شبکه بلاکچین اتریوم، مقصد اولیه بسیاری از پروژه های دیفای، NFT و پلتفرم های متاورس است. با این حال یکی از انتقادهای قدیمی به این شبکه، کارمزد بسیار بالا در هنگام ارسال تراکنش است. با توجه به تراکم بالای تراکنش ها در شبکه اتریوم، فناوری های لایه دوم به کمک این شبکه آمده اند تا زمان انجام تراکنش و همینطور کارمزد ارسال تراکنش در این شبکه محبوب را کاهش دهند. Optimistic یکی از راهکارهای لایه دو اتریوم بوده که با استفاده از فناوری Rollup، امنیت خود را از شبکه اتریوم تامین می کند اما هزینه انجام تراکنش در شبکه اتریوم را تا ۱۰۰ برابر کاهش خواهد داد. از آنجا که توسعه دهندگان ارشد شبکه اتریوم و ویتالیک بوترین، بارها اعلام کرده اند که راهکارهای لایه دو برای اتریوم یک نیاز دائمی است و حتی با راه اندازی اتریوم ۲ نیز این شبکه همچنان به این راهکارهای لایه دو نیاز دارد، در نتیجه ما باید نگاه جدی تری به این حوزه داشته باشیم و همچنین کار با این شبکه ها را به خوبی بیاموزیم.
چرا کارمزد انتقال در شبکه بلاکچین اتریوم بالا است؟
شبکه اتریوم در واقع شبکه ای عظیم از کامپیوتر ها در سراسر جهان است. افرادی تحت عنوان نود (Node) به شبکه عظیم اتریوم متصل می شوند و به سرعت و امنیت و همچنین انجام تراکنش های شبکه اتریوم کمک می کنند و در ازای آن، به عنوان پاداش، رمزارز اتریوم دریافت می کنند.
هر کدام از نود های شبکه اتریوم، باید داده هایی که از شبکه اتریوم رد می شود را ذخیره و بررسی کنند. با توجه به تعداد محدود نود های متصل به شبکه اتریوم و حجم بالای داده های موجود در شبکه اتریوم، تعداد داده ها از تعداد نود ها بیشتر می شود که این رویداد طبیعتاً موجب کند شدن شبکه اتریوم و افزایش کارمزد های این شبکه می گردد.بسیاری معتقدند با راه اندازی شبکه Optimism شبکه اتریوم بسیار پیشرفت خواهد کرد. بعضی ها این پیشرفت را با شبکه بایننس اسمارت چین (BSC) مقایسه می کنند، زیرا این دو شبکه از لحاظ کدنویسی و الگوریتم بسیار به هم شباهت دارند.
شبکه Optimism نجات دهنده بلاکچین اتریوم!
مشکل مقیاس پذیری شبکه اتریوم و به دنبال آن کارمزد بالای این شبکه بلاکچینی، که طی چند ماه گذشته به بحثی داغ و البته مهم در رسانه ها تبدیل شده بود، به لطف شبکه آپتیمیسم تا حدودی حل خواهد شد.همان طور که گفتیم، شبکه Optimism در واقع یک سایدچین از شبکه اتریوم (Ethereum Network) است و بنابراین جدا از شبکه اصلی اتریوم فعالیت دارد. این سایدچین به شبکه اتریوم در انجام محاسبات کمک می کند. این محاسبات در خارج از شبکه اصلی اتریوم انجام می شوند؛ بنابراین فشار زیادی از روی شبکه اصلی اتریوم برداشته خواهد شد.
تست های انجام شده تاکنون، نشان می دهند که استفاده از سایدچین Optimism می تواند کارمزد های شبکه اتریوم را تا 100 برابر یا حتی بیشتر کاهش دهد! بنابراین استفاده از سایدچین، یک ایده هوشمندانه است که می تواند شبکه اتریوم را از لحاظ سرعت، با دیگر شبکه های بلاکچینی موجود، قابل رقابت کند.
