کسانی که مبتلا به کم خونی هستند باید از خوردن مواد غذایی که دارای فیتیک اسید، تانن و کلسیم هستند خودداری کنند. چون این مواد غذایی باعث پیشگیری از جذب آهن توسط بدن می شود که در نهایت موجب کم خونی می شود
1. نوشیدن چای و قهوه
مطالعه ها نشان داده اند نوشیدنی هایی مانند چای و قهوه ترکیب های فنولیک دارند که مانع جذب آهن در دستگاه گوارش می شوند. به علاوه، در چای ترکیب دیگری به نام تانن وجود دارد که جذب این ماده معدنی را به میزان قابل ملاحظه ای کاهش می دهد. به این دلیل توصیه می شود بلافاصله بعد از خوردن موادغذایی حاوی آهن یا وعده غذایی اصلی، این نوشیدنی ها را میل نکنید.
2. مصرف بیش از حد سویا
سویا از موادغذایی ای است که پروتئین دارد و این ترکیب مانع جذب آهن می شود بنابراین مصرف توام سویا با منابع گوشتی، عادت غذایی غلطی است که زمینه کمبود این ماده مغذی را فراهم خواهد کرد. البته مشابه این موضوع در مورد غلات کامل نیز وجود دارد زیرا این موادغذایی نیز دارای «فیتات» هستند که این ترکیب نیز مانع جذب آهن می شود. البته فراموش نکنید نان هایی که خمیر شان با جوش شیرین به عمل نمی آید، بلکه طی فرایند تخمیر تهیه می شوند، مقادیر بسیار کمتری فیتات دارند.
3. زیاده روی در مصرف لبنیات
حتما با خواندن این عنوان تعجب خواهید کرد اما واقعیت آن است که کلسیم موجود در موادغذایی مانند شیر، ماست، دوغ و پنیر وقتی با منابع غذایی حاوی آهن همراه شوند، هنگام جذب با آهن موجود رقابت می کنند و جذب این ماده معدنی را به حداقل ممکن می رسانند، بنابراین بهتر است موادغذایی ای مانند ماست و دوغ را که اغلب در کنار غذا سرو می شوند، با غذاهای گوشتی ای نظیر کباب که منبع عالی آهن هستند، میل نکنید. البته این توصیه به کسانی است که بیشتر در معرض کم خونی ناشی از فقرآهن هستند؛ مانند کودکان و نوجوانان، زنان باردار و…
4. مصرف بیش از اندازه منابع اگزالاتی
مواد غذایی ای مانند اسفناج، ریواس، کرفس، هویج، خیار و جعفری ترکیبی به نام اسید اگزالیک دارند که در دستگاه گوارش با عناصر دو ظرفیتی پیوند می خورد و از جذب آنها جلوگیری می کند بنابراین مصرف گوشت، مرغ، ماهی و تخم مرغ به عنوان منابع آهن با سبزی های یاد شده شرایط بروز کم خونی را فراهم می کند.
5. نخوردن منابع ویتامین C
یکی از ویتامین هایی که جذب آهن را در سیستم گوارشی افزایش می دهد، ویتامین C است. این ماده مغذی جذب آهن را چند برابر می کند بنابراین مصرف منابع آهن «هم» و «غیر هم» که شامل انواع گوشت، عدس و لوبیاقرمز است، با منابع غذایی حاوی این ویتامین که شامل گوجه فرنگی، بروکلی، کلم بروکسل و انواع مرکبات است، توصیه می شود.
تغییر رفتار در رژیم غذایی
کسانی که از کم خونی رنج می برند باید در حد امکان از مصرف مواد غذایی که در بالا ذکر شد خودداری کنند و ترجیحا مواد غذایی را که در ادامه به آن ها می پردازیم را در رژیم غذایی خود لحاظ کنند. خوردن میوه های تاز به صورت روزانه می تواند کمک زیادی برای جذب آهن به بدن بکند. البیته به شرط آن که مکمل های داری آهن و مصرف مواد سرشار از اهن هموچون گوشت قرمز از یاد نرود. در ضمن افرادی که از کم خونی رنج می برند حتما باید مرکبات را در رژیم غذایی خود لحاظ کنند تا با استفاده از جذب ویتامین C، آهن بیشتری دریافت کنند. البته خوردن ۸ الی ۱۰ لیوان آب برای افرادی که دارای کم خونی هستند بسیار توصیه می شود. خوابیدن کافی و استراحت دادن به مغز نیز روشی خوبی برای فاصله گرفتن از مشکلات کم خونی است. دقت داشته باشید به جز در موارد خاص می توان کم خونی را با استفاده از یک رژیم غذایی خوب بر طرف کرد.