تنکتیلاز (Tenecteplase) یک داروی حل کننده لخته است این دارو با تحریک عمل پلاسمین که آنزیمی در خون است، سبب شکسته شدن فیبرین (رشته های لخته) و خود لخته می شود و بصورت وریدی تجویز می شود. هرچه دارو در فاصله زمانی کمتری از تشخیص لخته مصرف شود، موفقیت آن در پاک کردن لخته از عروق کرونری قلب بیشتر خواهد بود. تنکتپلاز تنها در حملات قلبی استفاده می شود.
معمولا این نوع داروها در بیمارستان که همه نوع امکانات اورژانسی و نظارت دقیقی وجود دارد بکار می رود. پس از تجویز تنکتپلاز، باید از آسپرین و هپارین برای حفظ اثر ضدانعقادی و جلوگیری از تشکیل لخته بعدی استفاده نمود. مقادیر اندک آسپرین معمولاً به مدت طولانی تجویز می شوند و هپارین تا زمان ثبات وضعیت بیمار ادامه می یابد.
تنکتپلاز یک فعال کننده پلاسمینوژن بافتی (TPA) است که با استفاده از فناوری DNA نوترکیب و با استفاده از میزبان پستاندار (سلول های تخمدان همستر چینی) تولید شده است. تنکتپلاز یک گلیکوپروتئین با ۵۲۷ اسید آمینه است که در واقع یک داروی ترومبولیتیک می باشد. این دارو برای از بین بردن لخته خونی عروق قلبی در بیماران با سابقه سکته قلبی استفاده می شود.
نام تجاری: متالیز
مکانیسم اثر تنکتپلاز | تنکتاپلاز
تنکتپلاز از طریق جایگاه فیبرونکتین و کرینگل-2 به لخته های غنی از فیبرین متصل می شود. سپس با تبدیل پلاسمینوژن به پلاسمین, باعث تخریب ماتریکس فیبرینی لخته و در نهایت اثر ترومبولیتیک و حل کردن لخته می شود.
فارماکودینامیک
تنکتاپلاز یک داروی ترومبولیتیک است که باعث حل شدن لخته های خونی می شود.
این دارو برای جلوگیری از مرگ و میر در افرادی که دچار حمله قلبی شده اند (انفارکتوس حاد میوکارد) استفاده می شود.
فارماکوکینتیک
شروع اثر: 30 دقیقه
متابولیسم: کبدی
نیمه عمر: 90-130 دقیقه
کلیرانس: 99-119 میلی لیتر در دقیقه
روش درست مصرف داروی تنکتپلاز
قبل از شروع درمان با این دارو، بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک می کند تا اطلاعات دارویی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید.
- دوز و مقدار داروی تنکتپلاز ، از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ دارو را دقیقاً همانطور که پزشک برایتان تجویز کرده است، استفاده نمایید.
- این دارو به صورت وریدی تزریق می شود و هر ویال تنکتپلاز حاوی ۵۰ میلی گرم دارو است و در بزرگسالان ۳۰-۵۰ میلی گرم (۱۰۰۰۰-۶۰۰۰ واحد) بسته به وزن بدن تجویز می شود.
این دارو به روش تزریق آهسته تجویز می شود، شما به دقت در هنگام درمان و بعد از آن مورد پایش قرار خواهید گرفت. به سرعت هر گونه درد، قرمزی، سوزش، تورم یا تراوش در محل تزریق را گزارش کنید. پس از تزریق احتمال خون ریزی افزایش خواهد یافت، راهنمایی های درمانگر خود را در خصوص ماندن در تخت برای کاهش آسیب جلوگیری کنید. در صورت بروز خون ریزی، به سرعت گزارش کنید و موضع را فشار دهید تا خون ریزی کاملا بند بیاید.
موارد مصرف تنکتپلاز | تنکتاپلاز
سکته قلبی
این دارو برای درمان آنفارکتوس میوکارد و حل کردن لخته های خونی در میوکارد قلب به کار می رود.
مقدار مصرف تنکتپلاز | تنکتاپلاز
- تنکتاپلازفقط برای تزریق داخل وریدی است. مقدار کل توصیه شده نباید بیشتر از 50 میلی گرم باشد و به وزن بیمار بستگی دارد.
در درمان آنفارکتوس میوکارد حاد بر اساس وزن بیمار 30 – 50 میلی گرم وریدی به صورت یک دوز بولوس طی 5 ثانیه و بیشتر تزریق می شود.
نکات قابل توصیه
- تنکتاپلاز در شرایط زیر باید با احتیاط مصرف شود: جراحی های اخیر ، بیماری های عروق مغزی ، خونریزی اخیر دستگاه گوارش ، افزایش فشار خون ، پریکاردیت حاد ، اندوکاردیت تحت حاد ، نقص هموستاتیک ، ترومبوفلبیت شدید. اختلال عملکرد کبدی / کلیوی ، مصرف داروهای ضد انعقاد خوراکی ، رتینوپاتی دیابتی ، سالمندان
- مصرف فعلی وارفارین و INR در دامنه زیاد ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد. مصرف همزمان هپارین یا داروهای ضد پلاکت باید بلافاصله قطع شود.
- واکنش های افزایش حساسيت ، به عنوان مثال ، آنافيلاكسي ، آنژيوادم ، بثورات و كهير ممکن است رخ دهد. نظارت دقیق بر بیماران تحت درمان با تنکتاپلاز در طی و چند ساعت پس از تزریق ضروری است. در صورت بروز علائم حساسیت ، درمان مناسب را شروع کنید
شرایط نگهداری از داروی تنکتپلاز
- دارو را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
- دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه دارید.
میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر سیکلوبنزاپرین