این سایدچین، کمک شایانی به مقیاس پذیری و افزایش سرعت شبکه بلاکچین اتریوم می کند. از لحاظ امنیت و تمرکززدایی نیز سایدچین آپتیمیسم مشکلی در کار شبکه اتریوم ایجاد نمی کند؛ زیرا نتیجه تمام تراکنش هایی که در سایدچین Optimism انجام می شود نهایتاً در شبکه اصلی اتریوم ذخیره می شود.تحلیل گران بسیاری معتقدند با راه اندازی Optimism Side Chain، شبکه اتریوم رشدی مانند رشد شبکه بایننس اسمارت چین (Binance Smart Chain) را تجربه خواهد کرد.
خوشبختانه شبکه Optimism از کیف پول های زیادی پشتیبانی می کند و این بدان معنی است که برای کار با این شبکه با مشکلی مواجه نخواهید شد. کیف پول های زیر، از شناخته شده ترین کیف پول هایی هستند که توسط این سایدچین پشتیبانی می شوند:
- کیف پول متامسک (Metamask)
- آی اِم توکن (imToken)
- رِینبو والت (Rainbow Wallet)
- کوین بیس والت (CoinBase Wallet)
- توکن پاکت (Token pocket Wallet)
نحوه کار Optimism
در مرحله اول کاربر باید تراکنش خود را به Aggregator شبکه با ایجاد قرار داد هوشمند off chain ارسال نماید. پس از ایجاد این درخواست مانند سایر شبکه های بلاک چینی اطلاعات تراکنش برای تأیید به کاربر نشان داده می شوند.
در مرحله بعدی Aggregator درخواست ارسال شده از سوی کاربر را بر روی یک قرارداد هوشمند دیگر اجرا می کند.
در قسمت سوم اگریگاتور با استفاده از تراکنش ها یک درخت مرکل ایجاد می کند و Merkle root را به عنوان آخرین وضعیت شبکه ثبت می کند.پس از ثبت آخرین تراکنش به عنوان ریشه درخت مرکل اگریگاتور اطلاعات به دست آمده از تراکنش مذکور در مرحله سوم را برای ذخیره به شبکه اصلی اتریوم ارسال می کند.
اساس کار optimism بر پایه اصل صداقت کاربران است. یعنی اینکه هیچ Aggregator اقدامی علیه قوانین شبکه انجام نمی دهد. سایر اگریگاتورها می توانند در صورت وجود ابهام تراکنش پردازش شده توسط این نود را به چالش بکشند و اگر اثبات شد خطا گزارش کنند. برای این کار باید مرکل روت صحیح را ارسال کنند.در صورتی که نود معترض اشتباه کرده باشد و اطلاعات تراکنش مشکلی نداشته باشند جریمه خواهد شد و قسمتی از دارایی استیک شده او به عنوان جریمه پرداخت می شود. اما اگر ادعای این نود صحیح باشد و تراکنش ارسال شده دارای باگ و ایراد باشد نود خاطی جریمه می شود و تمام مرکل روت ها به شبکه اتریوم بازگردانند می شوند و تراکنش ها مجدداً در حالت درست اجرا می شوند.
توجه داشته باشید هنگام استفاده از optimism کارمزد تراکنش ها با اتر پرداخت می شود، لذا زمان انتقال اتر از لایه اول به دوم و اولین تراکنش مبلغ کارمزد تغییری نمی کند و پس از انتقال موفقیت آمیز اتر کارمزدها تا حد قابل توجهی کاهش می یابند.
