میآیند.
مکانیسم اثر دوفاستون
دیدروژسترون از طریق دستگاه گوارش جذب شده و متابولیسم آن کبدی می باشد که از طریق کلیه ها دفع می گردد.
منبع: سایت ستاره و نی نی بان