دو مشکل اساسی شبکه Optimism
یکی از مشکلاتی که کاربران سایدچین آپتیمیسم (Optimism) با آن مواجه هستند، دوره قفل هفت روزه است. در واقع شما برای برداشت دارایی های خود از این سایدچین، باید حدود 7 روز پس از ارسال درخواست برداشت، صبر کنید.مشکل دیگر آن است که اپلیکیشن های غیرمتمرکز یا Dapps های فعال در این سایدچین نمی توانند تعاملی با اپلیکیشن های فعال روی شبکه اصلی اتریوم داشته باشند. البته گفته شده که این مشکل قابل حل است و به زودی برطرف خواهد شد.
دوره قفل هفت روزه برای درخواست های برداشت، به دلیل افزایش امنیت اضافه شده است. از آنجایی که این سایدچین به تازگی شروع به کار کرده است، توسعه دهندگان این شبکه باید بسیار مراقب باشند تا مشکلی برای شبکه پیش نیاید که اعتماد کاربران نسبت به آن کاهش یابد.
آیا با راه اندازی شبکه Optimism قیمت هر واحد اتریوم کاهش پیدا می کند؟
همان طور که مطلع هستید، با هر تراکنش در شبکه اتریوم، مقدار مشخصی کارمزد از انجام دهنده تراکنش دریافت می شود. این کارمزد ها نیز به اتریوم دریافت می شود و این بدان معنی است که با راه اندازی سایدچین آپتیمیسم و کاهش مقدار کارمزد شبکه، قطعاً مقدار کمتری اتریوم از هر شخص دریافت می شود و به دنبال آن تقاضا برای خرید این رمزارز کاهش می یابد.
بنابراین، باید منتظر کاهش قیمت اتریوم باشیم؟ جواب کاملاً واضح است؛ ممکن است در کوتاه مدت، ارزش هر واحد اتریوم کمی کاهش یابد اما به این مسئله توجه کنید که شبکه اتریوم به دلیل بالا بودن کارمزد های دریافتی و کند بودن و مقیاس پذیری پایین، تعداد زیادی کاربر را از دست داده است.
تحلیلگران معتقدند با افزایش مقیاس پذیری شبکه اتریوم از این راه و کاهش کارمزد ها، کاربران زیادی به شبکه اتریوم برمی گردند. بنابراین در بلندمدت، کاهش تقاضایی برای اتریوم ایجاد نمی شود؛ زیرا وقتی مقدار کارمزد کاهش یابد، کاربران بیشتری به شبکه اتریوم بازمی گردند و از این رو، فعالیت و حجم تراکنش ها در شبکه افزایش خواهد یافت.
بر همین اساس، حجم بالای تراکنش ها، باعث افزایش تقاضا برای اتریوم می شود. نهایتاً افزایش حجم تراکنش ها باعث افزایش تقاضا برای اتریوم و کاهش کارمزد های شبکه، باعث کاهش تقاضا برای اتریوم می شود. درنهایت، این دو پارامتر همدیگر را خنثی می کنند.اگر مشکل مقیاس پذیری و کارمزد اتریوم حل شود، با توجه به امکانات بالای این شبکه بلاکچینی، بسیاری از کاربران به این شبکه خواهند آمد. بعضی از امکانات و ویژگی های شبکه اتریوم عبارتند از:
- کیف پول هایی کاربرپسند مانند Dharma و Argent
- بازار های نقدینگی که بازده سالانه بسیار بالاتری از بانک ها نیز دارند.
- صرافی های غیرمتمرکز بسیار محبوبی مانند صرافی یونی سواپ (Uniswap) که به کاربران اجازه خرید و فروش ارز های دیجیتال شان را می دهند
- پلتفرم های وام دهی شناخته شده ای مانند finance
اتریوم یک اکوسیستم مالی کاملاً جامع است. شبکه بایننس اسمارت چین، پتانسیل رشد شبکه اتریوم پس از کاهش کارمزد ها را به ما نشان داده است. تعداد آدرس های بایننس اسمارت چین پس از شروع به کار، از تعداد 1 میلیون در طی 1 هفته به 60 میلیون رسید! آیا باید منتظر رویدادی مشابه برای اتریوم بود؟
چه اپلیکیشن هایی از Optimism استفاده می کنند؟
مزیت اصلی استفاده از راهکارهای لایه دوم اتریوم در این است که همزمان با استفاده از Dappها و پلتفرم های راه اندازی شده بر روی شبکه اتریوم، می توان کارمزدهای بسیار پایین تری پرداخت کرد. اما برای استفاده از آن باید پروژه ها، قرارداد هوشمند خود را علاوه بر شبکه اتریوم، بر روی شبکه لایه دو نیز راه اندازی کنند. در نتیجه باید دید کدام یک از پلتفرم های دیفای اجرا شده بر روی شبکه اتریوم، از لایه دو Optimism نیز استفاده می کنند. در حال حاضر از میان برنامه های غیرمتمرکز مشهور در شبکه اتریوم، پلتفرم های یونی سواپ، Zapper و وان اینچ از راهکار لایه دو Optimism استفاده می کنند.
اتصال کیف پول متامسک به شبکه Optimism
برای استفاده از شبکه آپتیمیزم و کار با پلتفرم های دیفای که از این شبکه به منظور کاهش کارمزدهای شبکه اتریوم استفاده می کنندُ باید از کیف پول متامسک استفاده کنیم.
همچنین برای اتصال شبکه Optimism به کیف پول متامسک از اطلاعات زیر استفاده کنید:
Network Name: Optimistic Ethereum
New RPC URL: https://mainnet.optimism.io
Chain ID: 10
Currency Symbol: ETH
Block Explorer URL: https://optimistic.etherscan.io
نکات مهم در زمان کار با آپتیمیزم
در زمان استفاده از Optimism همچنان باید کارمزد تراکنش ها با رمز ارز اتر پرداخت کرد. در نتیجه برای اولین تراکنش، که دارایی شما از شبکه اتریوم وارد لایه دو خواهد شد، همچنان باید کارمزد بالای شبکه اتریوم را بپردازید. اما پس از آنکه دارایی شما وارد لایه دو شد، کارمزدها به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت. برای مثال، هر ترید و تراکنش انجام شده بر روی یونی سواپ با استفاده از شبکه آپتیمیزم، تقریبا ۱۰۰ برابر کاهش می یابد. انتقال ساده رمز ارزها بین کیف پول ها نیز تقریبا ۸۵ درصد کاهش می یابد.
Optimism پروژه ای است که با استفاده از فناوری Optimistic Rollup زیرساختی برای سایر پروژه ها و Dappهاست. اما سایر پروژه ها نیز از فناوری Optimistic استفاده می کنند که از جمله می توان به شبکه Boba، شبکه آربیتروم و شبکه Metis اشاره کرد که از این فناوری استفاده می کنند.زمان انتظار برای برداشت دارایی از لایه دو Optimism هفت روز تعیین شده است. به عبارتی، اگر دارایی شما از لایه یک به لایه دو انتقال یابد، شما می توانید ۷ روز بعد آن را به شبکه اصلی بازگردانید.
سخن پایانی
مشکل مقیاس پذیری شبکه اتریوم، یکی از بزرگ ترین مشکلات این شبکه بلاکچینی است که تبعات زیادی داشته است. مدتی است که تیم توسعه دهنده اتریوم با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند و در همین مدت که شبکه اتریوم به دلیل عملکرد بد شبکه اش، مدام کاربران خود را از دست می دهد، شبکه های بلاکچینی مانند بایننس اسمارت چین و سولانا روی کار آمدند که تمام مشکلات شبکه بلاکچین اتریوم را حل کنند.اکنون، اتریوم به دنبال اصلاح شبکه بلاکچین خود است. شبکه Optimism یا همان سایدچین آپتیمیسم یکی از کارآمدترین راه حل ها است. باید ببنیم که شبکه بلاکچین اتریوم، دوباره می تواند به دوران اوج خود برگردد یا نه!